رابطه شرایط اقتصادی و تقاضا برای کنسروها در جهان چگونه است؟
بازار 105 میلیارد دلاری
در سالهای اخیر سبک زندگی مردم در دنیا تغییر کرده است و همین مساله سبب شد تا استفاده از انواع کنسروهای مواد غذایی در دنیا رشد کند.
در سالهای اخیر سبک زندگی مردم در دنیا تغییر کرده است و همین مساله سبب شد تا استفاده از انواع کنسروهای مواد غذایی در دنیا رشد کند. البته شرایط اقتصادی در دنیا هم تاثیر زیادی روی مصرف غذاهای کنسروی دارد به این معنا که در سالهای رکود و بحران اقتصادی کنسروها جایگزین غذاهای رستورانها میشوند و در سالهای رونق تقاضا برای آنها کمتر میشود. البته این روندی است که در کشورهای صنعتی و توسعهیافته دیده میشود. در کشورهای در حال توسعه آسیایی ورود فرهنگ غذایی غربی باعث شده است تا مردم بیش از پیش به غذاهای کنسروی روی بیاورند و در این کشورها افزایش ساعات کاری و صرف وقت کمتر برای آشپزی سبب شده است تا استقبال از کنسروها رشد کند. در این مناطق گاه از کنسروها برای تهیه غذا در خانه استفاده میشود و همین مساله باعث شده است تا تقاضا برای آنها هر روز بیشتر شود.
رشد ارزش بازار صنعت کنسرو
طبق گزارشهای رسمی ارزش صنعت غذاهای کنسروی در دنیا سالانه 8 /3 درصد رشد کرده است و این روند تا انتهای دهه حاضر هم ادامه پیدا میکند. طبق گزارشهای رسمی تا انتهای سال 2021 میلادی ارزش این بازار به بیش از 105 میلیارد دلار آمریکا میرسد که نسبت به سال 2006 میلادی دو برابر خواهد شد و در مقایسه با سال 2016 میلادی بیش از 20 میلیارد دلار رشد میکند. اما علاوه بر تغییر سبک زندگی مسائل دیگری هم در رشد بازار محصولات این صنعت اهمیت داشت که از جمله آنها میتوان به توجه شرکتهای تولیدی به سهولت استفاده از انواع کنسروها، خلاقیت در تولید غذاهای کنسروی جدید با کیفیت متفاوت، افزایش کیفیت غذاهای کنسروشده و در نهایت ساخت قوطیهای کنسرو از مواد دوستدار محیطزیست اشاره کرد.
مرکز مطالعاتی بیزینس وایر در گزارش خود از ماندگاری زیاد کنسروها به عنوان عامل اصلی افزایش استقبال از آن نام برد و نوشت: در سالهای گذشته غذاهای کنسروی بیشترین مصرف را در آمریکای شمالی و اروپای غربی داشت ولی در سالهای اخیر تقاضا برای انواع کنسروها در کشورهای جنوب شرق آسیا و کشورهای خاورمیانه هم رشد کرده است. به تعبیر درستتر نرخ رشد تقاضا برای غذاهای کنسروی در کشورهای آسیایی بالغ بر هشت درصد در هر سال بوده است که تقریباً دو برابر متوسط رشد بازار این محصولات در هر سال است. ورود فرهنگ غربی به فرهنگ غذایی مردم این کشورها در کنار افزایش قدرت خرید مردم و صرف ساعات طولانیتری در محیط کار از سوی زنان و مردان از اصلیترین دلایل افزایش تقاضا برای غذاهای کنسروی در آسیا ذکر شده است. با وجود اینکه در کل دنیا رابطه رشد اقتصادی کشور و استفاده از غذاهای کنسروی معکوس است ولی در آسیا این رابطه مثبت است به این معنا که در حال حاضر هنوز فرهنگ صرف غذا در خارج از خانه به اندازه کشورهای غربی در کشورهای آسیا-پاسیفیک رواج پیدا نکرده است و مردمی که ساعات طولانی را برای انجام کار در خارج از منزل هستند برای سرعت بخشیدن به تهیه غذا در منزل از انواع کنسروها استفاده میکنند. به همین دلیل در این کشورها با رشد اقتصادی تقاضا برای کنسروها بیشتر میشود.
در سال 2006 میلادی ارزش فروش کنسروها در دنیا برابر با 4 /51 میلیارد دلار بود و در سال 2016 میلادی به 85 میلیارد دلار رسید. در فاصله سالهای 2002 تا 2016 میلادی ارزش بازار این محصولات در دنیا 2 /2 درصد در هر سال رشد کرد. در این بازه زمانی نرخ رشد فروش کنسروها در کشورهای اروپایی برابر با 7 /1 درصد و در کشورهای آسیا-پاسیفیک برابر با 2 /3 درصد بوده است. البته مقایسه ارزش فروش بازار این محصولات در دو منطقه نشان میدهد که در سال 2006 میلادی ارزش فروش کنسروها در اروپا برابر با 3 /24 میلیارد دلار و در آسیا-پاسیفیک برابر با 3 /7 میلیارد دلار بوده است. البته تا سال 2016 میلادی فاصله میزان فروش کنسروها در دو منطقه در سال 2016 کمتر شد و انتظار میرود تا سال 2021 کاهش چشمگیری پیدا کند. به این معنا که ارزش فروش انواع کنسروها در اروپا در سال 2016 برابر با 42 میلیارد دلار و در آسیا-پاسیفیک برابر با 29 میلیارد دلار بود. برخی از تحلیلگران انتظار دارند در سال 2030 میلادی کشورهای در حال توسعه آسیا-پاسیفیک بتوانند بالغ بر 40 درصد از بازار را به خود اختصاص دهند.
