تله رکود تورمی

  سردار خالدی: بازار مسکن از اواخر سال گذشته شاهد ورود و فعال شدن سرمایه‌هایی بود که دوباره تحرکات جدیدی را در قیمت مسکن ایجاد کردند. اگرچه برآورد آماری بازدهی بازار مسکن در یک سال گذشته به دلیل عدم انتشار داده‌ها و آمار رسمی از نهادهای متولی انتشار آمار (بانک مرکزی و مرکز آمار) تا حدی سخت و دشوار شده است اما توصیف میدانی نشان می‌دهد فروشندگان مسکن قیمت‌های پیشنهادی‌شان را بعد از تعطیلات نوروزی تغییر دادند. این بدان معناست که بازار مسکن وارد کانال جدید قیمتی شده است. بررسی بازار مسکن در دو طرف عرضه و تقاضا نشان می‌دهد که تعادل در بازار برقرار نیست. توان سمت تقاضا در شرایط تورمی، به شدت کاهش یافته و مصداق آن این است که برای بخش بزرگی از متقاضیان مصرفی، داشتن مسکن به رویایی دور مبدل شده است. توان سمت عرضه هم به دلیل شرایط تورمی و پیش‌بینی‌ناپذیری اقتصاد، به شدت کاهش یافته و مصداق آن کاهش تعداد ساخت‌وسازها در سال گذشته نسبت به سال‌های قبل از آن است. در شرایط کنونی، تورم بازیگر اصلی بازار مسکن خواهد بود و رکود هم به دنبال تشدید تورم، می‌تواند جزئی از بازار تلقی شود، چرا که تعداد متقاضیان با ادامه شیب تند افزایش قیمت‌ها، کم می‌شود و همین وضعیت می‌تواند رکود را برجسته کند. این وضعیت در ابتدا ممکن است در خانه‌های با متراژ بالا اتفاق بیفتد که نشانه‌های آن در بازار وجود دارد، سپس می‌تواند در واحدهای نوساز و کوچک‌متراژ هم اتفاق بیفتد. البته این نکته را نباید از یاد برد که برای بزرگ‌متراژها همچنان متقاضیان خاص وجود خواهد داشت و برای کوچک‌متراژها نیز تقاضا می‌تواند باقی بماند. بااین اوصاف، تداوم وضعیت بازار مسکن با سیاستگذاری‌ها و برنامه‌های فعلی دولت ابراهیم رئیسی راه به جایی نخواهد برد و به نظر می‌رسد نیازمند تجدیدنظر در ریل سیاستگذاری‌ها هستیم. تصمیم‌گیری‌های علمی و اقتصادی برای رهایی از چالش‌های خودساخته در بازار مسکن ضروری است. مهم‌ترین و اولویت اصلی دولت در شرایط کنونی باید مهار تورم و کاستن از تشدید انتظارات تورمی باشد که بازار بتواند در یک سیکل پیش‌بینی‌پذیری قرار گیرد. «تجارت فردا» در پرونده این هفته به بررسی نشانه‌های رکود در مبادلات بازار مسکن پرداخته است. پرسش اصلی اینجاست که آیا بازار مسکن در تله رکود و تورم گرفتار شده است؟ و در این وضعیت کدام نیروها بازار مسکن را تحت تاثیر قرار می‌دهد؟ در پایان می‌خواهیم با دورنمای بازار مسکن به این دو پرسش دامن بزنیم که اثر تحولات ارزی بر بازار مسکن چه خواهد بود و آیا اگر بازار سهام رونق گیرد، بازار مسکن از رونق می‌افتد؟