کبوتر فدرال رزرو

جنت یلن اقتصاددان آمریکایی، پروفسور بازنشسته دانشگاه برکلی است که ریاست فدرال‌رزرو (‌بانک مرکزی آمریکا) را از ۱ فوریه ۲۰۱۴ بر عهده دارد.

یلن اولین زن در تاریخ ۱۰۰‌ساله تاسیس بانک مرکزی آمریکاست که عهده‌دار سمت ریاست بانک مرکزی این کشور می‌شود. وی از سال ۲۰۱۰ نایب‌رئیس هیات مدیره فدرال‌رزرو بود. به نقل از مجله فوربس خانم یلن دومین زن و ششمین فرد قدرتمند جهان در سال گذشته بوده است.

یلن مدرک دکترای رشته اقتصاد خود را در سال ۱۹۷۱ از دانشگاه ییل دریافت کرده است. استاد تز دکترای او جیمز توبین و جوزف استیگلیتز بودند که هر دو این افراد از برندگان جایزه نوبل اقتصاد هستند. یلن همسر جرج آکرلوف استاد دانشگاه برکلی و برنده جایزه نوبل اقتصاد است. فرزند آنها، رابرت آکرلوف، نیز به تدریس اقتصاد در دانشگاه وارویک می‌پردازد.

یلن در تدوین سیاست‌های اقتصادی بیشتر به نرخ بیکاری توجه دارد تا نرخ تورم. به همین دلیل به وی لقب «کبوتر» داده‌اند. کبوتر به فردی گفته می‌شود که در سیاست‌های پولی اولویت را به مواردی غیر از تورم مانند نرخ بیکاری بدهد. جنت یلن به‌عنوان یک اقتصاددان کینزی شناخته می‌شود و قائل به نسخه مدرن منحنی فیلیپس است. منحنی فیلیپس نموداری است که ارتباط منفی میان نرخ بیکاری و تورم را نشان می‌دهد. تحقیقات آکادمیک یلن، به‌طور عمده بر «علل، مکانیسم و پیامدهای بیکاری» متمرکز بوده است. وی معتقد است سیاستگذاران باید متوجه هزینه‌های افزایش نرخ بیکاری بلندمدت باشند. اثرات بیکاری خصوصاً در بلندمدت روی خانواده، ازدواج و کودکان افراد بیکار ویران‌کننده است. بیکاری برای چند ماه، حتی امکان جابه‌جایی مکانی برای یافتن شغل را کاهش می‌دهد چون توان پرداخت هزینه‌ها وجود ندارد. درواقع، هر چه زمان بیشتری بیکار باشید، احتمال بیکار ماندن شما بیشتر می‌شود و به دلیل بیماری، ضعف جسمانی و... دیگر کمتر برای کارفرمایان احتمالی جذاب خواهید بود. همچنین دور ماندن طولانی‌مدت از بازار کار، هزینه‌هایی اقتصادی نیز در کوتاه‌مدت و بلندمدت به همراه دارد. افرادی که به مدت زیادی از بازار کار دور بوده‌اند، مهارت‌های لازم را از دست خواهند داد و در جریان مهارت‌های جدید قرار نخواهند گرفت و این در بلندمدت برای اقتصاد مضر خواهد بود. برخلاف اکثر همکاران خود، یلن یکی از معدود اقتصاددانانی بود که نسبت به حباب بخش مسکن و احتمال رکود در اقتصاد ایالات‌متحده، قبل از علنی شدن آن هشدار داد. در دسامبر سال 2007 او در سخنانی در جمع روسای فدرال‌رزرو در واشنگتن، خطر بحران و فروپاشی مالی را بسیار نزدیک و ملموس ارزیابی کرد. همچنین وی بهترین پیش‌بینی‌کننده در بین مقامات فدرال‌رزرو است. در سال ۲۰۱۰ باراک اوباما جنت یلن را به سمت نایب‌رئیس بانک فدرال‌رزرو انتخاب کرد. اوباما در مورد یلن گفته است: او زنگ خطر را در مورد حباب بازار مسکن و بروز مازادها در بازارهای مالی، پیش از وقوع بحران به صدا درآورد. او چنان این هشدار را اعلام کرد گویی آن را می‌بیند.

جنت یلن به دلیل اتخاذ سیاست‌های پولی مناسب برای قرار دادن آمریکا در مسیر بهبود اقتصادی و کاهش نرخ بیکاری از تاثیرگذارترین افراد جهان در سال اخیر به شمار می‌رود.

