واکنش به تعرفه

یک هفته معاملاتی دیگر در بازارهای دارایی به اتمام رسید. بررسی بازدهی شاخص‌های سهامی در هفته گذشته نشان می‌دهد که شاخص کل در معاملات هفته گذشته با رشد 09 /0درصدی همراه شده است. رشد اندک در مقیاس هفتگی برای این شاخص در حالی رقم خورده که نماگر اصلی بازار سهام، در سه هفته معاملاتی اخیر با کاهش ارتفاع همراه شده بود. اما شاخص هم‌وزن در معاملات هفته گذشته برای چهارمین هفته متوالی با افت همراه شد و در سطح 786 هزارواحدی معاملات هفته را به پایان رساند. سکه امامی در معاملات روز چهارشنبه وارد کانال 68 میلیون تومان و دلار بازار آزاد نیز وارد کانال 85 هزارتومانی شد.

بازار سهام

غلبه هیجانات سیاسی بر بازار سرمایه سبب شد تا تلاطمات قیمتی در سهام شرکت‌های بورسی افزایش یابد. هرچند خبر فشار حداکثری ترامپ، ریسک‌های بازار را افزایش داد، اما پالس‌های مثبت آمریکا و ایران سبب شد تا روند شاخص‌های بورسی معکوس شود. شاخص بورس با وجود آنکه در نیمه اول معاملات روز چهارشنبه کانال 8 /2 میلیون واحد را از دست داد، اما در نیمه دوم با غلبه تقاضا، دوباره این کانال حساس را پس گرفت. به نظر می‌رسد در صورت کاهش تنش میان ایران و غرب کف دو میلیون و 750 هزار‌واحدی برای بازار مستحکم است. طی چند روز اخیر با رشد قیمت دلار و رکوردزنی آن، شکاف قیمتی دلار توافقی و دلار آزاد به 27 درصد رسید. این میزان از 24 آذر بی‌سابقه بوده است. دقیقاً از زمانی که با حذف دلار نیما، این اختلاف قیمتی از 38 درصد به حوالی 20 درصد کاهش یافت. افزایش میانگین اختلاف قیمتی دو شاخص ارزی در میان‌مدت به سرخوردگی بورسی‌ها خواهد انجامید. روند ورود پول به صندوق‌های طلا و افزایش قیمت سکه، نشان می‌دهد که پول‌های سرگردان در شرایط نااطمینانی تمایل دارند تا در بازار طلا حضور داشته باشند. اما با توافق یا کاهش درگیری‌ها، می‌توان انتظار داشت تا رونق مجدد به بازار سهام بازگردد. با توجه به ابهامات سیاسی و اقتصادی که در فضای کشور غلبه کرده است، می‌توان انتظار داشت که همچنان پول‌های سرگردان نصیب صندوق‌های طلا شود. این در حالی است که در بازگشایی و شفاف‌سازی پتروشیمی‌ها نیز میزان ابهامات بسیار بالاست. در معاملات روز چهارشنبه حدود هزار و 293 میلیارد تومان پول حقیقی وارد صندوق‌های طلا شد که رکورد تاریخی ورود پول به صندوق‌های طلا در تاریخ معاملات این صندوق‌ها محسوب می‌شود. همچنین این صندوق‌ها طی آخرین روز هفته، در جذب پول‌های حقیقی صدرنشین بودند. به نظر می‌رسد بازار سهام می‌خواهد پس از آرام شدن اوضاع سیاسی، پول‌های موجود در بازار طلا را جذب کند. P /E پایین که اکنون زیر هفت واحد است و ارزش دلاری بازار که کمترین مقدار از اوایل آذر است، نشانه‌هایی است که می‌تواند بورس را پس از رشد قیمت طلا جذاب‌تر جلوه دهد. این در حالی است که در کوتاه‌مدت نمی‌توان انتظار داشت که رونق به بورس تهران بازگردد. از سویی فشارهای سیاسی دولت ترامپ در حال افزایش است و می‌تواند بر صادرات نفت ایران اثر بگذارد. این موضوع می‌تواند در نهایت بر رشد قیمت دلار به شکلی هیجانی اثرگذار باشد که با توقف رشد دلار توافقی، خود مانعی بر سر راه بورس و شرکت‌های آن است. از سوی دیگر، خبرهایی که از مذاکرات میان ایران و آمریکا شنیده می‌شود، اهالی بازار را در فروش سهام مردد کرده است. چرا که تنها مانع رشد بازار سهام، در حال حاضر ریسک‌ها و تنش‌های سیاسی است. با آرام شدن اوضاع، آنقدر بازدهی در سایر بازارها نظیر سکه و طلا بالاتر خواهد بود، که پول‌های سرگردان به راحتی می‌توانند در بازار سهام نقش‌آفرینی کنند. چرا که بازدهی مورد انتظار بورس از سایر بازارها سبقت خواهد گرفت. هرچند نحوه بازگشایی پتروشیمی‌ها و حواشی مربوط به مجمع ایران‌خودرو، نشان می‌دهد که در مورد سودآوری بورسی‌ها نیز ابهاماتی بیش از ابهامات سیاسی و ریسک‌های سیاسی وجود دارد. با این حال، رشد قیمت دلار می‌تواند مانع از آن شود که زور فروشندگان غلبه کند. با وجود آنکه رشد قیمت دلار باید تاثیری مضاعف بر سودآوری شرکت‌ها داشته باشد، اما به نظر می‌رسد بازدهی بازار سهام همچنان از رشد قیمت دلار عقب بماند.

