بازگشت رونق؟

بازارها طی هفته گذشته، شرایط خوبی را تجربه کردند. شاخص کل بورس به واسطه کاهش ریسک‌های اقتصادی، رشد دودرصدی را طی هفته گذشته تجربه کرد. اما شاخص هم‌وزن به عنوان نماینده متوسط سبد اهالی بازار، رشد یک‌درصدی را به ثبت رساند. قیمت نفت با عبور از 85 دلار در بالاترین سطح هفت هفته اخیر قرار گرفت. کاهش نرخ بهره در آمریکا و افزایش احتمال درگیری در منطقه به کمک نفت آمدند. قیمت ارز با رشد سه‌درصدی هفته اول تیر را به پایان رساند. به‌طوری که افزایش ریسک‌های منطقه‌ای و رشد قیمت ارز به کمک بازار طلا نیز آمد. سکه امامی در این مدت، بازدهی پنج‌درصدی داشت و ربع‌سکه نیز با بازدهی شش‌درصدی بهترین گزینه طلایی بازارها بود. در این میان صندوق‌های طلای بورسی نیز شرایط خوبی داشتند.

شروع رونق بورس؟

بورس تهران، روزهای پایانی هفته گذشته را به خوبی به پایان رساند. به‌طوری که در روزهای دوشنبه و چهارشنبه، رشد 6 /1درصدی شاخص کل طی دو روز متوالی، امیدها را به بهبود اوضاع افزایش داد. نماگر اصلی بورس تهران، طی هفته گذشته با بازدهی دودرصدی، قدری از کاهش‌های هفته قبل‌تر را جبران کرد. نماگر هم‌وزن نیز افزایش 1 /1درصدی را به ثبت رساند. نکته قابل توجه آن است که دوباره شاخص کل به عنوان نماینده سهام بزرگ جلو افتاده و همچنان سبد هم‌وزن بازار، رشد چندان زیادی را متحمل نشده است. به نظر می‌رسد، بازار با وجود آنکه محرک‌های زیادی دارد، اما هنوز به انتخابات چشم دارد. اینکه چه کسی بر مسند ریاست‌جمهوری بنشیند و چه کسی دوباره مصوبات غلط موثر بر بورس را تغییر دهد یا آنکه بازار سهام را به حال خود رها کند، در ارزش معاملات و تابلوی بورس نمایان خواهد شد.

بورس تهران همچنان از ابتدای سال، موفق نشده است تا سرمایه اهالی بازار سهام را افزایش دهد. به‌طوری که از آغاز سال 1403، نماگر کل افت پنج‌درصدی و نماگر هم‌وزن، کاهش 33 /9درصدی را به ثبت رسانده است. اینکه بتوان با دستکاری پنج نماد در بورس اختلاف بازدهی این دو شاخص را در کوتاه‌مدت افزایش داد، کار سختی نیست. اما رشد شاخص کل نیز به معنای افزایش بازدهی سبد سهامداران نیست. پورتفوهای بورسی، از ابتدای سال 10 درصد از ارزش خود را از دست داده است. برای جبران این کاستی، نیاز به ثبات سیاسی و تصمیم‌گیری و افزایش امنیت در خاورمیانه وجود دارد. علاوه بر این، متغیرهای اقتصادی نیز تا حدودی از بازار سرمایه حمایت می‌کنند. بورس به چهره‌های معتدل، احترام می‌گذارد و شاخص‌های بورسی می‌توانند رشدهای خوبی را به ثبت برسانند.

با وجود آنکه شاخص بورس رشد بیش از دودرصدی را به ثبت رسانده است، اما ارزش معاملات از این افزایش حمایت نمی‌کند. به‌طوری که ارزش معاملات طی روزهای پایانی هفته گذشته تغییر خاصی را به ثبت نرسانده است و حوالی دو هزار میلیارد تومان سهام و حق تقدم بازار، مورد دادوستد قرار می‌گیرد. از این‌رو با وجود رشد قیمت ارز، ارزش معاملات دلاری نیز حوالی 30 میلیون دلار است و هنوز موفق نشده از عدد طلایی 100 میلیون دلار عبور کند. ارزش معاملات ریالی بورس نیز باید از شش هزار میلیارد تومان عبور کرده و برای مدتی سهام بازار هفت هزار میلیارد تومان معامله شود. در غیر این صورت، می‌توان به رشد اخیر بازار، کلمه رشد غیرواقعی را نسبت داد. علاوه بر این، ارزش بازار بورس نیز، هنوز حوالی 113 میلیارد دلار است که رقم پایینی به نظر می‌رسد.

