دولت با سیاست جدید یارانه‌ای به دنبال چیست؟
شارژ یارانه
دولت یازدهم پیش از شروع به کارش هم می‌دانست که یکی از اساسی‌ترین چالش‌های اقتصادی پیش‌رویش ساماندهی وضعیت پرداخت یارانه‌های نقدی است. مساله حساسی که از نگاه خیلی از کارشناسان هر نوع تغییری در آن می‌توانست بر پایگاه اجتماعی دولت تاثیر منفی یا مثبت بگذارد.
دولت یازدهم پیش از شروع به کارش هم می‌دانست که یکی از اساسی‌ترین چالش‌های اقتصادی پیش‌رویش ساماندهی وضعیت پرداخت یارانه‌های نقدی است. مساله حساسی که از نگاه خیلی از کارشناسان هر نوع تغییری در آن می‌توانست بر پایگاه اجتماعی دولت تاثیر منفی یا مثبت بگذارد. به همین دلیل هرچند از ابتدای کار دولت یازدهم مباحثی درباره اعمال تغییراتی در یارانه‌ها مطرح می‌شد اما سرعت تغییرات آن به اندازه‌ای نبود که حداقل خود دولتمردان گلایه نکنند. اوج این گلایه‌ها را در سخنان وزرای نفت و اقتصاد می‌شد مشاهده کرد؛ یکی ناراضی از اینکه باید با پول‌های نفت این مطالبه سنگین دولت را پاسخ داد و دیگری هم آنقدر گلایه داشت که از عبارت «مصیبت عظما»ی دولت برای پرداخت یارانه استفاده کرد. با این حال دولت یازدهم ریسک نکرد و برای کاهش بار مالی پرداخت یارانه‌ها تصمیم گرفت از خود مردم اجازه کسب کند. فراخوانی که نتیجه قابل توجهی برای دولت به همراه نداشت و تنها باعث شد حدود 5/2 میلیون نفر از دریافت یارانه انصراف دهند. با این حال دولت در گام بعدی حذف یارانه اقشار مرفه را در پیش گرفت. سیاستی که طبق آخرین کارنامه ارائه‌شده، باعث شد فعلاً نام پنج میلیون نفر از دریافت یارانه حذف شود. با این حال نه آن فراخوان حذف داوطلبانه و نه این سیاست حذف اجباری یارانه ثروتمندان مشکل اصلی دولت را فعلاً حل نکرده است و همچنان دولت باید ماهانه حدود 2/3 هزار میلیارد تومان یارانه پرداخت کند. اما اقدام جدید دولت حمایت بیشتر از اقشار ضعیف و تقویت یارانه آنهاست. روندی که پیش از این هم برخی کارشناسان به دولت پیشنهاد می‌دادند. اما آیا دولت می‌تواند از مسوولیت این اقدام چهار هزار میلیارد تومانی برآید؟ بر این اساس قرار است با این میزان اعتبار یارانه پنج میلیون نفر مشمول کمیته امداد و سازمان بهزیستی به‌طور متوسط سه برابر شود. دولت این اقدام را با اتکا به ماده (79) تبصره 14 قانون برنامه ششم توسعه می‌خواهد اجرا کند. ماده قانونی‌ای که به افزایش حداقل مستمری خانوارهای مددجویان تحت حمایت دو نهاد کمیته امداد امام خمینی(ره) و سازمان بهزیستی متناسب با سطح محرومیت بر مبنای متوسط 20 درصد حداقل دستمزد مصوب شورای‌عالی کار اشاره دارد. قرار است اعطای یارانه به خانوارها در گام نخست از سوی سازمان هدفمندی و در قالب یارانه صورت بگیرد و در آینده احتمالاً این مبلغ در قالب مستمری از سوی سازمان‌های حمایتی باید پرداخت شود. اما آیا این اقدام نمی‌تواند بار مالی جدیدی به دولت تحمیل کند که پس از انتخابات با مشکل مواجه شود؟ بر این اساس خانوارهای یک‌نفره 193 هزار تومان، خانوارهای دو‌نفره 340 هزار تومان، خانوارهای سه‌نفره 460 هزار تومان، خانوارهای چهارنفره 598 هزار تومان و خانوارهای پنج‌نفره 690 هزار تومان دریافت خواهند کرد اما آیا این پرداخت‌ها به اقشار ضعیف پیام سیاسی آن هم در آستانه انتخابات ریاست جمهوری ندارد؟ و در ادامه باید منتظر چه اتفاقات یارانه‌ای دیگر بود؟
