تمام ابهام
بازارها به کدام‌سو می‌روند؟
سردار خالدی: دورنمای بازارها به اجماع اهل فن و کارشناسان در سه خصیصه مبهم، تاریک و سرگردان در هم پیچیده‌اند. نبود چشم‌انداز روشن در بازارها متاثر از متغیرها و ریسک‌های درهم‌تنیده در اقتصاد و سیاست است. اکنون دو متغیر با عنوان دو نااطمینانی جدید، پا به میدان تحلیل گذاشته‌اند. نخستین نااطمینانی بازارها، احتمال به بن‌بست رسیدن مذاکرات بر سر احیای برجام پس از فرسایشی شدن و طولانی شدن آن است. دومین نااطمینانی هم، تشدید اصطکاک میان حاکمیت و بخشی از بدنه جامعه است که این روزها به صورت ناآرامی در خیابان‌ها خود را به نمایش گذاشته است.
به بن‌بست رسیدن مذاکرات بر سر احیای برجام در معنای به توافق نرسیدن طرفین مذاکره در رابطه با رفع تحریم‌های یک‌جانبه علیه ایران می‌تواند این سیگنال را به بازارها بدهد که اقتصاد ایران از منظر کاهش اثر ریسک‌های سیستماتیک، ممکن است تغییری نکند و به زبان ساده به این معناست که ارتباط اقتصاد ایران همچنان با اقتصاد جهانی قطع خواهد بود، پس حضور جدی سرمایه‌گذاری خارجی هم همچنان متوقف خواهد بود و از این ناحیه، رشدی متوجه اقتصاد نخواهد شد. ناآرامی و التهاب در خیابان‌ها هم به معنای افزوده شدن نااطمینانی‌ها به فهرست فعلی نااطمینانی‌های بازار است.
ذات ترسوی سرمایه
مخرج مشترک هر دو نااطمینانی جدید می‌تواند این سیگنال را به بازارها بدهد که سرمایه‌گذاری خارجی متوقف می‌شود و خروج سرمایه هم از کشور به دلیل ذات ترسو بودن سرمایه، ممکن است چالش‌سازتر شود.
بازار سهام در این وانفسا همچنان در حال افول است و سیاستگذاران با وعده‌هایشان کاری از پیش نبرده‌اند. در بازار ارز، قیمت دلار سطوح جدید را تجربه کرده و چندان بی‌میل هم نیست که کانال‌های جدید را فتح کند. بازار مسکن با وجود وضعیت رفت و برگشتی رکود و رونق، همچنان میل به رشد قیمت دارد و مسکن سبد معیشتی خانوارها را به شدت تحت تاثیر قرار داده و بخش عمده‌ای از درآمدهایشان را از کف ربوده است. بازار خودرو با وجود اینکه معاملات چندانی در آن صورت نمی‌گیرد اما تابعی از عرضه و تقاضا نیست و به مثابه دلار ناآرام است.
به بهانه این ابهامات در این پرونده می‌خواهیم بدانیم ریسک‌های بازار کدام‌اند و با وجود نااطمینانی‌های موجود، بازارها به کدام‌سو می‌روند و در این میان اقتصاد چه وضعیتی پیدا می‌کند؟ همچنین می‌خواهیم به این موضوع بپردازیم که بازارها چه اثری از احتمال تحریم‌های بیشتر یا ناآرامی‌های موجود خواهند پذیرفت؟ چه ریسک‌های دیگری در انتظار بازارهاست و کدام بازارها بیش از دیگر بازارها با تکانه روبه‌رو خواهند شد؟
