موج صعود

یک هفته معاملاتی دیگر در بازارهای دارایی به اتمام رسید و در این میان بورس تهران با رشد نماگرها در مقیاس هفتگی همراه شد. در هفته‌ای که گذشت، شاخص کل بورس 77 /2 درصد بر ارتفاع خود افزود و در سطح دو میلیون و 155 هزارواحدی آرام گرفت. شاخص هم‌وزن با رشد 82 /2درصدی همراه شد و شاخص کل فرابورس نیز افزایش 11 /2درصدی را تجربه کرد. بازار طلا و سکه نیز به‌‌رغم افزایش عرضه‌ها در روز چهارشنبه، در مجموع و در مقیاس هفتگی با رشد قیمت‌ها همراه شد. در بازار نفت نیز ترس از اختلال عرضه در نتیجه تنش‌های خاورمیانه موجب افزایش جزئی قیمت نفت در هفته گذشته شد. نرخ ارز نیز به دلیل تنش‌های منطقه مجدداً وارد کانال 60 هزار تومان شده است و باید دید که مسیر آتی نرخ دلار به کدامین سو خواهد بود.

بازار سهام

در هفته‌ای که گذشت، شاخص کل بورس 77 /2 درصد بر ارتفاع خود افزود و در سطح دو میلیون و 155 هزارواحدی آرام گرفت. شاخص هم‌وزن با رشد 82 /2درصدی همراه شد و شاخص کل فرابورس نیز افزایش 11 /2درصدی را تجربه کرد. در معاملات آخرین روز هفته، عرضه‌ها در تالار شیشه‌ای افزایش یافت. با توجه به دو روز تعطیل که پیش روی بازار قرار داشت، بالا بودن سطح ریسک و تداوم منازعه‌ها در خاورمیانه، برخی از سهامداران را مجاب کرد که سود کسب‌شده در روند صعودی اخیر را ذخیره کنند تا در هفته آتی و با توجه به پیش‌فرض‌های جدید در خصوص خرید یا عدم خرید سهام، تصمیم‌گیری کنند. خوش‌بینی‌ها به شکل‌گیری دور جدید مذاکرات و پیوستن ایران به FATF از جمله دلایل سبزپوشی نماگرهای سهامی در هفته گذشته بورس تهران بود. دلار نیمایی نیز در معاملات روز چهارشنبه به 46 هزار و 511 تومان رسید و رشد ادامه‌دار دلار حواله نیز از جمله دلایل استقبال از بازار در این هفته بود. در معاملات روز چهارشنبه با توجه به حجم بالای عرضه و تقاضا، مجدداً رکورد ارزش معاملات در دو ماه اخیر شکسته شد و به شش هزار و 181 میلیارد تومان رسید. ارزش معاملات بازار سهام نسبت به میانگین ماه‌های اخیر رشد قابل‌توجهی را تجربه کرده و اگر اتفاق غیرمنتظره‌ای رخ ندهد، می‌توان چشم‌انداز روشنی را برای بازار متصور شد. به‌رغم رشد قیمت‌ها و نماگرها در تالار شیشه‌ای که در چند وقت اخیر به وقوع پیوسته است، بررسی‌ها نشان می‌دهد که بازدهی شاخص‌های سهامی از ابتدای سال، همچنان در محدوده سرخ قرار دارد. این موضوع بدان معناست که اگر مبنای قضاوت در مورد بازار را شاخص کل قرار دهیم، همچنان پورتفوی سهامداران نسبت به ابتدای سال در محدوده زیان قرار دارد. آمارها حاکی از آن است که شاخص کل در سال جاری، 83 /1‌ درصد افت را تجربه کرده است. شاخص هم‌وزن با افت 79 /4‌درصدی همراه شده و شاخص کل فرابورس نیز 06 /12‌ درصد از ارتفاع خود را از دست داده است. آنچه از رصد تحرکات بازار استنباط می‌شود این است که اوضاع و احوال بازار نسبت به روزهای رکودی و فرسایشی تیر و مرداد بهتر شده است و ارقام بهتری در سرانه‌های خرید و ارزش معاملات به ثبت می‌رسد که تداوم این روند، به دستیابی قیمت‌ها و شاخص‌های سهامی به ارتفاعات بالاتر منجر خواهد شد. به هر روی باید منتظر ماند و دید که سریال بورس تهران در سال جاری درنهایت چگونه رقم خواهد خورد. بورس نیمه نخست سال را در جدال با دیگر بازارها، با تحقیر واگذار کرد و باید دید که در نیمه دوم، بازار سهام چه تحفه‌ای را برای سهامداران به ارمغان خواهد آورد. بدون شک انتخابات پیش‌روی آمریکا، یکی از مهم‌ترین عوامل اثرگذار بر روند بازارهای دارایی داخلی در کشور ما خواهد بود و طبیعتاً بورس تهران نیز از این قاعده مستثنی نیست. پیروزی هریک از دو نامزد حزب جمهوری‌خواه و دموکرات، برای ایران و سیاست خارجی کشور ما معنایی متفاوت خواهد داشت و طبیعتاً این موضوع، نخست اقتصاد کلان کشور ما را تحت‌تاثیر قرار خواهد داد و در وهله بعدی نیز می‌تواند روند بازارهای دارایی را متاثر کند. همچنین بررسی بازدهی صندوق‌های اهرمی در نیمه نخست سال جاری نشان می‌دهد در شش‌ماهه نخست سال جاری هر پنج صندوق اهرمی که از ابتدای سال مورد معامله قرار گرفته‌اند، بازدهی منفی را برای سرمایه‌گذاران به ارمغان آورده‌اند. صندوق جهش با افت 3 /34‌درصدی از ابتدای سال، ضعیف‌ترین عملکرد را در میان صندوق‌های اهرمی از خود برجای گذاشته و صندوق موج نیز با افت 1 /13درصدی، کمترین افت را در نیمه نخست سال جاری به ثبت رسانده است. از آنجا که این صندوق‌ها در روندهای صعودی، بازدهی بیشتری را نسبت به سهام موجود در بازار به ثبت می‌رسانند، به نظر می‌رسد که در نقاط منطقی برای خرید قرار دارند و اگر کسی برای شش‌ماهه دوم سال روند صعودی برای بورس تهران متصور است، می‌تواند بخشی از سبد سهام خود را به این صندوق‌ها اختصاص دهد.

