جذابیت سهام
بازارها هفته گذشته را چگونه سپری کردند؟
در هفتهای که گذشت، معاملات بازارها ادامه داشت و در این میان بورس تهران در بین بازارهای داخلی گوی سبقت را از دیگر بازارها ربود. در هفته گذشته شاخص کل بورس تهران با رشد 77 /1درصدی همراه شد. فشار تقاضا در نمادهای کوچک و با ارزش بازار پایین سبب شد تا نماگر هموزن با رشد 38 /3درصدی هفته را به اتمام برساند. شاخص کل فرابورس نیز رشد 84 /1درصدی را ثبت کرد. بازار طلا و سکه نیز در هفته گذشته روند باثبات و آرامی را پشت سر گذاشت و حباب شکلگرفته در قطعات خانواده سکه، باعث شده که تقاضا از این بازار رویگردان باشد. در بازار نفت نیز قیمت نفت خام برنت به عنوان مهمترین شاخص قیمتگذاری نفت در سطح بینالمللی برای دومین هفته متوالی افت داشت. قیمت اسکناس آمریکایی نیز پس از 22 روز معاملاتی متوالی بالاخره توانست وارد کانال 52 هزار تومان شود. بازارهای داخلی کشور چشمانتظار تعیین تکلیف بازار ارز هستند و مطمئناً جهش مجدد نرخ ارز، دوباره قیمتهای بازار طلا و سکه، مسکن و خودرو را با خود بالا خواهد کشید.
بورس
بورس تهران در هفته گذشته به دلیل تعطیلات ابتدای هفته، فقط سه روز معاملاتی به خود دید. در هفتهای که گذشت، شاخص کل بورس تهران با ثبت بازدهی 77 /1درصدی، برای هفتمین هفته متوالی به حرکت خود در مسیر سبز ادامه داد. نماگر هموزن نیز در هفته قبل 38 /3 درصد افزایش ارتفاع را تجربه کرد. شاخص کل فرابورس نیز 84 /1 درصد رشد داشت. برای پنجمین هفته متوالی عملکرد شاخص هموزن از شاخص کل بهتر بود. در سال جاری، تمرکز بازار بر روی خرید سهمهای کوچک و با ارزش بازار پایین بوده است. به گونهای که از ابتدای سال بازدهی شاخص هموزن به 4 /34 درصد رسیده است، در حالی که در همین برش زمانی شاخص کل رشد 6 /20درصدی را تجربه کرده است. در سال گذشته نیز این ماجرا اتفاق افتاد و شاخص هموزن عملکرد بهتری نسبت به شاخص کل ثبت کرد. دلایل مختلفی را میتوان به عنوان عواملی که موجب شده تا سهام کوچکتر بازار با استقبال مواجه شود ذکر کرد. یکی از اصلیترین دلایل این امر کم بودن نقدینگی مورد نیاز برای اعمال فعالیتهای سفتهبازانه در سهام کوچک نسبت به سهمهای بزرگ و شاخصساز بورس تهران است. از سوی دیگر شناوری بالا در سهمهای بزرگ موجب شده تا جریان عرضه و تقاضا در سهمهای بزرگ روند متعادلتری را تجربه کند. در حالی که سهمهای کوچک بورس معمولاً روند صفر و یکی را تجربه میکنند و رشدهای افسارگسیخته، اصلاح و ریزشهای ناگهانی نیز به خود میبینند. همین موضوع سبب شده تا صاحبان پول برای دستیابی به بازدهیهای بالا در مدت زمانی کوتاه راهی سهمهای کوچکتر بازار شوند. به علاوه دخالتهای دولتی در سهام بزرگتر بازار بیشتر است و گروهی از فعالان بورس تهران برای دور ماندن از دخالتهای دولتی در سهام بزرگ از این سهمها دوری میگزینند. اصلیترین دلیل رشد بازار سهام در دو ماه اخیر جاماندگی بازار سهام نسبت به افزایش قیمت دلار، تورم عمومی جامعه و وضعیت دیگر بازارهای موازی بود. بازار سهام در دو ماه اخیر بخش اعظم جاماندگی خود را نسبت به متغیرهای یادشده جبران کرد و اکنون قیمتها در بازار سهام به سطوح معقولی رسیده است، با وجود این همچنان ورود پول به بازار سهام ادامهدار است. میتوان گفت اصلیترین دلیلی که سبب شده در مقطع فعلی بازار سهام مورد استقبال قرار گیرد، نبود بازار جذاب برای سرمایهگذاری است. این روزها قیمتها در سایر بازارها در حوالی سقف تاریخی خود قرار دارند و همین موضوع سبب شده تا در غیاب بازار مناسب برای سرمایهگذاری، بازار سهام با استقبال از سوی حقیقیها مواجه شود. مجدداً با افزایش قیمتها در کلیت بازار سهام زمزمههای حبابی شدن قیمتها در بازار سهام مطرح شده است. با استفاده از برخی ابزارها میتوان حبابی بودن یا نبودن قیمتها در بازار سهام را تشخیص داد. یکی از این ابزارها بررسی نسبت قیمت به درآمد گذشتهنگر بازار سهام است. بررسی نسبت قیمت به درآمد گذشتهنگر بورس از ابتدای سال 88 بیانگر این است که میانگین بلندمدت P /E TTM بازار سهام در 13 سال اخیر بدون احتساب معاملات سال 99 در محدوده 80 /7 قرار دارد. دلیل خارج کردن سال 99 از محاسبات، وضعیت عجیب و غریب معاملات سهام در آن سال است که با لحاظ ارقام این سال مطمئناً میانگین بلندمدت دچار تفاوت معناداری میشود. این نسبت در آخر فروردین سال جاری به نزدیکیهای 10 واحد رسیده است. البته بررسی نسبت قیمت به درآمد آیندهنگر بازار سهام (P /E FORWARD) این پیام را به سرمایهگذاران مخابره میکند که این نسبت در مقایسه با میانگین بلندمدت تاریخی خود در ارقام پایینتری قرار دارد.
