امید به مذاکره
بازارها به مذاکره احتمالی چه واکنشی نشان می‌دهند؟
صدف صمیمی: پیش‌بینی‌پذیر بودن اقتصاد در کشورهایی که با تورم دست‌و‌پنجه نرم می‌کنند یک خواسته دست‌نیافتنی است. اقتصاد ایران هم پس از به نتیجه نرسیدن برجام و تحمل تحریم‌ها غیرقابل پیش‌بینی شد. تلاطم بی‌وقفه در بازار ارز، افزایش نرخ تورم، رشد نزدیک به صفر و درگیری در بازارهایی مانند مسکن و خودرو همه سبب شد تا مسیر اقتصادی امروز شرایط مناسبی نداشته باشد. گروهی از کارشناسان عقیده دارند موتور اقتصاد کشور در ریل ارتباط مثبت با جهان به حرکت می‌افتد. آنها می‌گویند اگر دولت و تیم مذاکره‌کننده به نتیجه‌ای مثبت دست پیدا کنند به‌طور حتم شاهد آثار مثبت آن در پیش‌بینی‌پذیری اقتصاد خواهیم بود. وقتی که اقتصاد پیش‌بینی‌پذیر شود یعنی با امکان برنامه‌ریزی و ریل‌گذاری روبه‌رو خواهیم شد. در حال حاضر بازار طلا و سکه، ارز، بورس و خودرو به‌همراه مسکن از جمله بازارهای اصلی و مهم مالی و پولی و سرمایه‌ای کشور هستند که افراد زیادی در این بخش‌ها سرمایه‌گذاری کرده یا مشتری آن هستند و منتظرند تا سیگنال‌های مثبتی از سیاست خارجی به اقتصاد داخلی مخابره شود تا بر اساس آثار مثبتش اقتصاد از شرایط بحران‌زده خارج شود. انتظار می‌رود با آغاز مذاکرات، بازارهای مالی و پولی و سرمایه‌ای در ابتدا واکنش‌های هیجانی نسبت به اخبار مذاکرات نشان دهند؛ اما به همان نسبت اگر برجام احیا شود، پس از دوره‌ای وضعیت بازارها به ثبات برسد. همان‌طور که می‌توان به یاد آورد، در میانه دهه 90، با انتشار خبر لغو برخی از تحریم‌های غیرنظامی و هسته‌ای ایران از سوی آمریکا واکنش‌هایی در بازارهای مختلف مالی و پولی و سرمایه‌ای اتفاق افتاد. هر چند به گفته برخی تحلیلگران این واکنش‌ها هیجانی و اثرات اولیه تصمیم آمریکا در مورد لغو برخی از تحریم‌های ایران محسوب می‌شد، اما انتظاراتی را در جامعه شکل داد که خود تا مدتی (پیش از بازگشت تحریم‌ها) آثار مثبتی برجای گذاشت. در ماه‌های اخیر علاوه بر اخباری که حاکی از شروع مذاکرات هسته‌ای بود، اخباری درباره ازسرگیری روابط با کشورهای عربی مانند امارات و عربستان نیز منتشر شد. ارتباط با این کشورها که همسایه ایران در منطقه محسوب می‌شوند برای سرمایه‌گذاران و صنعتگران جذابیت دارد. صنایع صادرات‌محور مانند فلزات اساسی و پتروشیمی در بلندمدت از گشایش‌های اقتصادی منتفع خواهند شد؛ اما پیش از آن می‌توانند از ارتباطات منطقه‌ای سود ببرند. از سوی دیگر اگر تحریم‌ها برداشته شود و ارتباطات منطقه‌ای گسترش یابد بر جذابیت برخی صنایع افزوده می‌شود و فروش صنایعی چون خودروسازی و بانکداری هم افزایش می‌یابد. این تحولات هزینه مبادلات را نیز کاهش می‌دهد و این امر بدان معناست که راه صادرات و واردات باز خواهد شد؛ که هر دو به افزایش سودآوری در شرکت‌ها می‌انجامد. با رفع تحریم‌ها، ریسک سیستماتیک بازار کاهش می‌یابد، پس سرمایه‌گذاری در بازارها رشد کرده و ارزششان افزایش پیدا می‌کند.
