یکدست صعودی

بازارها هفته گذشته را با نوسانات افزایشی به پایان رساندند. هر سه نماگر اصلی بازار سهام موفق شدند در مقیاس هفتگی بازدهی مثبت به ثبت برسانند. دلار در بازار آزاد بعد از 22 روز معاملاتی از بند حبس دو کانال 50 و 51 هزار تومان آزاد شد و تا نزدیکی‌های 56 هزار تومان نیز پیشروی داشت. افزون بر این قیمت‌ها در بازار سکه و طلا نیز تحت تاثیر افزایش بهای اسکناس آمریکایی در مسیر صعودی قرار گرفتند و سکه امامی موفق به فتح کانال 35 میلیون تومان شد. قیمت‌ها در بازار نفت نیز چشم‌انتظار جلسه فدرال‌رزرو (در روز چهارشنبه) هستند تا جهت حرکت خود را مشخص کنند. همچنین در بورس تهران نسبت شاخص کل به شاخص هم‌وزن به سطوح نازلی افت پیدا کرده است که نشان از استقبال از سهام کوچک بازار در ماه‌های اخیر دارد.

روند درخشان بورس تهران در ماه‌های اخیر، در هفته قبل نیز تداوم یافت و شاخص‌های سهامی با ثبت بازدهی مثبت هفتگی، دومین هفته معاملاتی اردیبهشت‌ماه را به اتمام رساندند. در هفته‌ای که گذشت، شاخص کل بورس تهران توانست با افزایش 32 /6درصدی همراه شود تا محدوده روانی و مهم دو میلیون و 500 هزارواحدی را برای اولین‌بار در طول تاریخ فتح کند. همچنین نماگر هم‌وزن نیز که نشانی از اثرگذاری یکسان تمام نمادهای معاملاتی است و چهره بازار را به نحو مطلوب‌تری نمایش می‌دهد، در هفته گذشته عملکرد بهتری نسبت به شاخص کل داشت و با رشد 82 /8درصدی، به پیشروی خود در کانال 800 هزارواحدی ادامه داد. شاخص کل فرابورس نیز در معاملات هفته گذشته، پرفروغ ظاهر شد و با ثبت بازدهی 47 /7درصدی، کار خود را به اتمام رساند. می‌توان گفت اصلی‌ترین دلیلی که این روزها قیمت‌های تالار شیشه‌ای را به جلو هدایت می‌کند نقدینگی سرگردان در سطح جامعه است که برای در امان ماندن از گزند تورم راهی بازارهای سرمایه‌گذاری شده و در این اثنا بازار سرمایه را به عنوان یکی از پناهگاه‌هایی که قابلیت حفظ ارزش پول افراد را دارد، به عنوان یکی از مقاصد اصلی انتخاب کرده است. با وجود تورم بیش از 50 درصد در اقتصاد کشور و پایین بودن نرخ سپرده‌ها دیگر کسی در اندیشه نگه داشتن پول خود در بانک‌ها نیست و با توجه به نرخ بهره حقیقی منفی و برای مصون ماندن از کاهش ارزش پول ناشی از افت ارزش ریال، مردم ترجیح می‌دهند با خرید دارایی‌های مختلف از افت ارزش پول خود ممانعت به عمل آورند. بعد از ریزش تاریخی بازار سهام در معاملات سال 99، اعتماد از این بازار رخت بر بسته بود و فقدان اعتماد به قانونگذاران و سیاستگذاران هرازگاهی با ظهور رفتارهای متناقض از سوی این گروه از افراد، همچون جرقه‌ای در انبار باروت، روند بازار سهام را روزبه‌روز ملتهب‌تر می‌کرد. اما در ماه‌های اخیر شاهد بازگشت و احیای اعتماد ازدست‌رفته در کلیت بازار سهام بودیم که با کسب بازدهی‌های شیرین در ماه‌های اخیر نیز همراه شد. تزریق پول از سوی حقیقی‌ها به گردونه معاملات سهام همچنان ادامه دارد و در ماه جاری نیز کفه ترازوی تغییر مالکیت‌ها به سمت پورتفوی حقیقی‌های بازار سنگینی کرده است. معمولاً در بازارهای مالی، بعد از اینکه روند صعودی قدرتمندی در یک بازار شکل گرفت، پول‌هایی که در بازارهای دیگر قادر به کسب بازدهی بالاتر از بازدهی بازار مذکور نیستند، به سمت مرزهای آن بازار روانه می‌شوند و همین موضوع فشار تقاضا را در آن بازار تشدید می‌کند. می‌توان گفت یکی دیگر از دلایل رشد قیمت‌ها در بازار سهام در این روزها، ورود پول از سایر بازارهاست که با مناسب دیدن اوضاع و احوال بازار سهام، نفوذ و ورود مستمری به این بازار دارد. ارزش معاملات خرد بازار سهام نیز در هفته‌های اخیر در سطوح بالایی تثبیت شده است که این موضوع از پویایی بازار سهام نشات می‌گیرد. همچنین نکته مثبت دیگری که در معاملات این روزهای بورس تهران به چشم می‌خورد، استقبال مستمر از خرید سهام در جریان دادوستدهاست. روند تکراری این روزهای بورس تهران در این روزها به گونه‌ای است که تعدادی از سهامداران با توجه به دلایلی نظیر استراتژی معاملاتی خود، شناسایی سود در نمادهای مختلف، ترس از ریزش بازار و اتمام رالی صعودی، اقدام به فروش سهام خود می‌کنند که همین موضوع موجبات سرخ‌پوشی نماگرهای سهام را در ابتدای ساعات معاملاتی فراهم می‌کند. اما عطش تقاضا برای سهامداری در چرخه معاملات بازار سهام به حدی بالاست که عرضه‌های صبحگاهی را به راحتی در خود هضم می‌کند و برنده بلامنازع نبرد همیشگی خریداران و فروشندگان، خریداران هستند که جریان قیمت‌ها و نماگرهای بازار سهام را رو به بالا هدایت می‌کنند و در این میان فروشندگان صبحگاهی با مشاهده تغییر روند در کلیت بازار، به صف‌نشینان ظهر تبدیل می‌شوند. از جمله دلایل دیگری که سمت تقاضا را در معاملات بورس تهران تقویت کرده، آمارهای مربوط به کل‌های پولی است که در آخرین گزارش بانک مرکزی که مربوط به ماه بهمن است، نقدینگی کشور به شش هزار و 103 هزار میلیارد تومان رسیده است. نکته قابل توجه در این آمارها، افزایش ادامه‌دار سهم پول از نقدینگی است. این نسبت در پایان بهمن‌ماه به 3 /25 درصد رسیده است و به موازات این موضوع نسبت پول به شبه‌پول در سطوح تاریخی سیر می‌کند. نسبت پول به شبه‌پول در پایان دومین ماه از زمستان به 9 /33 رسیده است. در واقع می‌توان این چنین استنباط کرد که بخشی از پول‌هایی که در ماه‌های اخیر روانه بورس تهران شده و قیمت‌ها و نماگرهای این بازار را تحت تاثیر قرار داده است، حاصل افزایش سهم پول از نقدینگی بوده است و پول‌هایی که ماندن آن در قالب سپرده در بانک‌ها برای صاحبانشان مطلوبیت ایجاد نمی‌کرد، راهی بازارهای مختلف و خاصه بازار سهام شده‌اند که نمود عینی این قضیه در ورود پول حقیقی به بازار سهام در ماه‌های اخیر آشکار شده است. همچنین یکی دیگر از عواملی که سبب شد در هفته گذشته تب خرید سهام در بورس تهران داغ باقی بماند، خروج دلار از کانال‌های 50 و 51 هزارتومانی و رسیدن به محدوده‌های 56 هزار تومان بود که سبب افزایش تقاضا در کلیت بازار سهام و به‌خصوص سهام دلاری بازار شد.

