لژیونرهای صنعتی
چرا به مدیران خارجی نیاز داریم؟
در شرایطی که کمبود تقاضا به عنوان یکی از اصلیترین مشکلات صنعت باعث شده بخش مهمی از ظرفیت صنعت کشور بدون استفاده باقی بماند، کارشناسان صادراتمحور شدن صنعت را از مهمترین راههای نجات این بخش از اقتصاد میدانند؛ راهی که تاکنون کمتر از آن بهره بردهایم، اما علت حضور کمرنگ ایران در بازارهای جهانی چیست؟ مسعود نیلی، اقتصاددان و مشاور ارشد اقتصادی رئیسجمهوری معتقد است صنایع ایران به دلیل اتکا بر بازار داخلی توان رقابت در بازارهای خارجی را ندارند و به راحتی نمیتوانند درکنار رقبای خود شانه به شانه گام بردارند.
در شرایطی که کمبود تقاضا به عنوان یکی از اصلیترین مشکلات صنعت باعث شده بخش مهمی از ظرفیت صنعت کشور بدون استفاده باقی بماند، کارشناسان صادراتمحور شدن صنعت را از مهمترین راههای نجات این بخش از اقتصاد میدانند؛ راهی که تاکنون کمتر از آن بهره بردهایم، اما علت حضور کمرنگ ایران در بازارهای جهانی چیست؟ مسعود نیلی، اقتصاددان و مشاور ارشد اقتصادی رئیسجمهوری معتقد است صنایع ایران به دلیل اتکا بر بازار داخلی توان رقابت در بازارهای خارجی را ندارند و به راحتی نمیتوانند درکنار رقبای خود شانه به شانه گام بردارند. «فاصله زیاد با تکنولوژی» و «شیوه مدیریت رقبا» دو عاملی است که نیلی از آن بهعنوان پسرفت و از دلایل عدم دوام واحدهای تولیدی در بازارهای خارجی یاد میکند. این اقتصاددان در پنجاهمین سالگرد تاسیس «سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران» (ایدرو)، گفته است: در شرایط کنونی معادل نیمی از صنعت کشور بهعنوان اضافه ظرفیت شناخته میشود و چنانچه در این خصوص تدبیر ویژهای اندیشیده نشود، روند کنونی، کوچک شدن صنعت و حذف بخش قابل توجهی از صنایع را به همراه خواهد داشت. در این صورت باید انتظار عواقبی نظیر تشدید بیکاری، عمیقتر شدن معضلات نظام بانکی و معضلات ثانویه را کشید. بر اساس گزارشی که «دنیای اقتصاد» از این مراسم نوشته، مشاور ارشد اقتصادی رئیسجمهوری معتقد است: از آنجا که بازار داخلی کفاف ظرفیت اضافه صنعت کشور را نمیدهد، در نتیجه تنها راهکار ممکن میتواند اتخاذ رویکرد صادرات و برونگرایی باشد؛ تغییر رویکردی که چندان هم ساده به نظر نمیرسد. درواقع صنعتی که سالها مطمئن به بازار داخلی بوده به سختی میتواند وارد بازارهای بینالمللی با رقبای به مراتب قدرتمندتر شود. در این میان، فاصلههای چشمگیری از منظر تکنولوژی، هزینههای تامین مالی، شیوه مدیریت، بهرهوری و نظایر آن وجود دارد که کار را برای بنگاههای داخلی سخت کرده است. با توجه به اینکه یکی از مسائل اصلی صنعت کشور که مورد اشاره مشاور ارشد اقتصادی رئیسجمهوری قرار گرفته، مساله مدیریت است و به نظر میرسد این مساله بر سایر مسائل این بخش از اقتصاد نیز تاثیر گذاشته، این پرسش مطرح میشود که برای حل مسائل مدیریتی چه باید کرد؟ برخی کارشناسان برای غلبه بر این مساله پیشنهاد استفاده از مدیران خارجی را مطرح کردهاند. محمدرضا نعمتزاده، وزیر صنعت، معدن و تجارت، نیز از مدافعان این پیشنهاد است. او نیز با حضور در پنجاهمین سالگرد تاسیس «سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران»، با تاکید بر اینکه فقط کتاب خواندن، انسان را مدیر نمیکند، گفت: «قبلاً گفتیم که باید مدیر صادراتی وارد کشور کنیم، اما عدهای انتقاد و تمسخر کردند. مثلاً در رشتههای پیشرفتهای مانند خودروسازی، مدیر صادراتی نداریم که این مساله را عنوان کردیم، ولی عدهای پنبه در گوششان گذاشتند و نمیشنوند.» اما علت ضعف مدیریتی در صنایع کشور ما چیست؟ مدیران خارجی چه ویژگیهایی دارند که مدیران ایرانی فاقد آن هستند؟ در صورتی که دولت، سایر بخشهای قدرت و بخش خصوصی درباره ضرورت بهکارگیری مدیران خارجی به اتفاق نظر دست یابند، این اقدام باید در چه سطحی و با در نظر گرفتن چه پیششرطهایی عملی شود؟