شروع ابهام

یک هفته معاملاتی دیگر در بازارهای دارایی به اتمام رسید. در جریان معاملات هفته گذشته، شاخص کل بورس با رشد 74 /0 درصد همراه شد و شاخص هم‌وزن و شاخص کل فرابورس نیز به ترتیب با رشد 26 /0درصدی و افت 66 /0 درصد همراه شدند. همچنین نفت برنت در هفته گذشته تا حوالی 86 دلار در هر بشکه افزایش قیمتی را تجربه کرد. دلار نیز معاملات هفته گذشته را با تمایلات صعودی آغاز کرد و حتی تا کانال 62 هزار تومان نیز پیشروی داشت، اما در روزهای بعدی از سطح انتظارات افزایشی در بازار کاسته شد و دلار با افت قیمتی به کانال 60 هزار تومان بازگشت. بازار طلا و سکه نیز مانند بازار ارز، همچنان چشم به فعل و انفعالات انتخاباتی دارد و فعالان این بازار به دقت، تحولات انتخاباتی و دلار را زیر نظر گرفته‌اند تا تصمیم مناسب و مقتضی را در زمان مناسب اتخاذ کنند.

بازار سهام

در جریان معاملات هفته گذشته بورس تهران، شاخص کل بورس با افزایش 74 /0درصدی همراه شد و در سطح دو میلیون و 100 هزارواحدی قرار گرفت. نماگر هم‌وزن نیز در هفته جاری صعود 26 /0درصدی داشت. برخلاف روند صعودی دو شاخص مذکور، در هفته گذشته، شاخص کل فرابورس با افت 66 /0درصدی همراه شد. در هفته‌ای که گذشت، در چهار روز از پنج روز معاملاتی، بازار با رشد شاخص کل همراه شد و فقط در معاملات روز یکشنبه، افزایش عرضه سبب شد شاخص کل بورس با افت همراه شود. به‌‌رغم رشد اندک شاخص کل و هم‌وزن در هفته گذشته، خروج پول از بازار تداوم داشت و در مجموع پنج روز معاملاتی، هزار و 569 میلیارد تومان پول حقیقی از گردونه معاملات خارج شد. ارزش معاملات نیز همچنان در سطوح پایینی قرار دارد و در هفته گذشته میانگین دو هزار و 201 میلیارد تومان برای این متغیر آماری به ثبت رسید. با توجه به اوضاع و احوال نابسامانی که بورس در سنوات اخیر تجربه کرده، برخی ادعا می‌کنند که اگر معادلات سیاسی در جریان انتخابات فعلی به نفع بورس رقم بخورد، رشد بورس تهران در ماه‌های آتی، می‌تواند در حکم مرهمی برای التیام زخم‌های سهامدارانی باشد که به صورت مستمر در سنوات اخیر در این بازار حضور داشته‌اند. بورس تهران در سالیان اخیر به‌شدت از ناحیه تصمیمات خلق‌الساعه‌ای که از سوی نهادهای مختلف اتخاذ شده، در تنگنا و مضیقه قرار گرفته است و در آشکار و نهان، تصمیماتی گرفته شده که کلیت این بازار و درآمد و سود شرکت‌ها را هدف گرفته و به موازات این موضوع، اثر منفی این تصمیمات در قیمت سهام پدیدار شده است. مثبت شدن بورس در هفته‌ای که گذشت، موجب شد تا انواع و اقسام تحلیل‌ها در خصوص نتیجه انتخابات در محافل سیاسی منتشر شود. برخی مدعی بودند که بازار با سبزپوشی نسبی هفتگی خود، به استقبال نامزدی رفته است که سیاست‌های کلی در دولت وی، برای بورس سودمندی و مطلوبیت خواهد داشت. همچنین در جریان معاملات هفته گذشته، دامنه نوسان با افزایش همراه شد که برخی مدعی بودند یکی از عواملی که قیمت سهام را در یک ماه اخیر در تنگنا قرار داده بود، همین محدود شدن دامنه نوسان بود. طبیعتاً در حالت عادی افزایش دامنه نوسان باید موجبات رهایی بازار را از بند محدودیت فراهم می‌کرد و ارزش معاملات بازار را با رشد قابل ‌توجهی همراه می‌کرد. در یک ماه اخیر، کاهش دامنه نوسان سبب شده بود ارزش معاملات بازار با کاهش معناداری مواجه شود و این موضوع، نقدشوندگی بازار را نیز تحت ‌تاثیر قرارداده بود. از سوی دیگر، وقتی سازمان بورس بعد از سقوط بالگرد رئیس‌جمهور تصمیم گرفت دامنه نوسان را با کاهش همراه کند، این پیام به بازار مخابره شد که بازار تقریباً در شرایط بحرانی و اضطراری قرار دارد و این موضوع به سرخ‌پوشی سهام و کاهش ارتفاع نماگرها منجر شد، اما تداوم دامنه نوسان محدود در دورانی که بازار شاهد فعالیت‌های انتخاباتی بود، این تفکر را نزد اهالی بازار سهام جا انداخت که از نظر سیاست‌گذار بازار همچنان در شرایط خطیری قرار دارد. این اقدام مانع از روانه شدن جریان نقدینگی به سمت تالار شیشه‌ای شد و نهایتاً افت قیمت‌ها و رکود معاملاتی، ارمغان این یک ماه در بازار سهام بود. به هر روی با اینکه پیش‌بینی می‌شد با افزایش دامنه نوسان، ارزش معاملات خرد بازار با تغییر معناداری همراه شود، این مهم میسر نشد و بلاتکلیفی ناشی از نتیجه انتخابات ریاست‌جمهوری مانع از این امر شد و در هفته گذشته میانگین ارزش معاملات در کانال دو هزار و 200 میلیارد تومان قرار گرفت. به نظر می‌رسد که بعد از مشخص شدن نتیجه انتخابات ریاست‌جمهوری، بورس از بند ابهامات خارج خواهد شد و روند مشخص‌تری به خود خواهد گرفت. گفتنی است که حاضران در بورس در یک سال اخیر، بازنده محض بوده‌اند و قافیه را به فعالان دیگر بازارها باخته‌اند.

