اثر مهاجرت
مهاجران چه مزایایی دارند؟
تصورات زیادی درباره مهاجرت در جهان وجود دارد. بسیاری از افراد میاندیشند که مهاجرت کردن باعث مشکلات زیادی در جهان میشود و حتی با کوچکترین وضعیت مهاجرت کردن مخالفاند. شاید بتوان نماد کامل مخالفت با مهاجرت را در سیاستهای دونالد ترامپ در دوران ریاستجمهوریاش مشاهده کرد. او در این دوره سختگیرانهترین روشهای ممکن را برای جلوگیری از ورود مهاجران به این کشور در پیش گرفت و سعی کرد جلوی سیل ورود مهاجران به ایالات متحده را تا حد ممکن بگیرد.
اما شواهد موجود گاهی اوقات کاملاً در تضاد با انتظاراتی هستند که عموم مردم در ذهن دارند. واقعیت این است که مهاجرت برای اقتصاد یک کشور مفید است و ورود مهاجران میتواند بسیاری از شاخصهای اقتصادی کشورها را بهبود بخشد. در واقع مهاجرت و مهاجران برای کشور، جامعه و اقتصاد مفید هستند. در ایالات متحده در دوران همهگیری ویروس کرونا، تلاشها برای کاهش مهاجرتهای غیرقانونی به این کشور باعث مشکلات اجتماعی متعددی برای خانوادههای آمریکایی شد. به سلامت مردم آسیب جدی وارد کرد و مشکلات زیادی برای فرآیندهای بازسازی اقتصادی این کشور در دوران پس از پاندمی کرونا ایجاد کرد. ورود نیروهای جدید به اقتصاد کشور باعث ایجاد مشاغل جدید، نوآوری، تقویت نیازهای اساسی نیروی کار و تقویت طبقه متوسط میشود. مهاجرت مبتنی بر خانواده و با نگاه به یکپارچه نگه داشتن خانواده باعث بهبود وضعیت اجتماعی و همبستگی بیشتر خانوادهها در کشور میشود. شهروند شدن افراد در کشورهای مقصد نیز میتواند به این موضوع کمک شایانی بکند.
میتوان با این دید به مساله مهاجرت نگاه کرد که کشورها باید بتوانند چنان آینده درخشانی برای مهاجران تصویر کنند که آنها حاضر باشند هر آنچه از گذشته دارند را رها کنند و به کشور جدید برای ساختن یک زندگی جدید نقل مکان کنند. محدودیت شدید مهاجرت قانونی این امر را به خطر میاندازد. به همین دلیل است که بسیاری از کشورهای جهان به دنبال اصلاح قوانین و مقررات برای جذب ایمنتر، سریعتر و کارآمدتر مهاجران از کشورهای دیگر هستند. در این مسیر، جذب ثروتمندان برای سرمایهگذاری در کشورها یا ایجاد کسبوکارهای جدید میتواند یاریرسان باشد.
محدود کردن مهاجرت چنانکه در زمان ریاست جمهوری ترامپ برای ایالات متحده اتفاق افتاد، باعث کاهش توان مقابله موثر آمریکا در برابر ویروس کرونا شد. این محدودیت باعث افزایش بیکاری در این کشور شده و عملاً توان پاسخگویی دولت ایالات متحده را به بحرانی در این سطح که از هر چهار آمریکایی، یک نفر را بیکار کرده، از میان برده است.
بر همین اساس است که طرفداران قوانین تسهیلگر مهاجرت استدلال میکنند که مهاجران با افزایش عرضه نیروی کار و ترویج نوآوری اقتصاد را تقویت میکنند. البته مخالفان مهاجرت معتقدند که مهاجران با اشتغال به کارهایی که کارگران داخلی میتوانند به آنها دست پیدا کنند، به کارگران کممهارت آسیب میرسانند یا دستمزد کارگران بومی را کاهش میدهند. باید بتوان بررسی کرد که این دغدغهها تا چه حد درست هستند و آیا عوامل دیگری نیز وجود دارند که بر این موضوع تاثیرگذار باشند؟ مهاجرت همیشه و تا امروز یکی از مهمترین دغدغههای سیاستگذاران بوده است و به همین دلیل شاید بد نباشد نگاهی به برخی از مولفههای مختلف بیندازیم تا بتوان مشخص کرد که آیا نهایتاً مهاجرت برای اقتصاد کشورها مفید خواهد بود یا خیر.
