آژیر بنفش

خورشید ستاره‌ای است که تقریباً 150 میلیون کیلومتر از زمین فاصله دارد. بدون خورشید، زندگی روی زمین وجود نخواهد داشت- سیاره ما یخ‌زده و تاریک خواهد بود. یک واکنش هسته‌ای در هسته خورشید مقادیر عظیمی از تابش یا انرژی را ایجاد می‌کند. این انرژی (همچنین به عنوان طیف الکترومغناطیسی شناخته می‌شود) شامل امواج رادیویی، مایکروویو، تابش مادون قرمز، نور مرئی، تابش فرابنفش، اشعه ایکس و اشعه گاماست. بسته به طول موج، انواع مختلف تابش خورشیدی کارهای مختلفی انجام می‌دهند: اشعه مادون قرمز باعث می‌شود گرمای خورشید را احساس کنیم؛ نور مرئی به ما اجازه می‌دهد دنیای اطراف خود را ببینیم؛ اشعه ماوراء بنفش نیز بر سلامت ما تاثیر می‌گذارد.

اشعه ماوراء بنفش (UV) شکلی از تابش غیریونی است که هم از منابع طبیعی مانند خورشید و هم از منابع مصنوعی (از جمله تخت‌های برنزه، روشنایی بخار جیوه -که اغلب در استادیوم‌ها و سالن‌های بدنسازی یافت می‌شود-، برخی از چراغ‌های هالوژن، فلورسنت و رشته‌ای و برخی از انواع لیزر) ساطع می‌شود. این اشعه هم فواید و هم خطراتی دارد. اثرات مفید پرتو فرابنفش شامل تولید یک ماده مغذی حیاتی، یعنی ویتامین D است. با این حال، قرار گرفتن بیش از حد در معرض آن، ممکن است خطراتی به همراه داشته باشد. آفتاب‌سوختگی، پیری زودرس و سرطان پوست همگی از خطرات قرار گرفتن بیش از حد در معرض این تابش هستند.

اشعه فرابنفش این روزها به بیشترین حد ممکن رسیده است؛ 52 کشور دنیا در این سطح از تابش به طور کل تعطیل می‌کنند. فرابنفش مهم‌ترین علت سرطان‌هایی است که سالانه 120 هزار نفر قربانی می‌گیرد.

در این گزارش می‌خواهیم با عوارض این اشعه بیشتر آشنا شویم و ببینیم کشورها برای کاهش عواقب آن چه کرده‌اند؟

فرابنفش چیست؟

در سال 1801، یوهان ریتر آزمایشی را برای بررسی وجود انرژی فراتر از انتهای بنفش طیف نور مرئی انجام داد. او با علم به اینکه کاغذ عکاسی در نور آبی سریع‌تر از نور قرمز سیاه می‌شود، کاغذ را در معرض نوری فراتر از بنفش قرار داد. کاغذ سیاه شد و وجود نور فرابنفش را ثابت کرد.

اشعه ماوراء بنفش (UV) تابش الکترومغناطیسی با طول موج‌های 10 تا 400 نانومتر است که کوتاه‌تر از نور مرئی، اما طولانی‌تر از اشعه ایکس است. اشعه ماوراء بنفش در نور خورشید وجود دارد و حدود 10 درصد از کل تابش الکترومغناطیسی خروجی از خورشید را تشکیل می‌دهد.

نور فرابنفش (UV) طول موج کوتاه‌تری نسبت به نور مرئی دارد. اگرچه امواج ماوراء بنفش برای چشم انسان نامرئی هستند، اما برخی از حشرات مانند زنبورها می‌توانند آنها را ببینند. این شبیه به این است که سگ می‌تواند صدای یک سوت را درست خارج از محدوده شنوایی انسان بشنود.

سطح (شدت) اشعه ماوراء بنفش که به سطح زمین می‌رسد، به عوامل مختلفی بستگی دارد:

1- زمان روز: تابش UV خورشید در ظهر خورشیدی به اوج خود می‌رسد که بین ساعت 12 تا 13 است. در سراسر کانادا در این زمان، پرتوهای خورشید کمترین مسافت را برای عبور از جو دارند که باعث افزایش شدت UV می‌شود. به طور کلی شاخص UV در کانادا از ساعت 11 صبح تا 3 بعدازظهر می‌تواند سه یا بالاتر باشد.