بازار ارز

نرخ ارز نیز در هفته گذشته، پس از نوسان چندین‌روزه در کانال 59 هزار تومان، بالاخره وارد کانال 60 هزار تومان شد. افزایش سطح تنش‌ها میان حزب‌الله لبنان و رژیم صهیونیستی، مجدداً ریسک‌ها را افزایش داده است و موجب تقویت تقاضا برای دلار در بازار آزاد شده است. به‌‌رغم مخابره اخبار مثبت از نیویورک و حرکات و سخنان مقامات ایرانی در مجمع عمومی سازمان ملل، تقاضایی که به خاطر ریسک‌های مذکور شکل گرفته، شاخص ارزی را مجدداً وارد کانال 60 هزار تومان کرده است. با وجود تجربه ریسک‌های گوناگون در نیمه نخست سال، بازارساز توانست با اتکا بر ذخایر ارزی خود، دلار را در محدوده سربه‌سر نگه دارد. با وجود این نرخ دلار حواله با رشد 14درصدی همراه شده است و این موضوع به تعدیل شکاف میان نرخ آزاد و نیمایی منجر شده است که خبر مثبتی برای بورس‌بازان تلقی می‌شود.

بازار طلا و سکه

هفته گذشته بازار طلا و سکه توام با کسب بازدهی‌های قابل‌توجه بود و قیمت‌ها با افزایش همراه شدند. رشد بهای اونس طلا در بازار جهانی به مقادیر بیش از دو هزار و 600 دلار و افزایش قیمت دلار از جمله عواملی بود که موجبات تقویت تقاضا را در بازار طلا و سکه فراهم کرد. عطش سیری‌ناپذیر تقاضا در معاملات روز سه‌شنبه هفته گذشته، موجب جابه‌جا شدن رکورد تاریخی ارزش معاملات و تغییر مالکیت صندوق‌های طلا شد. در معاملات روز سه‌شنبه، مجموع ارزش معاملات 13 صندوق طلای حاضر در بازار، هزار و 625 میلیارد تومان بود که رکورد تاریخی صندوق‌های طلا در این فاکتور محسوب می‌شود. همچنین در معاملات روز سه‌شنبه، 473 میلیارد تومان پول حقیقی وارد صندوق‌های طلا شد که این مورد نیز اتفاقی بی‌سابقه در تاریخ معاملات صندوق‌های طلا تلقی می‌شود. اما در روز چهارشنبه بازار طلا و سکه با فشار عرضه دنبال شد و صندوق‌های طلا در مدار نزولی قرار گرفتند. همچنین بررسی بازدهی انواع قطعات خانواده سکه و طلا در نیمه نخست سال نشان می‌دهد که در این بازه زمانی، سکه امامی با رشد 9 /13درصدی همراه شده است. ربع‌سکه با رشد 4 /10درصدی در رتبه بعدی قرار دارد و رتبه سوم نیز به سکه بهار آزادی با رشد 54 /8درصدی تخصیص پیدا کرده است. سکه گرمی با رشد 28 /4درصدی در نیمه نخست سال همراه شده است و نیم‌سکه نیز با رشد سه‌درصدی، ضعیف‌ترین عملکرد را در میان دارایی‌های مورد بررسی داشته است. همچنین طلای 18 عیار نیز رشد 9 /14درصدی را در این مدت تجربه کرده است. در شش‌ماهه نخست سال که دارایی‌های مبتنی بر طلا با استقبال از سوی سرمایه‌گذاران همراه شدند، صندوق زر با بازدهی 8 /16درصدی توانست رتبه نخست را در میان صندوق‌های طلا داشته باشد. صندوق عیار با بازدهی 7 /15درصدی در رتبه دوم قرار گرفت و صندوق‌های گوهر و زرفام با بازدهی 1 /15درصدی در جایگاه سوم قرار گرفتند. صندوق آلتون نیز با بازدهی شش‌درصدی در نیمه نخست امسال، بدترین عملکرد را در بین صندوق طلا ثبت کرد. اختلاف فاحش میان برترین و بدترین صندوق طلا به لحاظ کسب بازدهی (صندوق زر و آلتون)، ضرورت تحلیل و بررسی دقیق‌تر و بیشتر را در انتخاب صندوق‌های طلا نشان می‌دهد.