بازار ارز

اسکناس آمریکایی نیز معاملات هفته گذشته را با تمایلات صعودی آغاز کرد و پس از مدت‌ها، دلار در دهم تیرماه وارد کانال 62 هزار تومان شد. اما در سه روز بعدی در بازار، تمایلات کاهشی حاکم بود و دلار مجدداً به کانال 60 هزار تومان بازگشت. به مانند بازار بورس، دلار نیز در هفته گذشته، تحت تاثیر اخبار انتخاباتی قرار داشت و عمده نوسانات شاخص ارزی در هفته گذشته، در نتیجه کنش‌های انتخاباتی نامزدها و همچنین نطق‌هایی که در خصوص روند مذاکرات و ارتباط بین‌المللی قرار داشت صورت گرفت. به نظر می‌رسد که سمت‌وسوی دلار و روند اصلی آن، بعد از مشخص شدن نتیجه انتخابات ریاست‌جمهوری تعیین می‌شود و طبیعتاً دیگر بازارهای دارایی نیز خود را با جهت حرکت دلار همگام و همسو خواهند کرد. گفتنی است که دلار در سال جاری در اواخر فروردین بعد از پاسخ متقابل نظامی ایران به اسرائیل، تا حوالی 70 هزار تومان پیشروی داشت، اما در ادامه بازار با عقب‌نشینی مواجه شد و به کانال‌های پایین‌تر بازگشت.

بازار طلا و سکه

با توجه به تمایلات افزایشی که در هفته گذشته در بازار ارز مشاهده شد، قیمت‌ها در بازار طلا و سکه نیز با افزایش همراه شدند. قیمت سکه از اوایل تیرماه با ورود دلار به کانال 60 هزار تومان در بازار آزاد در مدار صعودی قرار گرفته است و از پله‌های ابتدایی کانال 39 میلیون تومان تا حوالی 43 میلیون تومان افزایش داشته است. رصد نوسانات قیمت‌ها در بازار طلا و سکه نشان می‌دهد که تقاضای سفته‌بازانه و سوداگرانه در بازار، ارتباط مستقیمی با پیروزی سعید جلیلی در انتخابات دارد و با توجه به مواضعی که در این مدت از سوی این نامزد ریاست‌جمهوری اعلام شده، به نظر می‌رسد که پیروزی وی منجر به تقویت تقاضا در این بازار خواهد شد. گفتنی است که روند قیمت‌ها در بازار طلا و سکه ارتباط مستقیمی با نوسانات نرخ ارز دارد و نرخ ارز نیز با میزان درآمدها و ذخایر ارزی کشور در ارتباط است که مسئله تحریم تاثیر بسزایی در میزان این درآمدها و ذخایر دارد. پس طبیعتاً فعالان بازار طلا و سکه با توجه به چنین ارتباطی که میان قیمت‌های این بازار و مسئله تحریم وجود دارد، مواضع نامزدهای ریاست‌جمهوری را به دقت رصد می‌کنند تا از رویکرد نامزدها در خصوص مسئله تحریم و تلاش‌ها برای مذاکرات و زدودن سایه تحریم از سر اقتصاد نحیف و رنجور ایران مطلع شوند. با توجه به نطق‌های انتخاباتی مسعود پزشکیان و سعید جلیلی که به دور دوم انتخابات ریاست‌جمهوری راه یافته‌اند، قابل استنباط است که سوای موفقیت یا عدم موفقیت و به‌رغم موانعی که در این مسیر وجود دارد، عمده تلاش دولت مسعود پزشکیان در راستای پیگیری مذاکرات و کوشش برای رفع تحریم سازماندهی خواهد شد. طبیعتاً نگاه سفته‌بازانه‌ای که در بازار طلا و سکه در جریان است، چنین رویکردی را برنمی‌تابد و چنین مواضعی موجب نخواهد شد که حداقل در کوتاه‌مدت تقاضای شگرفی روانه بازار طلا و سکه شود. اما قابل پیش‌بینی است که وقتی نامزدی در خصوص مذاکره و رفع تحریم، رویکرد دیگری دارد، واکنش بازار نیز متفاوت خواهد بود.