2- فصل: در طول سال، زاویه تابش خورشید متفاوت است، که باعث می‌شود شدت اشعه ماوراء بنفش متفاوت باشد. شدت اشعه در طول ماه‌های بهار و تابستان بیشترین میزان را دارد. اما خورشید همچنان می‌تواند در پاییز و زمستان روی پوست و چشم‌های شما تاثیر بگذارد، به‌خصوص زمانی که UV از طریق سطوح بزرگ برف تازه منعکس می‌شود.

3- ضخامت لایه ازون: کاهش ضخامت لایه ازون به افزایش شدت فرابنفش منجر می‌شود. این اثر در بهار بیشتر است و می‌توان آن را در گازهای گلخانه‌ای ردیابی کرد؛ زیرا آلاینده‌هایی مانند کلر حاصل از کلروفلوئوروکربن‌ها، مولکول‌های ازون را با سرعت بیشتری از بین می‌برند.

4- شرایط آب‌وهوایی: پوشش ابری می‌تواند تا حد زیادی بر میزان تابش فرابنفش که به سطح زمین می‌رسد تاثیر بگذارد. ابرهایی که تیره و پر از آب هستند می‌توانند تا 80 درصد تابش را جذب کنند. ابرهای نازک زیاد اشعه UV را جذب نمی‌کنند. از سوی دیگر، ابرهای پراکنده در واقع می‌توانند میزان تابش UV را در سطح زمین به دلیل انعکاس، افزایش دهند. شدت تابش اشعه ماوراء بنفش به این بستگی دارد که کدام سیستم فشار بر آب‌وهوا تاثیر می‌گذارد. یک ناحیه با فشار بالا باعث ایجاد لایه ازون نازک‌تر می‌شود، در حالی که یک منطقه با فشار پایین باعث ضخیم‌تر شدن این لایه می‌شود.

5- بازتاب‌های سطحی: برف سفید تازه تا 85 درصد از اشعه UV را منعکس می‌کند. سایر سطوح روشن (مانند ماسه، بتن و آب) کمتر بازتاب می‌کنند. به عنوان مثال، اگر در یک روز بهاری در پایان مارس در حال اسکی هستید، شاخص UV گزارش‌شده ممکن است چهار باشد، اما به دلیل انعکاس از برف، ممکن است شاخص UV  هفت را تجربه کنید.

6- ارتفاع: اشعه ماوراء بنفش با افزایش ارتفاع از سطح دریا افزایش می‌یابد، زیرا جو کمتری برای جذب پرتوهای مخرب وجود دارد. شاخص UV اندازه‌گیری‌شده در ادمونتون کمتر از میزان آن در بالای کوهی در جاسپر خواهد بود. در ارتفاع حدود دو هزارمتری، میزان اشعه ماوراء بنفش می‌تواند تا 30 درصد بیشتر از سطح دریا باشد.

7- عرض جغرافیایی: فرابنفش در استوا که شاخص UV می‌تواند به حدود 12 برسد، قوی‌ترین است. در کانادا، شاخص UV در جنوب انتاریو بالاترین و در قطب شمال کمترین است.

خورشید منبع طیف کامل تابش فرابنفش است که بر اساس طول موج، به سه دسته اصلی UVA، UVB و UVC تقسیم می‌شود. اینها طبقه‌بندی‌هایی هستند که بیشتر در علوم زمین مورد استفاده قرار می‌گیرند. پرتوهای UVC مضرترین دسته هستند و تقریباً به طور کامل از طریق جو زمین جذب می‌شوند. اشعه UVB پرتوهای مضری هستند که باعث آفتاب‌سوختگی می‌شوند. همچنین قرار گرفتن در معرض اشعه UVB خطر آسیب به DNA و سایر آسیب‌های سلولی را در موجودات زنده افزایش می‌دهد.

