چشمانداز ایران
صاحبنظران چه فردایی برای کشور متصورند؟
یکبار دیگر چهرههای دانشگاهی در نقد وضعیت موجود کشور توصیههای هشدارگونه خود را مطرح کردند؛ این بار 280 نفر از اندیشمندان، صاحبنظران و استادان دانشگاه در واکنش به آنچه «تنگناها» و «تهدیدات» پیشروی کشور ناشی از «خطاها و ناکارآمدیهای مزمن نظام حکمرانی»، «تحولات و تنشهای منطقهای» و نیز «زیادهخواهی قدرتهای بزرگ» میخوانند، بیانیهای خطاب به مردم ایران، مقام معظم رهبری و سران قوا نوشتهاند و در آن علاوه بر به تصویر کشیدن چالشهای موجود، راهکارهایی را برای برونرفت از بحرانهایی که ایران درگیر آنهاست، ارائه کردهاند
زینب موسوی: یکبار دیگر چهرههای دانشگاهی در نقد وضعیت موجود کشور توصیههای هشدارگونه خود را مطرح کردند؛ این بار 280 نفر از اندیشمندان، صاحبنظران و استادان دانشگاه در واکنش به آنچه «تنگناها» و «تهدیدات» پیشروی کشور ناشی از «خطاها و ناکارآمدیهای مزمن نظام حکمرانی»، «تحولات و تنشهای منطقهای» و نیز «زیادهخواهی قدرتهای بزرگ» میخوانند، بیانیهای خطاب به مردم ایران، مقام معظم رهبری و سران قوا نوشتهاند و در آن علاوه بر به تصویر کشیدن چالشهای موجود، راهکارهایی را برای برونرفت از بحرانهایی که ایران درگیر آنهاست، ارائه کردهاند.
این نخستین بار نیست که صاحبنظران، عملکرد دولت در ایران را به دلیل وضعیت موجود مورد نقد قرار میدهند و راهکارهایی برای رسیدن به وضعیت مطلوب پیشنهاد میکنند اما آنچه شاید بیانیه اخیر را از سایرین متفاوت کرده، نقدهایی است که در آشفتهبازار اقتصاد امروز کشور و به دنبال آن اثرات اجتماعی و سیاسی محتمل، درباره نظام حکمرانی ایران مطرح شده است.
به نظر میرسد نگارندگان این بیانیه، با درنظرگرفتن «حکمرانی خوب» به معنای اعمال قدرت اقتصادی، سیاسی و اداری بر اساس قانون، پاسخگویی و اثربخشی، آن را یکی از ملزومات اصلی توسعه و شرط لازم برای ثبات اقتصادی و به تبع آن، انسجام اجتماعی و سیاسی میدانند. بر اساس تئوری حکمرانی، حکمرانی خوب از سه جزء اصلی تشکیل شده و آن عبارت است از دولت، جامعه مدنی و بخش خصوصی. در این میان هرکدام از این اجزا در راستای تحقق حکمرانی خوب وظایفی بر عهده دارند که برای مثال میتوان به وظایف دولت اعم از برقراری حاکمیت قانون، تنظیم استانداردهای اقتصادی و اجتماعی، توسعه زیرساختهای اجتماعی و فیزیکی و نیز برقراری عدالت اجتماعی اشاره کرد.
بر این اساس صاحبنظران در این حوزه بر این باورند که برای دستیابی به توسعه، نقاط ضعف دولت و راههای کاهش آن باید در کانون سیاستها قرار گیرد. اعمال حکمرانی بهتر نیازمند مجموعهای از سیاستهاست که از جامعهای به جامعه دیگر متفاوت است؛ با وجود این، افزایش رقابت در حوزه سیاسی و اقتصادی و همچنین پاسخگویی بیشتر دولت، دو راهبرد اصلی حکمرانی
خوب است.1
با این همه، در اقدام اخیر 280 صاحبنظر و استاد دانشگاه برای نگارش نامهای حاوی نقد وضعیت موجود، تبیین چالشها، چه راهکارهایی برای برونرفت از بحرانهای فعلی ارائه شده است؟
بنابراین در پرونده پیشرو، به استناد بیانیه یادشده، به دنبال آنیم که آیندهای که این نخبگان برای ایران متصورند، هشدارها و راهکارهای آنان برای حل این مشکلات را بررسی کنیم.