امید درمان

جواد حیدریان:کووید 19 برای ایرانیان هم سالی تلخ و پر از اندوه را ثبت کرد. سالی که البته علاوه بر رنج کرونا برای ما سختی‌های مضاعفی ناشی از تحریم و تنش‌های به‌جامانده از سوءتدبیر سیاسی، اقتصادی و اجتماعی نیز داشت. اما هر چه بود گذشت و به قول سعدی شیراز «خوش است درد که باشد امید درمانش / دراز نیست بیابان که هست پایانش». جامعه ایران جامعه پویایی است. جامعه‌ای که در صد سال گذشته چند جنبش اجتماعی موثر و چند انقلاب را از سر گذرانده است. به باور صاحب‌نظران اثرات مخرب و البته موثر وقوع یکی از این همه جنبش و انقلاب برای چند قرن یک جامعه کافی است. اما ایران در تلاطم خاورمیانه خود دریای پرخروشی است. صد سال گذشته ایران سرشار از تحولات سیاسی و اجتماعی پر‌خسارت و البته درخشان است. اتفاقاتی که در ایران آغاز می‌شوند و البته تکانه‌های آن کل خاورمیانه را می‌لرزاند و گاه منشأ اثر است. از انقلاب مشروطه گرفته تا جنبش ملی شدن صنعت نفت. از انقلاب اسلامی تا دوم خرداد. اما آیا ایران از این همه تکانه و جنبش و انقلاب توانسته به مسیر تعالی توسعه و رفاه برسد؟ پاسخ یک «نه» تلخ است. در این فصل البته به جامعه ایران در یک سال گذشته و البته در یک قرن گذشته پرداخته‌ایم. در این فصل به بررسی رتبه آزادی، آموزش، رفاه، فقر و تحولات سیاسی و اجتماعی ایران نگاهی انداخته‌ایم و در میزگردی با حضور عباس عبدی، محمد مهاجری و محمد قوچانی به این پرسش پاسخ داده‌ایم که اقتصاد، سیاست و جامعه ایران در دیروز، امروز چگونه بوده است و در فردا به چه سمت‌و‌سویی خواهد رفت. در این پرونده از قلم نویسندگان، روزنامه‌نگاران و پژوهشگران اقتصاد و جامعه‌شناسی بهره برده‌ایم که در اینجا از همه آنها از جمله طیبه امیرخانی، مهرداد خدیر، سمیه توحیدلو، محمد ماشین‌چیان، مولود پاکروان، فاطمه عزیزخانی و عطیه وحید‌منش تشکر و قدردانی می‌کنیم.