بازار ارز

دلار در واپسین معاملات روز سه‌شنبه وارد کانال 85 هزار تومان شد و در روز چهارشنبه نیز در این کانال مورد معامله قرار گرفت. میانگین قیمت دلار بازار آزاد در سال جاری 65 هزار تومان بوده است و نرخ ارز توانسته از ابتدای بهمن تا پایان معاملات هفته گذشته رشد 6 /5درصدی را به ثبت برساند. در دی‌ماه نیز دلار 2 /5 درصد بر ارتفاع خود افزوده بود. به این ترتیب دلار برای هفتمین ماه متوالی در سال جاری با افزایش قیمت همراه شد. همچنین بازدهی شاخص ارزی از ابتدای سال نیز در محدوده 41 درصد قرار دارد. افزایش 41درصدی دلار در بازار آزاد تا پایان معاملات هفته گذشته در حالی رخ داده که افزایش قیمتی اسکناس آمریکایی در بازار آزاد 26 درصد بود. افزایش قیمت دلار در بازار آزاد نخستین تاثیر خود را در بازار طلا و سکه نمایان کرده است و در هفته گذشته پرواز تاریخی قیمت‌ها در این بازار رخ داد و انواع دارایی‌های موجود در این بازار به قله‌های تاریخی رسیدند. دلار توافقی نیز بدون توجه به هیجانات در بازار ارز، در محدوده 67 هزار تومان مورد معامله قرار می‌گیرد. میانگین قیمتی دلار موثر بر شرکت‌ها از مرز 50 هزار تومان در سال جاری عبور کرده است. اختلاف بالای قیمتی در دلار توافقی و بازار آزاد نیز موجب سرخوردگی شرکت‌های بورسی و سهامداران آن شده است. طی روز چهارشنبه با عبور قیمت دلار در بازار آزاد از مرز 85 هزار تومان، شکاف قیمتی دلار توافقی با دلار نیما به 27 درصد رسید. اختلافی که به طور تاریخی برای بازار سهام رقم بالایی است. این فاصله قیمتی، بالاترین مقدار از 24 آذر و همزمان با حذف دلار نیما بوده است. محدوده قابل قبول شکاف این دو شاخص ارزی برای سهامداران بورسی، اختلاف قیمتی 20 و کمتر از 20 درصد است. هرچقدر این اختلاف در میان‌مدت افزایش یابد، بورس از رونق خواهد افتاد.

بازار طلا و سکه

بازار طلا و سکه، بازار برنده هفته قبل بود و افزایش قیمت‌های عجیب‌وغریبی در این بازار در هفته قبل به ثبت رسید. افزایش قیمت دلار در بازار آزاد در چند وقت اخیر موجب شده بود که حباب انواع سکه به مقادیر پایین‌تر از میانگین متعارف تاریخی برسد و قیمت‌ها برای خرید در محدوده‌های جذابی قرار بگیرند. افزون بر این قرار گرفتن بهای طلای جهانی در قله تاریخی نیز موج دیگری از تقاضا را روانه بازار طلا و سکه کرده و به عنوان محرکی برای افزایش قیمت‌ها در این بازار عمل کرده است. در حالی که سکه امامی معاملات هفته منتهی به 11 بهمن را در قیمت 60 میلیون تومان به پایان رسانده بود، قیمت این فلز ارزشمند در معاملات هفته گذشته با افزایش قابل‌ توجهی همراه شد و در روز چهارشنبه وارد کانال تاریخی 68 میلیون‌تومانی شد. افزون بر این، در معاملات روز چهارشنبه، هر گرم طلای 18 عیار به پنج میلیون و 868 هزار تومان رسید. نیم‌سکه به 36 میلیون و 800 هزار تومان رسید و ربع‌سکه نیز رقم 19 میلیون و 100 هزار تومان را دید. بررسی بازدهی صندوق‌های طلا از ابتدای سال نشان می‌دهد که صندوق زرفام با رشد 84درصدی همراه شده است و توانسته لقب بهترین صندوق طلا به لحاظ کسب بازدهی از ابتدای سال را به خود اختصاص دهد. صندوق‌های عیار و کهربا نیز به ترتیب با بازدهی‌های 82 و 78درصدی در رتبه‌های بعدی قرار گرفته‌اند. 

