برنده هفته
بازارها هفته گذشته را چگونه سپری کردند؟
یک هفته معاملاتی دیگر در بازارهای دارایی به اتمام رسید و در این میان بورس تهران توانست بازار برنده هفته لقب بگیرد. در جریان معاملات هفته قبل، شاخص کل با رشد 43 /7درصدی همراه شد؛ شاخص هموزن رشد 5 /6درصدی را تجربه کرد و شاخص کل فرابورس هم با افزایش ارتفاع 94 /4درصدی همراه شد. دلار نیز در مجموع هفته آرامی را پشت سر گذاشت و عمده نوسانات شاخص ارزی در کانال 69 هزار تومان اتفاق افتاد. در بازار طلا و سکه نیز از حجم تقاضا کاسته شده است. نفت برنت همچنان در کانال 72 دلار قرار دارد و فعالان بازار نفت در تکاپوی بررسی قرارداد آتشبس میان رژیم صهیونیستی و اسرائیل و نشست روز یکشنبه اوپکپلاس هستند.
بازار سهام
بورس تهران یکی از طوفانیترین هفتههای خود را در سال جاری در هفته گذشته تجربه کرد. در هفتهای که گذشت، شاخص کل در مقیاس هفتگی با رشد 43 /7درصدی همراه شد و بهترین رشد 65 هفته معاملاتی اخیر را به ثبت رساند. آخرینباری که شاخص کل در مقیاس هفتگی، رشدی بیش از این به ثبت رسانده بود، به هفته نخست شهریور سال گذشته بازمیگردد که شاخص 12 /8 درصد بر ارتفاع خود افزوده بود. شاخص هموزن نیز در معاملات هفته گذشته با رشد 5 /6درصدی و شاخص کل فرابورس هم با افزایش 94 /4درصدی همراه شد. شاخص کل بورس تهران در دومین روز آبانماه کف یک میلیون و 970 هزارواحدی را تجربه کرد و پس از آن در مسیر صعودی گام برداشته است. بعد از دوم آبانماه، بازار شاهد 25 روز معاملاتی بوده است که شاخص کل در 21 روز از این 25 روز جامه سبز بر تن کرده و تنها در چهار روز با کاهش ارتفاع همراه شده است. با ثبت بازدهی مثبت در هفته گذشته، نماگرهای سهامی برای سومین هفته متوالی با رشد همراه شدند. نکته جالب توجه این است که شاخص کل در سه هفته اخیر توانسته رشد بیش از پنج درصد را به ثبت برساند. در دوم آبان که شاخص کل کف یک میلیون و 970 هزارواحدی را تجربه کرد، افت شاخص از ابتدای سال به 2 /10 درصد رسیده بود، اما شاخص با حرکت خود در مسیر صعودی تمام افتی را که از ابتدای سال متحمل شده بود جبران کرد و اکنون بازدهی شاخص از ابتدای سال به 5 /10 درصد رسیده است. شاخص کل در روز سهشنبه، کانال دو میلیون و 400 هزارواحدی را فتح کرد؛ آخرینباری که شاخص کل در کانال مذکور قرار داشت، به هفدهم اردیبهشتماه سال گذشته بازمیگردد و شاخص پس از 19 ماه معاملاتی، موفق به بازپسگیری محدوده مذکور شد. قله تاریخی نماگر اصلی بازار سهام، محدوده دو میلیون و 535 هزار واحد است که در اردیبهشت سال گذشته تجربه شده است و فتح دوباره این محدوده در روند صعودی فعلی بازار سهام چندان دور از ذهن نیست. بازار سهام در سال جاری، تحت تاثیر انواع و اقسام ریسکها روزهای تاریکی را پشت سر گذاشت و پارامترهایی مانند نسبت قیمت به سود تاریخی و ارزش دلاری بازار سهام به کف چندینساله خود رسید، در چنین شرایطی محتمل بود که بازار با فروکش کردن ریسکها در مسیر صعودی قرار بگیرد و بخش اعظم افتهایی که به سهامداران تحمیل شده، جبران خواهد شد. همین موضوع نیز رنگ واقعیت به خود گرفت و بازار با تغییر فاز خود نسبت به کف تجربهشده در دوم آبانماه، رشد قابلتوجهی را در اکثر نمادها، صندوقها و شاخصهای سهامی تجربه کرده است. بررسیهای آماری نشاندهنده این نکته است که شاخص کل از کف خود در اوایل آبانماه، رشد 1 /23درصدی داشته و شاخص هموزن نیز 9 /16 درصد بر ارتفاع خود افزوده است. شاخص کل فرابورس نیز 6 /11 درصد رشد را در این مدت تجربه کرده است. میانگین ارزش معاملات خرد بازار شامل سهام، حقتقدم و صندوقهای سهامی