فرش قرمز برای صعود بورس

 مجید حیدری: مهم‌ترین رویداد هفته گذشته را می‌توان رکوردشکنی بازار سهام عنوان کرد که با رسیدن شاخص کل بورس تهران به سطح 98 هزار و 922 واحد در انتهای هفته گذشته، رشد 28‌درصدی را از ابتدای سال جاری کسب کرد. در کنار بازار سهام، بازار ارز در تهران نیز روند صعودی طی کرد و به سطح چهار هزار و 450 تومان نزدیک شد. در بازارهای جهانی، قیمت نفت با ثبت سطح 70‌دلاری به بیشترین مقدار طی سه سال گذشته رسید. همچنین تضعیف دلار در بازار جهانی، باعث صدرنشینی قیمت طلا در بازه چهارماهه شد.

لمس سطح 70‌دلاری

رشد هفته‌های اخیر باعث شد قیمت نفت خام برنت برای نخستین بار در سه سال گذشته، به سطح 70 دلار در هر بشکه برسد. اگرچه این سطح پایدار نبود، و با افت یک‌دلاری همراه بود.

به گزارش بانک مرکزی، روز دوشنبه، به‌رغم هشدار تحلیلگران پیرامون افزایش غیرمنتظره تولید نفت آمریکا، به موجب دریافت نشانه‌هایی مبنی بر کاهش عرضه نفت در پی کاهش تولید نفت اوپک و روسیه، بهای نفت در مقطعی از معاملات به بالاترین سطح از دسامبر 2014 افزایش یافت. در این روز، بانک آو آمریکا مریل لینچ، با افزایش پیش‌بینی بهای هر بشکه نفت برنت در سال 2018 از 56 به 64 دلار، اعلام کرد؛ عرضه نفت طی سال جاری، 430 هزار بشکه در روز کمتر از سطح تقاضا خواهد بود. اما برخی تحلیلگران هشدار دادند؛ با توجه به در پیش بودن فصل تعمیر و نگهداری پالایشگاه‌ها در دنیا و افزایش تولید نفت آمریکای شمالی احتمال کاهش یا توقف رشد 13‌درصدی بهای نفت (از ابتدای سال جاری تاکنون) وجود دارد. روز جمعه، موسسه بیکرهیوز اعلام کرد؛ در هفته منتهی به 12 ژانویه، تعداد چاه‌های نفت آمریکا با 10 حلقه افزایش به 752 حلقه رسید. همچنین، تعداد چاه‌های نفتی کانادا طی هفته گذشته با حدود دو برابر شدن حفاری‌ها به 185 حلقه (بالاترین سطح 10 ماه گذشته) افزایش یافت. بر اساس پیش‌بینی موسسه مشاوره انرژی جی‌بی‌سی وین، تولید نفت آمریکا در فصل اول سال جاری نسبت به مدت مشابه سال قبل، 600 هزار بشکه در روز افزایش خواهد یافت. در پایان وقت معاملات روز دوشنبه، بهای نفت برنت و آمریکا به ترتیب 29 و 51 سنت افزایش یافت.

روز سه‌شنبه، به دلیل فروش‌های سوداگرانه، بهای نفت کاهش یافت، اما سطح بالای تقاضا موجب تثبیت بهای آن نزدیک به بالاترین سطح از دسامبر 2014 (70 دلار) شد. واردات نفت هند به دلیل توسعه ظرفیت پالایشگاهی این کشور، طی سال 2017 با 8 /1 درصد افزایش به بالاترین سطح تاریخی (37 /4 میلیون بشکه در روز) رسید. الکساندر نواک، وزیر انرژی روسیه گفت: «بازار نفت هنوز به تعادل نرسیده است. توافق کاهش تولید جهانی باید ادامه داشته باشد. زیرا ممکن است افزایش بهای نفت به دلیل سرمای هوا باشد.» کاهش تولید نفت همراه با بهبود تقاضای جهانی موجب افزایش 15‌درصدی بهای نفت خام از اوایل دسامبر تاکنون شده است. بانک‌های گلدمن ساکس، سوسیته جنرال و مورگان استنلی پیش‌بینی بهای نفت در سال جدید میلادی را افزایش دادند. بانک گلدمن ساکس در گزارش خود نوشت: «عامل اصلی رشد قیمت نفت، عوامل قوی بنیادین موجود در بازار، رشد قوی تقاضا و تبعیت اوپک از توافق کاهش تولید بوده است. بر این اساس ما پیش‌بینی می‌کنیم طی ماه‌های آینده، قیمت (متوسط) نفت برنت به ۶۲ دلار و نفت خام آمریکا به ۵ /‌۵۷ دلار برسد.» موسسه مورگان استنلی اما تنها موسسه‌ای بوده است که قیمت ۷۵ دلار را برای نفت خام برنت در سه ماه سوم امسال پیش‌بینی کرده است. بانک آمریکایی مریل لینچ، متوسط قیمت نفت برنت در سال ۲۰۱۸ را از پیش‌بینی ۵۶ دلار قبلی به ۶۴ دلار افزایش داده و برای نفت خام آمریکا هم قیمت ۶۰ دلار را پیش‌بینی کرده است.