همچنین صندوق آلتون نیز با رشد 62درصدی همراه شده و ضعیف‌ترین عملکرد را در میان صندوق‌های طلا از ابتدای سال به ثبت رسانده است. در هفته گذشته چهار هزار و 468 میلیارد تومان پول حقیقی وارد صندوق‌های طلا شد و در دو روز رکورد تاریخی ورود پول به این صندوق‌ها شکسته شد. رکورد تاریخی ورود پول به صندوق‌های طلا در 28 مهر امسال و با مقدار 949 میلیارد تومان به ثبت رسیده بود که در روز یکشنبه، این رکورد پس از مدت‌ها شکسته شد و هزار و 92 میلیارد تومان پول حقیقی وارد این صندوق‌ها شد که ورود پول بیش از یک همتی به این صندوق‌ها در تاریخ معاملات این صندوق‌ها بی‌سابقه بود. این رکورد نیز دوام چندانی نداشت و در روز چهارشنبه مجدداً با ورود پول هزار و 293 میلیارد‌تومانی به صندوق‌های طلا، رکورد تاریخی ورود پول به این صندوق‌ها مجدد شکسته شد. این صندوق‌ها در 14 روز معاملاتی اخیر با ورود پول حقیقی همراه شده‌اند و در این 14 روز، هفت هزار و 400 میلیارد تومان پول حقیقی وارد این صندوق‌ها شده است. در تاریخ معاملات صندوق‌های طلا فقط در دو روز معاملاتی بیش از یک همت پول حقیقی وارد این صندوق‌ها شده که هر دو مورد در هفته گذشته رخ داده است.

بازار نفت

قیمت نفت در معاملات روز چهارشنبه‌ بازار آسیا، در پی رشد ذخایر نفت آمریکا و نگرانی‌های بازار از جنگ تجاری جدید آمریکا و چین، کاهش یافت. بهای معاملات نفت برنت با ۳۹ سنت معادل 51 /0 درصد کاهش، به ۷۵ دلار و ۸۱ سنت در هر بشکه رسید. بهای معاملات وست تگزاس اینترمدییت آمریکا با ۲۶ سنت معادل 36 /0 درصد کاهش، به ۷۲ دلار و ۴۴ سنت در هر بشکه رسید. پس از اینکه چین اعلام کرد واردات نفت خام، گاز طبیعی مایع و زغال‌سنگ آمریکا را به تلافی تعرفه‌های واشنگتن، هدف تعرفه قرار می‌دهد، نفت روز سه‌شنبه، نوسان قیمت شدیدی پیدا کرد و وست تگزاس اینترمدییت، در مقطعی به میزان سه درصد کاهش داشت و به پایین‌ترین حد خود از ۳۱ دسامبر رسید. به گفته جون رونگ ییپ، استراتژیست بازار شرکت آی‌جی، عاملی که در معاملات روز چهارشنبه، مانع افزایش قیمت‌ها شد، رشد بیش از حد انتظار ذخایر نفت آمریکا بود. 

منابع بازار به نقل از آمار موسسه امریکن پترولیوم، اعلام کردند که ذخایر نفت آمریکا در هفته منتهی به ۳۱ ژانویه، به میزان 03 /5 میلیون بشکه افزایش یافت. ذخایر بنزین به میزان 43 /5 میلیون بشکه رشد کرد و ذخایر سوخت‌های تقطیری، به میزان 98 /6 میلیون بشکه کاهش یافت. آمار رسمی ذخایر نفت و سوخت آمریکا، بعدازظهر روز جاری منتشر خواهد شد. بر اساس گزارش رویترز، رشد ذخایر نفت و سوخت در آمریکا که بزرگ‌ترین مصرف‌کننده نفت در جهان است، نشان‌دهنده ضعف مصرف بوده و به نگرانی‌های سرمایه‌گذاران درباره تاثیر تعرفه‌ها بر اقتصاد جهانی و دورنمای تقاضا برای انرژی، می‌افزاید. با این حال، تحلیلگران بانک گلدمن‌ساکس، روز سه‌شنبه، در یادداشتی اعلام کردند که تاثیر تعرفه‌های تلافی‌جویانه چین بر واردات انرژی آمریکا، با توجه به اینکه عرضه یا تقاضای جهانی این کالاها با تعرفه‌های چین تغییری پیدا نمی‌کند، محدود خواهد بود. هر دو کشور می‌توانند بازارهای دیگری را پیدا کنند.