سایه به سایه ترامپ

آمریکایی‌ها در 5 نوامبر 2024 برای انتخاب رئیس‌جمهور بعدی خود پای صندوق‌های رای خواهند رفت. تا 27 ژوئن به نظر می‌رسید که این رقابت بین دو نامزد سال 2020 یعنی جو بایدن و دونالد ترامپ صورت گیرد. اما عملکرد ضعیف بایدن در اولین مناظره باعث شد دموکرات‌ها شایستگی او را برای نامزدی ریاست‌جمهوری زیر سوال ببرند. در نهایت بایدن در 21 جولای در برابر فشارها سر تعظیم فرود آورد و از مسابقه انتخاباتی کنار رفت. او از معاون خود، کاملا هریس، به عنوان نامزد دموکرات حمایت کرد.

نظرسنجی‌های اولیه پس از کناره‌گیری جو بایدن نشان می‌دهد که هریس نسبت به سلف خود به ترامپ نزدیک‌تر است. نظرسنجی که اکونومیست در 21 تا 23 جولای انجام داده شانس پیروزی هریس را 41 درصد و ترامپ را 44 درصد نشان می‌دهد، در حالی که نظرسنجی نیویورک‌تایمز که از 22 تا 24 جولای صورت گرفته نشان می‌دهد که شانس پیروزی او در میان رای‌دهندگان احتمالی از 47 درصد به 48 درصد رسیده است. البته طبق آخرین نظرسنجی سی‌ان‌ان هریس از ترامپ پیش افتاده است.

کاملا هریس حمایت کافی از نمایندگان کنوانسیون ملی حزب دموکرات را برای کسب نامزدی به دست آورده است؛ اما او زمان کمی برای متحد کردن حزبش، تشویق رای‌دهندگان و مقابله با کمپین ترامپ خواهد داشت. ریاست‌جمهوری آقای بایدن با تورم بالا، لوایح بزرگ سیاست صنعتی و آشفتگی در سیاست خارجی تعریف شده است؛ چیزهایی که جمهوری‌خواهان به دنبال آن هستند که هریس را با آن نشان دهند. اما او یک مزیت آشکار نسبت به بایدن دارد آن هم سن او است. هریس در 59سالگی بیش از دو دهه از بایدن و 18 سال از ترامپ جوان‌تر است.

در عین حال، ترامپ سابقه بدی دارد. ترامپ متهم است که سال ۲۰۱۶، زمانی که برای ریاست کاخ سفید نامزد شده بود حساب‌های گروه املاک و مستغلات خود را دستکاری کرده تا به این ترتیب بتواند حق‌السکوت ۱۳۰ هزاردلاری پرداخت‌شده به یک ستاره سابق فیلم‌های مستهجن را پنهان کند. البته باید بدانید که ماجرای محکومیت دونالد ترامپ در دادگاه ارتباط مستقیمی به پرداخت حق‌السکوت به یک ستاره پورن ندارد. در واقع پرداخت حق‌السکوت به استورمی دانیلز غیرقانونی نیست و دادگاه آمریکا هم نمی‌تواند به این دلیل برای او محکومیت صادر کند. اما مبلغی که به این ستاره پورن از سوی ترامپ پرداخت شد از مسیر قانونی نبوده است. به طور دقیق‌تر باید اشاره کرد که این مبلغ پرداختی که از سوی وکیل ترامپ انجام شد در سوابق شرکت یا در حساب‌های تبلیغاتی نامزد دور گذشته انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا دیده نمی‌شود. این مبلغ در پشت «هزینه‌های قانونی» که به مایکل کوهن، وکیل ترامپ پرداخت شده پنهان شده تا هیچ‌گونه اثری از پرداخت حق‌السکوت وجود نداشته باشد. این اقدام تخلف مالی و اقدامی غیرقانونی شناخته می‌شود که ۳۴ مورد جعل اسناد با هدف دست زدن به جرائمی دیگر که با تامین مالی کارزار انتخاباتی وی ارتباط داشت، نیز به آن پیوند پیدا می‌کند.

