پاکسازی، پاکسازی و عفو

دولت چین در طول دهه گذشته بیش از هر زمان سیاست‌زده شد و ترس از مجازات مقامات محلی را فراگرفت. بسیاری از آنان روش‌های انجام کارشان را تغییر دادند. آنها جلسات بیشتری برگزار و اسناد بیشتری صادر می‌کنند، اما براساس گفته خانم هانیو ژائو، صاحب‌نظر در امور دیوان‌سالاری، اکثر این اقدامات نمایشی هستند. حتی مقامات سطوح پایین هم احساس می‌کنند باید خود را مشغول به کار نشان دهند و در این راه روش‌های خلاقانه‌ای دارند. خانم ژائو به عنوان مثال از گروهی از این مقامات نام می‌برد که موظف بودند هر روز دو جلسه (غیرضروری) برای کارزار مقابله با فقر برگزار کنند. آنها در عوض هر سه روز یک بار به جلسه می‌رفتند، ولی شش عکس با لباس، نورآرایی و چیدمان متفاوت می‌گرفتند. زمانی مقامات محلی به رشد اقتصاد کمک می‌کردند. آنها در دهه 2000 برای بالا بردن تولید ناخالص داخلی با هم رقابت شدیدی داشتند و تلاش می‌کردند برای استان‌ها، شهرها و روستاها سرمایه‌گذاری جذب کنند. اما وقتی آقای شی جین پینگ در سال 2012 به قدرت رسید، احساس کرد که امکان دارد مقامات با اختیاراتی که در دست داشتند صرفاً به نفع شخصی خودشان بیندیشند و ریسک‌های مالی پدید آورند. به دنبال آن، نظارت‌های دقیق‌تر و مجازات‌های اشتباهات شدیدتر شدند. در نتیجه، امروزه بسیاری از مقامات محلی ترجیح می‌دهند فقط ظاهرسازی کنند، مبادا هدف تحقیقات بازرسان حزب کمونیست قرار گیرند.  اما حزب کمونیست به‌شدت به مقاماتی نیاز دارد که شور و اشتیاق خود را بازیابند و به خروج چین از بحران اقتصادی کمک کنند. کاهش مصرف، رکود بخش املاک و فقدان شغل رشد اقتصاد را آهسته می‌کند. دولت قصد دارد اقتصاد را به حرکت درآورد و چهار تریلیون یوآن (550 میلیارد دلار) اوراق قرضه را به مقامات محلی داد تا در سال 2024 از آن برای پروژه‌های زیرساختاری استفاده کنند. این مقامات هم در انتشار اوراق و هم در شروع پروژه‌ها کاهلی کردند. طبق تازه‌ترین داده‌های مقامات مرکزی در ماه اکتبر حدود 3 /2 تریلیون یوآن از اوراق هنوز بدون استفاده مانده بودند. انتظار می‌رود دولت در نشست سالانه مجلس در ماه مارس سهم بزرگ‌تری از اوراق برای پروژه‌های بیشتر از جمله پارک‌های صنعتی، بیمارستان‌ها و آسایشگاه‌های سالمندان به مقامات محلی بدهد. علاوه بر این، دولت طرح اسقاط کالاهای قدیمی را توسعه می‌دهد که در آن خانوارها و کارخانه‌ها می‌توانند با کمک یارانه‌های دولت وسایل مصرفی و تجهیزات قدیمی را با وسایل و تجهیزات نو جایگزین کنند. منابع مالی این طرح از سوی دولت مرکزی تامین می‌شود، اما اجرای آن به مقامات محلی وابسته است. مقاماتی که کارشان را به‌خوبی انجام دهند منابع مالی بیشتری می‌گیرند. بنابراین، کارهای زیادی باید انجام شوند و زمان اندکی وجود دارد. اما بازگرداندن روحیه مقامات از همه دشوارتر است. بازوی ضدفساد حزب کمونیست با عنوان کمیسیون مرکزی بازرسی انضباطی (CCDI)‌ در دهه گذشته بذر وحشت را در دل دیوان‌سالاران کاشته است. در آن مدت بیش از شش میلیون نفر از مقامات از بالارتبه‌های مشهور به ببرها تا رتبه‌های پایین‌تر معروف به مگس‌ها مجازات شدند. مدیران اجرایی محلی هم‌اکنون از هر چیزی که آنها را به فساد متهم کند هراس دارند. کمیته بازرسی در این اواخر برای تنبلی هم مجازات‌هایی در نظر گرفته بود. سال گذشته 94 هزار مقام دولتی به خاطر فرار از مسئولیت، اهمال و وانمودکاری مجازات شدند که دو برابر تعداد سال قبل‌تر بود. اکنون حزب کمونیست رویکرد ملایم‌تری در پیش گرفته است که حتی در آن اغراق می‌کند. آقای شی در سال 2016 درباره تاثیر کارزار مقابله با فساد ابراز نگرانی کرد و در یک سخنرانی اعلام کرد که بازرسان باید بین اقدامات اشتباهی که با حسن نیت انجام شده‌اند و فساد واقعی تمایز بگذارند. او به‌خصوص خطاهای غیرعمدی، اشتباهات ناشی از بی‌تجربگی و کوتاهی را که در حوزه‌های فاقد قانون و مقررات پیش می‌آیند قابل اغماض دانست. سیاست او با نام سیاست «سه تمایز» شناخته می‌شود و در سال‌های اخیر رسانه‌های دولتی به آن پروبال داده‌اند. سال گذشته در یک اجلاس حزب کمونیست که با هدف تعیین اولویت‌های اقتصادی پنج سال آینده برگزار شده بود، از این سیاست نام برده شد. کمیسیون بازرسی در راستای اجرای سیاست سه تمایز هرگاه مشاهده کند که پیامدهای مثبتی وجود دارد از اعمال مجازات‌ خودداری می‌کند. برای مثال، مقامات شهر یی‌چانگ به خاطر عجله در اجرای پروژه را‌ه‌آهن پرسرعت و عدم رعایت رویه مناسب هدف تحقیقات قرار گرفتند، اما وقتی در گزارش مقامات مشخص شد که این خطا باعث شد فرصت‌های توسعه از دست نروند کمیسیون بازرسی به حداقل مجازات بسنده کرد. مقامات محلی که در انجام پروژه‌های سرمایه‌گذاری عجله و سرهم‌بندی کرده بودند نیز بخشوده شدند، چون مشخص شد کار آنها نه به خاطر نفع شخصی، بلکه با هدف خیر برای اقتصاد بوده است. 