بر اساس آمارهای ماهانه؛ تولید نفت آمریکا از 8 /9 میلیون بشکه در روز در ماه دسامبر به 5 /9 میلیون بشکه در روز در حال حاضر کاهش یافته است. با وجود این، اکثر تحلیلگران پیش‌بینی می‌کنند؛ تولید نفت آمریکا به زودی به بیش از 10 میلیون بشکه در روز خواهد رسید. همچنین اداره اطلاعات انرژی آمریکا روز سه‌شنبه اعلام کرد؛ انتظار می‌رود تولید نفت شیل این کشور در ماه فوریه با 111 هزار بشکه افزایش به 55 /6 میلیون بشکه در روز برسد. در پایان وقت معاملات این روز، بهای نفت برنت و آمریکا به ترتیب 6 /1 و 9 /0 درصد تضعیف شد.

قیمت مطلوب نفت برای روسیه

به گزارش رویترز، تقاضای قوی، همچنان نفت را در محدوده ۷۰ دلار نگه خواهد داشت. با این حال به نظر می‌رسد این چشم‌انداز برای کوتاه‌مدت ماندگار خواهد بود زیرا نگاهی به نظرات بازیگران اصلی بازار نفت نشان می‌دهد که در بلندمدت محدوده قیمتی ۵۵ تا ۶۰ دلار برای آنها مطلوب است. بیژن زنگنه، وزیر نفت کشور پیش از این اعلام کرده بود اعضای اوپک به نفت بالای ۶۰ دلار بر بشکه علاقه‌ای ندارند. در روز سه‌شنبه نیز الکساندر نواک، وزیر نفت روسیه با تاکید بر اینکه توافق اوپک باید ادامه داشته باشد، گفت: قیمت مطلوب نفت ۵۰ تا ۶۰ دلار بر بشکه است.

در روز چهارشنبه بهای نفت کمی عقب‌نشینی کرد. نوربت روئکر، مدیر تحقیقات کالا در بانک سوئیسی جولیوس بائر در این‌باره گفت: تصحیح قیمت بایستی اتفاق بیفتد، زیرا انتظارات صندوق‌های پوشش ریسک از افزایش قیمت‌ها به سطح بسیار بالایی رسیده است. این در حالی است که عوامل ریسک سیاسی مانند تنش‌ها در قطر و تحولات عراق که به افزایش قیمت برنت کمک کرده بودند، اختلالات عرضه قابل توجهی را ایجاد نکردند. طبق آمار کمیسیون معاملات آتی کالای آمریکا، مدیران سرمایه قراردادهای خرید در بازار معاملات آتی وست‌تگزاس اینترمدیت و برنت را به رکورد بالایی رسانده‌اند.

وانگ تائو، تحلیلگر کالای تامسون رویترز اظهار کرد: بر اساس سیگنال‌های نمودارهای فنی، نفت برنت ممکن است به حدود 5 /68 دلار عقب‌نشینی کند. با وجود کاهش قیمت‌ها در روز جاری، بازار نفت در مجموع تحت تاثیر محدود شدن عرضه و تقاضای جهانی قوی به خوبی پشتیبانی شده است. عوامل مثبت عرضه و تقاضا کمک کردند قیمت‌های پایه حدود ۱۳ درصد از اوایل دسامبر تاکنون افزایش پیدا کنند. بر اساس گزارش رویترز، کشورهای عضو اوپک و روسیه با هدف حذف عرضه مازاد و حمایت از قیمت‌ها محدود کردن عرضه را در ژانویه سال میلادی گذشته آغاز کردند و قرار است تا پایان سال ۲۰۱۸ به این کاهش تولید ادامه دهند، اما محدودیت‌های تولید آنها با رشد مطلوب تقاضا همزمان شده است.