آیا کاملا هریس می‌تواند برنده شود؟

نبرد واقعی برای ورود به کاخ سفید بین دونالد ترامپ و کاملا هریس شروع شده است. زمانی که جو بایدن در 21 جولای از حضور در انتخابات کناره‌گیری کرد، ترامپ در موقعیت بهتری قرار داشت. با وجود این اما کاملا هریس هنوز زمان کافی دارد که ورق را به نفع خود برگرداند. تحلیلگران پیشنهاد می‌دهند که هریس انتخابات را به یک رفراندوم برای ترامپ تبدیل کند، کسی که خارج از پایگاه اختصاصی MAGA (جنبش طرفدار ترامپ که به دنبال عظمت آمریکا هستند) محبوبیتی ندارد. اگر او در این انتخابات بر سوابق خود در دولت بایدن مانور دهد احتمال شکستش افزایش پیدا می‌کند. اما برای اینکه هریس بتواند از ترامپ پیشی بگیرد باید رای‌دهندگان را راضی کند که گزینه مناسبی برای ریاست‌جمهوری است.

اما جمهوری‌خواهان هم به راحتی می‌توانند از نقاط ضعف هریس به نفع خود استفاده کنند. هریس به عنوان دادستان کل سابق کالیفرنیا، با بی‌خانمانی، مواد مخدر و جرم و جنایت شهرهایی مانند سانفرانسیسکو مرتبط است. او در انتخابات مقدماتی ریاست‌جمهوری سال 2020 عملکردی ضعیف داشت، و زودتر از موعد انصراف داد. اتخاذ مواضع چپ‌گرایانه در پرداخت یارانه اجاره‌بها و ممنوعیت فرکینگ نیز در کارنامه او موجود است. از نظر جمهوری‌خواهان هریس به عنوان معاون رئیس‌جمهور بایدن به همان اندازه در زمینه تورم و مهاجرت مقصر است.

سوالی که پیش می‌آید این است که هریس چگونه می‌تواند شانس موفقیتش را افزایش دهد؟ طبق گزارش اکونومیست موفقیت او به یک شانس عظیم و آزمون هوش سیاسی او بستگی دارد.

شانس هریس لجبازی بایدن بود. اگر او زودتر تسلیم می‌شد، حزب می‌توانست یک انتخابات مقدماتی آزاد برگزار کند و در این شرایط ممکن بود هریس شکست بخورد. با کناره‌گیری بایدن، او یک کمپین آماده و پول نقد آن را به ارث برد. رکورد یک روز جمع‌آوری کمک مالی نشان داد که دموکرات‌ها از نامزد جدید و جوان‌تر خود راضی هستند.

اما برای برنده شدن در انتخابات شانس کافی نخواهد بود. اولین آزمون هریس این است که باید عقایدی را بیان کند که پایه و اساس ریاست‌جمهوری او خواهد بود. هویت او به‌عنوان اولین زن سیاه‌پوست و آسیای جنوبی که برای ریاست‌جمهوری نامزد شد، می‌تواند او را به نمادی برای رویای آمریکایی تبدیل کند. به جای اینکه اجازه دهد ترقی‌خواهان او را به سمت چپ بکشند، باید از سیاست‌های عمل‌گرایانه‌ای که در خدمت آمریکایی‌های عادی است، حمایت کند. سیاست‌های عمل‌گرایانه از یک‌سو به معنای تبلیغ دستاوردهای دوران ریاست‌جمهوری بایدن (به ویژه مهم‌ترین قانون آب‌و‌هوایی آمریکا تاکنون) است؛ و از سوی دیگر به معنای مواجهه با عملکرد ضعیف دولت بایدن در زمینه تورم و مهاجرت است. هریس همچنین باید بر حقوق باروری زنان تاکید کند. این موضوع شامل آگاهی از تله‌های جمهوری‌خواهان است که ادعا می‌کنند این موضوع به معنای سقط جنین در اواخر بارداری است که اکثر آمریکایی‌ها آن را رد می‌کنند.

