ریزش تاریخی

یک هفته معاملاتی دیگر برای بازارهای سرمایه‌گذاری داخلی کشور به پایان رسید و در این میان اکثر خبرهای مهم هفته به افت قیمت‌های تالار شیشه‌ای اختصاص داشت تا جایی که سومین ریزش تاریخی درصدی بورس تهران در مقیاس روزانه در هفته قبل به ثبت رسید. سکه نیز از سقف قیمتی 35 میلیون‌تومانی عقب نشست و در کانال 32 میلیون‌تومانی، نظاره‌گر اتفاقات آتی خواهد بود. دلار نیز عمده نوسان خود را در دو کانال 52 و 53 هزار تومان داشت و قیمت نفت نیز پس از رخوت هفته‌های اخیر، چشم‌انتظار آمار اعلامی تورم آمریکاست تا سمت‌وسوی معاملاتی خود را مشخص کند.

بازار سهام

شاخص کل بورس تهران پس از هشت هفته، سرانجام با ثبت بازدهی منفی هفتگی کار خود را به اتمام رساند. نماگر هم‌وزن نیز پس از 11 هفته معاملاتی متوالی مثبت، هفته گذشته را با ثبت بازدهی منفی تمام کرد. شاخص کل فرابورس نیز وضعیت مشابهی داشت و پس از 11 هفته متوالی، جامه سرخ به تن کرد. در هفته‌ای که گذشت، نماگر اصلی بازار سهام، سه کانال را از دست داد و از کانال دو میلیون و 500 هزارواحدی به کانال دو میلیون و 300 هزارواحدی عقب‌نشینی کرد. معاملات بورس تهران در هفته گذشته در ادامه روند خوب هفته‌های گذشته پیگیری شد و سهامداران بورس تهران، نیم‌نگاهی به دستیابی به کانال‌های بالاتر برای شاخص‌های بازار و سقف‌های بالاتر برای سهام تحت مالکیت خود داشتند. اما اکثر فعالان بازار سهام با توجه به رشد نماگرهای بازار در سه ماه اخیر، در گوشه ذهن خود سایه اصلاح قیمت‌ها را نیز متصور بودند که این مهم از روز یکشنبه در صحنه معاملات سهام رنگ واقعیت به خود گرفت. معاملات اولین روز از هفته برای سهامداران مانند روزها و هفته‌های قبل در دامنه مثبت پیگیری شد. اما در ادامه مسیر معاملاتی هفته و از روز یکشنبه، با عرضه گسترده سهام و افزایش فشار عرضه در نتیجه انباشت سفارش‌های فروش در کف‌های قیمتی مجاز روزانه، امیدها در بازار سهام برای تداوم روند مثبت بازار سهام رنگ باخت. در روز یکشنبه، هر سه شاخص اصلی بازار سهام، با افت بیش از سه درصد مواجه شدند. شاخص کل بورس در این روز با افت 95 هزارواحدی (معادل 75 /3 درصد) کانال دو میلیون و 500 هزارواحدی را ترک کرد. سفارش‌های فروشی که در روز یکشنبه با سفارش خرید مواجه نشده بودند، در روز دوشنبه نیز این بار در سطوح قیمتی پایین‌تر روانه تابلوی معاملات و سامانه‌های معاملاتی آنلاین کارگزاری‌ها شدند. دوشنبه خونین بازار سهام، با ثبت انواع و اقسام رکوردشکنی‌های منفی متعدد برای این بازار همراه بود. در روز دوشنبه، دماسنج اصلی تالار شیشه‌ای با کاهش ارتفاع 126 هزارواحدی همراه شد تا ترس و رخوت ناشی از فشار فروش در کلیت بازار سهام بیداد کند. افت 126 هزارواحدی شاخص کل بورس تهران در تاریخ محاسبه این شاخص بی‌سابقه بوده است. همچنین این افت معادل کاهش ارتفاع 15 /5درصدی نماگر اصلی بازار سهام بود که تبدیل به سومین ریزش سنگین درصدی شاخص یادشده در مقیاس روزانه در تاریخ بازار سهام شد. در 26 اسفند سال 1393 و 5 آبان سال 1387 نیز شاخص کل بورس تهران به ترتیب با افت روزانه 51 /5 و 30 /5درصدی همراه شده بود. فجیع بودن افت قیمت‌ها در روز دوشنبه در بورس تهران به حدی بود که این‌بار هر سه شاخص اصلی بازار سهام افت بیش از چهار درصد را در مقیاس روزانه تجربه کردند. نکته حائز اهمیت در جریان افت روزانه نمادهای مختلف در این دو روز این بود که فشار فروش در نمادهای کوچک و با ارزش بازار پایین‌تر، بیشتر از نمادهای بزرگ و شاخص‌ساز بازار سهام بود. می‌توان در توصیف دلیل این ماجرا، این سناریو را مطرح کرد که با توجه به رشد بیشتر نمادهای کوچک و با ارزش بازار پایین در سه ماه اخیر در کلیت بازار سهام، بازار اضافه‌پرش موجود در قیمت این نمادها را اصلاح کرد. همچنین تعابیر متفاوتی از ریزش تاریخی بازار سهام در هفته گذشته در محافل عمومی نقل شد، گروهی از فعالان بورس تهران ادعا داشتند که خود سازمان بورس در پشت پرده کاهش قیمت‌های تالار شیشه‌ای قرار دارد و دستور فروش به حقوقی‌های بازار سهام، بازارگردان‌ها و صندوق‌ها از سوی این نهاد داده شده است. رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار در مصاحبه‌ای این موضوع را تکذیب و خاطرنشان کرد که افت قیمت‌های بازار سهام در هفته گذشته، به دلیل شناسایی سود از سوی سرمایه‌گذاران مختلف صورت گرفته است و بازار از جهت دلایل و پارامترهای بنیادی خبر و سیگنال منفی دریافت نکرده است. در روز سه‌شنبه اما معاملات بازار سهام کمی متفاوت‌تر از دو روز قبل از آن دنبال شد و شاهد حمایت از نمادهای شاخص‌ساز در تابلوی معاملات بورس تهران بودیم. شاخص کل در دقایق ابتدایی معاملات تا محدوده دو میلیون و 260 هزارواحدی عقب‌نشینی کرد، اما حمایت از قیمت سهام شاخص‌ساز بر روی تابلوی معاملات بورس تهران، موجبات بازگشت شاخص به محدوده‌های بالا را فراهم کرد و این نماگر توانست مجدداً محدوده دو میلیون و 300 هزارواحدی را پس بگیرد. آخرین روز از هفته نیز با تداوم خوش‌بینی‌ها به بازگشت معاملات سهام به فاز منطقی آغاز شد و در دقایق ابتدایی بازار شاخص کل و نماگر هم‌وزن با رشد همراه شدند، اما جولان فروشندگان در ادامه معاملات، تنور عرضه را در تابلوی معاملات سهام داغ نگه داشت و مجدداً شاخص‌ها با افت همراه شدند تا بازار سهام هفته گذشته را با سرخ‌پوشی کامل شاخص‌ها و قیمت سهام در مقیاس هفتگی به پایان رسانده باشد.

