موسم اصلاح

ابراهیم علیزاده: نداشتن منابع برای پرداخت یارانه، ارزان بودن قیمت حامل‌های انرژی در ایران نسبت به دیگر کشورها و عدم مصرف بهینه، شاید اصلی‌ترین عواملی باشند که دولت را به سمت اصلاح تعرفه‌های حامل‌های انرژی سوق می‌دهند.

بیژن زنگنه، وزیر نفت اواسط شهریورماه دو سال قبل در یک برنامه تلویزیونی در پاسخ به این سوال مجری که احساس خود را درباره واژه هدفمندی یارانه‌ها بگویید، گفته بود: خیلی عذاب‌آور است. زنگنه از پرداخت یارانه نقدی همچون علی طیب‌نیا، وزیر وقت اقتصاد به عنوان یک مصیبت بزرگ یاد کرده و توضیح داده بود: «تقریباً ۸۰ تا ۹۰ درصد درآمد ناشی از فروش شرکت گاز و ۸۰ درصد درآمد شرکت پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی از محل فروش فرآورده‌ها به هدفمندی یارانه‌ها اختصاص می‌یابد. جمع کردن پول هدفمندی و رساندن به موقع آنها واقعاً عذاب الیمی است.» مشکلات تامین منابع برای پرداخت یارانه نقدی همچنان ادامه دارد و هنوز هم مسوولان از مصیبت‌های این کمبود اعتبار می‌گویند. استقراض دو هزار و 200 میلیارد‌تومانی از صنعت برق کشور برای تامین یارانه‌ها تنها یکی از عواقب ادامه‌دار مشکل اعتبار در پرداخت یارانه نقدی بوده است؛ قرضی که به گفته سخنگوی دولت در حال حاضر توسط دولت در حال ادا شدن است. علاوه بر این، مسوولان دولتی در مورد ارزانی انرژی در ایران نیز گلایه‌هایی را مطرح می‌کنند.

16 آبان‌ماه امسال هوشنگ فلاحتیان، معاون وزیر نیرو در امور برق و انرژی در اختتامیه هفدهمین نمایشگاه بین‌المللی صنعت برق عنوان کرد: «هر کیلووات ساعت برق اکنون با نرخ کمتر از ۷۰تومان عرضه می‌شود در حالی که قیمت تمام‌شده هر کیلووات ساعت برق بدون احتساب سوخت، ۱۰۰ تومان است. به عبارتی، وزارت نیرو به ازای هر کیلووات ساعت برق ۳۰ تومان متضرر می‌شود.» چهارم تیرماه سال گذشته حمید چیت‌چیان، وزیر وقت نیرو نیز گفته بود: «اگر قیمت برق را با تمام کشورهای همسایه مقایسه کنیم، مشاهده می‌شود که قیمت برق در ایران کمتر از این کشورهاست و مردم باید به سمت مدیریت مصرف انرژی بروند.» پیش از او، وزیر نفت نیز از شدت مصرف انرژی در کشور گلایه کرده بود. زنگنه 30 مردادماه امسال اظهار کرده بود: «شدت انرژی کشور ما به هیچ وجه قابل قبول نیست و به ‌طور حتم باید با روش‌های بهینه‌سازی و قیمتی، صنعت انرژی را اداره کرد. صنعت انرژی از نظر ساختار قیمتی به شدت بیمار است و هدرروی داریم.» مجموع چنین عواملی باعث شده سیاستگذاران به فکر اصلاح قیمت حامل‌های انرژی باشند. در همین مورد فلاحتیان یادآور شده وزارت نیرو بر مبنای مفاد برنامه ششم توسعه، پیشنهاد اصلاح قیمت حامل‌های انرژی را به سازمان برنامه و بودجه ارائه کرده است. سخنگوی دولت هم در این باره تصریح کرد: «برنامه ششم توسعه به دولت تاکید کرده نسبت به اصلاح تعرفه‌های حامل‌های انرژی اقدام کند و بررسی‌هایی در این باره در دولت در حال انجام است.» اما آیا با اصلاح تعرفه حامل‌های انرژی، کمبود منابع دولت رفع می‌شود و شدت مصرف انرژی کاهش می‌یابد؟