کنسروهای غذاهای دریایی بیشترین فروش را دارند
در سال 2016 میلادی 26 میلیارد کیلوگرم غذاهای کنسروی در دنیا مصرف شد که در فاصله سالهای 2010 تا 2016 رشد 7 /1درصدی در هر سال را تجربه کرده بود. انتظار میرود تا سال 2022 میلادی حجم مصرف غذاهای کنسروی در دنیا سالانه بیش از 3 /1 درصد رشد کند.
در صورتی که غذاهای کنسروی را بر مبنای نوع غذا طبقهبندی کنیم به این نتیجه میرسیم که استقبال از کنسروهای غذاهای دریایی و انواع ماهیها به خصوص ماهی تن بیشتر از دیگر کنسروهاست. در سال 2016 میلادی 43 درصد از کنسروهای فروختهشده در دنیا را کنسروهای غذاهای دریایی تشکیل میداد در حالی که سهم کنسروهای سبزیجات به کل کنسروهای مبادلهشده در دنیا برابر با 8 /26 درصد بوده است. همچنین نرخ رشد تقاضا برای این نوع کنسروها هم بسیار بالا بوده است و پیشبینی میشود تا سال 2021 میلادی تقاضا برای کنسروهای غذاهای دریایی بالغ بر 9 /5 درصد در هر سال رشد کند. کمترین استقبال از کنسروهای میوه در دنیا انجام میشود زیرا میوههای تازه از نظر مردم مطلوبیت بیشتری نسبت به کنسروهای میوه دارند. البته آمریکا از این نظر استثناست زیرا تقاضا برای کنسروهای میوه در این کشور رشد روزافزونی دارد.
بازار اروپا بیشترین استقبال را از کنسروها میکند
اروپا بزرگترین مصرفکننده غذاهای کنسروی در دنیاست و مطالعات تاریخی هم نشان میدهد اولین منطقهای که کنسروها در آنها تولید و مصرف شده است، قاره اروپاست. در سال گذشته 7 /47 درصد از کل کنسروهای فروختهشده در دنیا در قاره اروپا فروخته شد و کنسروهای غذاهای دریایی و سبزیجات به ترتیب جایگاه اول و دوم را داشتند. در حالی که 38 درصد از مجموع درآمد کسبشده از فروش کنسروها در جهان از آمریکای شمالی کسب شده است. در فاصله سالهای 2016 تا 2020 میلادی نرخ رشد فروش انواع کنسروها در کشورهای اروپایی برابر با پنج درصد در هر سال و در آمریکای شمالی برابر با 25 /6 درصد در هر سال خواهد بود. اما نرخ رشد فروش کنسروها در کشورهای آسیا-پاسیفیک هم فاصله زیادی با کشورهای صنعتی ندارد و قرار گرفتن کشورهای پرجمعیتی همچون چین و هند در این مناطق باعث شده است تا بازار جذابی برای شرکتهای تولیدکننده در این عرصه باشد.
در صورتی که برندهای مطرح در این عرصه بتوانند بازاریابی درستی در این مناطق بکنند خواهند توانست شاهد رشد سریع بازار و افزایش سودآوری باشند. یکی از دلایل مهمی که برای افزایش فروش انواع کنسروها در
آسیا-پاسیفیک ذکر میشود ورود فرهنگ غذایی غربی به این کشورها در کنار رشد اقتصادی در کشورهای در حال توسعه آسیاست. رشد تقاضا برای غذاهای کنسروی در این مناطق در شرایطی انجام میشود که مطالعات زیادی در مورد تاثیرات منفی نگهدارندهها روی سلامت مصرفکنندگان غذاها مطرح شده است و حتی توصیههای زیادی در مورد ضرورت کاهش مصرف کنسروهای حاوی مواد نگهدارنده بیان میشود.
افزایش تقاضا برای کنسروها در سالهای سخت اقتصادی
بررسیها نشان میدهد استفاده از کنسروها در سالهای سخت اقتصادی و در دورههای رکود بیشتر میشود زیرا مردم ترجیح میدهند با پرداخت هزینه کمتر غذاهای روزانه خود را در خانه یا در حین کار صرف کنند و به رستورانها نروند. غذاهایی که در رستورانها عرضه میشود قیمت بسیار بالاتری نسبت به غذاهایی دارد که به صورت کنسروی عرضه میشود و حتی در مقایسه با غذاهای تازه تهیهشده در خانه هم گرانتر است. به همین دلیل سالهای رکود برای فعالان در صنعت تولید غذاهای کنسروی سالهای خوبی است و باعث رشد درآمد و سودآوری آنها میشود. آمارها نشان میدهد در سال 2011 میلادی یعنی در اوج رکود اقتصادی در آمریکا فروش کنسروها در این کشور 5 /11 درصد نسبت به سال قبل از آن رشد کرد و در سال 2015 میلادی یعنی سالهایی که از شدت بحران کاسته شده بود نرخ رشد سالانه فروش کنسروها برابر با شش درصد بوده است.