دونالد ترامپ در سخنرانی خود در کنگره در سال 2017 به گزارش آکادمیهای ملی علوم، مهندسی و پزشکی در مورد پیامدهای اقتصادی مهاجرت اشاره کرد. ترامپ بر اساس گزارش این آکادمیها بیان داشت که سیستم مهاجرتی ایالات متحده برای مالیاتدهندگان آمریکایی سالانه میلیاردها دلار هزینه دارد، اما به این نکته اشاره نکرد که آکادمیهای ملی در انتهای بحث و بررسیهای خود به این نتیجه رسیدهاند که مهاجرت به طور کلی برای اقتصاد کشور مفید است. در گزارش سال 2017 این آکادمیها بیان شده که تاثیر بلندمدت مهاجرت حداقل است. مهاجرت بر میزان اشتغال و دستمزد شاغلان بومی تاثیر میگذارد اما تاثیر آن بسیار محدود است و محدود به مهاجران قبلی یا افراد بومی ایالات متحده بود که میزان تحصیلات بسیار پایینی دارند. مهاجران نسل اول در مقایسه با بومیان متولدشده هزینههای بیشتری را متحمل میشوند، اما مهاجران نسل دوم از جمله بیشترین مشارکتکنندگان مالی و اقتصادی در ایالات متحده بودهاند.
مهاجران در ایالات متحده دستهبندیهای متنوع و گستردهای دارند و این دستهبندی در سالهای اخیر متنوعتر هم شده است. بر اساس گزارشهای موسسه بروکینگز، در سال 1910 بیش از 95 درصد از شهروندان متولد خارج ایالات متحده از اروپا و کانادا بودند، در حالی که در سالهای 2008 و 2009 اکثر شهروندان متولد خارج در این کشور، متولد آسیا یا مکزیک بودهاند. این مهاجران همچنین دارای مجموعه متنوعی از مهارتها و سوابق هستند. از افراد ماهر تا بسیار کممهارت و افراد بسیار ثروتمند تا افراد نهچندان ثروتمند. علاوه بر این میزان تحصیلات این افراد نیز متنوع بوده است. گروهی از آنها دارای تحصیلات سطح بالای آکادمیک بودهاند و بخشی از آنها سوادی در حد دبیرستان داشتهاند.
بروکینگز در مورد اقتصاد ایالات متحده نتیجهگیری میکند که مهاجران نقش بسیار عمدهای در اقتصاد این کشور ایفا میکنند و نقش آنها متفاوت از نقش کارگران و نیروی کار بومی است. آنها تمایل به فعالیت در شغلهایی با بازه بسیار متفاوتی از مهارت دارند و میتوانند در بسیاری از حوزههایی که کارگران بومی تمایل زیادی به کار کردن ندارند، وارد شوند. آنها هزینه برخی از فعالیتهای کاربر مثل مراقبت از کودکان، تهیه غذا، نظافت، تعمیرات خانه و ساختوساز را کاهش میدهند و تقاضای بیشتری برای مسکن ایجاد میکنند.
اثر مهاجران بر دستمزد افراد با مهارت پایین
در یک کلام، این تاثیر از نظر اقتصادی صفر است. بهرغم رایج بودن این استدلال که مهاجرت دستمزد شهروندان بومی با مهارت پایین را کاهش میدهد، اما شواهد خلاف این موضوع را نشان میدهند. شواهد آماری به وضوح نشان میدهند که تاثیر مهاجران بر دستمزدها ناچیز است. حتی برخی پژوهشها نشان میدهند که این تاثیر عملاً صفر است.
با بررسی تاثیر اقتصادی مهاجران در بیش از یک دهه، آکادمیهای ملی شواهد بسیار محدودی یافتند که نشان میداد مهاجرت میزان اشتغال کارگران بومی را کاهش میدهد. این شواهد نیز بیشتر حول موضوع نوجوانان بومی و مهاجران قبلی قرار داشت به این صورت که مهاجران جدید با مهارت کم ممکن است جایگزین مهاجران قبلی یا نوجوانانی شوند که کار میکنند. هرچند کارگران بومی با مهارتهای پایین به دلیل افزایش عرضه نیروی کار از رقبای خارجی خود، مجبور به کاهش دستمزد خود هستند، اما به دلایل دیگری همچون این موضوع که کارگران بومی و مهاجر جایگزین کامل نیستند و تنها جایگزینهایی ناقص هستند، در عمل خنثی میشود.
بر اساس گزارش سال 2017، تاثیر واقعی بر دستمزدها در درازمدت به حداقل رسیده یا مهار شدهاند، چراکه این پیامدهای منفی بیشتر به وسیله مهاجران قبلی کممهارت یا افرادی که در دبیرستان ترک تحصیل کرده بودند احساس شده بود. باید توجه داشت که نسل اول مهاجران هزینههای دولت را افزایش میدهند، به ویژه در سطح ایالتی و محلی اما یافتهها و بررسیهای سری زمانی نشان میدهند که نسل دوم مهاجران، قویترین مشارکتکنندگان مالی و اقتصادی در کل ایالات متحده آمریکا هستند.
