فصل بیت‌کوین

اگر چند سال پیش از کلمه‌ای به نام بیت‌کوین استفاده می‌کردید شاید از هر 10 نفر فقط یک نفر اسمش را شنیده بود و بسیاری رسانه‌ها هم در تلفظ، آن را بیت‌کوین یعنی ملکه بیت‌ها می‌خواندند که کاملاً اشتباه بود. اما اکنون با فراگیر شدن این نام جذاب، همه گوش‌ها در هنگام شنیدن نامش تیز می‌شود، و این تیز شدن فقط مخصوص افراد عادی کوچه و بازار نیست و آوازه آن به حدی بلند شده است که دولتمردان و قانونگذاران را هم درگیر کرده است. امروز بیت‌کوین و مباحث مرتبط با آن جزو چالش‌های جدی نه‌تنها بسیاری از افراد علاقه‌مند و متخصص، که تصمیم‌سازان و تصمیم‌گیران در بالاترین سطوح مدیریت کشور، نه در ایران، که در بسیاری کشورهای جهان است. جدای اینکه بیت‌کوین به عنوان یک پدیده انقلابی در دنیای مالی، همه نگاه‌ها را به خود معطوف کرده است، بلاک‌چین به عنوان تکنولوژی زیرساختی آن قطعاً از اهمیت بالاتری در آینده زندگی بشر برخوردار است. با این حال همه، جذابیت‌های پول را می‌دانیم، از این‌رو جذابیتی که بیت‌کوین به عنوان کارکردی از تکنولوژی بلاک‌چین در حوزه مالی ایجاد کرده است، به عنوان پولی الکترونیکی که بدون نیاز به یک نهاد مرکزی امکان تبادلات مالی را بین افراد تقریباً ناشناس فراهم می‌کند، باعث شده است بیت‌کوین حتی از بلاک‌چین که تکنولوژی زیرساختی آن است هم معروف‌تر باشد. فارغ از این مسائل چیزی که هنوز افراد بسیار کمی از آن اطلاع دارند و به آن باور دارند ظرفیت‌های بالای این بزرگ‌ترین انقلاب مالی بشر است. مفاهیم عمیقی در زمینه مالی و پولی در پشت بیت‌کوین نهفته است که از حوصله این یادداشت خارج است و خود به کتابی با صدها صفحه نیاز دارد. از میان تمام مباحث مرتبط با بیت‌کوین در این یادداشت صرفاً نگاهی گذرا به بخش مالی و سرمایه‌گذاری و تحلیل قیمت آن انداخته شده و از تبیین و تشریح آرمان‌های ساتوشی ناکاموتو، خالق بیت‌کوین، صرف‌نظر شده است.

پیش‌بینی قیمت در بلندمدت

ابتدا ضروری است به این نکته توجه کنیم که برای سرمایه‌گذاری در هر بازاری به سه دسته اطلاعات نیاز است.

اول: تاریخچه روانی و خبری بازار و عوامل رشد یا ضرر

دوم: تحلیل تکنیکال

سوم: تحلیل فاندامنتال

در تحلیلی که سه ماه پیش در همین هفته‌نامه از نویسنده منتشر شد، قیمت بیت‌کوین حدوداً پنج هزار دلار بود و با توجه به شرایط بازار پیش‌بینی روند رو به رشد قیمت بیت‌کوین می‌شد. قیمت کنونی بیت‌کوین 10600 دلار و در اوج قیمتی در سه ماه گذشته، قیمت آن حتی به 14 هزار دلار هم رسید. در ادامه سعی شده است بر اساس سه دسته اطلاعات ذکر شده، تحلیلی از وضعیت گذشته و چشم‌اندازی از وضعیت آینده ارائه شود.

