تاریخ انتشار:
شاخصهای تولید کارگاههای بزرگ صنعتی کاهش یافت
کارنامه صنعت
در ادبیات مختص آمار، عنوان «کارگاه» به مکان یا قسمتی از یک مکان اطلاق میشود که در آن فعالیت اقتصادی منظم و پایدار انجام میگیرد.
در ادبیات مختص آمار، عنوان «کارگاه» به مکان یا قسمتی از یک مکان اطلاق میشود که در آن فعالیت اقتصادی منظم و پایدار انجام میگیرد. البته انجام هر فعالیت اقتصادی مستلزم وجود شاغل است. به عبارت دیگر هر کارگاه باید یک یا چند نفر شاغل داشته باشد. فعالیت اقتصادی منظم و مستمر، فعالیتی است که در بیشتر ایام سال یا در دوره معینی از سال طبق برنامه زمانی مشخص انجام میشود. اما یک «کارگاه صنعتی» خود تعریف دیگری شده است. کارگاه صنعتی، کارگاهی است که در آن با تغییر شکل شیمیایی یا فیزیکی مواد، کالای جدید تولید میشود. این تغییر شکل ممکن است با نیروی ماشین یا به وسیله دست انجام گیرد. اما به طور کلی فعالیت کارگاههایی که بخشی از مراحل تولید یا تکمیل یک کالا را بر عهده دارند نیز فعالیت صنعتی تلقی میشود. کارگاههایی که فعالیت آنها در حوزه تعمیر ماشینآلات و تجهیزاتی است که جنبه مولد دارد، یعنی برای تولید کالا یا عرضه خدمت مورد استفاده قرار میگیرد؛ «صنعتی» است. اما بانک مرکزی یا مرکز آمار، برای تولید آمارهای خود از فعالیتهای صنعتی، به شاخص تولید «کارگاههای بزرگ صنعتی» استناد میکند که عمدتاً با استفاده از آمارهای ارائه شده
از سوی وزارت صنایع و معادن (سابق) و صنعت و معدن فعلی استخراج میشود. در این آمارگیریها، کارگاه صنعتی، کارگاهی است که حداقل 10 نفر در آن شاغل هستند؛ اما کارگاه بزرگ صنعتی بالای این تعداد، شاغل دارد. هدف اصلی از تهیه و اجرای طرح آمارگیری از کارگاههای بزرگ صنعتی، تهیه زمینه اطلاعاتی مناسب از ویژگیهای کارگاههای صنعتی، جهت برنامهریزی توسعه صنعتی و در پیش گرفتن سیاستهای اقتصادی و ارزیابی نتایج حاصل از اجرای برنامههای توسعه صنعتی و اعمال سیاستهای اقتصادی است. بانک مرکزی در آستانه سال 1392، آماری از شاخص تولید کارگاههای بزرگ صنعتی را در «سالنامه» خود منتشر کرده که تازهترین ارقام آن مربوط به سال 1390 است. بر اساس این آمار، شاخص تولید کارگاههای بزرگ صنعتی در سال 1390 به عدد 5/199 رسیده است که نسبت به سال 1389 بالغ بر 2/3 درصد رشد کرده است. با اینکه در نگاه کلی، رشد شاخص تولید کارگاههای بزرگ صنعتی در آمارهای بانک مرکزی دیده میشود؛ بررسی جزییات این آمار بیانگر افت تولید در سال 1390 نسبت به سالهای 1389 و 1388 است. به طور مثال شاخص تولید کارگاههای مواد غذایی و آشامیدنی در سال 1389 نسبت به ماقبل، بیش از 34
درصد رشد داشته است؛ اما در سال 1390 این رشد تا حد زیادی کاسته شده است. در مواردی از این جزییات نیز، روند معکوس شاخص دیده میشود. به طور مثال، با اینکه شاخص تولید کارگاههای بزرگ تولید پوشاک در سال 1389 نسبت به سال ماقبل 26 درصد رشد کرده است؛ در سال 1390 این رشد، تا 16 درصد منفی شده است. یا با اینکه شاخص تولید کارگاههای بزرگ تولید ماشینآلات مولد برق در سال 1389 نسبت به سال 1388 بیش از 10 درصد رشد داشته است؛ در سال 1390 نهتنها پیشرفتی در شاخص این بخش دیده نمیشود؛ بلکه بیش از چهار درصد نیز کاهش شاخص تولید هم وجود دارد.
دیدگاه تان را بنویسید