همان‌طور که در جدول یک مشخص است، تمام اشعه UVC و بیشتر اشعه UVB از طریق لایه ازون زمین جذب می‌شود، بنابراین تقریباً تمام اشعه ماوراء بنفش دریافتی روی زمین UVA است. اگرچه اشعه UVA انرژی ضعیف‌تری نسبت به UVB دارد، اما به عمق پوست نفوذ می‌کند و در طول سال ثابت‌تر است. از آنجا که اشعه UVC از طریق لایه ازون زمین جذب می‌شود، خطر چندانی ندارد. با این حال، قرار گرفتن در معرض UVC تولیدشده به وسیله لامپ‌های UV میکروب‌کش، می‌تواند برای انسان مضر باشد.

سود و زیان

مزایا و مضرات قرار گرفتن در معرض فرابنفش به شرح زیر است؛

مزایا: اثرات مفید اشعه ماوراء بنفش شامل تولید ویتامین D است، ویتامینی که برای سلامت انسان ضروری است. ویتامین D به بدن کمک می‌کند کلسیم و فسفر غذا را جذب کند و به رشد استخوان‌ها کمک می‌کند. سازمان بهداشت جهانی (WHO) 5 تا 15 دقیقه قرار گرفتن در معرض نور خورشید را دو تا سه بار در هفته توصیه می‌کند.

ویتامین D باعث ایجاد سروتونین می‌شود. تولید سروتونین با شدت نور خورشید که بدن دریافت می‌کند، نسبت مستقیم دارد. سروتونین احساس شادی، رفاه و آرامش را برای انسان‌ها به وجود می‌آورد.

اشکال مصنوعی اشعه ماوراء بنفش نیز که همراه با برخی از داروهای موضعی استفاده می‌شود، برای درمان بیماران مبتلا به بیماری‌های خاصی که به درمان‌های دیگر پاسخ نداده‌اند، به کار گرفته می‌شود. اشکال مصنوعی اشعه ماوراء بنفش شامل لیزر، لامپ یا ترکیبی از این وسایل است. یک متخصص مراقبت‌های بهداشتی آموزش‌دیده از روشی به نام فوتوتراپی برای درمان بیماری‌های زیر استفاده می‌کند: راشیتیسم، پسوریازیس، اگزما، ویتیلیگو1 و لوپوس.

همچنین اشعه ماوراء بنفش به دلیل قابلیت‌های باکتری‌کشی آن در طول موج‌های 260 تا 280 نانومتر، هم به عنوان یک ابزار تحقیقاتی و هم به عنوان یک تکنیک استریل‌کننده مفید است. لامپ‌های فلورسنت از توانایی اشعه ماوراء بنفش برای تعامل با موادی به نام فسفر که نور مرئی ساطع می‌کنند، استفاده می‌کنند. در مقایسه با لامپ‌های رشته‌ای، لامپ‌های فلورسنت کم‌مصرف‌تر هستند.

خطرات: در انسان، قرار گرفتن بیش از حد در معرض اشعه ماوراء بنفش می‌تواند موجب اثرات مضر حاد و مزمن بر روی سیستم دیوپتریک چشم و شبکیه شود. این خطر در ارتفاعات بالا افزایش می‌یابد و افرادی که در مناطق با عرض جغرافیایی بالا زندگی می‌کنند، جایی که برف زمین را تا اوایل تابستان می‌پوشاند و موقعیت خورشید حتی در اوج پایین است، به طور ویژه در معرض خطر هستند. برخی از عواقب منفی قرار گرفتن در معرض اشعه فرابنفش عبارت‌اند از:

 آفتاب‌سوختگی نشانه قرار گرفتن بیش از حد در معرض اشعه، در کوتاه‌مدت است.

 پیری زودرس و سرطان پوست از عوارض طولانی‌مدت قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراء بنفش هستند.

 برخی از داروهای خوراکی و موضعی مانند آنتی‌بیوتیک‌ها، قرص‌های ضد‌بارداری و محصولات بنزوئیل پراکسید و همچنین برخی از لوازم آرایشی ممکن است حساسیت پوست و چشم را به UV در انواع پوست افزایش دهند.

 در صورت عدم استفاده از محافظ چشم، قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراء بنفش خطر ابتلا به بیماری‌های بالقوه کورکننده چشم را افزایش می‌دهد.

 قرار گرفتن بیش از حد در معرض اشعه ماوراء بنفش می‌تواند به مشکلات جدی سلامتی از جمله سرطان منجر شود. سرطان پوست، شایع‌ترین سرطان در ایالات‌متحده است.