بازار نفت

پس از انتشار آماری که کاهش بیش از حد ذخایر آمریکا را مخابره می‌کرد، قیمت نفت در روز چهارشنبه با افزایش همراه شد. در روز چهارشنبه، قیمت نفت برنت با ۴3 سنت معادل 5 /0 درصد افزایش، به ۸۶ دلار و 67 سنت در هر بشکه رسید که قیمت فوق بالاترین قیمت تجربه‌شده نفت برنت در 10 هفته اخیر است. همچنین نفت WTI نیز با افزایش 5 /0درصدی (معادل 41 سنت) همراه شد و به 83 دلار و 22 سنت رسید. گفتنی است که آخرین‌باری که نفت WTI توانسته بود، مقادیر کنونی را تجربه کند به اواخر ماه آوریل بازمی‌گردد. هر دو شاخص در روز سه‌شنبه که نگرانی‌ها نسبت به مختل‌ شدن تولید منطقه خلیج مکزیکو بر اثر طوفان گرمسیری بریل تسهیل شد، با کاهش بسته شدند. مرکز ملی طوفان آمریکا اعلام کرد پیش‌بینی می‌شود طوفان گرمسیری بریل تا زمان ورود به خلیج مکزیکو تا پایان هفته جاری، به طوفان ضعیف‌تری تبدیل شود. جون رونگ، استراتژیست بازار شرکت آی‌‌جی گفت: قیمت نفت پیش از این، به دلیل نگرانی از مختل شدن عرضه بر اثر وقوع طوفان بریل، افزایش یافته بود و با روشن شدن تاثیر محدود احتمالی این طوفان، احتمالاً بخشی از این رشد را از دست خواهد داد. با این حال، برداشت قابل توجه از ذخایر نفت آمریکا، تا حدودی از قیمت‌ها پشتیبانی کرد و همزمان، تنش‌ها در خاورمیانه هم ادامه یافت. منابع بازار به نقل از گزارش موسسه امریکن پترولیوم اعلام کردند ذخایر نفت آمریکا در هفته منتهی به ۲۸ ژوئن، به میزان 9 میلیون و 163 هزار بشکه کاهش یافته است. تحلیلگران در نظرسنجی رویترز، کاهش ذخایر نفت به میزان ۷۰۰ هزار بشکه، کاهش ذخایر بنزین به میزان 3 /1 میلیون بشکه و کاهش ذخایر سوخت‌های تقطیری به میزان 2 /1 میلیون بشکه را پیش‌بینی کرده بودند. آمار رسمی ذخایر نفت و فرآورده‌های نفتی آمریکا بعد از ظهر روز چهارشنبه از سوی اداره اطلاعات انرژی آمریکا منتشر خواهد شد. میتسورو مورایشی، تحلیلگر شرکت فوجیتومی سکیوریتیز در این باره گفت: قیمت نفت از کاهش ذخایر نفت آمریکا پشتیبانی شد، اما این رشد محدود بود زیرا برخی از سرمایه‌گذاران به دنبال سودگیری از صعود اخیر قیمت‌ها به بالاترین حد از ماه آوریل بودند. در این میان، انتظار می‌رود تقاضا برای بنزین در آمریکا، با آغاز فصل سفرهای تابستانی در این کشور، افزایش پیدا کند. انجمن خودرو آمریکا پیش‌بینی کرده است که سفر در دوره تعطیلات روز استقلال در هفته جاری، 2 /5 درصد بالاتر از مدت مشابه در سال ۲۰۲۳ خواهد بود و سفرهای خودرویی، 8 /4 درصد افزایش پیدا می‌کند. در خاورمیانه، نیروهای رژیم صهیونیستی روز سه‌شنبه چندین منطقه در جنوب نوار غزه را بمباران کردند و هزاران فلسطینی مجبور به ترک خانه‌های خود شدند. در مرز با لبنان هم بین ارتش رژیم صهیونیستی و حزب‌الله، تبادل آتش صورت گرفت. بر اساس گزارش رویترز، ویویک دهار، تحلیلگر بانک کامن ولث استرالیا در این‌باره گفت: ریسک جنگ رژیم صهیونیستی و حزب‌الله با ریسک گسترش درگیری در خاورمیانه احتمالاً به معنای ریسک‌های صعودی در دورنمای آینده نزدیک ما خواهد بود. در این میان، نظرسنجی رویترز نشان داد تولید نفت اوپک در ژوئن برای دومین ماه متوالی افزایش یافت و عرضه بالاتر نیجریه و ایران، تاثیر کاهش عرضه داوطلبانه سایر اعضای این گروه و متحدانشان در اوپک‌پلاس را جبران کرد. این گروه در ژوئن، 7 /26 میلیون بشکه در روز نفت تولید کرد که ۷۰ هزار بشکه در روز نسبت به ماه می ‌افزایش یافت.