نوبت سهام

بازارهای مالی هفته گذشته را پرنوسان به پایان رساندند. دلار و سکه همچنان به روند کاهشی ادامه می‌دهند. به‌طوری که دلار با افت شدید قیمت به محدوده 85 هزار تومان نیز نزدیک شد. سکه امامی نیز کانال 80 میلیون تومان را از دست داد و حباب آن به طرز قابل توجهی تخلیه شد. در این میان شاخص اصلی بورس تهران با رشد پنج‌درصدی موفق شد در میان بازارها پیشتاز باشد. همچنین شاخص کل هم‌وزن و نمادهای کوچک‌تر پتانسیل رشد بیشتری در رالی صعودی احتمالی خواهند داشت. به نظر می‌رسد با فرض ثبات سیاسی، این شاخص همانند شاخص کل از سقف تاریخی عبور کند.

بورس پیشتاز بازارها

بورس تهران، برخلاف سایر بازارها با رونق قابل ملاحظه‌ای همراه بود. در شرایطی که محرکی به نام ثبات سیاسی دلار و سکه را با افت چشمگیری همراه کرد، بازار سهام موفق شد از این فرصت استفاده کرده و بورس تهران وارد یک رالی صعودی پرقدرت شود. به‌طوری که طی هفته گذشته شاخص کل بورس با رشد پنج‌درصدی همراه شد و نماگر هم‌وزن نیز موفق شد با رشد چهاردرصدی اندکی از عقب‌ماندگی سابق خود را جبران کند. به‌رغم آنکه شاخص بورس با عبور از سقف تاریخی رکورد جدیدی را ثبت کرده، شاخص هم‌وزن همچنان فاصله هشت‌درصدی خود را با سقف تاریخی حفظ کرده است.

همان‌طور که انتظار می‌رفت، بورس تهران سطح توقع خود را نه با یک توافق قوی سیاسی، بلکه به یک ثبات نسبی محدود کرده است. به‌طوری که تحلیلگران بنیادی بازار انتظار دارند، بتوانند اعداد و مفروضات خود را برای پیش‌بینی سود سال آینده شرکت‌ها حفظ کنند. نوسانات اقتصادی به‌خصوص در قیمت ارز، طلا و سکه سبب شده بود ضمن افزایش جذابیت این بازارها، متغیرهای اثرگذار بر بورس با ریسک تغییرات بزرگ در قیمت همراه شوند. از این‌رو امکان پیش‌بینی در مورد صورت‌های مالی شرکت‌ها و روند آینده بازار سهام به حداقل رسید.

اما اکنون با خبر احتمال یک توافق، ضمن آنکه نسبت P /E بازار سهام به محدوده میانگین خود نزدیک شده، پتانسیل بالای رشد نیز در انتظار بورس تهران است. P /E بازار اگر در محدوده 8 /7 تا 8 واحد تثیبت شود، این احساس را به بازار منتقل می‌کند که احتمالاً فضای تعادل بر بازار حاکم شده است و با محرک قوی که احتمالاً بهبود نرخ دلار توافقی خواهد بود، می‌توان انتظار داشت نسبت قیمت به سود بازار به زودی دورقمی شود. طی چند روز اخیر نیز استقبال بازار سهام از مذاکرات سبب شد تا ضمن بهبود ارزش معاملات و عبور این سنجه آماری از مرز 17همت، طی یک هفته بیش از پنج هزار میلیارد تومان سرمایه حقیقی وارد بازار سهام شود. میانگین ارزش معاملات پنج‌روزه نیز از میانگین‌های بلندمدت عبور کرده و این موضوع سیگنالی برای رونق احتمالی بازار در آینده است. همچنین طی یک هفته اخیر ارزش بازار سهام به صورت دلاری رشد 19درصدی را تجربه کرد.

با فرض یک توافق حتی به شکل محدود، همه متغیرها به کمک بازار سهام خواهند آمد. اول آنکه با گشایش‌های سیاسی انتظار می‌رود، نرخ بهره نیز روند کاهشی داشته باشد تا بتوان چرخ اقتصاد را به حرکت درآورد. در این صورت، ظرفیت‌های خالی اقتصاد نیز فعال خواهد شد و شرکت‌های بورسی با رشد حقیقی خوبی همراه خواهند شد. همچنین نرخ دلار توافقی حداقل به فاصله بسیار کم به قیمت دلار در بازار آزاد نزدیک می‌شود. با این حال، همچنان این امکان تقویت خواهد شد که دلار تک‌نرخی شود. ضمن آنکه P /E انتظاری بازار می‌تواند به مرز 15 واحد نزدیک شود. در این سناریو، این امکان فراهم است تا شاخص کل بورس به فراتر از چهارمیلیون واحد و تا 5 /4 میلیون واحد نیز رشد کند.

