جولانگاه بورس

بازارهای مالی هفته گذشته را با افزایش ریسک‌های سیاسی آغاز کردند. به‌طوری که با درگیری‌ها و تنش‌ها در سوریه و کره جنوبی چالش‌های اقتصادی بیشتری قاره آسیا را تهدید می‌کند. نفت برنت با رشد بیش از دودرصدی هفته گذشته را به پایان رساند. دلار بازار آزاد نیز با حضور در کانال 71 هزار تومان رشد 5 /2درصدی را طی روزهای معاملاتی هفته گذشته ثبت کرد. ضمن آنکه سکه نیز با افزایش بیش از سه‌درصدی همچنان از سقف قبلی خود فاصله دارد. در این میان تنها بورس بدون توجه به این ریسک‌ها و با پشتوانه اقتصادی به مسیر صعودی ادامه می‌دهد و بیشترین بازدهی را در میان بازارها داشته است. شاخص کل بورس با افزایش سه‌درصدی و شاخص هم‌وزن با رشد بیش از چهاردرصدی در صدر بازارهای هفته قبل قرار داشتند.

نگاه بورس به قله 5 /2

شاخص کل بازار سهام طی هفته جاری با رشد 1 /3درصدی به کار خود پایان داد. شاخص هم‌وزن نیز بازدهی 6 /4درصدی را برای متوسط بازار سهام به ارمغان آورده است. این در حالی است که ارزش معاملات بالای هفت تثبیت شده و حال و هوای رونق بر بازار حاکم شده است. به‌طوری که ارزش معاملات دلاری دو هفته متوالی است که زیر 100 میلیون دلار مورد محاسبه قرار نگرفته است. حمایت لفظی سیاست‌گذار اقتصادی و همراهی وی با فضای سبز بورس احتمالاً می‌تواند جو را متعادل نگه دارد. البته ریسک متغیرهای سیاسی در هفته‌های اخیر کمی پررنگ‌تر شد. چرا که احتمال شکست آتش‌بس همچنان بالاست و درگیری‌ها در سوریه و شهر حلب بالا گرفته است. این موضوع قیمت دلار را در بازار آزاد بالای 70 هزار تومان حفظ کرده و احتمالاً با افزایش شکاف میان دلار نیما و آزاد، پتانسیل کاهش این فاصله با رشد دلار نیما افزایش خواهد یافت. عوامل سیاسی در کنار نزدیک شدن شاخص کل به مقاومت 5 /2 میلیون واحدی می‌تواند عرضه‌ها را در بازار افزایش دهد. در هفته جاری و هفته گذشته که بورس سرخ‌پوش شد فرایند ذخیره سود از سوی برخی از معامله‌گران انجام شد. بازار احتمالاً می‌تواند طی روزهای آتی با توجه به جو و اخبار مختلف دو مسیر را پیش‌روی خود قرار دهد.

جو هیجان منفی در بازار به دلیل فزونی ریسک‌های سیاسی بر محرک‌های اقتصادی احتمالاً یکی از بهانه‌های سرمایه‌گذارانی است که در کف بازار اقدام به خرید سهم کرده‌اند. بازدهی نزدیک به ۳۰درصدی به‌وسیله شاخص کل و بازدهی بالاتر از شاخص سهم‌های بزرگ بازار مانند ایران‌خودرو این وسوسه را در میان معامله‌گران کوتاه‌مدت برمی‌انگیزد که احتمالاً این میزان سود در شرایط فعلی باشد. همچنین نسبت P /E بازار نیز بالای هفت واحد است که احتیاط را در میان سرمایه‌گذاران تقویت می‌کند. بازار می‌تواند از کانال 5 /2 میلیون‌واحدی به سمت تارگت‌های حمایتی روند نزولی را دنبال کرده تا فرآیند دست‌به‌دست شدن سهام میان معامله‌گران به خوبی انجام شود. به این صورت سهامدارانی که قیمت را ارزان‌تر می‌بینند، با حفظ حد ضرر خود می‌توانند به بازار ورود پیدا کنند. به نظر می‌رسد در این سناریو دو میلیون و 300 هزار واحد برای شاخص کل جذاب باشد. در صورتی که نماگر اصلی زیر این تثبیت نشود، بازار می‌تواند با یک دورخیز با هدف عبور از 5 /2 میلیون واحد دوباره رالی صعودی پرقدرت‌تری را نسبت به آنچه از آبان امسال شروع شده است، دنبال کند.