صدرنشینی چهار‌ماهه طلا

هفته گذشته و در روز دوشنبه، بازارهای مالی آمریکا به مناسبت بزرگداشت مارتین لوترکینگ تعطیل بود. بهبود چشم‌انداز اقتصادی منطقه یورو به همراه افزایش انتظارات پیرامون اعمال سیاست پولی انقباضی توسط بانک مرکزی اروپا، موجب افزایش ارزش یورو در مقابل دلار به بالاترین سطح طی سه سال اخیر (23 /1) در خلال معاملات شد. اما در پایان معاملات با عقب‌نشینی از سطح مذکور، به 22 /1 رسید. بانک کریدیت اگریکول اعلام کرد؛ پس از انتخابات ماه مارس ایتالیا، انتظار می‌رود مخاطرات سیاسی منطقه یورو به طور پایدارتری کاهش یابد و در ماه‌های آینده همچنان با رشد ارزش یورو مواجه باشیم. در این روز، دو کشور عضو اتحادیه اروپا از انگلستان خواستند تا پس از جدایی همچنان روابط نزدیک خود با اتحادیه را حفظ کند. به دنبال انتشار این خبر؛ ارزش پوند در مقابل دلار به بالاترین سطح (38 /1) از ژوئن سال 2016 (زمان رای‌گیری برای خروج از اتحادیه اروپا) رسید. در پی تضعیف شاخص دلار به پایین‌ترین سطح سه سال گذشته، قیمت طلا به بالاترین سطح چهار ماه اخیر تقویت شد. بهای نقدی طلا در مقطعی از معاملات روز دوشنبه به بیشترین سطح از 8 سپتامبر (1344 دلار در هر اونس) افزایش یافت، اما در نهایت 3 /0 درصد رشد نشان داد. بهای نقدی طلا با 4 /1 درصد افزایش طی هفته گذشته، پنجمین هفته متوالی رشد هفتگی را تجربه کرد. همچنین بهای طلای قراردادهای آتی آمریکا 5 /0 درصد تقویت شد. بر اساس آمار منتشره کمیسیون معاملات قراردادهای آتی کالاهای اساسی آمریکا که به خوش‌بینی پیرامون افزایش بهای طلا افزود، در هفته منتهی به 9 ژانویه صندوق‌های پوششی و مدیران پولی، خالص قراردادها و موقعیت‌های خرید را در بازار طلا و نقره کومکس افزایش دادند.

روز سه‌شنبه، برخی منابع نزدیک به بانک مرکزی اروپا اعلام کردند؛ به دلیل نیاز مقامات این بانک به زمان بیشتر برای ارزیابی چشم‌انداز اقتصادی و تحولات ارزش یورو، تغییر سریع در سیاست پولی در نشست هفته آتی بعید به نظر می‌رسد. بدین ترتیب؛ نرخ یورو در مقابل دلار دچار افت شد. تداوم اثرات رای اعضای حزب سوسیال‌-دموکرات آلمان به عدم مذاکره با حزب دموکرات مسیحی‌های محافظه‌کار طرفدار مرکل، در افت یورو در معاملات اولیه بازار اروپا در روز سه‌شنبه موثر بود.

روز سه‌شنبه، با وجود تقویت شاخص دلار از پایین‌ترین سطح سه سال اخیر، بهای طلا از بالاترین سطح چهار ماه گذشته، عقب‌نشینی نکرد. پس از افزایش نرخ‌های بهره آمریکا در سال 2017، بهای طلا به نسبت در سطوح بالا باقی‌ ماند، اما افزایش بیشتر نرخ‌های بهره می‌تواند به دلیل افزایش هزینه فرصت نگهداری شمش طلا به عنوان یک دارایی بدون بازده مقررشده، بر قیمت آن فشار نزولی وارد کند.