در هفته گذشته به 10 هزار و 309 میلیارد تومان رسید. در روز سهشنبه، آیتم ارزش معاملات رقم 16 هزار و 160 میلیارد تومان را ثبت کرد. آخرینباری که در این پارامتر، ارقامی بیش از این مقدار ثبت شده بود، به بیست و چهارم اردیبهشت سال گذشته بازمیگردد که ارزش معاملات 17 هزار و 488 میلیاردتومانی در بازار به ثبت رسیده بود. متغیرهای بنیادی پیرامون بازار در چند وقت اخیر دچار تفاوت فاحش و معناداری شده است و این موضوع به استقبال از جریان معاملات تالار شیشهای منجر شده است. دلار در بازار آزاد در حوالی کانال 70 هزار تومان سیر میکند، دلار نیمایی وارد کانال 51 هزار تومان شده و تنشهای منطقهای نیز فروکش کرده و این موضوع موجبات استقبال از بازار را فراهم کرده است. صندوقهای اهرمی نیز در جریان معاملات هفته گذشته با رشد قابلتوجهی همراه شدند. بررسیهای آماری نشاندهنده این موضوع است که از ابتدای شروع روند صعودی تالار شیشهای، شاخص کل با رشد 1 /23درصدی همراه شده است. بررسی بازدهی صندوقهای اهرمی از ابتدای شروع رشد شاخص کل نشان میدهد که در این مدت، صندوق موج 9 /61 درصد بر ارتفاع خود افزوده است، صندوق شتاب با رشد 4 /36 درصدی همراه شده و صندوق توان افزایش 3 /39درصدی را تجربه کرده است. اهرم رشد 8 /43درصدی داشته است و صندوق جهش صعود 6 /41درصدی را تجربه کرده است. دو صندوق تازهتاسیس بیدار و نارنج نیز به ترتیب با رشد 8 /41 و 7 /41درصدی همراه شدهاند. رشد بیشتر شاخص کل نسبت به شاخص هموزن در این مدت نشانگر این نکته است که در معاملات این روزهای بورس تهران از سهام بزرگ، شاخصساز و پرتراکنش تالار شیشهای استقبال قابل توجهی به عمل میآید؛ این روند تا زمانی ادامه خواهد داشت که نمادهای بزرگ بازار به محدوده اشباع خرید برسد و پس از آن جریان پول راهی نمادهای کوچک بازار شود.
بازار ارز
عمده نوسانات دلار در هفته گذشته در کانال 69 هزار تومان اتفاق افتاد. شنبه، سوم آذرماه نرخ ارز با جهش 800تومانی، وارد کانال 70 هزار تومان شد. روند کاهشی در نرخ ارز در روز یکشنبه، قیمت دلار را تا پلههای پایانی کانال 68 هزار تومان پایین کشید. در سه روز بعدی نیز دلار با نوسان اندک در کانال 69 هزار تومان معاملات خود را پیگیری کرد. کاهش تنشهای منطقهای نقش بسزایی در از بین بردن محرکهای صعودی بازار ارز داشته و از هجوم تقاضا به این بازار جلوگیری کرده است. دلار نیمایی در معاملات روز چهارشنبه به 51 هزار و 755 تومان رسید. رشد 2 /1درصدی دلار نیمایی در حالی در هفته گذشته رخ داد که نرخ ارز در بازار آزاد فقط 6 /0 درصد بر ارتفاع خود افزود. شکاف میان این دو نرخ نیز همچنان در سطح 34درصدی قرار دارد و رشد بیشتر دلار نیمایی نسبت به دلار بازار آزاد از ابتدای سال، به کاهش شکاف میان این دو نرخ منتهی شده است. برخی از تحلیلگران ارزی مدعی هستند آتشبسی که میان لبنان و اسرائیل برقرار شده، در نهایت به کاهش التهابات خاورمیانه منتج خواهد شد و به نظر میرسد که فعلاً از ناحیه ریسکهای سیاسی، محرک قابل توجهی در بازار ارز موجود نباشد؛ اما ریسکهای بنیادی همچنان به قوت خود در بازار برقرار است و مواردی مثل کسری بودجه، ناترازی بانکها و ناترازی صندوقهای بازنشستگی و رشد نقدینگی در نهایت در بلندمدت نرخ ارز را به سمت اهداف بالاتر هدایت خواهند کرد. بازدهی دلار بازار آزاد از ابتدای سال 3 /15 درصد بوده است و با وجود تمام ریسکهای سیستماتیکی که در هشت ماه نخست سال جاری در کشور رخ داده، سیاستگذار توانسته از عهده کنترل دلار در بازار آزاد برآید و نرخ ارز افزایش افسارگسیختهای را در این مدت تجربه نکرده است.