بازار نفت

قیمت نفت در معاملات اولیه آسیا در روز چهارشنبه کاهش یافت، زیرا داده‌های اقتصادی بیانگر افزایش غیرمنتظره ذخایر نفت خام آمریکا بودند، در حالی که پیش‌بینی آمارهای کلیدی تورم ایالات متحده در اواخر روز، بازارها را در وضعیت منفی نگه داشت. قیمت نفت خام در این هفته با افزایش خوبی روبه‌رو شد، زیرا کاهش ترس از بحران بانکی ایالات متحده به بازارها کمک کرد تا افت سه‌هفته‌ای خود را جبران کنند. گزارش‌هایی مبنی بر اینکه کاخ سفید قصد دارد تکمیل ذخایر استراتژیک نفت را که در سال گذشته به پایین‌ترین حد در 40 سال گذشته رسیده بود، آغاز کند، سیگنال‌های خرید را نیز به بازارها ارسال کرد. اما این خوش‌بینی تا حدودی با داده‌های موسسه نفت آمریکا که نشان می‌دهد ذخایر نفت آمریکا به میزان غیرمنتظره 6 /3 میلیون بشکه در هفته منتهی به 5 می ‌افزایش یافته است، خنثی شد. معاملات آتی نفت برنت با 1 /0 درصد کاهش به 23 /77 دلار در هر بشکه رسید، در حالی که قیمت نفت خام وست تگزاس اینترمدییت با 3 /0 درصد کاهش به 50 /73 دلار در هر بشکه رسید. هر دو قرارداد در این هفته بین 7 /2 تا 1 /3 درصد افزایش یافتند، و از پایین‌ترین سطح 17ماهه هفته گذشته ارتقا یافتند. نشانه‌های بهبود اقتصادی در چین در این هفته بادهای معکوس جدیدی را برای بازارهای نفت ایجاد کرد، زیرا داده‌های تجاری اخیر نشان داد که محموله‌های نفت بزرگ‌ترین واردکننده نفت جهان در ماه آوریل 16 درصد کاهش یافت. به نظر می‌رسد بازگشت اقتصادی پس از کووید در این کشور عمدتاً در میان ضعف بخش تولید و دارایی رو به اتمام است، که این سوالات را در مورد اینکه آیا چین به بهبود تقاضای نفت در سال جاری دامن خواهد زد یا خیر، ایجاد کرده است. اداره اطلاعات انرژی ایالات متحده همچنین با اشاره به افزایش تولید ایالات متحده و تقاضای ضعیف‌تر از حد انتظار، پیش‌بینی‌های خود را برای قیمت نفت برنت و نفت خام ایالات متحده در سال کاهش داد. قیمت نفت همچنان بین 8 تا 10 درصد در سال جاری کاهش می‌یابد، زیرا نگرانی‌ها در مورد کند شدن رشد اقتصادی و افزایش نرخ بهره چشم‌انداز تقاضا را تحت تاثیر قرار داده است. ترس از رکود در ایالات متحده، بزرگ‌ترین مصرف‌کننده نفت جهان، وزنه‌های اصلی قیمت نفت در جلسات اخیر، به ویژه در مواجهه با یک بحران بانکی بالقوه در این کشور بود. بازارها اکنون به دنبال نشانه‌های تازه‌ای از اقتصاد ایالات متحده از داده‌های تورم شاخص قیمت مصرف‌کننده هستند که اواخر روز چهارشنبه منتشر می‌شود. انتظار می‌رود این قرائت نشان دهد که تورم در ماه آوریل اندکی کاهش یافته است، اما همچنان بسیار بالاتر از هدف دودرصدی فدرال‌رزرو باقی مانده است. تورم می‌تواند باعث شود که فدرال‌رزرو موضع تند‌تری داشته باشد و نرخ‌های بهره را برای مدت طولانی‌تری بالاتر نگه دارد و به رشد اقتصادی سال جاری آسیب بیشتری وارد کند.

