گران شهر
چگونه زندگی در تهران اینقدر دشوار شد؟
عاطفه چوپان: ترافیک کشنده، هزینه بالای حمل‌ونقل در شهر با تاکسی‌های اینترنتی، هوای به شدت آلوده و تعطیلی‌هایی که فقط برای ادارات دولتی است، شلوغی مترو، اتوبوس و بی‌آرتی‌های تا خرخره پر، صدای همهمه. آدم‌ها، آدم‌ها، آدم‌های زیاد که در هم می‌لولند، اجاره خانه که عقب افتاده، قسط چهل و هشتم وام ازدواج، قبض‌های یکی پس از دیگری، صف گوشت و مرغ، شیفت دوم، شیفت سوم، گرما، گشت ارشاد و بالاخره رسیدن به رختخواب و چیزی که بیشتر شبیه بیهوشی است. این تصویر که اگر ۴۰ سال پیش در شهری مثل تهران آن را برای کسی تعریف می‌کردیم شبیه داستانی وحشتناک بود امروز قصه هر روز ماست. پایتخت‌نشینی با مشکلات درهم‌تنیده خود امروز بیشتر از زندگی به جان کندنی بی‌پایان تبدیل شده است.
تصویر آن ماهی سر و ته در لیوان آب که زنده است اما زندگی نمی‌کند را حتماً خاطرتان هست، زندگی در تهران در حال تبدیل شدن به چنین چیزی است و شهروندان به مثابه ماهیانی که تنها نفس کشیدن از آنها برمی‌آید، و باز این تصویر یک جمله دیگر از دنیای همین ماهیان را که صمد بهرنگی به خوبی به قلم آورده تداعی می‌کند، جمله‌ای که محال است هر روز صبح و قبل از اینکه با عجله برای رفتن به سر کار آماده می‌شوید از خود نپرسید: «من می‌خواهم بدانم که راستی‌راستی زندگی یعنی اینکه توی یک تکه جا هی بروی و برگردی تا پیر شوی و دیگر هیچ، یا اینکه طور دیگری هم توی دنیا می‌شود زندگی کرد؟»
گرانی‌های افسارگسیخته و اقتصادی که روی آب‌های اقیانوس پرتلاطم رها شده تنها بخشی از مشکلاتی است که ما هر روز با آن مواجهیم. زندگی در تهران پیچیده‌تر از این حرف‌هاست. اگرچه از یک‌سو امکانات روی هم تلنبار‌شده در پایتخت ما را در آن پاگیر کرده اما از سوی دیگر مشکلات هر روز بیشتر از دیروز پای خود را بر گلوی ما می‌فشارند. فشاری که مانند فشردن یک فنر هر روز امکان پرش به ناکجا را برای ما بیشتر می‌کند و البته که این خطر برای جامعه نیز هست.
این وضعیت تازگی ندارد اما در شرایطی که تورم به‌طور فزاینده در حال افزایش است، تحمل آن بسیار دشوار شده است. آمارها نشان می‌دهد تهران به یکی از بدترین شهرهای جهان برای زندگی تبدیل شده و در حال حاضر گرفتار ابرچالش‌های زیادی است. شهری که به سرسبزی و زیبایی معروف بود، اکنون جزو آلوده‌ترین شهرهای جهان است، شهری که سال‌های طولانی از رونق اقتصادی برخوردار بود اکنون به یکی از فقیرترین شهرهای جهان تبدیل شده است. شهرهای ابوظبی و دوبی برای پنجمین سال متوالی، به‌عنوان قابل زندگی‌ترین شهرها در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا معرفی شده‌اند و از میان ۱۷۲ شهری بررسی‌شده، تهران در رتبه ۱۶۳ است. در این پرونده می‌خواهیم آثار اجتماعی تداوم این وضعیت را بررسی کنیم. دشوار شدن زندگی در تهران چه آثار و عواقبی به دنبال دارد؟