سلول‌های سرطانی پوست به طور معمول روی سر، صورت، گردن، دست‌ها و بازوها تشکیل می‌شوند زیرا این قسمت‌های بدن بیشتر در معرض اشعه ماوراء بنفش قرار دارند. بیشتر موارد ملانوم، کشنده‌ترین نوع سرطان پوست، در اثر قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراء بنفش ایجاد می‌شود.

هر کسی ممکن است به سرطان پوست مبتلا شود، اما در افرادی که:

 زمان زیادی را زیر نور خورشید می‌گذرانند یا دچار آفتاب‌سوختگی شده‌اند؛

 پوست، مو و چشم‌های رنگ روشن دارند؛

 یکی از اعضای خانواده مبتلا به سرطان پوست شده‌اند؛

 بالای 50 سال سن دارند؛

این عارضه شایع‌تر است.

برنزه شدن یک دفاع طبیعی بدن با تکیه بر ملانین برای کمک به محافظت از پوست در برابر آسیب بیشتر است. ملانین یک رنگدانه شیمیایی در پوست است که اشعه ماوراء بنفش را جذب کرده و نفوذ آن را به بافت‌ها محدود می‌کند. برنزه شدن زمانی اتفاق می‌افتد که رنگدانه‌های ملانین در سلول‌های بافت عمیق‌تر پوست از طریق اشعه ماوراء بنفش فعال می‌شوند و سلول‌ها به سطح پوست مهاجرت می‌کنند. هنگامی که این سلول‌ها می‌میرند، رنگدانه‌ها از بین می‌روند. افرادی که رنگ پوست روشن دارند رنگدانه ملانین کمتری دارند، بنابراین اثرات مضر اشعه ماوراء بنفش را به میزان بیشتری تجربه می‌کنند. استفاده از کرم ضدآفتاب روی پوست می‌تواند به جلوگیری از جذب اشعه در چنین افرادی کمک کند.

سوراخ ازون

تمام نوارهای پرتوهای فرابنفش به فیبرهای کلاژن آسیب می‌رسانند و پیری پوست را تسریع می‌کنند. هم UVA و هم UVB ویتامین A را در پوست از بین می‌برند که ممکن است باعث آسیب بیشتر شود. اشعه UVB می‌تواند باعث آسیب مستقیم DNA شود. این عامل مرتبط با سرطان، یکی از دلایل نگرانی در مورد تخریب لایه ازون و به اصطلاح سوراخ ازون است. اصلی‌ترین عاملی که در سال‌های اخیر، هجوم پرتوهای فرابنفش را افزایش داده است.

لایه ازون از ما در برابر اشعه‌های مضر UV خورشید محافظت می‌کند. اما با گذشت زمان، انتشار برخی مواد شیمیایی در محیط، به لایه ازون آسیب رسانده است. با نازک شدن لایه ازون، UV بیشتری به سطح زمین می‌رسد. فرآیندهای شیمیایی در اتمسفر فوقانی می‌توانند بر مقدار ازون جوی تاثیر بگذارند. هر سال «سوراخ» ازون بر روی قطب جنوب و گاهی اوقات در مناطق پرجمعیت آمریکای جنوبی گسترش می‌یابد و آنها را در معرض افزایش سطوح پرتوهای مضر UV قرار می‌دهد.

بسیاری از کشورهای جهان از جمله کانادا به این مشکل پی برده‌اند و اقداماتی را برای محافظت از لایه ازون در برابر آسیب‌های بیشتر انجام داده‌اند. تلاش‌ها عمدتاً بر کنترل تولید و استفاده از مواد شیمیایی شناخته‌شده برای آسیب رساندن به لایه ازون متمرکز شده است. این مواد شیمیایی عمدتاً در تبرید و تهویه مطبوع استفاده می‌شوند.

در سال 1987، کانادا یکی از 24 کشوری بود که پروتکل مونترال را در مورد موادی که لایه ازون را تخریب می‌کنند امضا کرد. این اولین توافق بین‌المللی برای محدود کردن استفاده از مواد شیمیایی مخرب لایه ازون بود. از آن زمان تاکنون، بیش از 70 کشور پروتکل مونترال را امضا کرده‌اند.

