رازداری اقتصاددانان
آیا اقتصاددانان باید همه‌چیز را به مردم بگویند؟
در روزهایی که التهابات و نوسانات اقتصادی در جامعه افزایش می‌یابد، رشد اقتصاددانان یا کارشناسان اقتصادی در رسانه‌ها نیز متناسب با آن افزایش یافته است. در حال حاضر، می‌توان با یک جست‌وجوی معمولی لیست بلندبالایی از این کارشناسان اقتصادی تهیه کرد. اما در میان این گروه، برخی از اقتصاددانان باکیفیت نیز وجود دارند که اصولاً اکثر تحلیل‌های مهم به آنها نسبت داده می‌شود.
مجید حیدری: در روزهایی که التهابات و نوسانات اقتصادی در جامعه افزایش می‌یابد، رشد اقتصاددانان یا کارشناسان اقتصادی در رسانه‌ها نیز متناسب با آن افزایش یافته است. در حال حاضر، می‌توان با یک جست‌وجوی معمولی لیست بلندبالایی از این کارشناسان اقتصادی تهیه کرد. اما در میان این گروه، برخی از اقتصاددانان باکیفیت نیز وجود دارند که اصولاً اکثر تحلیل‌های مهم به آنها نسبت داده می‌شود.
در روزهای گذشته، یک رویداد باعث شد سوالی در خصوص رازداری اقتصاددانان به وجود آید. جمشید اسدی، به عنوان یک اقتصاددان در شبکه ماهواره‌ای و ضدانقلابی «من و تو» در پاسخ به سوال مجری، درباره راهکار مردم در شرایط کنونی، معتقد است باید در شرایط کنونی برای در امان ماندن از نوسانات قیمتی، مردم به خرید کالاهای پرمتقاضی روی آورند و با سودگیری از این کالاها، بتوانند نیازهای اساسی خود را رفع کنند. این رفتارها در شبکه اجتماعی با ابهاماتی روبه‌رو شد و برخی از سوالات نیز به وجود آمد. اینکه آیا وظیفه یک اقتصاددان است که در شرایط کنونی به مردم توصیه کند چه بخرند و چه بفروشند؟ و سوال دیگر اینکه آیا به عنوان یک اقتصاددان باید واقعیت و اطلاعات را به مردم اطلاع داد؟ برخی از شبکه‌های اجتماعی اظهارنظر عنوان‌شده از سوی جمشید اسدی را یک اظهارنظر در جهت افزایش التهاب و هرج و مرج عنوان کردند. از سوی دیگر، گروهی نیز معتقدند باید در هر شرایطی اقتصاددانان، حقایق و اطلاعات خود را به مردم بازگو کنند، زیرا این وظیفه اقتصاددانان است که بر اساس یافته‌های خود به گردش جریان آزاد اطلاعات در جامعه کمک کنند. اما باز هم سوال مهمی که پیش می‌آید این است که آیا توصیه به خرید بیشتر برای انبارداری مطلوبیت به همراه دارد؟ در این خصوص نیز می‌توان دو دیدگاه داشت. اگرچه رفتار خرید کالا بیش از نیاز، می‌تواند هر فرد یا خانوار را در شرایط افزایش قیمت، از این نوسانات مصون بدارد، اما به نظر می‌رسد در یک نگاه کلی باعث افزایش التهابات در بازار کل خواهد شد. بنابراین سوال مهم این است که جایگاه اقتصاددان در این شرایط چیست و آیا مسوولیتی در قبال نوسانات اقتصادی جامعه دارد؟
از نگاه کارشناسان یک اقتصاددان زمانی می‌تواند به بهبود سیاستگذاری اقتصادی کمک کند که در کنار مطالعات نظری خود، حاضر باشد این مسائل را برای عموم و جامعه نیز تبیین کند. در حقیقت اقتصاددانان می‌توانند ترجمه مناسبی از سیاست‌های اقتصادی برای مردم داشته باشند. نقش دیگری که اقتصاددانان می‌توانند بر عهده گیرند، تلاش برای قانع کردن مسوولان نسبت به لزوم اصلاح سیاست‌ها و همچنین تلاش برای همراه کردن جامعه با اصلاحات اقتصادی است. به هر حال هر تصمیم‌گیری در اقتصاد هزینه و منافعی در پی خواهد داشت و از این‌رو مهم‌ترین وظیفه اقتصاددان ارائه بهترین راه‌حلی است که با وجود اثرگذاری از کمترین هزینه ممکن نیز برای اجرا برخوردار باشد تا بلکه نهاد سیاستگذار انگیزه کافی برای به‌کارگیری آن داشته باشد. اما به نظر می‌رسد ایفای این دو نقش دارای ظرایفی است که تجربه نشان داده تنها برخی از اقتصاددانان برجسته، توانسته‌اند از عهده آن برآیند.