با وجود آنکه برخی از متغیرها، از بازار حمایت می‌کنند سوال اصلی آنجاست که چرا بورس رشد چشم‌گیری نداشته و آیا روند صعودی آغاز شده است یا خیر؟ کاهش میانگین نرخ اوراق در بازار پول به حوالی 29 درصد، سیگنال مثبت به بازار است. مصوبات جدید برای تخفیف خوراک پالایشی‌ها نیز به کمک یکی از صنایع بزرگ بازار آمد و شاخص بورس نیز به این موضوع واکنش مثبت‌تری نسبت به شاخص هم‌وزن نشان داد. علاوه بر این، نزدیک شدن دلار نیما به حوالی 43 هزار تومان نیز می‌تواند زمینه بهبود درآمد شرکت‌های بورسی را فراهم کند که در گزارش‌های ماهانه به خوبی نمایش داده می‌شود. کاهش نسبت P /E به حوالی 5 /6 واحد یعنی محدوده‌ای که آخرین‌بار بازار در آذر 1401 در آن حضور داشت، بازار را برای خرید مطمئن‌تر کرده است. اما علت اصلی که بازار سرمایه رشد نمی‌کند، به جو سیاسی کشور بازمی‌گردد. اگر چهره معتدل، از میان نامزدها برای ریاست‌جمهوری انتخاب شود، احتمالاً صرف ریسک بازار کاهش می‌یابد و ممکن است با نرخ بهره معطوف‌تر رفتار کند تا چرخ اقتصاد راه بیفتد. از این‌رو، برخی با آمدن چهره معتدل انتخاباتی تارگت‌های قیمتی بالایی را برای شاخص کل به زبان می‌آورند. شاید بتوان با متعادل شدن جو سیاسی، P /E بالایی را برای بازار متصور بود. در نتیجه بازار می‌تواند رشد مضاعفی را نسبت به دلار به ثبت برساند، اما باید دلار نیما از 50 هزار تومان عبور کند و مصوبه جدیدی بازار را درگیر نکند. در این صورت، با رشد سود شرکت‌ها P /E بالایی را نیز می‌توان به سهام نسبت داد. قطعاً حاشیه صنایع، در بهار بهبود خواهد یافت و این موضوع خود را در قیمت‌ها نشان می‌دهد. اما رشد چند روز اخیر بازار نشانه‌ای مبنی بر تغییر روند نیست. چرا که همچنان بازار به‌طور عمده اقدام به خرید سهام نکرده است.

نفت در اوج

با وجود آنکه بازدهی نفت برنت در هفته گذشته حدود صفر بوده است و تغییرات قیمتی قابل توجهی، شامل این شاخص نفتی نشد، اما نفت برنت در بالاترین سطح هفت هفته خود قرار دارد. 13 روز متوالی است که نفت برنت در کانال 80 دلار قرار دارد. حتی در 24 ژوئن، نفت تا 86 دلار نیز پیشروی کرد. بازدهی نفت برنت نیز از اول سال حدود منفی سه درصد بوده است. با این حال، رشد 18درصدی نفت در سال 1402 همچنان قیمت برنت را در سطوح بالایی حفظ کرده است. به نظر می‌رسد به‌طور کلی عوامل ژئوپولیتیک و عوامل اقتصادی در دنیا و به‌ویژه در ایالات‌متحده آمریکا، از قیمت نفت حمایت می‌کند. قیمت نفت خام هفته گذشته جهش کرد و به دلیل بهبود تقاضا در ایالات‌متحده، بزرگ‌ترین تولیدکننده و مصرف‌کننده جهان، و درگیری‌های ژئوپولیتیک مداوم، به بالاترین سطح در هفت هفته گذشته رسید. نشانه‌های بهبود در اقتصاد ایالات‌متحده، با حرکت تدریجی تورم خرده‌فروشی به سمت هدف دو درصد، نشان می‌دهد که بهبود تقاضا در میان‌مدت ادامه خواهد داشت. بنابراین، معامله‌گران و آربیتراژها در بحبوحه کاهش مکرر تولید توسط اوپک (سازمان کشورهای صادرکننده نفت) و متحدانش (اوپک‌پلاس) محتاطانه روی بخش انرژی شرط‌بندی می‌کنند. به نظر می‌رسد با افزایش احتمال کاهش نرخ بهره در آمریکا و احتمال درگیری اسرائیل و لبنان نفت کانال 80 دلار را حفظ کند و حتی اعداد بالاتری را به خود ببیند.