تکرار مسیر صعودی دلار

هفته گذشته، روند صعودی بهای دلار در بازار تهران تکرار شد. در حالی که بسیاری از فعالان انتظار دارند، پس از گذری شدن روزهای پرتقاضا، قیمت دلار نزولی شود، اما این اتفاق به تعویق افتاده است. بهای دلار در ابتدای هفته در سطح چهار هزار و 400 تومان بود، اما تا روز چهارشنبه این رقم به چهار هزار و 450 تومان نزدیک شد. یکشنبه و سه‌شنبه را می‌توان دو روز پرنوسان هفته گذشته نامگذاری کرد. روز یکشنبه شاخص بازار ارز با ۳۳ تومان افزایش به قیمت چهار هزار و ۴۲۵ تومان رسید. به گفته فعالان، استارت افزایش دلار از ساعات انتهایی روز شنبه زده شد. در آن مقطع زمانی، دو نشانه متفاوت در بازار ظاهر شد که خبر از کنار رفتن احتیاط معامله‌گران می‌داد. اولین نشانه افزایش حجم معاملات و دومی، بالا رفتن قیمت دلار در معاملات فردایی سبزه‌میدان نسبت به قیمت نقدی بود. این موضوع موجب شد که در ساعات انتهایی روز شنبه، قیمت دلار از مرز چهار هزار و ۴۰۰تومان عبور کند و روز یکشنبه با قیمت چهار هزار و ۴۳۸ تومان آغاز به کار کند. در این شرایط، برخی کارشناسان، همراهی بازارساز با قیمت بازار را نکته مثبتی دانستند و اینکه، بازارساز با بازار وارد یک جنگ قیمتی نمی‌شود را به فال نیک گرفتند. آنها باور داشتند، در صورتی که بازارساز فشار زیادی را به قیمت وارد می‌کرد، ممکن بود انگیزه‌های نوسان‌گیران برای ورود به بازار افزایش پیدا کند. اگرچه قیمت دلار در روز دوشنبه افت داشت، اما در روز سه‌شنبه نیز، شاخص بازار ارز با ۱۵ تومان افزایش به قیمت چهار هزار و ۴۳۵ تومان رسید اما نتوانست از مرز چهار هزار و ۴۵۰ تومانی عبور کند. قیمت دلار چهارمین افزایش متوالی را تجربه کرد، ولی برای سومین روز متوالی نیز نتوانست از دژ قیمتی چهار هزار و 450 تومان عبور کند. در این روز، بازارساز عرضه ارز در پاساژ افشار را از سر گرفت و سعی کرد با عرضه خود حجم ارز به اصطلاح «کف بازار» را افزایش دهد.

صعود شاخص بورس به قله

در آخرین هفته دی‌ماه سال جاری، شاخص کل بورس تهران با رشد 8 /2‌درصدی به سطح 98 هزار و 922 واحد رسید که رکورد جدیدی در شاخص بورس تهران محسوب می‌شود. بررسی روند رشد شاخص کل نشان می‌دهد که بازدهی این بازار از ابتدای سال به 28 درصد رسیده است که عملکرد رضایت‌بخشی برای فعالان بازار به شمار می‌آید.

شاخص کل فرابورس نیز در هفته مذکور رشد 5 /1درصدی را تجربه کرد و به سطح 1093 واحد رسید. آمارها نشان می‌دهد که شاخص کل هم‌وزن رشد هفتگی 8 /0درصدی را ثبت کرده که به نسبت رشد سایر شاخص‌های بازار رشد چندانی نبوده است. رشد کمتر شاخص کل هم‌وزن به نسبت شاخص کل نشان از افزایش قیمت در برخی از صنایع بزرگ مانند معدنی‌ها، پتروشیمی‌ها و فلزات اساسی دارد که به شدت متاثر از قیمت‌های جهانی است. برخی کارشناسان بازار سرمایه معتقدند رشد صنایع محدود در بازار سبب احساس نااطمینانی از رشد پایدار بازار شده است. از سوی دیگر اصلاح قیمت‌های جهانی به دلیل نوسانات بازار چین می‌تواند رونق بورس تهران را مورد تهدید قرار دهد.

رتبه‌بندی هفتگی صنایع

بررسی بازدهی شاخص صنایع فعال در بورس تهران نشان می‌دهد که گروه استخراج زغال‌سنگ با رشد 2 /16 درصدی بهترین عملکرد هفتگی را به خود اختصاص داده است. پس از آن گروه فعالیت‌های کمکی به نهادهای مالی واسط با کسب بازدهی 8 /10 درصد، رتبه دوم را از آن خود کرد. در این گروه سه نماد «امید»، «بورس» و «کبورس» فعالیت دارند که نماد «بورس» در آخرین روز معاملاتی هفته گذشته حدود 75 /9 درصد به قیمتش افزوده شد. این در حالی است که این شرکت در مورد نوسانات قیمت اخیر سهام خود شفاف‌سازی کرده و از عدم تغییر بااهمیت در وضعیت مالی و عملکرد شرکت خبر داده بود. در رتبه‌بندی صنایع فعال در بازار در هفته گذشته، گروه استخراج کانه‌های فلزی رتبه سوم را به دست آورد. بررسی‌ها نشان می‌دهد که این گروه بازدهی در حدود 2 /8 درصد را ثبت کرده است. در این گروه شرکت توسعه معادن روی ایران در نماد معاملاتی «کروی» در چهارشنبه گذشته به دلیل افشای اطلاعات با اهمیت گروه الف (تغییر بااهمیت پیش‌بینی درآمد هر سهم)، بدون نوسان و با استفاده از مکانیسم حراج بازگشایی شد که افزایش قیمت 49 /4‌درصدی را به همراه داشت. افزایش قیمت جهانی فلزات و افزایش نرخ دلار در داخل به علاوه تحقق درآمد حاصل از فروش شمش روی از محل مطالبات دلایل تغییر درآمد این هلدینگ بوده است و تعدیل مثبت 24‌درصدی را برای این شرکت حاصل کرده است.