تاریخچه روانی

در سه‌ماهه گذشته به دلیل جو اولیه ناشی از خبر هالوینگ یا نصف شدن پاداش بلاک‌ها (که تقریباً در خرداد سال آینده رخ خواهد داد) و چندین خبر مهم دیگر چون عرضه کوین لیبرا توسط فیس‌بوک، شاهد رشد قابل توجه بیت‌کوین و جو روانی بسیار خوبی بر بازار بودیم. اما هر جوی، تاریخ انقضایی دارد. با ریزش قیمت آلت‌کوین‌ها (همه رمزارزهای دیگر غیر از بیت‌کوین را آلت‌کوین می‌گویند)، که با ریزش قیمت بیت‌کوین هم همراه بود، جو روانی بازار به شدت منفی شد و در زمان‌هایی حتی سقوط به قیمت‌هایی تا حد 7200 دلار هم برای بیت‌کوین قابل تصور بود.

اما در روزهای اخیر اخبار مثبتی مبنی بر تایید اولین ETF بیت‌کوین (تصویب ETF بیت‌کوین یا صندوق قابل معامله در بورس آمریکا به معنی مجوز سرمایه‌گذاری سرمایه‌گذاران بورسی از طریق صندوق‌های قابل معامله در بورس در بیت‌کوین است. در واقع افراد به‌جای خرید مستقیم بیت‌کوین می‌توانند واحدهای یک ETF را که در بیت‌کوین سرمایه‌گذاری کرده است بخرند) و همچنین راه‌اندازی پلت‌فورم Bakkt (بکت پلت‌فورمی است که توسط یکی از سهامداران اصلی بورس و اوراق بهادار نیویورک و با همکاری مایکروسافت و استارباکس برای تسهیل در استفاده از ارزهای دیجیتال از جمله بیت‌کوین در تجارت و خرید و فروش روزمره ایجاد شده است و پیش‌بینی می‌شود منجر به افزایش تقاضا و کاربردپذیری بیشتر بیت‌کوین شود) در همین ماه باعث دیدگاهی مثبت به رشد شد و بیت‌کوین از 9200 دلار مجدداً به 10600 دلار آن هم تنها در دو روز بازگشت. این جو مثبت می‌تواند با شکستن مقاومت 11300 بسیار تحریک شود و شاهد هجوم مجدد سرمایه از خارج از بازار به سمت بیت‌کوین باشیم.

تحلیل تکنیکال

برای تحلیل تکنیکال بیت‌کوین در بازه یک‌روزه، نشانه‌هایی از رشد تا قیمت 11300 و لمس مقاومت پیش ‌رو دیده می‌شود. همچنین چارت MACD بیت‌کوین در بازه یک‌روزه سیگنال خرید داده و امید به رشد را تا قیمت مذکور تقویت می‌کند. اما پس از لمس 11300، متناسب با اینکه مقاومت پیش ‌رو شکسته شود یا خیر باید عکس‌العمل نشان داد.

در صورت شکسته شدن مقاومت قیمت می‌تواند تا 14 هزار یا حتی اهداف بالاتر صعود کند و شاهد دوران جدیدی برای بیت‌کوین باشیم. به عبارت دیگر در صورت شکسته شدن این مقاومت اهداف بسیار بالای قیمت محتمل خواهد بود و سرمایه‌گذاران باید مراقب این قیمت باشند و در صورت شکستن این مقاومت بیت‌کوین را طولانی‌مدت نگهداری کنند. اما در صورت شکسته نشدن مقاومت 11300 می‌توان کف جدید قیمت بیت‌کوین را بازه 7000 تا 7500 دانست و تا آن زمان، تتر شدن (فروش بیت‌کوین و دلار شدن) و منتظر ریزش قیمت بیت‌کوین تا این بازه بودن برای خرید مجدد اقدامی منطقی است.

اینکه کدام حالت احتمال بیشتری دارد را باید در شرایط بازار هنگام لمس مقاومت دید و اینکه آیا خبرهای فاندامنتال می‌توانند در موقعیتی مناسب بر این قیمت اثرگذار باشند یا خیر را زمان مشخص خواهد کرد. با این حال اشاره به این نکته بد نیست که عده‌ای از تحلیلگران بسیار خوش‌بین به رشد بالای قیمت، چارت کنونی را با چارت سال‌های 2013 و 2014 مقایسه می‌کنند که تصویر آن در نمودار مربوطه آورده شده است.