دلار در کنترل

قیمت دلار، از اول خرداد پس از 29 روز متوالی از سوم تیرماه دوباره وارد کانال 60 هزار تومان شد. افزایش احتمال جنگ در خاورمیانه موجب شد تا دلار تا مرز 61 هزار تومان نیز پیشروی کند. اما دوباره قیمت ارز تحت کنترل درآمد و حوالی 60 هزار تومان مورد دادوستد قرار گرفته است. چهار روز متوالی است که دلار در کانال 60 هزار تومان قرار دارد. در خردادماه بازدهی دلار به 48 /3 درصد و از اول تیرماه نیز بازدهی دلار 85 /1 درصد بوده است. در مجموع دلار از اول خرداد، بیش از پنج درصد رشد کرده است. به نظر می‌رسد، با نزدیک شدن به انتخابات، بازار دچار نوسان خواهد شد. اما قیمت دلار از شنبه روند متفاوتی خواهد داشت. اگر چهره معتدل بر مسند ریاست‌جمهوری بنشیند، احتمالاً دلار در محدوده 60 هزار تومان حفظ خواهد شد و اگر چهره افراطی‌تر شانس برنده شدن در انتخابات چهاردهم را داشته باشد، احتمالاً رشد افسارگسیخته‌ای را در قیمت ارز شاهد خواهیم بود. بنابراین قیمت ارز اکنون به تصمیم نهمین رئیس‌جمهور برای تعامل با دنیا بستگی دارد. آیا مذاکرات با غرب زنده خواهد شد و اینکه آیا تنش‌های منطقه‌ای کم می‌شود یا نه، بر روند قیمت اسکناس آمریکایی موثر خواهد بود. دلار نیما نیز روندی رو به رشد داشت و اختلاف دو شاخص دلاری نیما و آزاد نیز به حداقل چند ماه اخیر رسیده است. احتمال آن وجود دارد که دولت معتدل آینده، از تک‌نرخی شدن ارز حمایت کند و این امر به اقتصاد کشور نیز کمک خواهد کرد و شاید به رفتار متعادل دلار منجر شود. با وجود آنکه دلار از ابتدای سال، بازدهی را به ثبت نرسانده است، اما پس از انتخابات تکلیف رشد شاخص‌های ارزی مشخص خواهد شد.

دلار حامی سکه

به‌‌رغم آنکه اونس جهانی طلا روند کاهشی داشت، اما رشد قیمت ارز به خروج سکه امامی از کانال 39 میلیون تومان کمک کرد. بازدهی سکه طی هفته گذشته، پنج درصد بوده است. ربع‌سکه در این میان با بازدهی شش‌درصدی همچنان از سایر سکه‌ها و شمش بورس کالا جلوتر است. با این حال، برای سکه نباید از تحولات جهانی طلا غافل ماند.

 اونس جهانی طلا، با کاهش چشم‌گیر به کانال دو هزار و 320 بازگشت. لیزا کوک (یکی از اعضای هیات‌مدیره بانک مرکزی آمریکا) روز سه‌شنبه اعلام کرد که کاهش نرخ بهره جزو برنامه‌های آتی فدرال‌رزرو خواهد بود اما زمان قطعی آن مشخص نیست اما عامل اصلی ریزش اونس را می‌توان اظهارات میشل بومن یکی از اعضای بانک مرکزی آمریکا درباره عدم کاهش نرخ بهره در سال جاری دانست. با این حال، داده‌های شاخص اصلی PCE در روز جمعه به عنوان معیار و منبع اصلی سنجش تورم هستند. همچنین شروع کارزار انتخاباتی و مناظره‌های ریاست‌جمهوری در آمریکا، می‌تواند نوسانات شدیدی برای طلا در هفته آتی رقم بزند.

اما قیمت ارز و ورود دوباره آن پس از 29 روز به کانال 60هزار تومان، هفته پررونقی را به نفع سکه رقم زد. همچنین نوسانات اونس جهانی طلا، با کمک افزایش سه‌درصدی قیمت دلار، بازدهی هفت تا هشت‌‌درصدی را برای سکه‌ها رقم زد. شمش بورس کالا نیز با رشد 9درصدی از ابتدای سال رکورددار است. صندوق‌های طلا، طی یک هفته اخیر عملکرد خوبی داشتند. به‌طوری که برخی از صندوق‌های حبابی، بیش از هفت درصد رشد را از ابتدای تیرماه به ثبت رسانده‌اند.

حباب سکه امامی طی هفته گذشته به‌طور متوسط 20 درصد بود و حباب شمش نیز حوالی صفر درصد به ثبت رسید. مجموع این عوامل سبب شد تا حباب برخی از صندوق‌ها به واسطه هیجان حاکم بر بازار صندوق‌های طلا افزایش یابد. با این حال، در صورت رشد اونس و قیمت ارز، حباب‌های فعلی سکه‌ها می‌تواند به رشد بیشتر آنها کمک کند. در غیر این صورت، سکه حوالی 40 میلیون تومان خواهد ماند. پایین‌ترین حباب صندوق‌ها به ناب، جواهر و تابش تعلق دارد.