بازار طلا و سکه
بازار طلا و سکه نیز در هفته گذشته روند باثباتی را دنبال کرد. در سایه ثبات قیمت دلار و بهای اونس جهانی طلا در بازارهای جهانی، طلا و سکه نیز هفته آرامی را پشت سر گذاشتند. قیمت سکه امامی در معاملات چهارشنبه با رشد 98 /0درصدی نسبت به روز سهشنبه به 31 میلیون و 700 هزار تومان رسید. قیمت هر گرم طلای 18 عیار نیز در روز چهارشنبه با افزایش 71 /1درصدی به دو میلیون و 583 هزار تومان رسید. عاملی که سبب شد در روز چهارشنبه قیمتها در بازار طلا و سکه با رشد مواجه شود، ورود دلار در معاملات این روز به کانال 52 هزار تومان بود که سبب شد موج جدیدی از تقاضا در بازار طلا و سکه شکل بگیرد. با توجه به اینکه به دلیل افزایش نرخ بهره آمریکا در ماههای آتی برای کنترل تورم، انتظار تحت فشار قرار گرفتن قیمت اونس از این ناحیه وجود دارد، برای بازار طلا و سکه از ناحیه اونس جهانی هیچ محرک رشدی وجود ندارد. اصلیترین دلیلی که در ماههای آتی میتواند قیمت طلا را در داخل کشور تحت تاثیر قرار دهد، افزایش بهای اسکناس آمریکایی است. اکثر قطعات خانواده سکه در سال گذشته شاهد رشدهای افسارگسیخته قیمتی بودند. ربعسکه رشد بیش از 140 درصد را تجربه کرد و پرچمدار حباب در بازار سکه بود. طلای 18 عیار نیز رشد بیش از 100 درصد را ثبت کرد. حبابی شدن و اشباع قیمتها در بازار طلا و سکه سبب شد تا در سال جدید استقبال چندانی از این بازار صورت نپذیرد و بخش عمدهای از پولهای سرگردان در سطح جامعه که برای مقاصدی مانند سفتهبازی و استفاده از نوسانات قیمتی راهی بازارها میشود، اینبار به جای بازار طلا و سکه راهی بورس تهران شوند.