معاملات اسکناس آمریکایی در بازار آزاد در هفته گذشته نیز آبستن اتفاقات گوناگون بود. دلار در هفته جاری بالاخره موفق شد پس از مدت‌ها خود را از قیدوبند دو کانال 50 و 51 هزارتومانی برهاند و تمایل خود را برای دستیابی به سطوح بالاتر علنی کند. دلار معاملات هفته گذشته را با ظهور نشانه‌های روند افزایشی جدید آغاز کرد و عطش تقاضا در بازار در روز دوشنبه، قیمت اسکناس آمریکایی را به نزدیکی‌های کانال 56 هزار تومان نیز رساند. اما در روز سه‌شنبه روند صعودی شکل‌گرفته متوقف شد و دلار مجدداً به کانال پایین‌تر یعنی کانال 54 هزار تومان عقب‌نشینی کرد. افزایش قیمت دلار تا نزدیکی‌های 56 هزار تومان بر تقویت تقاضا در دیگر بازارها نیز تاثیرگذار بود و بورس تهران و قیمت‌های بازار سکه و طلا نیز با تاثیرپذیری از این افزایش، با استقبال گرمی از سوی سرمایه‌گذاران مواجه شدند. با توقف روند صعودی اسکناس آمریکایی در معاملات بازار آزاد دو سناریو از سوی تحلیلگران مطرح شد. اول اینکه گروهی از تحلیلگران معتقدند کاهش قیمت دلار در راستای اصلاح روند افزایشی صورت گرفته و احتمال افزایش نرخ دلار در روزهای آتی وجود دارد. عده‌ای از تحلیلگران ارزی نیز اعتقاد داشتند توقف روند صعودی اسکناس آمریکایی به دلایل بنیادی رخ داده و انتشار اخبار جدیدی مبنی بر آغاز همکاری‌های ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با نصب دوربین‌های آژانس در سایت‌های هسته‌ای ایران را می‌توان از جمله دلایل تغییر فاز در نمودار نرخ دلار دانست. گفتنی است که دلار در حالی در هفته گذشته وارد کانال 52 هزار تومان شد که نرخ شاخص ارزی، تقریباً 22 روز معاملاتی بود که در دو کانال 50 و 51 هزار تومان محبوس شده بود و با ورود به کانال جدید، اسکناس آمریکایی به نوعی از سنگر آرامش خود خارج شد. خارج شدن دلار از این محدوده، این پیام را به فعالان بازار ارز مخابره کرد که مقاومت 52 هزارتومانی شکسته شده است و می‌توان این موضوع را در راستای آغاز نوسانات بازار ارز قلمداد کرد.

