حذف و اضافات بودجه

  صدف صمیمی: یکشنبه دوم بهمن‌ماه، لایحه بودجه ۱۴۰۲ با 40 درصد افزایش نسبت به سال جاری، به رای گذاشته شد و به تصویب رسید. همچون لوایح بودجه سال‌های گذشته اماواگرها،‌ انتقادها، پیشنهادها و بحث‌های زیادی پیرامون این لایحه مطرح شد. در بررسی این بودجه نکات قابل توجهی وجود دارد که رویکرد اقتصاد سیاسی دولت و همراهانش را مشخص می‌کند. به‌طور مثال در لایحه بودجه ۱۴۰۲ ردیف اختصاصی حمایت از افراد دارای معلولیت حذف شده و این موضوع موجب نگرانی این گروه شده است. یا به گفته یکی از نمایندگان فعلی مجلس «یکی از مسائل مهم بودجه امسال در حوزه زنان است؛ به برخی موضوعات مهمی که لازم است بودجه مجزایی برای آن اختصاص یابد توجه نشده است». همچنین اعتبارات عمرانی کل کشور ۲۶ درصد کاهش اعتبارات عمرانی آموزش و پرورش ۳۱ درصد کمتر از سال گذشته و اعتبارات سازمان نوسازی نیز با کاهش ۱۵درصدی مواجه شده است. در این میان حتی گروه‌هایی کاملاً نادیده گرفته شدند؛ مثلاً انجمن حمایت از کودکان کار و خیابان نسبت به سلامتی هزاران کودک کار هشدار داد و خواستار تخصیص بودجه به منظور بیمه کردن این کودکان شد. این موضوعات در حالی مطرح شد که تعداد قابل توجهی از نهادها و سازمان‌ها با افزایش چشمگیر بودجه مواجه شدند. از سازمان صداوسیما (که یک دستگاه سیاستگذار است) می‌توان به عنوان یکی از نهادهای خوش‌اقبالی یاد کرد که در اخذ سهم بزرگ‌تری از کیک بودجه موفق بوده است. برای این سازمان مبلغ 7.938.020.400.000 میلیارد تومان در نظر گرفته شده؛ در حالی که در بودجه سال ۱۴۰۱ بودجه ابتدایی‌اش، پنج هزار و ۲۸۹ میلیارد تومان در نظر گرفته شده بود. این نوع افزایش بودجه را برای نهادهای تبلیغاتی، مذهبی و آموزشی غیردولتی و حتی نظامی هم می‌توان دید. این بودجه‌ها در حالی به این سازمان‌ها و نهادها تخصیص داده شده که دولت اعلام کرده محل درآمد برای تحقق بودجه از مالیات (اخذ مالیات در شرایط رکود و تورم که با انتقاد بسیاری از کارشناسان همراه است) و تهاتر دارایی‌ها و نفت خواهد بود.رئیس دولت در همین ایام اعلام کرد طرح‌های کوتاه‌مدتی برای چهار بخش مسکن، معیشت، خودرو و سلامت ارائه خواهد کرد. این وعده در حالی داده شده که از یک‌سو برخی از کارشناسان اقتصادی تاکید می‌کنند ورود دولت به بازارهایی که بخش خصوصی باید آن را اداره کنند غلط است چراکه اقتصاد کشور را شکننده‌تر می‌کند و از سوی دیگر مقایسه بودجه‌های این حوزه‌ها در مقابل بودجه‌های حوزه‌های نظامی،‌ امنیتی،‌ تبلیغاتی و حامیان دولت چنان است که می‌توان از حالا عدم تحققشان را پیش‌بینی کرد.