کفه سنگین رکود

  سایه فتحی: جدیدترین گزارش مرکز آمار از تغییرات شاخص قیمت بخش مسکن در تابستان سال جاری حکایت از ثبت تورم 7 /26درصدی در بخش مسکن طی تابستان سال جاری دارد. این در حالی است که آینه آماری مرکز آمار نرخ تورم بخش مسکن در بازه زمانی مشابه در سال گذشته را حدود 4 /17 درصد گزارش داده بود. گزارش مرکز آمار همچنین نشان‌دهنده افزایش قابل توجه در قیمت مصالح ساختمانی است؛ تغییری که بخش قابل توجهی از آن ناشی از افزایش قیمت ارز در نیمسال اخیر است. بر مبنای گزارش مرکز آمار میانگین قیمت نهاده‌های ساختمانی در فصل تابستان در مقایسه با فصل بهار حدود 25 /1 برابر شده است. شاخص قیمت نهاده‌های ساختمانی نیز در تابستان سال جاری در مقایسه با بازه زمانی مشابه سال گذشته 49 درصد افزایش یافته و بالغ بر 5 /1 برابر شده است که در این بین قیمت مصالح فلزی بیش از سایر نهاده‌های ساختمانی افزایش یافته است. اما افزایش قیمت مصالح ساختمانی در بخش مسکن که احتمالاً با افزایش دستمزدها نیز در این بخش همراه خواهد شد در نهایت چه اثری بر قیمت تمام‌شده ساختمان خواهد گذاشت و این تغییر قیمت چه سناریویی را برای آینده بخش مسکن در کشور تصویر می‌کند؟ بررسی‌ها نشان می‌دهد که مصالح ساختمانی نقش حدوداً  20 درصدی در قیمت تمام‌شده مسکن دارد. افزایش قیمت مصالح ساختمانی در اثر افزایش نرخ ارز می‌تواند به طور مستقیم بر قیمت تمام‌شده مسکن و در نتیجه قیمت عرضه آن اثرگذار باشد. برخی از سیگنال‌های معاملاتی حکایت از وجود وضعیت رکود در معاملات بخش مسکن به‌خصوص در شهرهای بزرگ دارد. بنابراین در صورت افزایش قیمت مسکن احتمالاً رغبت برخی از خریداران برای خرید مسکن کاهش خواهد یافت. با وجود این  به عقیده کارشناسان سرنوشت معاملات بخش مسکن در ماه‌های آتی رابطه تنگاتنگی با نوسانات نرخ ارز دارد. افزایش نوسانات در بازار ارز می‌تواند با جذب بخش بیشتری از نقدینگی به سمت بازار ارز به عنوان آلترناتیو سرمایه‌گذاری در بخش مسکن از جذابیت معاملات مسکن بکاهد. در چنین شرایطی احتمالاً قیمت‌ها بدون افزایش تعداد معاملات افزایش خواهد یافت؛ وضعیتی که موجب تشدید رکود بخش مسکن همزمان با افزایش قیمت‌ها خواهد شد و تداعی‌کننده وضعیت رکود تورمی در یکی از بخش‌های پیشران اقتصاد کشور است. اما در صورت کاهش نوسانات در بازار ارز و طلا احتمالاً جریان نقدینگی تمایل بیشتری به سمت بازار مسکن خواهد داشت. از سوی دیگر با کاهش نوسانات ارزی قیمت نهاده‌های تولید و درنتیجه قیمت مسکن با شیب کمتری افزایش خواهد یافت مگر اینکه افزایش تقاضا منجر به نوسان قیمت‌ها در بخش مسکن شود. بنابراین آینده بازار مسکن تا حدود زیادی به شدت التهابات در بازارهای ارز و طلا بستگی دارد. به هر ترتیب به‌زعم فعالان بازار مسکن وقتی ساخت‌وساز اکنون با مصالح ساختمانی گران در حال انجام است چون دو سال دیگر وارد بازار می‌شود یک تفاوت عمده قیمتی در قیمت تمام‌شده مسکن به چشم خواهد خورد. در یک روند بلندمدت نیز می‌توان انتظار داشت که علاوه بر قیمت مصالح ساختمانی، قیمت سایر نهاده‌های درگیر در فرآیند ساخت نیز افزایش پیدا کند. در نتیجه باید منتظر افزایش قیمت تمام‌شده مسکن در ماه‌های آتی بود. در چنین شرایطی قیمت‌ها در بازار مسکن بازهم با شیب بیشتری افزایش خواهند یافت.