از سوی دیگر در هفته منتهی به 27 دی‌ماه سال جاری در میان صنایع فعال در بازار سرمایه، شاخص گروه ساخت دستگاه‌ها و وسایل ارتباطی 3 /6 درصد افت کرد و بدترین عملکرد را در میان گروه‌ها به خود اختصاص داد. این گروه شامل تک سهم پارس الکتریک با نماد معاملاتی «لپارس» است که در هفته گذشته شش درصد از قیمت خود را از دست داده است.

گروه محصولات چوبی نیز در هفته مورد بررسی افت شاخص 7 /5‌‌درصدی را تجربه کرد. گروه محصولات چوبی شامل تک‌سهم شرکت فیبر ایران با نماد معاملاتی «چفیبر» است که به علت زیان‌ده شدن شرکت طی دو سال مالی متوالی مشمول فرآیند تعلیق قرار گرفته است.

علاوه بر این، گروه کاشی و سرامیک نیز در هفته گذشته عملکرد مناسبی نداشته و بازدهی منفی 7 /2 درصد را ثبت کرده است.

بازگشت پرقدرت فملی به بازار

گروه فلزات اساسی رشد 1 /6‌درصدی را در هفته گذشته ثبت کرده است. شرکت ملی مس ایران در نماد معاملاتی «فملی» در هفته گذشته پس از تعدیل مثبت 52 درصدی سود هر سهم خود بازگشایی شد و رشد بیش از 8 /4درصدی را در روز بازگشایی خود تجربه کرد. در هفته گذشته مصوبه جدید قیمت آهن اسفنجی از سوی معاون وزارت صنعت ابلاغ شد. بر اساس فرمول جدید اعلام‌شده از سوی معاونت معدنی وزارت صنعت، از این پس قیمت آهن اسفنجی حداکثر ۵۰ درصد میانگین قیمت فروش نقدی شمش فولاد خوزستان در بازه زمانی ۱۵ روز قبل در بورس کالا تعیین شد. در گروه فلزات اساسی، شرکت صنعتی و معدنی کیمیای زنجان گستران از پیشنهاد هیات مدیره برای مجمع عمومی فوق‌العاده خبر داد. این مجمع عمومی فوق‌العاده با موضوعیت افزایش سرمایه تشکیل خواهد شد. براساس این گزارش، افزایش سرمایه شرکت از مبلغ ۱۱۵ میلیارد و ۲۰۰ میلیون ریال به مبلغ ۴۰۰ میلیارد ریال (معادل ۲۴۷ درصد) از محل مطالبات حال‌شده سهامداران و آورده نقدی، سود انباشته و به منظور احداث نیروگاه برق ۱۰‌مگاواتی صورت می‌گیرد.

تازه‌وارد بازار

هفته گذشته، نیز اطلاعیه عرضه اولیه سهام شرکت شیر و گوشت زاگرس شهرکرد از سوی فرابورس منتشر شد. این شرکت کوچک سومین دامداری است که در گروه غذایی قرار گرفته است. «زشگزا» بعد از شرکت‌های به‌پرداخت ملت، مبین وان کیش، هتل کوثر اصفهان، چدن‌سازان، های‌وب، تولید و صادرات ریشمک، لیزینگ شرق، آسیا سیر ارس، پگاه آذربایجان شرقی، فولاد کاوه جنوب و تامین سرمایه امید، دوازدهمین شرکت تازه‌وارد بازار سهام در سال جاری به شمار می‌رود.  این شرکت با سرمایه هشت میلیارد‌تومانی سود هر سهم سال مالی اسفند جاری را ۴۸۲ ریال پیش‌بینی کرده و در عملکرد نیمه اول سال هم ۲۰۵ ریال را پوشش داده است.  شیر و گوشت زاگرس شهرکرد که در استان چهارمحال و بختیاری قرار دارد، از زیرمجموعه‌های بنیاد مستضعفان بوده و در زمینی به مساحت ۳۰۰ هکتار، دارای پنج هزار گله بوده است. این شرکت در سال گذشته قادر به تولید بیش از ۳۰ هزار تن شیر و ۲۸ هزار تن محصولات زراعی و ۶۰۰ تن محصول باغی بوده است.