بازار نفت

نفت برنت نیز در مجموع هفته‌ای خنثی را تجربه کرد. قیمت نفت روز سه‌شنبه به دلیل اخبار محرک‌های پولی جدید از سوی واردکننده بزرگ چین افزایش یافت. نگرانی‌ها از تشدید تنش‌ها در خاورمیانه، احتمال ضربه به عرضه را در منطقه اصلی تولیدکننده نفت افزایش داده است. بهای معاملات آتی نفت برنت تحویل ماه نوامبر در روز سه‌شنبه با 69 سنت یا 93 /0 درصد افزایش به 59 /74 دلار در هر بشکه رسید. بهای معاملات آتی نفت خام WTI آمریکا تحویل ماه نوامبر نیز با 74 سنت یا 05 /1 درصد افزایش به 11 /71 دلار رسید. این در حالی است که هر دو قرارداد نفتی در روز دوشنبه با افت قیمت بسته شده بودند. زیرا نگرانی‌هایی برای تقاضا پس از گزارش فعالیت تجاری ناامیدکننده منطقه یورو و نگرانی‌های مداومی در خصوص مصرف سوخت چین در ذهن سرمایه‌گذاران شکل گرفته بود. به نظر می‌رسد که بازار نفت خام به‌شدت به مقامات چینی برای کاهش بیشتر اقدامات برای مقابله با رکود اقتصادی چشم دوخته است. بانک مرکزی چین اخیراً اقدامات محرک پولی گسترده و حمایت از بازارهای دارایی را برای احیای اقتصادی که با فشارهای تورمی قوی دست‌وپنجه نرم می‌کند، اعلام کرده است. این موضوع تا حدودی به حذف ریسک‌های نزولی قیمت نفت خام کمک می‌کند. رئیس کل بانک مرکزی چین گفته بانک مرکزی چین نسبت ذخایر مورد نیاز بانک‌ها را 50 واحد کاهش می‌دهد و نرخ‌های بهره کلیدی را بیشتر کاهش می‌دهد و سیاست‌های تسهیل بیشتر در اواخر سال جاری در دستور کار قرار خواهد گرفت، این موارد در مجموع به نفع قیمت نفت در بازارهای جهانی عمل خواهد کرد. در روز چهارشنبه اما قیمت‌ها در بازار نفت با کاهش جزئی همراه شد. قیمت نفت برنت در معاملات روز چهارشنبه، با کاهش 38 /0درصدی، به 74 دلار و 19 سنت در هر بشکه رسید. نفت خام وست‌تگزارس اینترمدییت نیز 31 /0 درصد افت را تجربه کرد و در قیمت 71 دلار و 34 سنت در هر بشکه معامله شد. تشدید تنش‌ها در خاورمیانه همچنان یکی از مهم‌ترین ریسک‌های بازار جهانی نفت است. با بالا گرفتن آتش درگیری‌ها میان حزب‌الله لبنان و اسرائیل در خاورمیانه نگرانی‌هایی در خصوص اختلال در عرضه نفت ایجاد شده است که این عامل همچنان می‌تواند در روزهای آینده بر قیمت‌های نفت در بازار جهانی اثرگذار باشد.