مسافرکش بدشانس
آیا جنگ تجاری آمریکا و چین «دیدی» را به اینجا رساند؟
محمدامین خدابخش: حفظ امنیت دادهها و مدیریت اطلاعات شخصی کاربران یکی از مسائل مهم در جهان امروز است. این مساله تا آنجا اهمیت دارد که بسیاری از کسبوکارها ممکن است به دلیل رعایت نکردن موازین و چارچوبهای لازم جهت حفاظت از اطلاعات فردی اشخاص و ذینفعان درونی و بیرونی به راحتی از گردونه رقابتهای موجود در کسبوکارها حذف شوند. دقیقاً به همین دلیل است که خبر دست بردن به سرورهای شرکتها یا هک شدن و دزدی اطلاعات از آنها در طول کمتر از دو دهه اخیر به یکی از مسائل توجهبرانگیز در اخبار بدل شده است. بنابراین طبیعی است که چنین مسالهای به دلیل حجم بالای اطلاعاتی که در خود دارد و همچنین ظرفیتهای فراوانی که با تحلیل دادهها میتوان ایجاد کرد، خود یک تهدید امنیتی بالقوه باشد. یکی از نمونههای همین مساله که در هفتههای اخیر میان دو قدرت اقتصادی جهان یعنی جمهوری خلق چین و ایالات متحده آمریکا مسالهساز شده، حواشی پس از عرضه اولیه شرکت تاکسیرانی «دیدی» (DIDI.INC) است که حکایت از شکاف عمیق میان این دو اقتصاد بزرگ واقعشده در دو سوی اقیانوس آرام دارد. این شرکت در حالی طی یک ماه گذشته توانسته دومین عرضه اولیه بزرگ شرکت چینی در والاستریت باشد که حالا ممنوعیت اعمالشده از سوی اداره فضای سایبری چین (CAC) آسیب بزرگی به درآمدزایی آن و در نهایت کاهش جذابیت آن در بازار سهام نیویورک خواهد زد. از آنجا که شرکتهای فعال در زمینه فضای مجازی، حملونقل اینترنتی و موتورهای جستوجوگر بخش بزرگی از کلاندادهها را گرد میآورند، این ابهام از سوی طرف چینی مطرح شده که با گزارشدهی دیدی به مقام ناظر بازار سهام نیویورک و تطابق دیدی با قوانین آمریکا، احتمالاً امنیت دادهها در سرزمین مادری به خطر خواهد افتاد؛ عاملی که میتواند رقابت نفسگیر این دو غول اقتصادی را با چالشهای بسیاری مواجه کند. اینطور که به نظر میرسد در تقابل موازین بازار آزاد با رویکردهای کنترلگرایانه اژدهای زرد، حالا دولتهای آمریکا و چین جنگ سرد تجاری آغازشده از زمان ریاستجمهوری ترامپ را وارد فاز تازهای کردهاند و با دستاندازی بر منافع سرمایهگذاران درصدد تقابل با یکدیگر در عرصه اقتصاد هستند. البته باید به این نکته نیز توجه داشت که صرف گستردگی فعالیت «دیدی» در چین میتواند از قدرت عملی که هکرهای چینی در این جنگ تجاری و سایبری با آمریکا دارند بکاهد. همین امر سبب شده تا چین بین اعتمادسازی در جذب سرمایه خارجی و امنیت ملی اینبار دومی را انتخاب کند. بر اساس انتخاب یادشده که به نظر میرسد تضاد منافعی جدی را میان اقتدارگرایی و مالکیت خصوصی باعث شده، قیمت هر سهم شرکت از 16 دلار و 94 سنت در روز عرضه به حدود 11 دلار کاهش یافت. در روز عرضه این شرکت ارزشی در حدود 4 /4 میلیارد دلار داشته که حالا با احتساب افت قیمت سهام، «دیدی» با 35 درصد افت در ارزش شرکت روبهرو شده است. آنطور که مسوولان این بنگاه اقتصادی میگویند تصمیم دولت چین مبنی بر حذف اپلیکیشن دیدی لطمهای سنگین به درآمد آن خواهد زد؛ لطمهای که بدون شک بر اعتماد عمومی نسبت به سهامداری در سایر شرکتهای چینی نیز اثرگذار است.