دومین آزمون هریس این است که او از دادستان و دادستان کل ایالت چه می‌گوید. او ممکن است وسوسه شود که ترامپ را به عنوان یک جنایتکار محکوم کند. او همچنین باید از تجربیات خود به عنوان پایه‌ای برای استدلالی استفاده کند که می‌تواند به او برای دفاع از ارزش‌های آمریکایی در داخل و خارج از کشور کمک کند. این موضوع با حاکمیت قانون شروع می‌شود، از جمله در برخورد با خشونت و جرائم خیابانی، تا با این اتهام که دموکرات‌ها نسبت به هر دو مواضع نرمی دارند، مقابله شود. او می‌تواند حمایت خود را از یک سیستم حقوقی مستقل با طرح آقای ترامپ برای استقرار وزارت دادگستری علیه دشمنانش مقایسه کند. هریس همچنین باید نقش جهانی آمریکا را به عنوان نگهبان هنجارها و قوانین تایید کند. سومین آزمون هریس این است که به آمریکا امید دهد. در یک انتخابات شرورانه که با ترس و نفرت همراه شده است، ممکن است او وسوسه شود که دیدگاه‌های آخرالزمانی دور دوم ریاست‌جمهوری ترامپ را منتشر کند. مانند هر فرد دیگری، حریف او در برابر تمسخر آسیب‌پذیر است. به طور دلگرم‌کننده‌ای، اولین رالی رسمی هریس، در میلواکی در 23 جولای، مورد استقبال گسترده‌ای قرار گرفت. در همین رابطه بسیاری از تحلیلگران بر این باورند که در این کارزار انتخاباتی دیگر خبری از نامزد بی‌دست‌و‌پای چهار سال پیش نبود و هریس بسیار مقتدر ظاهر شد.

اما با وجود این احتمال باخت هریس زیاد است. هشداری که باید به کاملاً هریس داده شود این است که او در حال انجام اقدامات عجولانه است. اگر مبارزات انتخاباتی او به انحراف کشیده شود، به زودی اتهاماتی در مورد نامزدی بی‌رقیب او مطرح خواهد شد. در مقابل، دونالد ترامپ که از یک سوءقصد جان سالم به در برده است، از قدرت تزلزل‌ناپذیری در حزب خود برخوردار است. با این حال، تلاش کمپین او برای بازتعریف او به عنوان یک کاندیدای وحدت در کنوانسیون جمهوری‌خواهان با سخنرانی پرحاشیه او از بین رفت. این باعث می‌شود که او قابل شکست باشد.

کدام برای ایران بهتر است؟

انتظار می‌رود نتیجه انتخابات 5 نوامبر آمریکا تاثیر بسزایی بر چشم‌انداز سیاسی و اقتصادی ایران داشته باشد. در همین راستا بحث‌های سیاسی در داخل ایران به طور فزاینده‌ای بر انتخابات آمریکا متمرکز شده است. البته تجربه هم نشان داده است زمانی که دموکرات‌ها در آمریکا پیروز می‌شوند، به دلیل رویکردهای دیپلماتیک که معمولاً به حزب دموکرات مرتبط است، تمایل بیشتری به مذاکره و گفت‌وگو با ایران نشان داده‌اند. طبق گزارشی که خبرگزاری تابناک کار کرده است این تعامل دیپلماتیک اغلب شامل رویکرد ملایم‌تری نسبت به تحریم‌ها می‌شود که می‌تواند برخی از فشارهای اقتصادی ایران را کاهش دهد. چنین سیاست‌هایی می‌تواند فضای مساعدتری را برای اقتصاد ایران و حضور ایران در عرصه جهانی ایجاد کند. این چشم‌انداز از سوی محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه پیشین کشورمان در یک گفت‌وگوی تلویزیونی مطرح شد. ظریف در پاسخ به سخنان طرف اصول‌گرا که بیان می‌کرد ایران با وجود تحریم‌های محدودکننده آمریکا، تحت ریاست‌جمهوری رئیسی بود که توانست به طور موثر نفت خام خود را به بازار عرضه کند؛ گفت: «وقتی بایدن به قدرت رسید، سیاست باز کردن پیچ‌ها را در پیش گرفت. بگذارید ترامپ به قدرت برگردد و سپس ببینید دوستان محافظه‌کار چه خواهند کرد.»

