پیشگوی روزهای سخت
رابرت گوردون چه یادگارهایی برای علم اقتصاد به جا گذاشت؟
رابرت جِی. گوردون، استاد استنلی جی. هریس در علوم اجتماعی و استاد اقتصاد در دانشگاه نورث وسترن است. او یکی از کارشناسان برجسته جهان در زمینه تورم، بیکاری و رشد اقتصادی بلندمدت است. کارهای اخیر او در مورد افزایش و سقوط رشد اقتصاد آمریکا و گسترش توزیع درآمد ایالات‌متحده به طور گسترده مورد استناد قرار گرفته است و در سال 2016 از او به عنوان یکی از 50 شخصیت برتر بلومبرگ در جهان نام برده شد.
گوردون نویسنده کتاب «ظهور و سقوط رشد آمریکایی: استاندارد زندگی ایالات‌متحده از زمان جنگ داخلی» (منتشرشده در ژانویه 2016 از سوی انتشارات دانشگاه پرینستون) است. همچنین کتاب‌های «اقتصاد کلان» ویرایش دوازدهم، «اندازه‌گیری قیمت کالاهای بادوام»، «چرخه تجاری آمریکا»، و «اقتصاد کالاهای جدید» حاصل نویسندگی رابرت گوردون است. او عضو برجسته انجمن اقتصادی آمریکا و عضو انجمن اقتصادسنجی و آکادمی علوم و هنر آمریکاست. او در حال حاضر به همراه همسرش جولی در ایوانستون، ایلینویز زندگی می‌کند.
رابرت گوردون نوشته‌هایی پربار در مورد مشکلات پیش‌روی رشد اقتصاد معاصر دارد، و شک عمیقی در مورد توانایی نوآوری‌های فعلی ما (آنچه او «انقلاب صنعتی سوم» از جمله تمام ابزارهای فانتزی ما می‌نامد) برای قدرت بخشیدن به اقتصاد مانند امواج قبلی اختراع، ایجاد کرده است. او در مقاله‌ای پیشنهاد می‌کند که دو برابر شدن مکرر رشد اقتصاد که مشخصه قرن بیستم بود و مسلماً بستری برای جامعه مدرن به شمار می‌رفت، ممکن است با سرعت نگران‌کننده‌ای کاهش یابد- به‌ویژه برای ۹۹ درصد پایین‌ترین توزیع درآمد. در حالی که نوآوری به سرعت ادامه دارد، او اقتصاد را با شش باد مخالف و ترکیبی متفاوت از موانع برای اقتصاد ایالات‌متحده نسبت به کانادا و اروپا می‌بیند.
در طول چند دهه گذشته، او همچنین کارهای جالبی در زمینه اقتصاد صنعت هواپیمایی انجام داده است. او صدها مقاله علمی و پنج کتاب، از جمله «رشد بهره‌وری، تورم، و بیکاری: مجموعه مقالات رابرت جی. گوردون»، و همچنین کتاب درسی اقتصاد کلان، نوشته است. دو مقاله کلیدی او «آیا رشد اقتصاد ایالات‌متحده به پایان رسیده است؟ نوآوری متزلزل با شش باد مخالف مواجه است» و «چرا نوآوری ما را نجات نخواهد داد» از وال استریت ژورنال هستند.
در این زمینه، پل کروگمن، در 28 آگوست 2012 گفته است: «هدف چنین مقالاتی این است که شما را وادار کنند متفاوت فکر کنید. و من از مثال بزرگ گوردون شگفت‌زده شدم: اهمیت نسبی ابزارهای الکترونیکی فانتزی... در مقایسه با لوله‌کشی داخلی.»
استاد اقتصاد کلان
رابرت جیمز گوردون، متولد سوم سپتامبر 1940 در آمریکا، عضو خانواده‌ای از اقتصاددانان است. هر دو والدین او رابرت آرون و مارگارت، به طور مستقل از یکدیگر متمایز شدند و هر یک با در نظر گرفتن منفعت عملی واقعی برای جامعه، به دانش اقتصادی کمک کردند؛ همان کاری که برادر رابرت، دیوید نیز که خود یک رادیکال بود، انجام داد. به عنوان مثال، پدر او اصلاحاتی را برای محاسبه نرخ بیکاری به وسیله اداره آمار کار وزارت کار ایالات‌متحده پیشنهاد می‌کرد.
گوردون در سال 1962 با مدرک لیسانس از دانشگاه هاروارد فارغ‌التحصیل شد. سپس در دانشگاه آکسفورد به عنوان پژوهشگر مارشال تحصیل کرد و مدرک لیسانس خود را در سال 1964 دریافت کرد.