کانادا تولید تمام مواد شیمیایی مخرب لایه ازون را متوقف کرده و اقداماتی را برای کنترل استفاده از آنها از طریق مقرراتی انجام داده است که بخشی از قانون حفاظت از محیط زیست کاناداست.

شاخص UV

چه چیزی باعث می‌شود که برخی روزها حتی در دمای ثابت، بیشتر از روزهای دیگر احساس سوختن کنید؟ پاسخ ممکن است در شاخص UV نهفته باشد، یک مقیاس عددی که قدرت پرتوهای فرابنفش تولیدکننده آفتاب‌سوختگی را در مکان و زمان خاصی اندازه‌گیری می‌کند.

شاخصUVI) UV) یک شاخص ساده است که به طور مشترک از سوی سازمان بهداشت جهانی (WHO)، برنامه محیط زیست سازمان ملل متحد (UNEP) و سازمان جهانی هواشناسی (WMO) برای اندازه‌گیری سطح قرار گرفتن در معرض اشعه فرابنفش ایجاد شده است. UVI سطح تابش فرابنفش خورشیدی را در سطح زمین توصیف می‌کند و به هر دو تابش UVA و UVB بستگی دارد. سطوح تابش UV و بنابراین مقادیر شاخص در طول روز متفاوت است. حداکثر سطح اشعه ماوراء بنفش معمولاً در دوره چهارساعته بین 11 صبح تا 3 بعدازظهر رخ می‌دهد.

این شاخص از صفر تا مثبت 11 متغیر است و در دسته‌های مختلف «قرار گرفتن در معرض» جای می‌گیرد که نشان‌دهنده پتانسیل اثرات مضر برای پوست و چشم است. UVI بالاتر به این معنی است که شدت تابش اشعه ماوراء بنفش خورشید قوی‌تر است و آسیب خورشید سریع‌تر رخ می‌دهد، که بر اهمیت اقدامات محافظتی در شرایط UV بالا تاکید دارد.

هر عدد متوالی نشان‌دهنده خطر بالاتر قرار گرفتن بیش از حد در معرض اشعه است:

 صفر تا دو (کم): حداقل خطر آفتاب‌سوختگی یا آسیب پوستی.

 سه تا پنج (متوسط): خطر سوختگی متوسط.

 شش تا هفت (بالا): احتمال سوختگی زیاد و مقداری آسیب نوری.

 هشت تا ده (بسیار زیاد): احتمال سوختگی‌های دردناک و تخریب پایدار سلولی بسیار زیاد است.

 یازده (شدید): خطرات فوق‌العاده بالای سوختگی و آسیب دائمی نور که می‌تواند به ملانوم منجر شود.

بنابراین، برای سطوح مختلف شاخص، اقدامات متفاوتی پیشنهاد می‌شود که در زیر آورده شده است:

الف) کم: عینک آفتابی و کلاه آفتابی توصیه می‌شود. اگر برای مدت طولانی بیرون از خانه هستید، از کرم ضدآفتاب استفاده کنید.

ب) متوسط: نزدیک ظهر به دنبال سایه باشید، از لباس‌های محافظ (مانند آستین‌بلند یا شلوار)، کلاه لبه‌پهن و عینک آفتابی استفاده کنید. کرم ضدآفتاب SPF 30+ را برای پوست روشن در نظر بگیرید.

ج) بالا: قرار گرفتن در معرض نور خورشید را نزدیک ظهر به حداقل برسانید، روی پوست در معرض آفتاب از کرم ضدآفتاب با SPF 50 و از کلاه لبه‌پهن و عینک آفتابی استفاده کنید.

د) خیلی زیاد: قرار گرفتن در معرض آفتاب محافظت‌نشده را در اواسط بعدازظهر به حداقل برسانید، از کرم ضدآفتاب با SPF 50+ روی پوست در معرض اشعه، لباس محافظ، کلاه لبه‌پهن و عینک آفتابی استفاده کنید. به دنبال سایه یا ماندن در داخل خانه در ساعات اوج اشعه ماوراء بنفش باشید.