عملکرد بازار سکه و طلا نیز در هفته گذشته به‌طور کامل تحت تاثیر نوسانات شاخص ارزی قرار گرفت و با فعال شدن مجدد سیگنال‌های صعودی در بازار آزاد ارز، دوباره متقاضیان خرید سکه و طلا، ارقام بالاتری را برای خرید قطعات خانواده سکه و طلا پیشنهاد دادند. در هفته‌ای که گذشت رشد قیمت‌ها در بازار طلا و سکه ادامه‌دار بود و قیمت سکه امامی مجدداً با جهش دلار، افسار پاره کرد و برای مقاطعی در اواسط هفته در کانال 35 میلیون‌تومانی مورد معامله قرار گرفت. اما همزمان با نزول قیمت دلار به کانال پایین‌تر در معاملات بازار آزاد ارز، قیمت سکه نیز مجبور به عقب‌نشینی شد و در لحظه تنظیم این گزارش (ساعت 10 روز چهارشنبه) در نیمه دوم کانال 33 میلیون تومان مورد معامله قرار می‌گیرد. گفتنی است که با ورود سکه به کانال 35 میلیون‌تومانی، مجدداً حباب این سکه رکوردشکنی کرد. قیمت‌ها در بازار سکه و طلا به شدت نوسانات نرخ ارز وابسته است و با توجه به ثبات نرخ اونس جهانی طلا، کوچک‌ترین تغییر جهت در روند معاملات بازار ارز، به سرعت خود را در بازار طلا و سکه نشان می‌دهد. هر گرم طلای 18 عیار نیز در معاملات روز چهارشنبه به قیمت دو میلیون و 720 هزار تومان معامله شد.

بازار نفت

قیمت نفت در معاملات اولیه آسیا در روز چهارشنبه نوسان اندکی داشت، زیرا معامله‌گران قبل از پایان نشست فدرال‌رزرو در حال ارزیابی بازار هستند. اگرچه ترس از بدتر شدن شرایط اقتصادی باعث شد قیمت‌ها به پایین‌ترین حد پنج هفته گذشته برسد. همچنین نشانه‌های کاهش بیش از حد انتظار در ذخایر نفت خام آمریکا، حمایت چندانی از بازارهای نفت خام نکرد، زیرا مجموعه‌ای از گزارش‌های ضعیف تولیدی باعث افزایش ابهام در مورد بهبود تقاضای نفت خام در سال جاری شد. داده‌های موسسه نفت آمریکا (API) نشان می‌دهد که ذخایر نفت آمریکا در هفته منتهی به 28 آوریل 9 /3 میلیون بشکه کاهش یافته است، اگرچه قرائت‌های مختلف در مورد ذخایر بنزین و تقطیر نشانگر کاهش تقاضا برای سوخت است. این گزارش معمولاً حاکی از روند مشابهی از داده‌های دولتی است که در اواخر روز چهارشنبه منتشر می‌شود. معاملات آتی نفت برنت در 25 /75 دلار در هر بشکه ثابت بود، در حالی که قیمت آتی نفت خام وست تگزاس اینترمدییت با 1 /0 درصد کاهش به 58 /71 دلار در هر بشکه رسید. گفتنی است که هر دو قرارداد در پایین‌ترین سطح خود از اواخر مارس قرار داشتند. اکنون تمرکز مستقیماً بر روی نتیجه‌گیری نشست فدرال‌رزرو در اواخر روز چهارشنبه است، جایی که انتظار می‌رود بانک مرکزی آمریکا نرخ بهره را 25 واحد پایه دیگر افزایش دهد. اما بازارها خوش‌بین هستند که نشانه‌هایی از بدتر شدن فعالیت‌های اقتصادی به اعلام توقف چرخه افزایش نرخ از سوی فدرال‌رزرو منجر شود. نگرانی‌ها از کاهش تقاضا در هفته‌های اخیر به قیمت نفت ضربه زده است و تا حد زیادی کاهش عرضه پس از کاهش تولید از طریق سازمان کشورهای صادرکننده نفت و متحدانش را جبران کرده است. در حالی که کاهش تولید در ابتدا قیمت‌های نفت خام را در اوایل آوریل افزایش داد، آنها تا پایان ماه تمام افزایش‌ها را معکوس کردند.