سکه در صدر
بازارهای مالی هفته قبل را چگونه سپری کردند؟
در حالی بازارهای مالی هفته قبل را پرنوسان سپری کردند که همچنان ابهامات سیاسی و اقتصادی در جهان به واسطه حضور ترامپ در کاخ سفید افزایش یافته است. بورس تهران بدون واکنش به اخبار مثبت اقتصادی روند کاهشی را دنبال کرد. بهطوری که شاخصهای بورسی برای سومین هفته متوالی سرخپوش شدند. همچنین قیمت نفت برنت نیز به دلیل سیاستهای تعرفهای ترامپ کاهش چشمگیری را تجربه کرد. این در حالی است که دلار آمریکایی در بازار آزاد با رشد دودرصدی تا مرز 85 هزار تومان پیشروی کرده و سکه امامی با عبور از 61 میلیون تومان بازدهی بیش از پنجدرصدی داشت و صدرنشین بازارها شد.
بورس در ابهام
شاخص کل بورس طی هفته قبل بدون بازدهی به کار خود پایان داد. با وجود اخبار مثبت اقتصادی، اما موانع سیاسی، موجب شد علاوه بر شاخص کل، نماگر هموزن نیز بدون ثبت بازدهی هفته دوم بهمن را به پایان برساند. بررسیها نشان میدهد که میانگین ارزش معاملات خرد در هفته قبل، حدود 9 هزار میلیارد تومان بوده که نسبت به هفته قبل بهبود نسبی را تجربه کرده است. ضمن آنکه طی هفته قبل حدود 700 میلیارد تومان پول حقیقی از گردونه معاملات بازار سهام خارج شده است. همچنین بازدهی بهمنماه نیز نزدیک به صفر گزارش شده است، اما انتظار میرود، با تداوم ریسکهای سیاسی فعلی که ابهامات را بهشدت افزایش داده است، بورس تهران نیز نتواند رشد خوب شارپگونه پاییز را ادامه دهد. این در حالی است که خبر کاهش نرخ گواهی سپرده نتوانست حال عمومی بازار را بهبود ببخشد. گزارشهای دیماه صنایع نیز حکایت از رکوردزنی فروش صنایع دارد.
بورس تهران در فضای ناامن سیاسی و بدون توجه به متغیرهای اقتصادی روند اصلاحی را دنبال میکند. آخرینبار شاخص کل پس از برخورد با مقاومت روانی دو میلیون و 850 هزار واحد ناکام ماند و فقط چند روز بالای این محدوده دوام آورد. از منظر بنیادی نیز ریسکهای سیاسی و ابهامات پیرامون مسائل سیاست خارجی مانع از آن شده است تا بازار سرمایه با P /E بالایی مورد معامله قرار گیرد. این در حالی است که بازار سهام به واسطه گزارشهای مالی خوب پاییز و رشد سودآوری دلاری اکثر نمادها، میتوانست P /E خوبی گرفته و روند صعودی آن حفظ شود. تنور داغ معاملات در حالی سرد شد که ارزش معاملات نیز همچنان تمایلی ندارد اعداد بالایی را به خود ببیند. بازار سهام از منظر رشد سودآوری میتواند کفهای قیمتی بالاتری را نسبت به سقف اردیبهشت سال 1402 به ثبت برساند، اما موانع سیاسی مانع از آن خواهد شد تا وارد یک رالی صعودی جدید شود.
طی روز چهارشنبه خبری مبنی بر تمدید گواهی سپرده خاص که به تازگی سررسید شده است، منتشر شد. با وجود آنکه نرخ این سپرده با کاهش پنج واحددرصدی از 30 درصد به 25 درصد رسید، اما بورس صرفاً با واکنش مثبت در نیمه اول معاملات چهارشنبه همراه شد و در نیمه دوم، غلبه عرضهها در بازار مانع از سبزپوشی شاخصهای بورسی شد. حتماً نرخ بهره 25درصدی میتوانست با تاثیر مستقیم بر ریسک مورد انتظار بازار، موجب شود تا P /E انتظاری بورس هم افزایشی شود و این نسبت مهم ارزشگذاری از مرز هشت واحد بگذرد. به تازگی نسبت P /E بازار همزمان با رشد قیمتها در بازار به بالای هشت واحد رسیده بود. اما افزایش ابهامات و ریسکها در بازار مانع از آن شد تا بورس از مرز سه میلیون واحد بگذرد.