سناریوی بعدی عدم توافق است که در کوتاه‌مدت شاخص کل بورس را تا محدوده دو میلیون و 650 هزار واحد پایین خواهد آورد. با توجه به این شرایط نمی‌توان انتظار داشت که بازدهی دلاری نصیب اهالی بازار شود. کاهش ارزش ریال که سرعت آن در این سناریو تقویت می‌شود، باعث خواهد شد تا بورس تهران صرفاً رشد اسمی قیمت را در سهام نشان دهد. نسبت P /E بورس با فرض تشدید تنش و با رشد قیمت دلار بیش از 10 واحد نخواهد شد. دخالت دولت با کاهش درآمدهای نفتی در بازار سهام و شرکت‌های آن افزایش می‌یابد. از این‌رو رشد سودآوری دلاری نیز در پیشگاه شرکت‌های سهامی بورس نیست. بنابراین انتظار می‌رود، شاخص کل بورس بدون توافق صرفاً تا چهار میلیون واحد و با نوسان‌های شدید یا با ریسک بالاتر رشد کند. این در حالی است که با فرض کاهش تنش‌های سیاسی یک رشد پایدار نصیب بورس خواهد شد که اهالی آن را با ریسک کمتری مواجه خواهد کرد.

بازگشت دلار به ارزش ذاتی

سروسامان گرفتن اوضاع سیاسی، دلار گران را ارزان کرد. قیمت دلار که به سقف 106 هزار تومان نیز رسیده بود با خبر توافق سیاسی طی چند روز 17 درصد کاهش یافت. بازدهی هفتگی دلار، 12 درصد است و قیمت اسکناس آمریکایی، از ابتدای سال جاری، افت 10درصدی را تجربه کرده است. اظهارات مثبت مقامات آمریکایی درباره مذاکره با ایران در کنار اظهارات متعادل رهبر ایران نیز موجب شده است تا انتظارات نزولی در قیمت دلار تقویت شود. با این حال، بهبود تقاضا در دلار قیمت ارز آمریکایی را در محدوده 88 هزار تومان نگه داشته است.

بررسی‌ها نشان می‌دهد که با توجه به تورم پیش‌بینی‌شده در اقتصاد ایران حتی با وجود یک توافق سیاسی محدود نیز محدوده تعادلی دلار، حدود 80 هزار تومان است. این قیمت می‌تواند جذابیت را به بازار سکه و طلا بازگرداند. با این حال، سناریوهای مختلفی در مورد قیمت دلار مطرح می‌شود. در سناریوی اول با فرض یک توافق، می‌توان محدوده 80 هزار تومان و حتی در صورت خوش‌بینی بالای سرمایه‌گذاران قیمت‌های 75 هزار تومان را به‌عنوان یک کف محکم برای دلار، مفروض قرار داد. چرا که با توجه به احتمال کاهش نرخ بهره در اقتصاد پس از یک توافق سیاسی و راه‌اندازی چرخ اقتصاد کشور، نمی‌توان تارگت‌های قیمتی پایینی را برای دلار متصور شد. با این حال، کاهش انتظارات تورمی جلوی رشد سریع‌تر قیمت دلار را خواهد گرفت. با تشدید تنش‌ها نیز سقف 100هزارتومانی در انتظار دلار است. با وجود آنکه دلار بالای 100 هزار تومان برای اقتصاد ایران در سال 1404 گران است، اما انتظارات تورمی و افزایش نااطمینانی‌ها می‌تواند تقاضا و خرید را به‌خصوص برای بنگاه‌های اقتصادی کوچک‌تر توجیه کند. قیمت دلار توافقی نیز با آرام شدن اوضاع سیاسی می‌تواند با اختلاف بسیار کم به دلار بازار آزاد نزدیک شود. هرچند با ثبات اقتصادی در سال جاری، خوش‌بینی‌ها در مورد تک‌نرخی شدن قیمت ارز نیز تقویت خواهد شد.

حباب سکه کوچک شد!