در سناریوی بعدی برخی از معامله‌گران معتقد هستند که با افزایش قدرت محرک‌های اقتصادی، شاخص کل می‌تواند با حفظ رالی فعلی از سقف عبور کند. هرچند تحقق این سناریو احتمال بسیار کمتری دارد، اما در هر صورت عبور از سقف را نشان می‌دهد. به عقیده این تحلیلگران بازار با P /E هفت‌واحدی معامله می‌شود و احتمالاً سطح ارزندگی نسبی بازار می‌تواند تقاضا را در بازار افزایش دهد. همچنین با توجه به آنکه با پایان آذرماه، صورت‌های مالی 9ماهه نیز راهی کدال می‌شود، مخرج کسر P /E با سود هر سهم به صورت ttm تعدیل خواهد شد. این موضوع احتمالاً به کاهش نسبت P /E نیز خواهد انجامید. با توجه به آنکه تحلیلگران بازار انتظار دارند سود پاییز بهتر از تابستان باشد و حتی با رشد قیمت دلار رشد سودآوری را نسبت به پاییز سال قبل شاهد باشیم، احتمالاً تقاضا در بازار تقویت خواهد شد. احتمالاً با توجه به اقتضای زمان و خبرهایی از اقتصاد و سیاست که در راه است، امکان تحقق هر سناریو متفاوت خواهد بود.

با توجه به آنکه از کف آبان امسال و درست در جایی که شاخص از کانال یک میلیون و 900 هزار واحد از فرش به عرش رسید، بازدهی سهام بزرگ و شاخص به طرز قابل توجهی با سهام کوچک متفاوت است. به‌طوری که صنعت خودرو در این مدت بیش از 50 درصد رشد را تجربه کرده است. این در حالی است که صنعت بانک و فرآورده‌های نفتی بازدهی بیش از 30 درصد داشته‌اند. همچنین برخی از سهام بزرگ بازار قبل از شروع رالی اخیر از سقف اردیبهشت خود عبور کرده بودند. حتی شپدیس اکنون 40 درصد بالاتر از سقف معامله می‌شود. بر این اساس به نظر می‌رسد در صورت تحقق هر دو سناریوی مورد اشاره در این گزارش، زمان رشد سهام شاخص‌ساز و دلاری به پایان رسیده و فضا برای جولان سهام کوچک فراهم شود. چرا که شاخص هم‌وزن نیز با سقف خود فاصله بیشتری دارد. در صورتی که با اصلاح شاخص کل یا کم‌رمق شدن سرعت رشد آن سهام کوچک به خوبی خودنمایی کند، می‌توان به آینده بورس در جهت رونق نسبی امیدوار شد. بازار مشتقه نیز به‌رغم آنکه با رشد ارزش معاملات موقعیت‌های بازار همراه بوده است، اما در روز معاملاتی چهارشنبه نشان داد که بازار تمایلی برای ادامه این مسیر هیجانی بدون اصلاح نخواهد داشت. احتمالاً بورس در روزهای آتی می‌تواند یک اصلاح و فرصت ورود خوب را در اختیار جاماندگان این قافله بگذارد.

جولان دلار در تنش

قیمت دلار در بازار آزاد با توجه به افزایش ریسک‌های سیاسی و پررنگ شدن آثار آن بر خاورمیانه روندی صعودی را دنبال کرد. به‌طوری که قیمت دلار در بازار آزاد در کانال 71 هزار تومان حضور یافت و چند روزی است که در کانال ماندگار شده است. به نظر می‌رسد در کف و سقف قیمتی تشکیل‌شده از آبان‌ماه دلار ترجیح داده است با عبور از سقف این کانال وارد کانال 71 هزار تومان شود که رکورد جدیدی در قیمت اسکناس آمریکایی است. برخی از تحلیلگران تحولات سوریه و درگیری‌ها در حلب را به عنوان عامل اصلی رشد قیمت دلار می‌پندارند. همچنین با توجه به آنکه خطر حضور ترامپ در کاخ سفید نزدیک‌تر از قبل است، بازار به‌طور هیجانی اقدام به خرید می‌کند. به نظر می‌رسد با توجه به آنکه قیمت در کانال 70 هزار تومان جا خوش کرده است، احتمالاً بازار به این نتیجه رسیده که این کانال می‌تواند حفظ شود. با این تفاسیر بازار با خطر ریسک‌های سیاسی احتمالاً می‌تواند کانال‌های جدید قیمتی را فتح کرده و هدف‌هایی را قابل دسترس ببیند. همچنین با کاهش تنش‌ها احتمالاً کف 70 تا 69 هزار تومان برای دلار نقطه امنی خواهد بود. در هر صورت دلار آمریکایی طی هفته گذشته بازدهی 4 /2درصدی را به ثبت رسانده که با توجه به رکورد جدید در قیمت مورد توجه اهالی بازار است. دلار مرکز مبادله نیز حوالی 53 هزار تومان معامله می‌شود که فاصله 35درصدی خود را با دلار بازار آزاد حفظ کرده است.