او دکترای خود را در سال 1967 با پایان‌نامه‌ای با عنوان «مشکلات در اندازه‌گیری سرمایه‌گذاری واقعی در اقتصاد خصوصی ایالات‌متحده» از دانشگاه ام‌آی‌تی گرفت.
او از سال 1995 تا 1997، در کمیسیون بوسکین برای ارزیابی صحت شاخص قیمت مصرف‌کننده ایالات‌متحده (CPI) خدمت کرد، در حالی که انتقاد قطعی خود از افزایش بیش از حد تورم CPI را در سال 1990 نوشت. او همچنین عضو کمیته دوست‌یابی چرخه تجاری NBER بود که بیش از سه دهه است تعیین می‌کند رکود چه زمانی شروع شده و چه زمانی پایان می‌یابد.
کتاب محبوب رابرت جی. گوردون، اقتصاد کلان، اولین کتابی بود که فرضیه انتظارات عقلانی را در تحلیل منحنی فیلیپس گنجاند. خیلی زود پس از آن، همه کتاب‌های درسی کلان بعدی «منحنی فیلیپس تقویت‌شده انتظارات» را تشریح کردند. علاوه بر این، گوردون برای مجلات اقتصادی نوشته و رابطه رشد بهره‌وری اختراعات امروزی را با اختراعات بزرگ اواخر قرن نوزدهم تشریح کرده است. او بر تاثیر رایانه‌ها در اقتصاد پس از سال 1995 بر بخش تولید بادوام تمرکز می‌کند. علاوه بر این، او تاکید می‌کند که بهره‌وری نهایی فناوری محاسبات بر استاندارد زندگی به شیوه‌ای بسیار محدودتر از اختراعات بزرگ قبلی آمریکایی تاثیر می‌گذارد. برخلاف خرد مرسوم، او نقش فناوری رایانه را در رشد اقتصاد اواخر قرن بیستم در محاسبه چرخه تجاری و روندها، کم‌اهمیت می‌داند. این مفهوم ممکن است به توضیح پارادوکس بهره‌وری کمک کند- چرا رشد بهره‌وری اقتصادی از سال 1970 به طور قابل توجهی کمتر از قرن قبل بوده است؛ زمانی که مجموعه‌ای متفاوت از پیشرفت‌های تکنولوژیک و پزشکی، نرخ بسیار بالاتری از رشد بهره‌وری اقتصادی را به همراه داشت؟
کتاب او با عنوان «ظهور و سقوط رشد آمریکایی»، رشد اقتصادی عظیمی را که در قرن پس از جنگ داخلی آمریکا رخ داد و همچنین چرایی تکرار نشدن چنین رشدی را مورد بحث قرار می‌دهد.
کار گوردون در اقتصاد کلان به ویژه به دلیل توجه دقیق به مسائل مربوط به اندازه‌گیری، قابل توجه بوده است. او توجه‌ها را به سوگیری‌های مهم در اندازه‌گیری هزینه‌های زندگی جلب کرد و در «کمیسیون بوسکین» که از سوی سنای ایالات‌متحده برای ارزیابی مجدد تعریف شاخص قیمت مصرف‌کننده آمریکا ایجاد شده بود، خدمت کرد. کتاب او، «اندازه‌گیری قیمت کالاهای بادوام»، شاخص‌های قیمتی جدید و تعدیل‌شده با کیفیت را برای کالاهای سرمایه‌گذاری و کالاهای بادوام مصرفی ایجاد کرد و همچنان مرجع استاندارد در این موضوع است. کار او در مورد اندازه‌گیری چرخه‌های تجاری شامل چندین دهه خدمت در «کمیته دوست‌یابی چرخه تجاری» دفتر ملی تحقیقات اقتصادی است. کار او در مورد اندازه‌گیری تغییرات در طول زمان در NAIRU (نرخ بیکاری مطابق با نرخ تورم پایدار، یک مولفه کلیدی در الگوسازی چرخه تجاری و تحلیل سیاست) به طور گسترده به عنوان رویکرد استاندارد در نظر گرفته شده است. کار او با ناتان بالکه، «تخمین تولید ناخالص ملی قبل از جنگ: روش‌شناسی و شواهد جدید»، داده‌های جدیدی را در مورد اندازه‌گیری چرخه‌های تجاری قبل از جنگ جهانی دوم به ارمغان آورد و دیدگاه‌های اقتصاددانان را در مورد میزان تفاوت چرخه‌های تجاری قبل از جنگ با چرخه‌های تجاری پس از جنگ (که مستندتر بود) به طرز چشمگیری تغییر داد. گوردون همچنین به دلیل فعالیت در مورد اندازه‌گیری رشد بهره‌وری و تغییرات آن در چرخه تجاری و در دوره‌های زمانی طولانی‌تر شناخته شده است. او اخیراً نقشی محوری پیرامون بحث درباره پیامدهای فناوری اطلاعات برای رشد بهره‌وری ایالات‌متحده و چشم‌انداز رشد بلندمدت ایفا کرده است.