بازار ارز
اسکناس آمریکایی نیز این روزها روند باثبات و آرامی را پشت سر میگذارد. 22 روز معاملاتی متوالی بود که نرخ بازار ارز به نوسان خود در دو کانال قیمتی 50 و 51 هزار تومان ادامه میداد. کارشناسان بازار ارز معتقدند که شکست محدوده 50 هزار تومان در بازار ارز به سمت پایین، نیازمند اخبار جریانساز و بسیار مهم است و تا زمانی که از فضای سیاسی شاهد مخابره اخبار در زمینههای استراتژیکی مانند مذاکرات و پرونده هستهای نباشیم، دلار در بالای محدوده 50 هزار تومان باقی خواهد ماند. از سوی دیگر دلار سوخت لازم را برای ادامه رشد و رسیدن مجدد به کانال قیمتی 60 هزار تومان ندارد. با توجه به توصیفهای یادشده میتوان اینگونه استنباط کرد که دلار در یک ماه اخیر صرفاً در یک روند باثبات در دو کانال یادشده نوسان داشته است و برآیند نیروی اخبار مثبت و منفی پیرامون بازار ارز تقریباً به یک اندازه بوده است که سبب شده نرخ ارز روند باثباتی را در یک ماه اخیر تجربه کند. بررسی معاملات بازار ارز در روزهای اخیر نشان میدهد که نرخ ارز تمایلات صعودی ضعیفی از خود برای ورود به کانال 52 هزار تومان به نمایش گذاشته است. پیشتر عدهای از تحلیلگران پیشبینی کرده بودند که با پایان ماه رمضان، احتمال شروع نوسانات قیمتی جدید در نرخ ارز وجود دارد. در واقع این گروه بر این باور بودند که با اتمام ماه رمضان شاهد بازگشت کامل طرفین عرضه و تقاضا به جریان معاملات بازار ارز خواهیم بود و این موضوع موجبات نوسانات جدید در نرخ ارز را ایجاد خواهد کرد. دلار بالاخره در معاملات روز چهارشنبه و پس از 22 روز توانست وارد کانال 52 هزار تومان شود. با ورود دلار به کانال جدید قیمتی، موج جدیدی از تقاضا در بازار ارز شکل گرفت، اما میتوان گفت که این کانالشکنی دلار به دلایل و اخبار خاصی بستگی نداشته و صرفاً فزونی جریان تقاضا بر عرضه دلار را به کانال جدید وارد کرده است.
بازار نفت
برآیند معاملات نفت خام در بازارهای جهانی نیز منفی بود. نفت برنت به واسطه خوشبینیهایی که در هفتههای اخیر شکل گرفته بود، موفق شده بود تا سطوح بالاتر از 87 دلار به ازای هر بشکه نیز پیشروی کند، اما در دو هفته اخیر شاهد چرخش و تغییر روند در بازار نفت هستیم. از جمله دلایلی که قیمت نفت را به سطوح نازلی کاهش داده است میتوان به نگرانیهایی که در مورد افزایش نرخ بهره وجود دارد اشاره کرد. افزایش نرخ بهره، کند شدن رشد اقتصادی را در پی خواهد داشت و این موضوع تا حد زیادی انتظارات را برای بهبود تقاضا در سال جاری کاهش خواهد داد. بازارهای نفت خام در هفته منتهی به 21 آوریل، اولین کاهش هفتگی خود را در پنج هفته گذشته تجربه کردند و قیمتها بار دیگر به زیر سطح 80 دلار به ازای هر بشکه نزدیک شدند. در هفته گذشته نیز برآیند معاملات نفت منفی بود و قیمت یک بشکه نفت خام برنت در روز چهارشنبه به 80 دلار و 94 سنت رسید که گویای کاهش قیمت این نوع از نفت خام در مقیاس هفتگی است. در هفته اول ماه می، بازارهای جهانی شاهد مجموعهای از تصمیمات بانک مرکزی در زمینه نرخ بهره خواهند بود. انتظار بر این است که فدرالرزرو، بانک مرکزی اروپا و بانک انگلستان همگی برای مبارزه با تورم نرخ بهره را افزایش دهند که این موضوع فشار مضاعفی بر قیمت کامودیتیها و بهخصوص بازار نفت خواهد گذاشت. روند افزایش نرخ بهره در قدرتهای بزرگ جهانی، به کاهش رشد اقتصادی منجر خواهد شد که تقاضای نفت خام را بهرغم بهبود تقاضا در چین به عنوان واردکننده اصلی نفت، کاهش میدهد. دادههای آماری نشان میدهد که چین در ماه مارس مقادیر بیسابقه نفت خام وارد کرده است؛ کاهش محدودیتها پس از سه سال قرنطینه کرونا، دلیل این امر بوده است. به نظر میرسد در بازار نفت، افزایش قیمتی که در هفتههای اخیر به واسطه کاهش غیرمنتظره تولید از سوی اوپکپلاس شکل گرفته بود، از بین رفته است. با اینکه قرار است در ماه می، عرضه در بازار نفت به دلیل کاهش تولید اوپکپلاس افت کند، بازارها نگراناند که بدترشدن تقاضا همچنان به کاهش قیمت بیشتر منجر شود. مجموعهای از درآمدهای ضعیفتر از حد انتظار شرکتهای ایالات متحده نیز این تصور را تقویت کرد که نرخ بهره بالا اثر خود را بر تضعیف تقاضا در فعالیتهای تجاری گذاشته است. نفت برنت معاملات هفته گذشته را با کاهش اندک به اتمام رساند و قیمت هر بشکه نفت خام برنت با افت 74 /0درصدی در معاملات روز چهارشنبه به 81 دلار و پنج سنت به ازای هر بشکه رسید. قیمت نفت وست تگزاس اینترمدییت نیز ثابت بود و در روز چهارشنبه با قیمت 77 دلار و 58 سنت معامله شد.