وی همواره در سخنرانی‌هایش تاکید می‌کند گرچه ما در بانک مرکزی روی بازارهای مالی کار می‌کنیم اما هدف اصلی ما کمک به مردم در خیابان‌هاست نه وال‌استریت. یلن نه‌فقط برای اینکه اولین زن رئیس فدرال‌رزرو است بلکه از این نظر که یکی از لیبرال‌ترین روسای فدرال‌رزرو است، مورد توجه قرار می‌گیرد. معمولاً وظیفه فدرال‌رزرو این است که در بازار مالی احساس آرامش ایجاد کند نه اینکه با فقر شهری مبارزه کند. یلن همواره تاکید می‌کند مبارزه با بیکاری بخشی از ماموریت ماست. وی تاکید می‌کند رکود، خسارت بزرگی به خانواده‌ها با سطح تحصیلات و درآمد کم وارد کرده و در فدرال‌رزرو ما سعی داریم به خانواده‌ها کمک کنیم از مشکلات رکود خارج شوند. وی در سخنرانی‌هایش از مثال افراد فقیر واقعی جامعه که با آنها صحبت کرده استفاده می‌کند و سختی مواجهه آنها با رکود را خاطرنشان می‌کند.

در سال 1967 میلتون فریدمن پروفسور اقتصاد دانشگاه شیکاگو در سخنرانی سالانه گردهمایی اقتصاددانان در واشنگتن پایان برتری اقتصاد کینزی را اعلام کرد. فریدمن بیان کرد دولت نمی‌تواند نرخ بیکاری را در دوره کوتاه‌مدت تحت تاثیر قرار دهد. همچنین وی بیان کرد تورم و بیکاری می‌توانند همزمان بالا روند. چیزی که کینزی‌ها آن زمان غیرممکن می‌دانستند چون باور داشتند که تورم بالاتر سبب بیکاری کمتر می‌شود و بالعکس و این وظیفه دولت است تا تعادل مناسبی بین این دو نیروی مخالف هم برقرار کند. البته فریدمن نمی‌خواست اعتقادات کینزی را کاملاً رد کند. اما رابرت لوکاس، پروفسور بازار‌محور و مخالف مداخله دولت دانشگاه شیکاگو در 1976 در مقاله خود با عنوان «ارزیابی اقتصادسنجی سیاست‌ها: یک نقد» که کاملاً با فرمول ریاضی بیان ‌شد، نشان می‌دهد سیاست‌های اقتصادی دولتی دیگر نمی‌تواند تورم و بیکاری را در این زمان کنترل کند. اقتصاد کلاسیک جدید به وجود آمد و توانست در دولت‌ها، بخش‌های اقتصادی و متون اقتصادی، برتری خود را به دست آورد. لوکاس و طرفدارانش معتقدند بازار به‌تنهایی می‌تواند به‌خوبی عمل کند و اینکه سیاست اقتصاد کینزی فقط مضر خواهد بود و سیاست پولی در این شرایط نه‌تنها بی‌فایده است بلکه گمراه‌کننده است.

یلن به دلیل اینکه با دنیای واقعی بیش از سایر اقتصاددانان در ارتباط است به خود می‌بالد و آکرلوف مقالات زیادی در مورد اینکه چرا بازار نیروی کار اتوماتیک بر اساس تقاضا و عرضه کار نمی‌کند، چاپ کرده است. آنها معتقدند رفتار اقتصادی مردم همیشه عقلانی نیست و بنابراین دولت و مخصوصاً بانک مرکزی می‌تواند اقتصاد را به‌گونه‌ای مدیریت کند که نتایج بهتری از اینکه بازار به‌تنهایی عمل کند، داشته باشد. بحران مالی و به دنبال آن رکود، پیروزی قابل ‌توجه و غیرمستقیم برای کینزی‌ها بود. جنگ اقتصاددانان طی دهه گذشته سیاست پولی بود اما مقررات‌گذاری بازار مالی برای هر دو گروه اقتصاددانان در این سال‌ها در اولویت دوم قرار داشت. در زمان بحران مالی و بعد از آن به این نتیجه رسیدند که باید دولت و فدرال‌رزرو، سیستم مالی را به‌ شدت مقررات‌گذاری کنند. در سال‌های قبل روسای مطرح فدرال‌رزرو شهرت خود را از اینکه چگونه نرخ بهره را مدیریت کنند به دست آورده بودند و هیچ‌یک به ‌عنوان مقررات‌گذار سیستم مالی شناخته‌ نشده بودند. گرینسپن که قبل از برنانکی 19 سال رئیس فدرال‌رزرو بود حتی به‌طور گسترده‌ای مخالف مقررات‌گذاری بوده و غریزه جلوگیری‌کننده بنگاه‌های مالی را که می‌خواهند خودشان را از ریسک دور کنند کافی می‌دانست (وی در زمان بحران عذرخواهی کرد). یلن به تحریک اقتصاد توسط دولت بسیار معتقد است و اکنون باید تصمیم بگیرد با چه سرعتی خرید دارایی‌ها را کم کند. در ماه اکتبر یلن اعلام کرد نرخ بهره را در حد صفر نگه خواهد داشت. وی همواره به‌شدت و گسترش بی‌عدالتی در آمریکا توجه داشته و نگران آن است.