مذاکرات هسته‌ای و احتمال بالای یک توافق سیاسی، موجب شده است تا حباب سکه امامی به کف‌های تاریخی خود نزدیک شود. به‌طوری که طی هفته گذشته افت 11درصدی سکه شرایطی را فراهم کرد تا حباب سکه به محدوده 10 درصد بازگردد. با وجود آنکه قیمت دلار، کاهش قابل توجهی داشته و قیمت هر اونس طلا، به بالای سه هزار و 300 دلار رسیده است، اما حباب بالای سکه در روزهای هیجانی بازار سبب شد با ترکیدن این حباب افت بیشتری از قیمت رقم بخورد. با این حال، قیمت سکه در این محدوده‌ها جذاب است. چرا که چشم‌انداز اونس طلا صعودی است و قیمت دلار در محدوده 85 هزار تومان نیز جذابیت دارد. از این‌رو سکه طلا می‌تواند برای بلندمدت، قیمت مناسبی را برای خرید نشان دهد. با این حال، شمش طلا با تبعیت بالاتر از اونس طلا می‌تواند در شرایط آرام سیاسی بازدهی بهتری را خلق کند.

در صورتی که توافق به نتیجه برسد و حتی توافقی محدود در انتظار فضای سیاسی ایران باشد، سکه امامی در محدوده 75 میلیون تومان تثبیت خواهد شد. در این سناریو انتظار می‌رود، حباب سکه در محدوده امنی قرار بگیرد. در صورتی که حباب سکه زیر 10 درصد تثبیت شود، می‌توان این موضوع را پیش‌بینی کرد که شرایط سیاسی آرام‌تر شده است. اما در صورتی که توافقی حتی کوچک وجود نداشته باشد، سکه به‌عنوان یک دارایی که با حباب آن شناخته می‌شود، می‌تواند دوباره به اعداد بالایی که در نوروز 1404 به خود دیده بود برسد. صندوق‌های طلا نیز طی هفته گذشته به واسطه حباب اسمی بالایی که در هفته‌های ابتدایی فروردین‌ماه داشتند، افت سهمگینی را تجربه کردند و حباب برخی از آنها منفی و دورقمی شد. به نظر می‌رسد قیمت‌ها هم در صندوق‌های طلا و هم در طلای 18عیار جذاب‌تر شده‌اند.

نفت در کف چهارساله

طلای سیاه، در روزهای سختی قرار دارد. سیاست‌های تعرفه‌ای ترامپ به‌خصوص علیه دومین اقتصاد برتر دنیا، به تحقق این شرایط منجر شده است. نفت برنت طی هفته گذشته با رسیدن به کف چهارساله اندکی بهبود یافت و به محدوده 64 دلار رسید. با این حال، همچنان از ابتدای سال 2025 افت حدود 20درصدی را تجربه کرده است.

داده‌های اقتصادی چین نشان می‌دهد که با وجود رشد اقتصاد فراتر از انتظارات در سه‌ ماه ابتدایی سال 2025، همچنان ابهامات درباره آینده تجارت در دنیا وجود دارد. به‌طوری که انتشار داده‌های خرده‌فروشی چین نیز نتوانست قیمت نفت را حتی تا مرز 70دلار هدایت کند. صرفاً می‌توان امیدوار بود که به‌عنوان اولین مصرف‌کننده نفت در دنیا، اقتصاد چین بتواند کف حمایتی 60 دلار را برای نفت برنت تضمین کند. پیش‌بینی‌های آژانس بین‌المللی انرژی نشان می‌دهد که تقاضا در مورد نفت همچنان ضعیف خواهد شد. پیش‌بینی داده‌های این آژانس از تقاضای یک میلیون بشکه در سال 2025 به 730 هزار بشکه کاهش 

یافته است. این در حالی است که پیش‌بینی‌ها درباره سال 2026 نیز حکایت از تداوم کاهش تقاضا دارد. برآوردهایی که اوپک نیز منتشر کرده، حکایت از کاهش تقاضا در طلای سیاه دارد. به‌طوری که این نهاد نیز روند کاهشی تقاضا را در سال 2026 پیش‌بینی کرده است.

علاوه بر آن، تعرفه‌های ترامپ در مورد محصولات الکترونیکی و دارویی و همچنین افزایش ابهامات در مورد دامنه و میزان تاثیرگذاری تعرفه‌های اعمالی بر چین، سبب شده معاملات در نفت برنت با احتیاط بیشتری انجام شود. بنابراین برآیند پیش‌بینی‌ها در زمینه آینده قیمتی نفت و تجارت جهانی حکایت از آن دارد که در صورت تشدید تنش‌ها، با وجود کف حمایتی 60دلاری برای نفت برنت نمی‌توان انتظار رشد بالایی را از قیمت‌ها در بازار جهانی نفت داشت. نفت در حالی به استقبال کانال 50 دلار رفته بود که آخرین‌بار پس از بحران کرونا و احیای اقتصاد دنیا در این محدوده قرار داشت.