سال سخت

اقتصاد ایران در سال ۱۴۰۳ با چالش‌های متعددی از جمله تورم بالا، کاهش قدرت خرید مردم و تداوم تحریم‌های بین‌المللی مواجه بوده است. با وجود رشد نسبی تولید ناخالص داخلی در برخی فصول، نابرابری اقتصادی، نوسانات ارزی، و ضعف در سرمایه‌گذاری پایدار، چشم‌اندازی پیچیده و ناپایدار را برای این سال رقم زده است. بر اساس گزارش‌های رسمی مرکز آمار ایران، نرخ تورم سالانه تا آذر ۱۴۰۳ به 7 /34 درصد رسیده و تورم نقطه‌به‌نقطه نیز در همین ماه حدود 7 /31 درصد گزارش شده است. این فشار تورمی، که عمدتاً ناشی از رشد 1 /28درصدی نقدینگی، جهش نرخ ارز از ۴۰ هزار تومان در ابتدای سال به بیش از ۶۸ هزار تومان تا پایان پاییز و تداوم تحریم‌ها بوده، هزینه‌های زندگی را به‌ویژه برای دهک‌های پایین درآمدی به‌شدت افزایش داده است. این وضعیت، قدرت خرید خانوارها را به‌ویژه در دهک‌های پایین درآمدی به‌شدت کاهش داده و شکاف طبقاتی را عمیق‌تر کرده است. در حال حاضر، نرخ فقر بر اساس آمارهای رسمی به بالای ۳۰ درصد جمعیت ایران رسیده است. اقتصاد ایران در سال ۱۴۰۴ به احتمال زیاد در مسیر چالش‌برانگیزی قرار می‌گیرد، اما جهت‌گیری دقیق آن به تصمیم‌های سیاسی و تحولات جهانی بستگی دارد. در صورت تداوم روند کنونی، از جمله رشد نقدینگی و عدم رفع تحریم‌ها، تورم ممکن است به بالای ۴۰ درصد برسد و نرخ فقر افزایش یابد. اقتصاددانان می‌گویند بدون تغییر اساسی در رویکردها، تفاوت چشمگیری بعید به نظر می‌رسد و سال ۱۴۰۴ احتمالاً ادامه‌ای بر دشواری‌های سال ۱۴۰۳ خواهد بود.