بازار ارز

قیمت اسکناس آمریکایی در معاملات هفته گذشته نیز از کانال 54 هزار تومان عقب‌نشینی کرد و به کانال‌های 52 و 53 هزار تومان بازگشت. این در حالی است که در روزهای اخیر و در راستای روند کاهشی جدید این ارز نرخ هر برگ دلار آزاد به محدوده نیمه نخست کانال ۵۲ هزارتومانی رسیده بود. تحلیلگران بر این باورند که با توجه به واکنش منفی سریع دلار نسبت به حضور در نیمه نخست کانال ۵۲ هزارتومانی، این بازه قیمتی ناحیه حساس دلار بوده و افزایش دوپله‌ای نرخ شاخص ارزی جهت فاصله گرفتن از این منطقه حساس بوده است. در نهایت و در معاملات روز چهارشنبه نرخ هر برگ اسکناس دلار آزاد با حدود 400 تومان کاهش نسبت به نرخ روز پیشین به رقم 52 هزار و 950 تومان رسید. 

بسیاری از تحلیلگران ارز معتقدند دلار هم از لحاظ تکنیکالی و هم از لحاظ بنیادی امکان تثبیت در سطوح کمتر از 50 هزار تومان را ندارد و تا زمان مخابره نشدن خبر مثبت در ابعادی بزرگ مثل توافق، بهای اسکناس آمریکایی ارقامی کمتر از 50 هزار تومان را به خود نخواهد دید.

بازار سکه و طلا

سکه امامی نیز که با توجه به جهش دلار تا نزدیکی‌های کانال 56 هزار تومان توانسته بود خود را تا سقف تاریخی 35 میلیون‌تومانی بالا بکشد، معاملات هفته گذشته را در دامنه منفی دنبال کرد و در جریان عقب‌نشینی‌های متوالی به کانال 32 میلیون‌تومانی رسید. این مهم در حالی به وقوع پیوست که اونس جهانی طلا به تازگی توانسته کانال دو هزار دلار را به سمت بالا بشکند، اما عمده نوسانات سکه در بازار داخلی کشور با نوسانات قیمت دلار مرتبط است و با توجه به افت دلار تا کانال 52 هزار تومان، سکه‌بازان نیز در سمت تقاضا عقب نشستند تا شاهد افزایش فروش در اکثر قطعات خانواده سکه باشیم. در روز چهارشنبه هر قطعه سکه امامی در قیمت 32 میلیون و 700 هزار تومان معامله می‌شد. همچنین قیمت هر گرم طلای 18 عیار نیز دو میلیون و 636 هزار تومان ثبت شد. باید دید که در ادامه مسیر معاملاتی بازار سکه و طلا شرایط چگونه پیش خواهد رفت و آیا سکه‌بازان مجدداً قیمت سکه را به سمتی هدایت خواهند کرد تا در این فلز ارزشمند شاهد سقف‌شکنی قیمتی باشیم یا خیر؟ همچنین قیمت اونس جهانی نیز با وجود فتح قله تاریخی دو هزار دلار، از ناحیه افزایش نرخ بهره آمریکا برای کنترل نرخ تورم ایالات متحده تحت فشار است و امکان نزول در این متغیر نیز دور از ذهن نیست.