همه این موارد در حالی است که انتشار گزارشهای مالی دیماه صنایع، حکایت از آن دارد که درآمد شرکتها در دهمین ماه سال رکورد جدیدی را ثبت کرده است. بررسیها نشان میدهد از میان 380 نماد مورد بررسی، مجموع درآمد شرکتها از مرز 320 هزار میلیارد تومان عبور کرده است. این اولینبار است که رقم فروش 44 صنعت بورسی به این میزان افزایش یافته است. این میزان از درآمد شرکتها نسبت به دیماه سال قبل افزایش 28درصدی و نسبت به آذرماه رشد پنجدرصدی را تجربه کرده است. به نظر میرسد با کاهش محدودیتهای گاز و برق در ادامه سال دوباره روند تولید در شرکتهای بورسی به حالت عادی بازگردد. این در حالی است که نرخ فروش شرکتها نیز به طرز قابل توجهی افزایش یافته است. احیای صنایع در زمستان و ماههای پایانی سال در حالی رقم خورده است که مجموع درآمد 10ماهه صنایع با عبور از دو هزار و 840 هزار میلیارد تومان رشد 22درصدی را نسبت به مدت مشابه سال قبل تجربه کرده است. به نظر میرسد برای آنکه سودآوری خوبی در چهارمین فصل سال در انتظار شرکتها باشد، باید افزایش درآمد صنایع از رشد قیمت دلار جلو بیفتد. احتمالاً گزارشهای خوب درآمدی در بهمن و اسفند میتواند فضای متفاوتی را در صورتهای مالی سالانه شرکتها ایجاد کند و امیدها را به افزایش سودآوری در بهار سال آینده، بهبود ببخشد.
عبور سکه از 61 میلیون
قیمت سکه با رشد قیمت دلار و هیجانی شدن بازار ارز، روند صعودی را دنبال کرد. در حالی قیمت دلار در بازار آزاد به 85 هزار تومان رسید که قیمت سکه امامی نیز از 61 میلیون تومان عبور کرد و با تشکیل سقف قیمتی جدید، رکورد قیمتی را ثبت کرد. سکه امامی در هفته قبل با رشد بیش از پنجدرصدی، موفق شد صدرنشین بازارها شود. ضمن آنکه حباب سکه نیز که طی هفتههای اخیر به زیر 10 درصد رسیده بود، دوباره دورقمی شد. در صورتی که هیجانات در بازارها به اوج خود برسد دوباره حباب سکه میتواند به میانگین خود یعنی حوالی 20 درصد بازگردد. در این صورت هدفهای قیمتی بالایی پیشروی سکه امامی است.
با این حال، سنت وزیر خزانهداری حامی اعمال تعرفه به همه کالاهای وارداتی در حالی تایید صلاحیت شد که ترامپ طی مصاحبهای خواهان اعمال تعرفههای سنگینتر از 5 /2 درصد شد. از طرفی پیشبینی سفارشهای کالاهای بادوام دسامبر به جای بهبود به 6 /0 درصد دچار کاهش شدیدتر به منفی 2 /2 درصد شد. هر دو عامل به رشد قیمت اونس جهانی طلا کمک کردند؛ با اینکه نرخ سود اوراق دهساله با یک واحد افزایش به بیش از 5 /4 درصد رسیده است. در صورتی که هیجانات در بازار ارز کنترل شود و خبرهای خوبی از روابط ایران و آمریکا شنیده شود، میتوان به اصلاح قیمتی سکه نیز امیدوار ماند. اما در صورتی که شرایط فعلی ثبات داشته باشد، احتمالاً سکه امامی با رشدهای سریعتر و پرشتابتر، به دنبال حبابی شدن خواهد رفت و همچنان در صدر بازارها قرار خواهد گرفت.