حتی برخی گزارشهای دیگر نشان دادهاند که ورود مهاجران ممکن است باعث افزایش دستمزد هم بشود. با بررسی دادههای سالهای 1994 تا 2007 که به وسیله یک موسسه اقتصادی انجام شده است، دیده شده که برخلاف تصور عموم، مهاجرت باعث شده است که دستمزد کارگران متولد آمریکا 4 /0 درصد یا 68 /3 دلار در هفته افزایش پیدا کند و دستمزد کارگران متولد خارج یا مهاجر 6 /4 درصد یا 11 /33 دلار در هفته کاهش پیدا کند. بر اساس این گزارش، کارگران متولد ایالات متحده با تحصیلات کمتر از دبیرستان شاهد افزایش 3 /0درصدی یا 58 /1 دلار در هفته در دستمزد خود بودهاند.
محدود کردن مهاجرت باعث افزایش دستمزدها میشود؟
مطالعات نشان دادهاند که محدودیت مهاجرت لزوماً به افزایش دستمزد کارگران بومی منجر نمیشود. مطالعه اخیر دفتر ملی تحقیقات اقتصادی در مورد سهمیههای مهاجرت نشان میدهد برخی سیاستها که در دهه 1920 اجرا شدند، هرچند مهاجرت را کاهش دادند، اما تاثیر خاصی بر دستمزد کارگران بومی برجای نگذاشتند. در واقع این گزارش نشان داد پس از اعمال سهمیه، به دلیل کاهش نرخ مهاجرت تخصصی و مهاجرت عمومی، دستمزد کارگران بومی کاهش پیدا کرد.
بررسی دیگری که در سال 2019 انجام شده نشان میدهد محدودیتهای اعمالشده برای مهاجرت باعث کاهش دستمزد کارگران بومی نشده است.
تاثیر بر بهرهوری و درآمدهای دولت
گزارش آکادمیهای ملی در سال 2017 نهایتاً به این نتیجه رسیده است که کارگران متولد خارج از کشور در بلندمدت رشد مثبت خالص را برای اقتصاد به ارمغان میآورند. در پیشبینی این گزارش آمده است که در 75 سال آینده، تاثیر مالی مهاجرت در ایالات متحده احتمالاً یک سود خالص در سطح فدرال خواهد بود اما به طور کلی در سطح ایالتی و محلی منفی است. دلیل این تفاوت این است که دولتهای ایالتی و محلی، هزینههای آموزش این مهاجران را متحمل میشوند اما مالیاتی را که آنها پرداخت میکنند و رشد اقتصادیای که ایجاد میکنند، نهایتاً به سود دولت ملی و فدرال خواهد بود. در عین حال، مزایای فدرال معمولاً به افراد مسنتر تعلق میگیرند و این به آن معناست که مهاجرت برای افراد مسنتر، سود خالص محسوب میشوند، چون در طول زندگی کاری خود، مالیات بیشتری پرداخت میکنند.
مهاجرت با مهارت بالا افزایش پیدا کرده است و با آن تاثیر مثبت قابل توجهی بر دستمزد و اشتغال بومیان، فارغ از تحصیلات دانشگاهی یا تحصیل نداشته است. یکی از مهمترین مزایای اقتصادی مهاجرت، افزایش نوآوری است که با افزایش سرانه ثبت اختراع اندازهگیری میشود که این موضوع نیز با رشد بهرهوری مرتبط است. این امر اقتصاددانان را بر آن داشته است که استدلال کنند مهاجرت با مهارت بالا، نوآوری، کارآفرینی و تغییرات تکنولوژیک بیشتری را به ارمغان آورده است.
براساس گزارش آکادمیهای ملی و با بررسی دادههای سالهای 1994 تا 2013، مهاجران نسل اول در طول سالهای کاری خود نسبت به کارگران بومی، کمتر مالیاتهای فدرال، ایالتی و محلی پرداخت میکنند، اما این امر پس از 60سالگی تغییر میکند؛ زمانی که مزایای تامین اجتماعی بیشتری به شهروندان بومی نسبت به مهاجران تعلق میگیرد و به این صورت شهروندان بومی برای دولت گرانتر از شهروندان مهاجر حساب میشوند. در همان دوره، فرزندان مهاجران تاثیر خالص مطلوبتری بر درآمد دولت نسبت به مهاجران نسل اول یا بقیه جمعیت بومی متولدشده داشتند. این موضوع عمدتاً به دلیل تحصیلات عالی و درآمد بالاتر است که باعث شد آنها مالیات بیشتری نسبت به گروههای دیگر بپردازند.
