آیا اینبار وعده بانک مرکزی برای یکسانسازی ارز محقق میشود؟
پیچ آخر یکسانسازی
با پایان انتخابات ریاستجمهوری بار دیگر پرونده یکسانسازی نرخ ارز به جریان افتاده و باز هم مسوولان اقتصادی دولت زمان تازهای را برای تکنرخیشدن ارز اعلام کردهاند. اخیراً رئیس کل بانک مرکزی در حاشیه جلسه هیات دولت گفته که تکنرخی کردن ارز یکی از برنامههای قطعی ما در سال جاری است. ولیالله سیف حتی وعده داده نرخ ارز تا پایان سال تکنرخی میشود. وعدهای که برای اولینبار نیست از سوی دولت و بانک مرکزی مطرح میشود و سابقه آن به حدود سه سال قبل برمیگردد.
با پایان انتخابات ریاستجمهوری بار دیگر پرونده یکسانسازی نرخ ارز به جریان افتاده و باز هم مسوولان اقتصادی دولت زمان تازهای را برای تکنرخیشدن ارز اعلام کردهاند. اخیراً رئیس کل بانک مرکزی در حاشیه جلسه هیات دولت گفته که تکنرخی کردن ارز یکی از برنامههای قطعی ما در سال جاری است. ولیالله سیف حتی وعده داده نرخ ارز تا پایان سال تکنرخی میشود. وعدهای که برای اولینبار نیست از سوی دولت و بانک مرکزی مطرح میشود و سابقه آن به حدود سه سال قبل برمیگردد. موضوعی که حتی باعث شده این روزها منتقدان دولت نیز نسبت به آن واکنش نشان دهند و اینگونه عنوان کنند که رئیس کل بانک مرکزی برای چندمین بار وعده تکنرخی شدن ارز را داده است، وعدهای که بارها و بارها طی چهار سال دولت یازدهم تکرار شد ولی به آن عمل نشد. از طرف دیگر نیز برخی کارشناسان با انتقاد از تعلل دولت در اجرای سیاست یکسانسازی ارز چندی پیش گفته بودند که بانک مرکزی در تکنرخی کردن ارز دچار فرصتسوزی شده است. یکی از این کارشناسان طهماسب مظاهری رئیس کل پیشین بانک مرکزی است که گفته بود دولت و رئیسجمهور از ابتدای شروع مسوولیت خود در دولت یازدهم قول تکنرخی کردن بازار ارز را داده بودند اما در این زمینه دچار تعلل شدند. مظاهری تاکید داشت که «دولت و بانک مرکزی به این سمت هم در حال حرکتاند و کارهایی هرچند با سرعت پایین در حال انجام است اما باید توصیه کنم که دولت باید در سالهای اول و دوم فعالیت خود ارز را یکسانسازی میکرد نه اینکه تاکنون طول بکشد». برخی کارشناسان دیگر هم دلیل تاخیر در اجرای یکسانسازی نرخ ارز را رفتار کاملاً محتاطانه دولت در سیاستهای ارزی و پولی و کمبود منابع ارزی مطرح کردند. با این حال پس از برجام انتظار میرفت طبق وعدهای که بانک مرکزی داده یکسانسازی نرخ ارز را کلید بزند اما این اتفاق نیز رخ نداد. مسوولان بانک مرکزی در اینباره اعلام کردند یکسانسازی نرخ ارز تا پایان سال 95 مستلزم انجام تعهدات مالی بینالمللی است که در برجام آمده و به ایجاد ارتباطات بینالمللی بانکی بستگی دارد. به هر ترتیب عنوان شد دلایل اصلی تغییر زمانبندی یکسانسازی نرخ ارز این بود که این اقدام نیازمند تامین پیشنیازهایی همچون برقراری روابط کارگزاری مناسب و در حد نیاز و دیگری دسترسی بانک مرکزی به منابع بوده است. با این حال در شرایط فعلی نیز به نظر میرسد همچنان این مشکلات پابرجاست، هنوز در نقل و انتقالات با چالش مواجهیم و از طرفی نیز مواجه بودن دولت و بانک مرکزی با ریسکهای داخلی و بینالمللی و در حال حاضر نیز بروز تنشهای منطقهای باعث شده تا بانک مرکزی در این زمینه محتاطانه عمل کند. با این حال باید منتظر ماند و دید با چنین وضعیتی سرانجام یکسانسازی نرخ ارز اجرایی خواهد شد آن هم در شرایطی که بنابر پیشبینیها با توجه به احتمال افزایش تورم و مشکلات نظام بانکی ممکن است نقدینگی به سمت بازار ارز حرکت کند و شاهد رشد نرخ ارز باشیم.