سکه آرام گرفت

سکه امامی در یک هفته گذشته با رشد 8 /2درصدی به تحولات منطقه واکنش نشان داد. به‌طوری که با وجود رشد 4 /2درصدی قیمت دلار آمریکایی، همچنان سکه امامی با سقف 55میلیونی خود فاصله دارد. با توجه به عرضه سکه در بازار و پایین ماندن حباب آن، احتمالاً با جو هیجانی تقاضایی وارد بازار شده است که به موجب آن بازدهی هفتگی سکه امامی از قیمت دلار پیشی گرفته است. همچنین حباب پایین قیمت سکه و شمش موجب شده است صندوق‌های طلای بورسی نیز با حباب پایین دادوستد شوند. این هفته، سرمایه‌گذاران توجه خود را به انتشار گزارش اشتغال ماه نوامبر آمریکا معطوف خواهند کرد تا سیگنال‌هایی در مورد سیاست پولی و سلامت اقتصاد دریافت کنند. سیاست‌گذاران بانک مرکزی آمریکا در نشست نوامبر، پس از کاهش نرخ بهره در سپتامبر، به اتفاق آرا به کاهش نرخ بهره به میزان 25 نقطه پایه رای دادند. کاهش نرخ بهره معمولاً برای طلا و نقره صعودی است. حدود دوسوم سرمایه‌گذاران شرط‌بندی می‌کنند که فدرال‌رزرو در ماه دسامبر 25 نقطه پایه دیگر نرخ بهره را کاهش خواهد داد و سال را در محدوده 25 /4 تا 50 /4 درصد به پایان خواهد رساند.

طلا در سال جاری میلادی 29 درصد افزایش یافته است و پس از افزایش 4 /3درصدی در اکتبر و 2 /5درصدی در سپتامبر، ماه گذشته 5 /2 درصد کاهش یافت. کاهش قیمت در ماه نوامبر فرصت بسیار خوبی برای سرمایه‌گذاران فراهم کرد تا طلا و نقره را زیر بالاترین سطح اخیر خریداری کنند. انتظار داریم که قبل از رشد طلا و نقره در سال 2025، تثبیت بیشتری در این سطح رخ دهد. در هر صورت با توجه به همبستگی دلار و سکه با عبور دلار از کانال‌های پیش‌رو و تداوم روند صعودی، سکه نیز از این روند مستثنی نخواهد بود و می‌تواند از سقف قبلی خود عبور کند. چرا که پایین ماندن حباب سکه احتمالاً به تقاضا منجر خواهد شد.

رشد نفت برنت

نفت برنت با توجه به افزایش ریسک‌های منطقه خاورمیانه و شرق آسیا رشد کرد. زیرا کره جنوبی حکومت نظامی کوتاه‌مدت خود را لغو کرد. در عین حال، بخش خدمات چین با کاهش رشد مواجه شد، زیرا فشارهای ضدتورمی در حال افزایش است، و این در حالی است که چین بزرگ‌ترین واردکننده نفت خام جهان به شمار می‌رود. تحلیلگران اشاره کرده بودند که سومین واردکننده بزرگ نفت خام آسیا ممکن است با چالش‌های اقتصادی بیشتری مواجه شود، که با تهدیدات تعرفه‌ای رئیس‌جمهور منتخب آمریکا، دونالد ترامپ، تشدید خواهد شد و مشکلات اقتصادی قبلی آن را پیچیده‌تر می‌کند. در همین حال، داده‌های جدید نشان داد که شاخص مدیران خرید خدمات عمومی چین کایکسین در ماه نوامبر به 5 /51 کاهش یافته است، در حالی که در ماه گذشته 52 بود. این شاخص همچنان بالای سطح 50 قرار دارد که مرز بین گسترش و رکود است. با این حال، نرخ گسترش از اکتبر کاهش یافته و بیشتر از میانگین تاریخی پایین آمده است، زیرا بزرگ‌ترین واردکننده نفت خام جهان خود را برای دوره‌ای پرچالش آماده می‌کند که احتمالاً شامل تعرفه‌های بیشتر از سوی ایالات‌متحده تحت دولت دوم ترامپ خواهد بود. قیمت‌ها در کوتاه‌مدت به دلیل انتظارات برای افزایش 23 /1 میلیون‌بشکه‌ای ذخایر نفت خام ایالات‌متحده در هفته منتهی به 29 نوامبر، طبق داده‌های منتشرشده از سوی موسسه نفت آمریکا در تاریخ 3 دسامبر، تحت تاثیر قرار گرفتند. تحلیلگران پیش‌بینی کرده بودند که ذخایر نفت خام به میزان 6 /1 میلیون بشکه کاهش یابد و به حدود 8 /426 میلیون بشکه برسد.