احتمال احیا
چقدر به احیای برجام امیدوار باشیم؟
زهرا اکبری: «بن‌بست مذاکرات وین را رفع کردیم؛ مذاکرات برجام از سر گرفته خواهد شد»؛ این یکی از آخرین اظهارنظرهایی است که در رابطه با برنامه هسته‌ای ایران منتشر شده است. این در حالی است که آخر هفته گذشته دو روز مذاکره غیرمستقیم ایران و آمریکا بدون نتیجه خاصی پایان یافت. جوزپ بورل، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، در شامگاه جمعه با هدف زمینه‌چینی برای ازسرگیری مذاکرات وارد تهران شد. سفر از پیش اعلام‌نشده آقای بورل در حالی انجام شده است که تعلیق سه‌ماهه در مذاکرات برجامی وین و متعاقب آن برخی تحولات در حوزه‌های فنی و سیاسی بین ایران و شورای حکام، آینده مذاکرات برجام را در هاله‌ای از ابهام قرار داده است. با وجود این سفر آقای بورل می‌تواند عاملی تعیین‌کننده در احیای برجام باشد. آقای بورل قصد خود برای سفر به ایران را این‌گونه شرح داده است: «سفر من به تهران یک هدف اصلی دارد؛ اینکه بن‌بست را بشکنم و تنش‌ها را درباره مذاکرات برجام کم کنم و انگیزه و فرصت جدیدی ایجاد کنم که گفت‌وگوها روی ریل قرار گیرد.»
در روزهای اخیر رایزنی‌های دیپلماتیک برای احیای برجام شدت گرفته است. سفر مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا تنها چند ساعت بعد از دیدار او با رابرت مالی نماینده آمریکا در مذاکرات هسته‌ای ایران صورت گرفت. انریکه مورا معاون بورل در توئیتر خود عکسی از دیدار غیررسمی خود، جوزپ بورل و رابرت مالی در رستورانی در بروکسل منتشر کرد و گفت که آنها گفت‌وگوهایی درباره برجام و چشم‌انداز آن در منطقه خاورمیانه داشته‌اند. آقای مورا به نقل از رابرت مالی نوشت که ایالات متحده برای بازگشت به توافق هسته‌ای متعهد است. یک روز پیش از این سفر، حسین امیرعبداللهیان وزیر خارجه ایران، در نشست خبری مشترک با همتای روس خود در تهران، ابراز امیدواری کرد که با واقع‌بینی طرف آمریکایی، می‌توان در آینده نزدیک به نقطه نهایی توافق رسید. سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه نیز در سفر اخیرش به تهران در این رابطه با مقام‌های ایران مذاکره کرد و وانگ‌یی وزیر خارجه چین هم با حسین امیرعبدالهیان تلفنی گفت‌وگو کرده است. طرف چینی در این تماس گفته است آمریکا باید در مذاکرات برجام صادقانه مسوولیتش را بپذیرد و به درخواست‌های منطقی طرف ایرانی پاسخ مثبت بدهد. اما ازسرگیری مذاکرات ماجرای تازه‌ای نیست. این چندمین‌بار است که مذاکرات وین از سر گرفته می‌شود. مذاکراتی که در لحظه نهایی و پایانی به بن‌بست می‌رسد. آخرین دور مذاکرات درست در جایی متوقف شد که ایران و آمریکا بر سر برخی از مواضع اصلی خود به مشکل خوردند. سوال مهمی که مطرح می‌شود این است که آیا این‌بار مذاکرات به نتیجه می‌رسد؟ در این پرونده تلاش می‌کنیم تحولات جدید در مذاکرات هسته‌ای را مورد بررسی قرار دهیم.