بیایید گفت‌وگو کنیم

آقای شی گفته است که حزب باید مدیریت سخت‌گیرانه را با روی خوش ترکیب کند تا مقامات انگیزه کار کردن داشته باشند. احتمالاً کمیسیون بازرسی با همین هدف برنامه گفت‌وگوهای صمیمانه با مقامات را به اجرا گذاشته است. بر روی یک پوستر آنلاین می‌خوانیم؛ «این گفت‌وگوها هم علم و هم هنر هستند». در این برنامه پیشنهاد می‌شود که بازرسان با طرح پرسش‌هایی درباره فرزندان و سرگرمی‌های افراد با آنها رابطه‌ای صمیمانه برقرار کنند و هرگاه بخواهند صحبت آنها را قطع کنند این کار را با یک سرفه کوتاه و نه بیان گفتاری انجام دهند تا از ایجاد ناراحتی جلوگیری شود. یکی از مقامات منطقه گوانگشی سال قبل به رسانه‌های دولتی چین گفت: «من از کمیسیون بازرسی سپاسگزارم که با گفت‌وگوی صمیمانه بیان کردند اهمال‌کاری نوعی مسئولیت‌گریزی است. من بدون تاخیر خطاهایم را اصلاح خواهم کرد.» کمیسیون بازرسی در بخشی دیگر از رویکرد جدید خود به رفع اتهامات اشتباه روی آورده است. در سال 2023 یک مرد در شهر لین‌ژائو به 18 ماه زندان محکوم شد، چون به غلط ادعا کرده بود که نماینده حزب در یک روستا با جنایتکاران همکاری و از کشاورزان اخاذی کرده است. از آغاز سال گذشته در استان ژی‌جیانگ در غرب چین 2802 نفر از مقامات از اتهامات اشتباه تبرئه شدند. طبق تفسیر یک مجله متعلق به حزب هنوز بازرسان نمی‌توانند بین سخت‌گیری و ملایمت توازن مناسبی برقرار کنند. آنها اغلب به خاطر تورش شناختی به سمت سخت‌گیری کشیده می‌شوند. به عبارت دیگر، عادت‌های قدیمی به‌سختی از بین می‌روند. کارزار مقابله با فساد قصد مسامحه ندارد. سال گذشته کمیسیون بازرسی 889 نفر را مجازات کرد که 46 درصد بیشتر از سال قبل‌تر بود. آلفرد وو (Wu)‌ از دانشگاه ملی سنگاپور می‌گوید، «این روند باید متوقف شود، قبل از آنکه تمام فرصت‌ها از بین بروند. اگر من یک مقام دولتی بودم جرات نمی‌کردم زیاد کار کنم».