ه) شدید: از قرار گرفتن طولانی‌مدت در معرض نور خورشید خودداری کنید. از کرم ضدآفتاب SPF 70+ روی پوست در معرض، لباس محافظ، کلاه لبه‌پهن و عینک آفتابی استفاده کنید. به دنبال سایه باشید یا تا حد امکان در داخل خانه بمانید.

دما و شاخص اشعه ماوراء بنفش به هم مرتبط هستند، اما یکسان نیستند. یک روز گرم همیشه به معنای شاخص UV بالا نیست و یک روز خنک لزوماً به معنای پایین بودن آن نیست.

البته شاخص UV فقط به دما بستگی ندارد و عوامل متعددی بر آن تاثیر می‌گذارد. برای مثال، زاویه خورشید در آسمان بر شاخص UV تاثیر می‌گذارد. هرچه خورشید بالاتر باشد، شاخص UV بالاتر است. به همین دلیل است که این شاخص بدون توجه به دمای واقعی، در حوالی ظهر بالاتر می‌رود. حتی در یک روز خنک، زاویه بالای خورشید می‌تواند به شاخص UV بالا منجر شود.

ابرها می‌توانند تاثیر پیچیده‌ای بر شاخص UV داشته باشند. ابرهای ضخیم ممکن است با مسدود کردن اشعه ماوراء بنفش آن را کاهش دهند، در حالی که ابرهای نازک گاهی اوقات می‌توانند اشعه‌های UV را با پراکنده کردنشان، تقویت کنند. به همین دلیل است که گاهی اوقات یک روز نیمه‌ابری می‌تواند شاخص UV بالاتری نسبت به یک روز صاف داشته باشد.

ارتفاعات بالاتر به معنای اتمسفر کمتر برای جلوگیری از اشعه ماوراء بنفش است که به شاخص UV بالاتر می‌انجامد. حتی در یک روز خنک در کوهستان، شاخص UV می‌تواند به طرز شگفت‌آوری بالا باشد. هوای رقیق اجازه می‌دهد تا اشعه UV بیشتری به سطح برسد و خطر آفتاب‌سوختگی را افزایش دهد.

لایه ازون نقش مهمی در جذب اشعه ماوراء بنفش دارد. تغییرات لایه ازون به دلیل نوسانات طبیعی یا فعالیت‌های انسانی می‌تواند بر شاخص UV تاثیر بگذارد. لایه ازون نازک‌تر به این معناست که اشعه ماوراء بنفش بیشتری مستقل از دما می‌تواند به زمین برسد.

آب، ماسه و برف می‌توانند اشعه ماوراء بنفش را منعکس کنند و شاخص UV را در آن مناطق افزایش دهند. یک کوه برفی یا یک ساحل شنی می‌تواند شاخص UV بالاتری از آنچه انتظار دارید داشته باشد. سطوح بازتابنده، پرتوهای فرابنفش را منعکس و شدت آنها را تقویت می‌کنند.

رکورد دست کیست؟

بالاترین شاخص UV ثبت‌شده تاکنون در بولیوی 3 /43 در منطقه آتشفشان لیکانکابور در 29 دسامبر 2003 بوده است. این سطح شدید UV خطر شدید آسیب ناشی از قرار گرفتن در معرض آفتاب محافظت‌نشده را به همراه دارد.

به طور معمول، بالاترین سطح UV در جهان در کشورهای گرمسیری و ارتفاعات بالا رخ می‌دهد. برخی از مناطق جغرافیایی که برای رسیدن به شاخص‌های شدید UV شناخته‌شده‌ هستند، عبارت‌اند از:

1- مناطق شیلیایی، آرژانتینی و مناطق بولیوی آلتیپلانوی آمریکای جنوبی، با ارتفاع بیش از 12 هزار پا. شاخص UV در اینجا به طور معمول در طول ماه‌های تابستان از 20 تجاوز می‌کند.

2- جنوب صحرای آفریقا، به ویژه در نامیبیا، به دلیل ارتفاع و نزدیکی به خط استوا. سطوح UV اغلب در ساعات اوج روزانه بیش از 15 است.