علاوه بر این، دموکرات‌ها تمایل بیشتری برای مذاکره با ایران به‌خصوص در زمینه برنامه هسته‌ای نشان می‌دهند. برای مثال مذاکره دولت اوباما در مورد برنامه جامع اقدام مشترک گام مهمی در این راستا بود که در ازای محدود کردن فعالیت‌های هسته‌ای ایران، تحریم‌ها را کاهش داد. یک دولت دموکرات ممکن است تمایل بیشتری به احیا یا اصلاح چنین توافقاتی داشته باشد و به ایران راهی برای کسب مشروعیت بین‌المللی و منافع اقتصادی بیشتر ارائه دهد.

در مقابل دولت‌های جمهوری‌خواه سیاست‌های تندی در مقابله با ایران در پیش گرفتند. خروج ترامپ از برجام و اعمال مجدد تحریم‌ها نمونه بارزی از این تندروی‌هاست. این رویکرد جمهوی‌خواهان فشار اقتصادی بر ایران را افزایش داده و تنش‌ها را تشدید می‌کند. بنابراین، سیاستمداران در ایران اغلب پیروزی بالقوه دموکرات‌ها را سودمندتر می‌دانند، زیرا می‌تواند به کاهش تحریم‌ها، افزایش فرصت‌ها برای مذاکره و رویکردی کمتر محدودکننده نسبت به برنامه هسته‌ای ایران منجر شود که در نهایت به نفع منافع استراتژیک و اقتصادی ایران است.

در همین راستا  بسیاری از ناظران بر این باور هستند که اگر کاملا هریس بتواند دونالد ترامپ را شکست دهد، انتظار می‌رود تا حد زیادی به سیاست خارجی رئیس‌جمهور آمریکا در مورد مسائل کلیدی مانند اوکراین، چین و ایران پایبند باشد. بنابراین این امکان وجود دارد که وضعیت تعلیق‌شده‌ای که در مذاکرات میان آمریکا و ایران به وجود آمده سرعت بیشتری پیدا کند، زیرا در ایران نیز رئیس‌جمهور جدیدی روی کار آمده که به دنبال رفع تحریم‌ها و مشکلات است. اما اگر ترامپ به قدرت برسد، با اینکه او علاقه شدیدی برای مذاکره مستقیم با ایران دارد و ممکن است اگر طرف ایرانی تمایل نشان دهد، مذاکرات به سرانجام هم برسد؛ اما واقعیت این است که ترامپ فاقد سابقه طولانی در برخورد با مسائل سیاست خارجی و امنیت ملی و دفاعی است. به بیان دیگر، رفتار او در این زمینه عمدتاً غیرقابل پیش‌بینی است، زیرا به روش‌های برخورد روسای جمهور قبلی آمریکا با مسائل مشابه سیاست خارجی اهمیتی نمی‌دهد. این بدان معناست که از یک‌سو امکان این وجود دارد که وی یک تصمیم مثبت و غیرمنتظره بگیرد و از سوی دیگر به همان اندازه ممکن است که یک تصمیم کاملاً فاجعه‌بار و بی‌سابقه (مانند خروج از برجام) بگیرد. 

منابع:

1- Donald Trump v Kamala Harris: what the polls say, economist

2- Can Kamala Harris win?, economist