گام معلق لک‌لک*

جواد حیدریان: موج تازه‌ای از مهاجرت ایرانیان به خارج از کشور آغاز شده است. مستند این ادعا، علاوه بر آمارهای سازمان ملل و نهادهای رسمی کشور، خبرها و تصاویر رسانه‌های معتبر جهان است که از تعداد فراوان ایرانیان در صف ویزای کشورهای انگلیسی‌زبان و همین‌طور کمپ‌های غیرقانونی و معابر قاچاق انسان در سراسر جهان گزارش می‌دهند.

بهروز بوچانی، شش سال پیش با این احتمال که ممکن است خللی در فعالیتش به عنوان یک روزنامه‌نگار و دانشجوی دکترای روابط بین‌الملل یکی از دانشگاه‌های تهران به وجود بیاید، به اندونزی رفت و آنجا خود را به دست امواج سهمگین طوفان حوادث داد. سوار بر قایقی قاچاق‌بر و غیرقانونی می‌خواست از مسیر دریا به استرالیا برود. دریا طوفانی و قایق فرسوده غرق شد. تعدادی از مسافران ایرانی و غیرایرانی جان باختند.  بهروز روی یک تخته پاره بر دریا خود را نگه داشت. بعد با یک قایق ماهیگیری نجات یافت اما به زندانی در اندونزی فرستاده شد. بهروز اما از زندان فرار کرد و دوباره به دریا رفت اما چند روز در دریا گم شدند. یک کشتی بریتانیایی آنها را پیدا می‌کند و این بار تحویل  دولت استرالیا می‌شود. اما استرالیا در سیاست ضدمهاجرتی‌اش پناهجویان را به جزایری در قلب اقیانوس آرام فرستاد. جایی که گزارش‌های هولناکی از خشونت و بی‌عدالتی دولت پاپوا گینه‌نو به نمایندگی از استرالیا با پناهجویان به سراسر جهان مخابره شد. بسیاری در این کمپ‌ها جان باختند. بهروز بوچانی از جمله کسانی بود که راز جنایت در حق مهاجران را آنجا برملا کرد. او به طور دائم خبرهایی از جزایر محل نگهداری پناهجویان در اختیار رسانه‌ها گذاشت. تا جایی که فشارهای بین‌المللی بر استرالیا افزایش یافت. بوچانی با اینکه امکان مهاجرت به کشورهای دیگری را یافته بود، در جزیره مانوس ماند و رمانی نوشت که جوایز بسیاری را از جنبه‌های ادبی و حقوق بشری دریافت کرد. «هیچ دوستی به‌جز کوه‌ها» رمانی تحسین شده بود که بوچانی در طول شش سال از طریق اپلیکیشن واتس‌آپ به بیرون از جزیره برای مترجمانی فرستاد که آن را به انگلیسی منتشر کنند. قرار است نسخه فارسی این رمان را نشر چشمه منتشر کند. حالا او نماد مهاجرانی است که برای بهبود زندگی بهتر در جهنمی میان آب‌های اقیانوس آرام گرفتار شده‌اند. برای بررسی دلایل مهاجرت و ماجرای زندگی این پناهجوی ایرانی به گفت‌وگو با او پرداخته‌ایم و در یادداشتی علل مهاجرت ایرانیان را نیز به بررسی گذاشته‌ایم چراکه به نظر می‌رسد موج ششم مهاجرت ایرانیان در طول 50 سال گذشته حالا به مرحله خطرناکی رسیده است. چراکه ایرانیان مهاجر عمدتاً تحصیل‌کرده و بخشی از نخبگان جامعه رو به توسعه ایران هستند و برخلاف غالب مهاجران جهان که عمدتاً طبقات پایین‌دست هستند و به خاطر ناامنی و جنگ دست به مهاجرت می‌زنند ایرانیان در رویای زندگی بهتر از کشور خود می‌گریزند.

*عنوان فیلمی از تئوآنجلوپلوس کارگردان یونانی است که درباره مهاجران در دنیا ساخته شد.