کمک‌های او به سیستم آموزشی شامل تالیف یک کتاب درسی اقتصاد کلان متوسطه است که اولین کتابی بود که بر منحنی فیلیپس تقویت‌شده با انتظارات به عنوان عنصر کلیدی الگوسازی اقتصاد کلان تاکید می‌کرد.
نقش‌های نهادی او در حرفه اقتصاد شامل خدمت به مدت سه دهه به عنوان خزانه‌دار انجمن اقتصادسنجی، نزدیک به چهار دهه به عنوان عضو یا مشاور ارشد گروه بروکینگز در زمینه فعالیت اقتصادی و بیش از 15 سال به عنوان رئیس مشترک سمینار بین‌المللی اقتصاد کلان است که به طور مشترک از سوی دفتر ملی تحقیقات اقتصادی و انجمن اقتصادی اروپا حمایت می‌شود. نامزدی او به عنوان عضو برجسته انجمن اقتصادی آمریکا به دلیل سابقه طولانی کمک‌های برجسته در بورس تحصیلی، تدریس، خدمات عمومی و حرفه اقتصاد است.
پیشگویی روزهای سخت آینده
رابرت گوردون تا به امروز بیش از 10 جلد کتاب نوشته است که در ادامه به برخی از آنها اشاره خواهیم کرد:
1- ظهور و سقوط رشد آمریکا: استاندارد زندگی ایالات‌متحده از زمان جنگ داخلی، 2017
انتشارات دانشگاه پرینستون
استاندارد بالای زندگی آمریکا چگونه به وجود آمد و چرا رشد آینده در خطر است؟ در قرن پس از جنگ داخلی، یک انقلاب اقتصادی، استانداردهای زندگی آمریکا را به گونه‌ای بهبود بخشید که قبلاً غیرقابل تصور بود. روشنایی الکتریکی، لوله‌کشی داخلی، وسایل نقلیه موتوری، مسافرت هوایی و تلویزیون خانه‌ها و محل کار را متحول کردند. اما آیا آن دوران رشد بی‌سابقه به پایان رسیده است؟
ظهور و سقوط رشد آمریکایی با در هم تنیدن روایتی زنده، حکایت‌های تاریخی و تحلیل اقتصادی، این دیدگاه را که رشد اقتصاد بی‌وقفه ادامه خواهد داشت، به چالش می‌کشد و نشان می‌دهد مقیاس نوآوری تغییردهنده زندگیِ بین سال‌های 1870 و 1970 قابل تکرار نیست. گوردون ادعا می‌کند که رشد بهره‌وری کشور با بادهای مخالف افزایش نابرابری، رکود تحصیلی، پیری جمعیت و افزایش بدهی دانشجویان و دولت فدرال متوقف خواهد شد و ما باید راه حل‌های جدیدی پیدا کنیم. «ظهور و سقوط رشد آمریکا» که صدایی انتقادی در مبرم‌ترین بحث‌های زمان ما دارد، همزمان ادای احترامی به یک قرن تغییر بنیادی و همچنین پیشگوی روزهای سخت‌تر آینده است.
2- اقتصاد کلان (ویرایش دوازدهم)، 2013
نسخه جدید بین‌المللی انتشارات پیرسون
«اقتصاد کلان» به دلیل توانایی آن در ارائه نظریه، به عنوان راهی برای ارزیابی سوالات کلان کلیدی، مانند اینکه چرا برخی کشورها ثروتمند و برخی دیگر فقیر هستند، به طور گسترده مورد تحسین قرار می‌گیرد.
دانش‌آموزان به صورت طبیعی به آنچه امروز اتفاق می‌افتد و آنچه در آینده نزدیک رخ خواهد داد، علاقه دارند. کتاب اقتصاد کلان با شروع چرخه‌های تجاری و سیاست‌های پولی-مالی در اقتصاد بسته و باز، از منافع آنها بهره می‌برد. پس از آن، گوردون یک تحلیل پویا و منحصربه‌فرد از شوک‌های تقاضا و عرضه به عنوان علل تورم و بیکاری ارائه می‌دهد و به دنبال آن رویکردی دوگانه برای رشد اقتصاد ارائه می‌کند که در آن از تئوری و مثال‌های دنیای واقعی برای مقایسه کشورهای ثروتمند و فقیر بهره برده است.
