هزینه‌های تروریسم

تروریسم و ناامنی در دنیا هزینه‌های زیادی را بر اقتصاد تحمیل می‌کند و هزینه دولت‌ها برای مقابله با این مشکل جهانی هم از سال ۲۰۰۱ میلادی تاکنون افزایش بی‌سابقه‌ای پیدا کرده است. طبق گزارش‌های موجود هزینه اقتصادی ناشی از بی‌ثباتی سیاسی و اجتماعی و فعالیت‌های تروریستی و هزینه‌های جنگ‌های داخلی و جنگ بین دولت‌های کشورهای مختلف در دنیا در سال ۲۰۱۶ میلادی به 6 /13 هزار میلیارد دلار رسید که بالاترین هزینه سالانه در دنیا طی 20 سال اخیر است. البته حدود 100 میلیارد دلار از این هزینه به عنوان هزینه تروریسم اعلام شده است.

این هزینه‌ها از جانب مرگ انسان‌هایی است که می‌توانند نیروی کاری کشور باشند یا وارد شدن آسیب جانی و معلولیت برای افرادی است که در کشور زندگی می‌کنند. این معلولیت‌ها ضمن از بین بردن نیروهای توانمند کاری در کشور هزینه‌های زیادی برای درمان و ارائه خدمات اجتماعی به معلولان ایجاد می‌کند که صرف آنها در فعالیت‌های اقتصادی می‌تواند ارزش افزوده زیادی ایجاد کند.

اما ظاهری‌ترین و قابل محاسبه‌ترین تاثیر مخرب حملات تروریستی و ناامنی در دنیا را می‌توان در از بین رفتن زیرساخت‌ها و کاهش انگیزه سرمایه‌گذاری و فعالیت اقتصادی در کشورهای بحران‌زده دید که به‌تدریج باعث از بین رفتن فرصت‌های شغلی و رشد اندک اقتصادی می‌شود.

تخریب زیرساخت‌ها در نتیجه عملیات تروریستی و جنگ هم می‌تواند مشکلات زیادی را به همراه بیاورد و باعث شود سرمایه‌های داخلی و خارجی به جای اینکه برای توسعه اقتصادی هزینه شود برای بازسازی آسیب‌های وارد‌شده به زیرساخت‌های صنعتی و اقتصادی مورد استفاده قرار گیرد. این به معنای دور باطلی است که یک اقتصاد طی می‌کند و از هر مسیری که در این چرخه حرکت کند باز هم به جای اول باز‌می‌گردد.

به دلیل اهمیت این مساله است که سازمان‌ها و موسسات مختلف اقدام به ارائه شاخص‌هایی می‌کنند که همگی به بررسی مساله امنیت و تاثیر آن روی کشورها می‌پردازد. شاخص‌هایی از قبیل شاخص صلح جهانی، شاخص ترور و شاخص امنیت در سال‌های اخیر مورد توجه رسانه‌ها بود و اغلب هم رده‌بندی نسبتاً مشابهی ارائه می‌دهند. به عنوان مثال در گزارشی که بر مبنای شاخص صلح جهانی در سال ۲۰۱۶ میلادی تهیه شده بود از سوریه به عنوان کشوری که پایین‌ترین شاخص را دارد نام برده شد و از ایسلند به عنوان کشوری که بالاترین سطح صلح و امنیت در آن حاکم است نام برده شد. این در حالی است که بر مبنای شاخص تروریسم جهانی عراق و افغانستان در بالای فهرست قرار دارند و سوریه جایگاه پنجم را دارد. در این فهرست کشورهای ایران و پاراگوئه و تانزانیا و مکزیک در جایگاه 47 تا 50 قرار دارند. طبق شاخص تروریسم جهانی ایران در میان کشورهایی جای دارد که کمترین حمله تروریستی موفق را شاهد بوده و از سطح امنیت بالایی برخوردار است.

اما سوال اصلی اینجاست که آیا مقابله با تروریسم جهانی هزینه‌ای بیشتر از هزینه تحمیل‌شده در نتیجه فعالیت‌های تروریستی به همراه دارد؟ چرا تاکنون تلاش‌های جهانی برای مقابله با تروریسم به نتیجه مطلوب نرسیده است؟