در این بازه شاهد رشد لجام‌گسیخته بیت‌کوین از کمتر از 90 دلار به 17 هزار دلار طی چهار سال بودیم. البته شرایط کنونی با شرایط گذشته متفاوت است و حجم سرمایه موجود در بیت‌کوین نسبت به آن زمان بسیار بالا رفته و احتمال ثبات قیمت بیت‌کوین هر روز بیشتر می‌شود. افزایش عمق بازار بیت‌کوین که طی این سال‌ها رخ داده است احتمال رشدی این‌چنینی را بسیار دور از ذهن می‌نماید چراکه امروز برای این تغییر نیاز به ورود میلیاردها دلار سرمایه در بازه کوتاهی است که بعید به نظر می‌رسد. شاید چنین رشد 180 برابری‌ای چندین سال و شاید چند ده سال طول بکشد و یک‌ساله محقق نشود اما همچنان امید به رشد دو تا سه برابری بیت‌کوین در سال جاری بسیار بالاست.

همچنین چارت سلطه بیت‌کوین که نشان‌دهنده این است که چه درصدی از سرمایه موجود در بازار وارد بیت‌کوین شده و چه درصدی به صورت بقیه رمزارزها در بازار نگهداری می‌شود (ارزش بازار بیت‌کوین به ارزش کل بازار) به بالاترین رقم خود یعنی 95 /72 درصد در دو سال گذشته رسیده و چشم‌انداز افزایش این رقم باعث ریزش بیشتر آلت‌کوین‌ها شده است. امید به رشد این درصد تا 75 بسیار بالاست و پس از آن با ریزش این شاخص می‌توان شاهد رشد آلت‌کوین‌ها و با احتمال کمتر شاهد ریزش موقتی و کم‌قیمت بیت‌کوین باشیم.

با ریزش سلطه بیت‌کوین شاهد رشد نجومی آلت‌کوین‌ها خواهیم بود. اتفاقی که بین یک تا دو ماه دیگر به وقوع خواهد پیوست. در آن زمان بازگشتی مشابه سال 2017 خواهیم داشت. سالی که آلت‌کوین‌ها یک‌شبه 10 برابر می‌شدند و این فصل، فصل آلت‌کوین‌هاست. فصلی که آرزوی هر تریدری است و به نظر می‌رسد بسیار نزدیک باشد. فرصتی که از فرصت‌های بزرگ سرمایه‌گذاری در جهان محسوب می‌شود.

به عنوان مثال به چارت ارز DigiByte می‌پردازیم که در دو بازه زمانی یک‌ماهه در 2017 و 2018 در فصل آلت‌کوین‌ها در بازه اول 14 هزار درصد در یک ماه و دو هزار درصد در بازه یک‌ماهه دوم رشد کرده است. احتمالاً فصل جدید آلت‌کوین‌ها بیشتر به دارندگان ارزهای دارای تکنولوژی‌های پیچیده و واقعی سود برساند.

تحلیل فاندامنتال

بیت‌کوین در روزهای اخیر شاهد تایید اولین ETF خود بوده که باعث رشد بالای آن هم شد. در ماه سپتامبر و در روزهای پیش‌رو پلت‌فورم بکت که یک پلت‌فورم متشکل از چندین شرکت بزرگ جهت کاربردی کردن بیت‌کوین و ایجاد صندوق‌های آتی سرمایه‌گذاری بیت‌کوین است هم شروع به‌کار خواهد کرد که جو بسیار خوبی به بازار داده است، از طرفی خبری مبنی بر اینکه نیم میلیون بیت‌کوین از کیف پول ساتوشی ناکاموتو باید به خانواده کیلمن برای حق مشارکت پرداخت شود باعث ترس بازار شده، چون این حجم از بیت‌کوین بسیار بالاست و فروش آن ضرر سنگینی به بازار وارد می‌کند. حکم دادگاه اعلام شده اما هنوز پرونده در جریان است و باید دید چه بر سر این نیم میلیون بیت‌کوین خواهد آمد.

