زندگی در ریسک
چه خطراتی اقتصاد جهانی را تهدید می‌کند؟
وضعیت کلی اقتصاد جهان با نشانه‌هایی که از رشد و بهبود شاخص‌ها و بازارها به دست داده، نشان می‌دهد که سرانجام سایه بزرگ‌ترین بحران مالی پس از جنگ جهانی دوم، از سر اقتصاد برداشته شده است. مردم جهان از استانداردهای زندگی در بالاترین سطح تجربه‌شده در تاریخ بهره‌مند هستند و رشد فناوری رفاه بالاتری به ارمغان آورده است.
وضعیت کلی اقتصاد جهان با نشانه‌هایی که از رشد و بهبود شاخص‌ها و بازارها به دست داده، نشان می‌دهد که سرانجام سایه بزرگ‌ترین بحران مالی پس از جنگ جهانی دوم، از سر اقتصاد برداشته شده است. مردم جهان از استانداردهای زندگی در بالاترین سطح تجربه‌شده در تاریخ بهره‌مند هستند و رشد فناوری رفاه بالاتری به ارمغان آورده است. با این همه هنوز خطرات عدیده‌ای اقتصاد جهان را تهدید می‌کند. تازه‌ترین نسخه از گزارش ریسک‌های جهانی که از سوی مجمع جهانی اقتصاد و در آستانه برگزاری اجلاس داووس منتشر شد، به گفته تدوین‌کنندگانش، با استخراج از منابع قابل اعتماد و متقن، به شرح و تبیین این خطرات می‌پردازد؛ خطراتی که باعث ایجاد شکاف و ترس در جامعه جهانی می‌شود و می‌تواند به شکست‌هایی با تبعات سنگین بینجامد. در سال 2017 اگرچه رشد اقتصادی فزاینده بود اما نااطمینانی، بی‌ثباتی و شکنندگی نیز گسترده‌تر شد. نتایج نظرسنجی گزارش اخیر مجمع جهانی اقتصاد نیز نشان می‌دهد شهروندان جهان به 2018 نیز بدبین‌اند. چراکه دغدغه‌هایی جدی در مورد افزایش نابرابری، تنش‌های سیاسی داخلی و بین‌المللی، مشکلات زیست‌محیطی و آسیب‌پذیری سایبری دارند. در نظر داشته باشید که بیش از 90 درصد مردم جهان در هوای آلوده نفس می‌کشند. هنوز خطرات متعددی وجود دارد که زندگی مردم را تهدید می‌کند؛ خطراتی که اکنون شکل دیگری به خود گرفته و با هم مرتبط هستند. مشکلات زیست‌محیطی و بحران آب از شوک‌هایی است که می‌تواند اثر مستقیمی روی تولید غذا بگذارد و همین ترس در داخل مرزها و کشورهای همسایه تنش‌های پنهانی را آغاز می‌کند، تنش‌هایی که می‌تواند به مهاجرت و درگیری‌های فرامرزی هم بینجامد. محدود شدن تجارت جهانی در پی تشدید برخی رویکردهای حمایتی از صنایع داخلی و ایجاد اختلال در روند جهانی‌سازی نیز می‌تواند یکی دیگر از شوک‌هایی باشد که در آینده نزدیک به اقتصاد جهان وارد می‌شود. در عین حال مسائل ژئوپولتیک در جهان نیز بسیار پیچیده شده است، نقش دولت‌ها با روی کار آمدن سیاستمداران افراطی پررنگ‌تر شده و باعث تضعیف نهادهای بین‌المللی و مردم‌نهاد در عرصه سیاست شده است.
جالب اینکه شبکه‌های اجتماعی نیز در کنار تمام مزایای خود می‌تواند ریسک بزرگی در سال‌های آتی باشد. با گسترده شدن سریع و زیاد شبکه‌های اجتماعی، اکنون با گذر از بحران «اخبار دروغ» و «دور از واقعیت» به عصری رسیده‌ایم که مجمع جهانی اقتصاد آن را «آتش‌سوزی دیجیتالی در دنیای درهم‌تنیده» می‌نامد، جایی که اطلاعات اشتباه می‌تواند از طریق شبکه‌های اجتماعی منجر به بروز رویدادهایی شود که از قضا هیچ خیریتی برای عموم در آن نیست.
