وعدههای عملنکرده
چرا ابراهیم رئیسی نتوانست به وعدههای اقتصادی خود عمل کند؟
زهرا اکبری: یک سال پیش در چنین روزهایی ابراهیم رئیسی به عنوان هشتمین رئیسجمهوری اسلامی ایران انتخاب شد. رئیسی آمد که سالی یک میلیون شغل ایجاد کند، سالی یک میلیون مسکن بسازد، تورم را کاهش دهد، رشد اقتصادی را احیا کند، برجام را بازگرداند، مالیات را کاهش دهد، پول ملی را تقویت کند، ارز را سامان بخشد و عدالت را برقرار کند. اما آمارها میگویند او در این مسیر حتی یک گام به پیش نرفته است. مدیریت اقتصادی دولت به گونهای شکننده شده که نهتنها منتقدان دولت را شاکی کرده است بلکه برخی حامیان دولت را هم عصبانی کرده است. آنقدر که علناً لب به اعتراض گشوده و به دولت نسبت به پیامدهای چنین گرانیهایی هشدار میدهند.
تحلیلگران سیاسی بر این باورند که اقتصاد ایران با خطری جدی مواجه است؛ هرگونه تصمیم غلط در این زمینه میتواند کشور را در مسیری دشوار وارد کند. در واقع چالشهای ناشی از بحران ساختاری و فشارهای فزاینده تحریمی آمریکا، اقتصاد ایران را در لبه پرتگاه قرار داده است. بسیاری از شاخصهای کلان اقتصادی کشور، یا در وضعیت قرمز هستند یا در آستانه وضعیت قرمز قرار گرفتهاند. برای اینکه بدانیم عملکرد اقتصادی چگونه بوده، باید به متغیرهای اصلی مراجعه کنیم؛ تورم یکی از این متغیرهای اصلی است و تداوم روند رو به افزایش آن نشان میدهد که آقای رئیسی در زمینه مهار آن موفق نبوده است. متغیر مهم دیگر، رشد اقتصادی است که بر اساس تازهترین آمارها، سال گذشته 4 /4 درصد بوده که بیشتر به خاطر پایان عصر کرونا و جان گرفتن مجدد برخی بخشهای اقتصاد کشور بوده است. متغیر مهم دیگر، سرمایهگذاری است که به گواه آمارها نهتنها بهبود پیدا نکرده که وضعیت نگرانکنندهتری پیدا کرده است.
نتیجه اینکه برآیند و خروجی مهمترین تحولات سیاسی و اقتصادی از زمانی که ابراهیم رئیسی به ریاستجمهوری انتخاب شده، اینگونه بوده است: تورم افزایش یافته / نرخ ارز افزایش یافته / توافقی در کار نیست / اعتراضها و تجمعات گوناگون که در دولت قبل هم وجود داشت، ادامه پیدا کرده است / از قبل منزویتر شدهایم / شکاف میان ساختار سیاسی و جامعه تشدید شده است / سفره مردم کوچکتر شده است. در واقع آقای رئیسی نتوانسته است آنچنانکه وعده و شعار داده بود عمل کند. سوال مهمی که مطرح میشود این است که آیا آقای رئیسی و کابینهاش از عواقب اقدامات خود آگاه هستند؟ آیا میدانند که اقتصاد ایران در آستانه فروپاشی قرار دارد؟ در این پرونده تلاش میکنیم علل ناکامی دولت سیزدهم در بهبود اوضاع اقتصادی را مورد بررسی قرار دهیم.