در صورتی که دادگاه الزام به پرداخت این مبلغ به صورت دلاری کند شاهد ریزش بالایی خواهیم بود که البته احتمال این‌گونه حکم دادن کم است و تسویه احتمالاً به شکل بیت‌کوین صورت پذیرد. به علاوه ورود شرکت‌های بزرگی چون فیس‌بوک و جی پی مورگان و بانک رمزارز ملی چین توجه بسیار زیادی را به بازار کریپتو و بیت‌کوین جلب کرده؛ همین موضوع باعث شده تا نام بیت‌کوین در همه کشورها در حال گسترش باشد و تقاضا و قیمت آن در حال افزایش.

از طرفی تا هالوینگ یا نصف شدن پاداش بلاک‌های بیت‌کوین کمتر از 10 ماه مانده و با نزدیک شدن به این تاریخ مجدداً شاهد رشد شدید قیمت بیت‌کوین خواهیم بود البته بازار اکنون در حال اصلاح برای جو و خبر اولیه هالوینگ است. در بازار آلت‌کوین‌ها نیز به دلیل نیاز شرکت‌های بزرگ به مشارکت با پروژه‌ها در زمینه بلاک‌چین هر روز شاهد شنیدن خبر همکاری بین این شرکت‌ها و استارت‌آپ‌های کریپتو و بلاک‌چینی هستیم.

تقریباً هر روز خبری از این همکاری‌ها شنیده می‌شود ولی مهم‌ترین خبر، خبر همکاری پلت‌فورم constellation که کوینی به نام dag دارد با نیروی هوایی آمریکاست. یعنی مشارکت و همکاری این پلت‌فورم با دولت آمریکا که ذاتاً خبر مهم و قابل توجهی است. به نظر می‌رسد حتی در آینده شاهد شنیدن خبرهای بسیار بزرگ‌تری از این ارز خواهیم بود به‌طوری که به عقیده بسیاری این ارز از آینده‌داران بازار خواهد بود.

خبرهای فاندامنتال با پیشرفت علم توکنومیک در کریپتو باعث جدایی ارزهای اسکم و کلاهبرداری از ارزهای واقعی شده و بازاری به شدت حرفه‌ای را پیش‌روی علاقه‌مندان قرار داده است. از جمله ارزهایی که نام آنها امسال به عنوان ارزهایی با تکنولوژی بالا مورد توجه بازار خواهد بود می‌توان به ارزهای زیر اشاره کرد:

Tomochain, dag, fantom, matic, seele, perl, hedrahashgraph.

توجه به این نکته ضروری است که معرفی ارزهای مذکور به معنی توصیه به خرید نیست و مسوولیت هرگونه معامله و سرمایه‌گذاری با سرمایه‌گذاران است. در واقع شناسایی اینکه چه زمانی فرصت مناسبی برای سرمایه‌گذاری در بیت‌کوین یا هر رمزارز دیگری است به خود افراد بستگی دارد و همیشه باید توجه داشت که این بازار بسیار پرریسک و هرگونه فعالیت در آن نیازمند تحقیق و مطالعه دقیق و موشکافانه است.

در این بازار تنها نگه‌دارندگان طولانی‌مدت بیت‌کوین هستند که می‌توانند بدون استرس از ریزش‌های کوتاه‌مدت آن به رشد بلندمدت آن چشم داشته باشند و سرمایه‌گذاران کوتاه‌مدت اگر بدون علم و آگاهی وارد این بازار شوند احتمال شکست بسیار بالایی دارند. بنابراین به شدت توصیه می‌شود بدون مشاوره و آگاهی اقدام به سرمایه‌گذاری نکنید.

در پایان باید توجه داشت که اتخاذ یک الگوی ثابت رفتاری برای همیشه بازار استراتژی درستی نیست و همواره باید با بازار پیش رفت و اخبار و اتفاقات بازار را برای اتخاذ یک استراتژی درست رصد کرد.