بازار طلا و سکه
با رشد دلار در معاملات شنبه هفته گذشته، قیمتها در بازار طلا و سکه نیز در مسیر افزایشی قرار گرفتند و قیمت سکه وارد کانال 52 میلیون تومان شد. با افت قیمت دلار و ورود به کانال 69 هزار تومان، قیمتها در بازار طلا و سکه نیز در مسیر کاهشی قرار گرفت و سکه با افت دوکانالی، در معاملات روز چهارشنبه در کانال 50 میلیون تومان میان خریداران و فروشندگان دستبهدست شد. هر گرم طلای 18 عیار در روز چهارشنبه در قیمت چهار میلیون و 500 هزار تومان معامله شد. نیمسکه با افزایش 56 /0 درصد، به 26 میلیون و 750 هزار تومان رسید و ربعسکه نیز با افزایش 9 /0درصدی در قیمت 16 میلیون و 760 هزار تومان به فروش رسید. اونس جهانی طلا نیز در میانههای کانال دو هزار و 600دلاری قرار دارد. حراج سکهها در مرکز مبادله نیز به ایستگاه سی و نهم رسیده است که در مجموع 39 حراج برگزار شده 505 هزار و 473 قطعه سکه به خریداران واگذار شده است. در این 39 حراج، 143 هزار و 115 قطعه سکه تمام، 88 هزار و 242 قطعه نیمسکه و 274 هزار و 116 ربعسکه به متقاضیان تخصیص داده شده است.
بازار نفت
قیمت نفت در اولین ساعات روز چهارشنبه بدون نوسان بوده است. بازارها در حال بررسی تاثیر احتمالی قرارداد آتشبس بین رژیم صهیونیستی و حزبالله و همچنین نتیجه اجلاس اوپکپلاس در روز یکشنبه هستند. قیمت هر بشکه نفت برنت دریای شمال در روز چهارشنبه با دو سنت معادل 03 /0 درصد کاهش به ۷۲ دلار و ۷۹ سنت رسید. نفت وست تگزاس اینترمدییت آمریکا هم با دو سنت معادل 03 /0 درصد کاهش ۶۸ دلار و ۷۵ سنت معامله شد. هردو شاخص نفتی مذکور در روز سهشنبه به دنبال موافقت رژیم صهیونیستی برای آتشبس با حزبالله کاهش قیمت داشتند. جو بایدن، رئیسجمهور آمریکا، در روز سهشنبه گفت، آتشبس در روز چهارشنبه به دنبال توافق دو طرف با میانجیگری آمریکا و فرانسه اجرایی خواهد شد. این قرارداد آتشبس راه را برای پایان درگیری در مرز فلسطین اشغالی و لبنان باز میکند. نتانیاهو، نخستوزیر رژیم صهیونیستی، گفت که آماده اجرای قرارداد آتشبس با لبنان است و پاسخ هرگونه خشونت حزبالله را خواهد داد. فعالان بازار منتظر اجرایی شدن این آتشبس هستند. تحلیلگران عقیده دارند شرایط هوا در زمستان در نیمکره شمالی، افزایش احتمالی تولید نفت و گاز شیل آمریکا در دولت ترامپ و روند تقاضا در چین، قیمت نفت آمریکا را در محدوده ۶۵ تا ۷۰ دلار در هر بشکه نگه میدارد. ائتلاف اوپکپلاس که از سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) و متحدانش به رهبری روسیه تشکیل شده، در حال گفتوگو در مورد به تعویق انداختن دوباره طرح افزایش تولید است که قرار بود از اول ژانویه اجرایی شود. این ائتلاف در اول دسامبر دیدار خواهد داشت تا در مورد سیاست تولید در اوایل سال ۲۰۲۵ تصمیمگیری کند. اوپکپلاس حدود نیمی از نفت دنیا را تولید میکند و قصد دارد طرح کاهش تولید خود را بهتدریج طی چند ماه در سالهای ۲۰۲۴ و ۲۰۲۵ کنار بگذارد. اما کند شدن روند رشد تقاضا در چین و کل دنیا و افزایش تولید از سوی کشورهای خارج از این گروه مانع اجرایی شدن این طرح میشود. دونالد ترامپ اعلام کرده ۲۵ درصد عوارض بر تمام محصولات وارداتی از مکزیک و کانادا وضع خواهد کرد. برخی منابع آگاه عقیده دارند نفت خام از این جریمههای تجاری معاف نخواهد بود. از طرف دیگر، ذخایر نفت خام آمریکا شش میلیون بشکه در هفته منتهی به ۲۲ نوامبر کاهش یافته است. این در حالی است که تحلیلگران انتظار یک کاهش ۶۰۰ هزاربشکهای را داشتند.