3- بخش‌هایی از استرالیا به دلیل نازک شدن لایه ازون در بالای این قاره، دارای تشعشعات شدید UV هستند. برخی از مناطق استرالیا به طور متوسط ​​اوج سطح UV بیش از 12 را هر روز در طول تابستان تجربه می‌کنند. همچنین بیابان‌های وسیع استرالیا به دلیل شاخص UV که مرتب به 10 تا 11 می‌رسد، شناخته‌شده است. آسمان صاف و شن و ماسه بازتابنده، شدت اشعه فرابنفش را افزایش می‌دهد.

4- در نزدیکی خط استوا، شاخص UV به طور مداوم بالاست. پرتوهای خورشید در اینجا مستقیم‌تر به زمین برخورد می‌کنند که به تشعشعات UV قوی‌تر منجر می‌شود. کشورهای نزدیک به خط استوا اغلب شاخص UV را در محدوده بسیار بالا تا شدید تجربه می‌کنند. ارتفاعات بلند کوه‌های استوایی مانند کنیا، اندونزی و اکوادور نیز به طور منظم در حوالی ظهر به شاخص UV 14 یا بالاتر می‌رسند.

5- در کوه‌های آند در آمریکای جنوبی، شاخص UV اغلب بالای 11 می‌رود. ارتفاع نقش مهمی در این پدیده دارد. هرچه بالاتر می‌روید، جو کم‌تراکم‌تر می‌شود و به اشعه UV بیشتری اجازه می‌دهد تا به سطح برسد.

افرادی که به مناطق پرخطر سفر می‌کنند، زمانی که نور خورشید شدیدتر است، باید با پوشیدن لباس‌های محافظ، محدود کردن بیرون از خانه بودن در ساعات ظهر و استفاده از کرم‌های ضدآفتاب، در برابر قرار گرفتن در معرض بیش از حد اشعه ماوراء بنفش احتیاط کنند. دوره‌های طولانی قرار گرفتن پوست محافظت‌نشده در معرض اشعه در این مناطق، می‌تواند به سرعت موجب آفتاب‌سوختگی، آسیب طولانی‌مدت پوست و در نهایت سرطان پوست شود.

UV و فشار خون

میانگین فشار سیستولیک و دیاستولیک و شیوع فشار خون بالا در سراسر جهان متفاوت است. داده‌های منتشرشده حاکی از افزایش خطی فشار خون در فاصله‌های فزاینده از خط استواست. به طور مشابه، فشار خون در زمستان بیشتر از تابستان است. همچنین فشار خون تحت تاثیر تغییرات رنگدانه‌های پوست قرار می‌گیرد. تغییر وضعیت کلسیم، ویتامین D و هورمون پاراتیروئید با فشار خون بالا مرتبط است و ممکن است بسته به عرض جغرافیایی و فصل متفاوت باشد. از آنجا که تغییرات نور فرابنفش بر ویتامین D و وضعیت هورمون پاراتیروئید تاثیر می‌گذارد و شدت نور UV تحت تاثیر تغییرات فصلی و عرض جغرافیایی است، مشاهدات متفاوت ارتباط میان فشار خون و نور فرابنفش را نشان می‌دهد. این بحث این فرضیه را ارائه می‌کند که کاهش فتوسنتز اپیدرمی ویتامین D3 مرتبط با محتوای بالای ملانین پوست و /یا کاهش شدت نور UV در فواصل از خط استوا، به تنهایی یا زمانی که با کاهش کلسیم و ویتامین D در رژیم غذایی همراه باشد، ممکن است با کاهش ذخایر ویتامین D و افزایش ترشح هورمون پاراتیروئید مرتبط باشد. این تغییرات ممکن است رشد عضله صاف عروق را تحریک کرده و انقباض آن را افزایش دهد. بنابراین، شدت نور UV و کارایی فتوسنتز اپیدرمی ویتامین D3 ممکن است به تنوع جغرافیایی و نژادی در فشار خون و شیوع فشار خون کمک کند. 

پی‌نوشت:

1- ویتیلیگو یک اختلال خودایمنی مزمن است که باعث می‌شود لکه‌های پوست رنگدانه یا رنگ خود را از دست بدهند. این پدیده زمانی اتفاق می‌افتد که ملانوسیت‌ها -سلول‌های پوست که رنگدانه‌ها را می‌سازند- مورد حمله قرار گرفته و از بین می‌روند و باعث می‌شوند پوست به رنگ سفید شیری درآید.