3- رشد بهره‌وری، تورم و بیکاری: مجموعه مقالات رابرت جی. گوردون، 2003
انتشارات دانشگاه کمبریج
17 مقاله مهم رابرت گوردون که در این کتاب گردآوری شده، شامل سه اثر منتشرنشده قبلی، دیدگاه‌های دقیقی درباره موضوعات اصلی اقتصاد کلان -رشد، تورم و بیکاری- ارائه می‌کنند. نویسندگان، رابرت گوردون و رابرت سولو، در مقدمه‌ای خلاقانه و قابل دسترس که به تنهایی به عنوان مقدمه‌ای برای اقتصاد کلان مدرن عمل می‌کند، نکات برجسته را دوباره بررسی می‌کنند. در هر یک از چهار قسمتی که مقالات در آنها گروه‌بندی شده‌اند نیز مقدمه جدیدی ارائه می‌شود. مقاله‌های بخش اول، جنبه‌های کلیدی مختلف تاریخ، تئوری و اندازه‌گیری رشد بهره‌وری را بررسی می‌کنند. مقاله‌های قسمت دوم به بررسی منابع چرخه‌های تجاری و نوسانات بهره‌وری می‌پردازند. موارد موجود در بخش سوم نیز اثرات شوک‌های عرضه را در اقتصاد کلان پوشش می‌دهند. گروه آخر، مطالعات تجربی در زمینه پویایی تورم در ایالات‌متحده را ارائه می‌کند. پیشگفتار رابرت ام. سولو در مورد اهمیت پایدار این مقالات از سال 1968 تا به امروز توضیح می‌دهد.
4- چرخه تجاری آمریکا: تداوم و تغییر (بخشی از گزارش کنفرانس دفتر ملی تحقیقات اقتصادی)، 1990
انتشارات دانشگاه شیکاگو
در دهه‌های اخیر، اقتصاد آمریکا بدترین تورم زمان صلح در تاریخ خود و بالاترین نرخ بیکاری از زمان رکود بزرگ را تجربه کرده است. این شرایط باعث شده است که دوباره علاقه به مفهوم چرخه‌های تجاری ایجاد شود، که بر اساس گفته جوزف شومپیتر، «مانند ضربان قلب، جوهره ارگانیسمی است که آنها را نشان می‌دهد».
در «چرخه تجاری آمریکا»، برخی از برجسته‌ترین اقتصادهای کلان در ایالات‌متحده بر این پرسش تمرکز می‌کنند که چرخه‌های تجاری تا چه اندازه از طریق شوک‌های خارجی به پیش می‌روند؟ چرخه‌های پس از سال 1946 چه تفاوتی با دوره‌های قبلی داشته‌اند؟ و عوامل اصلی که به چرخه‌های تجاری کمک می‌کنند چیست؟ آنها پژوهش‌های خود را در برخی زمینه‌ها تا سال 1875 گسترش دادند تا درک عمیق‌تری از تاریخ اقتصادی و جدیدترین نوسانات اقتصادی داشته باشند.
هفت مقاله در این کتاب، به جنبه‌های خاصی از فعالیت اقتصادی می‌پردازند: مصرف، سرمایه‌گذاری، تغییر موجودی، سیاست مالی، رفتار پولی، اقتصاد باز و بازار کار. پنج مقاله بر روی فعالیت اقتصادی کل تمرکز دارند. در تعدادی از موارد، مقالات یافته‌هایی را ارائه می‌کنند که الگوها و مفروضات پذیرفته‌شده را به چالش می‌کشند. علاوه بر یافته‌های اساسی، «چرخه تجاری آمریکا» ضمیمه‌ای دارد که هم شامل اولین تاریخ منتشرشده از گاه‌شمار تاریخ‌یابی چرخه تجاری NBER و هم دربردارنده بسیاری از مجموعه داده‌های تاریخی منتشرنشده است.
5- افسانه بوشمن: ساختن طبقه پایین نامیبیا، 2018
انتشارات راتلج
نسخه اصلاح‌شده و به‌روزشده این کتاب شامل تحلیلی از تغییرات سیاسی گسترده در آفریقای جنوبی از زمان انتشار اولیه آن در سال 1992 است.
از قهرمان بی‌گناه فیلم موفق «خدایان باید دیوانه باشند»، تا حشرات موذی که به وسیله استعمارگران ریشه‌کن شده‌اند، تا ردیاب‌های مافوق بشری که نیروهای دفاعی آفریقای جنوبی به کار می‌گیرند، رابرت گوردون با نگاهی به این تداخل میان تصویرسازی، تاریخ و سیاست، نه بر بوشمن، بلکه بر تصویر استعمارگران از آنها و پیامدهای آن تصویر برای مردمی که فرض می‌شود بوشمن هستند، تمرکز می‌کند.
افسانه بوشمن، مطالعه‌ای است نه‌تنها در مورد تاریخ، بلکه در مورد جامعه‌شناسی دانش و همچنین در مورد رابطه میان نقش درک‌شده و طبقه اقتصادی.