تاثیر بر افزایش سن جامعه
مهاجرت احتمالاً راهی برای کاهش سرعت افزایش سن جمعیت در کشورهای مختلف است. دانشمندان نسبت به میزان پایین باروری و افزایش سن جمعیت در ایالات متحده هشدار میدهند و معتقدند این افزایش جمعیت در درازمدت بودجه دولت را تحت فشار قرار خواهد داد چون تعداد افرادی که از مزایای بخش دولتی مانند تامین اجتماعی و خدمات درمانی استفاده میکنند افزایش پیدا کرده و افرادی که مالیات پرداخت میکنند تا این مزایا ادامه پیدا کند، کاهش پیدا میکند. علاوه بر این جمعیت سالخورده نیاز به مراقبتهای پزشکی بیشتری دارد.
مهاجران معمولاً جوانتر از جمعیت کشور پذیرنده خود هستند و درصد زیادی از آنها در سن کار هستند، این موضوع اقتصاددانان را بر آن داشته است که مهاجرت را به عنوان راهی برای کاهش سرعت افزایش سن جامعه یا تثبیت آن در نظر بگیرند. مثلاً بر اساس گزارش صندوق بینالمللی پول برای آمریکای شمالی، مهاجرت 32درصد از رشد جمعیت بین سالهای 2000 تا 2018 را تشکیل میدهد. جیووانی پری استاد اقتصاد دانشگاه کالیفرنیا به همین دلیل معتقد است که مهاجرت برای کشورهای شمالی از نظر جمعیتی بسیار مفید است. او معتقد است: «مهاجرت کاهش جمعیت را کاهش میدهد، اندازه نیروی کار را از کوچک شدن باز میدارد، نسبتهای سنی را بهبود میبخشد و سودهای مثبت مالی ایجاد میکند. از دید سیاستگذاری، این به معنای افزایش تعداد مهاجران و کاهش دیگر محدودیتها در مهاجرت و برنامهریزی برای ورود بیشتر مهاجران در آینده است.»
یک موضوع مهم دیگر نیز باید مدنظر باشد: یک جامعه سالخورده به کارکنان مراقبتهای بهداشتی نیاز دارد. برخی از مطالعات پیشین نشان میدهند که مهاجران اغلب در زمینههای مرتبط با پزشکی کار میکنند.
جمعبندی
در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ، ایالات متحده با این باور که مهاجران بر فرهنگ و اقتصاد تاثیر منفی میگذارند، اقداماتی تهاجمی را برای محدود کردن جریان مهاجران انجام دادند. دولت ترامپ با وعده جلوگیری از مهاجرت در مرزهای جنوبی ایالات متحده با ایجاد دیوار و درگیر شدن مرزبانان با مهاجران و سرکوب و اقدامات خشن سعی در کنترل ورود مهاجران به ایالات متحده داشت. ترامپ مهاجرت را صراحتاً با جنایت و سرکوب دستمزدها، محدود کرد و کارهایی همچون فرمان اجرایی رئیس جمهور در سال 2017 با عنوان خرید آمریکایی و استخدام آمریکایی را اجرایی کرد.
دولت جو بایدن برخی از این سیاستها را معکوس کرده است، حتی برخی از تعهدات اصلی ریاست جمهوری ترامپ برای محدود کردن جریان مهاجرت را پس گرفته است. این کشور ساخت دیوار مرزی را متوقف کرده و سقف پذیرش مهاجران را از 15 هزار نفر به 62 هزار و 500 نفر افزایش داده است. برنامه ورود معوق به دوران کودکی را متوقف کرده و از قانون اتهام عمومی که از اعطای کارت سبز به مهاجران خودداری میکند استفاده نکرده است. بر این اساس ممکن است مهاجران بتوانند از مزایای عمومی مانند طرح Medicaid نیز استفاده کنند.
در گزارش سال 2020 کمیته مشترک اقتصادی کنگره آمریکا آمده است که مهاجران در خط مقدم مبارزه با همهگیری ویروس کرونا به ویژه در بخش مراقبتهای بهداشتی فعالیت میکنند و در معرض ابتلای شدید به کووید 19 هستند. آنها همچنین از تعطیلی مشاغل رنج میبرند زیرا عمدتاً در مشاغلی فعالیت میکنند که تحت تاثیر پاندمی کرونا قرار گرفتهاند. بر اساس این گزارش، تقریباً از هر پنج کارگر مهاجر، یک نفر شغل خود را بین ماههای فوریه تا آوریل از دست داده است.