ورود نفت به کانال 76
قیمت نفت پس از اظهارات ترامپ در مورد افزایش تولید طلای سیاه، کانال 80 دلار را از دست داد و طی هفته قبل با کاهش دودرصدی تا 76 دلار نیز کاهش یافت. این قیمت معادل نرخ روزهای اول سال میلادی جاری است. قیمت نفت روز چهارشنبه ثابت ماند، در حالی که سرمایهگذاران به تحلیل تاثیر تعرفههای احتمالی آمریکا بر واردات از کانادا و مکزیک پرداختند. شاخصها اوایل این هفته به پایینترین سطح خود در چند هفته اخیر رسیدند، زیرا نگرانیها از تقاضای انرژی برای مراکز پردازش اطلاعات به دلیل اخبار مربوط به مدل هوش مصنوعی ارزان شرکت چینی DeepSeek، بخش انرژی را تحت تاثیر قرار داد. علاوه بر این، دادههای اقتصادی ضعیف از چین، چشمانداز تقاضا را منفیتر کرد. کاخ سفید روز سهشنبه اعلام کرد که دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، هنوز قصد دارد تعرفه ۲۵درصدی بر واردات از کانادا و مکزیک را از روز شنبه اعمال کند و در عین حال تعرفههای جدیدی
برای چین در نظر دارد. ترامپ همانطور که پیشتر اعلام کرده بود، تعرفهها را روز دوشنبه اعمال نکرد، اما اعلام کرد که قصد دارد از تاریخ اول فوریه تعرفه ۲۵درصدی بر واردات از کانادا و مکزیک به دلیل مسائل مرتبط با مهاجرت غیرقانونی و فنتانیل وضع کند. تاثیر این تعرفهها بر واردات نفت به ایالاتمتحده هنوز مشخص نیست.
در سال ۲۰۲۳، کانادا روزانه 9 /3 میلیون بشکه نفت به ایالاتمتحده صادر کرده که تقریباً نیمی از واردات نفتی این کشور را شامل میشود، در حالی که مکزیک ۷۳۳ هزار بشکه در روز نفت به ایالاتمتحده ارسال کرده است.
یوشی تاکاشیما، اقتصاددان شرکت Nomura Securities، بیان کرد: «سرمایهگذاران در حال ارزیابی تاثیر سیاستهای تعرفهای ترامپ هستند» و افزود
که اگر تعرفهها اعمال شوند، بازار انرژی آمریکا ممکن است با اختلالات کوتاهمدت روبهرو
شود، ولی در بلندمدت، افزایش قیمت انرژی و کاهش مصرف ممکن است به کاهش تقاضا بینجامد.
کانال جدید دلار
دلار بازار آزاد همچنان عطش زیادی برای تعویض کانال و رسیدن به قیمتهای جدید دارد. بهطوری که قیمت هر برگ اسکناس آمریکایی طی هفته قبل با ورود به کانال 84 هزار تومان رکورد جدیدی را ثبت کرد. ابهامات درباره روند سیاست خارجی ایران در قبال دولت جدید ایالاتمتحده و افزایش انتظارات تورمی یکی از دلایل رشد هیجانی قیمت ارز در بازار است. بهطوری که این موضوع در روند قیمت طلا و سکه نیز مشاهده میشود. دلار آمریکایی طی هفته قبل با رشد دودرصدی تا مرز 85 هزار تومان نیز پیشروی کرد. این در حالی است که دلار توافقی همچنان در محدوده 67 هزار تومان مورد معامله قرار میگیرد. رشد هیجانی نرخ دلار سبب شده است تا شکاف قیمتی دو شاخص ارزی یعنی دلار بازار آزاد و دلار توافقی از 26 درصد عبور کند. به نظر میرسد با این میزان از ابهام در حوزه سیاست و اقتصاد، نمیتوان جلوی تقاضای دلار را بهعنوان شاخصی از انتظارات تورمی گرفت. اما در صورتی که خبرهای مذاکرات میان ایران و غرب به واقعیت بپیوندد، احتمالاً بازار ارز میتواند روند کاهشی را دنبال کند. اگر قدری از هیجانات در بازار ارز کاسته شود، میتوان حمایت قیمتی 82 یا 80 هزار تومان را برای دلار متصور بود. اما با فرض شرایط فعلی، قیمت دلار نمیتواند زیر 80 هزار تومان تثبیت شود.