فرمان جذب
آینده سرمایهگذاری در صنعت نفت چگونه خواهد بود؟
اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیسجمهوری، که در واپسین روزهای تیرماه به همراه تعدادی از اعضای کابینه برای افتتاح چند پروژه عمرانی، صنعتی و گردشگری به کیش سفر کرده بود، به فرمان مقام معظم رهبری درباره جذب سرمایه در صنعت نفت اشاره کرد: «به تعبیر رهبر معظم انقلاب باید در حوزه نفت و گاز 200 میلیارد دلار سرمایهگذاری خارجی جذب شود.»
اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیسجمهوری، که در واپسین روزهای تیرماه به همراه تعدادی از اعضای کابینه برای افتتاح چند پروژه عمرانی، صنعتی و گردشگری به کیش سفر کرده بود، به فرمان مقام معظم رهبری درباره جذب سرمایه در صنعت نفت اشاره کرد: «به تعبیر رهبر معظم انقلاب باید در حوزه نفت و گاز 200 میلیارد دلار سرمایهگذاری خارجی جذب شود.» جهانگیری از این فرمان، جزئیات بیشتری ارائه نکرده است. البته پیش از او، دکتر حسن روحانی، رئیسجمهوری، در جریان سفر انتخاباتی خود به شیراز در این باره سخن گفت: «رهبر معظم انقلاب در دیدار اخیر خود با اعضای خبرگان رهبری فرمودند که کشور در حوزه نفت و گاز نیاز به ۲۰۰ میلیارد دلار سرمایهگذاری دارد که باید از سرمایه خارجی هم در این زمینه استفاده شود.» جهانگیری اما این سخنان را حدود دو هفته پس از انعقاد قرارداد توتال بر زبان راند؛ برای صیانت از سرمایهگذاریهای حال و آینده در برابر غوغاسالاران. در این صورت، آیا اشاره به این فرمان مقام معظم رهبری میتواند، دستکم برای مدتی منجر به سکوت یا عدم مزاحمت دلواپسان شود؟ ظاهراً این چهرههای همیشه دلواپس نیز به رابطه مستقیم سرمایهگذاری و رشد اقتصادی قائل هستند اما به محض آنکه، نام و نشان خارجیها را در قراردادها رویت میکنند، به قول جهانگیری، سر و صدا به پا کرده و بدین ترتیب تلاش میکنند مانع انعقاد قراردادهای بعدی شوند. این گروه که در اقلیت هستند و ظاهراً از قدرت بالایی در مقابله با پیشبرد اهداف دولت در جذب سرمایههای خارجی برخوردارند، احتمالاً میدانند که منابع دولتی به واسطه کاهش درآمدهای نفتی و داراییهای بخش خصوصی برای توسعه میادین نفت و گاز کافی نیست.
در عین حال با وجود ضرورت جذب سرمایهگذاران خارجی به کشور، شدت تشنج در منطقه و مهمتر از آن، درگیریهای سیاسی در کشور، مخاطرات سرمایهگذاری در ایران را افزایش داده است. یعنی سرمایهگذاران بهرغم دعوتی که دولت ایران در مجامع بینالمللی از آنها به عمل آورده است، هنوز با این ابهام مواجهاند که با چه شرایطی در ایران روبهرو خواهند شد؟ از طرفی، برآوردها از رشد اقتصادی کشورهای مصرفکننده عمده نفت ایران، از رشد تقاضاهای آتی آنها حکایت نمیکند.
به این مجموعه ملاحظات باید تکاپوی کشورهای همجوار ایران برای افزایش تولید و نیز افزایش سهمشان در بازار انرژی را نیز افزود. حال، دولتی که به بهانه ضعف عملکرد در حوزه تولید و اشتغال در مظان اتهام دلواپسان قرار دارد، تا چه حد باید تلاش کند که سرمایهگذاران خارجی را برای انتقال سرمایه و تکنولوژی به کشور ترغیب کند؟
اکنون که فرمان رهبر معظم انقلاب مبنی جذب سرمایه 200 میلیوندلاری در صنعت نفت و گاز علنی شده است، آیا مخالفان ورود سرمایهگذار خارجی دست از مانعتراشی بر میدارند؟