مسیر اصلاح
نمایندگان با لایحه بودجه چه کنند؟
آیسان تنها: لایحه بودجه امسال نیز مانند سالهای گذشته تنظیم شد. از این جهت که درآمدهای دولت همچنان دچار بیشبرآوردی بود که تحقق آن دور از واقعیت مینمود، در مقابل مصارفی که حتماً محقق خواهد شد و این روندی است که لاجرم به تامین منابع از بانک مرکزی و افزایش تورم منتهی خواهد شد. اکنون سالهای متوالی است که کارشناسان امر از ضرورت اصلاح بودجه و لزوم تن دادن دولت به یک جراحی بزرگ در این بخش خبر میدهند ولی هر سال آذرماه مشخص میشود که همان آش است و همان کاسه. به روال سالهای گذشته پیشبینی بر این بود که مجلس هم قدمی در راستای حل مشکل بودجه برندارد. حتی بدتر بر گرفتاریها بیفزاید. تجربه سالهای گذشته نشان داده که بودجه بد در مجلس بدتر میشود چرا که نمایندگان در جریان بررسی لایحه بودجه بر حجم آن میافزایند و کسری بودجه را تشدید میکنند.
پیشتر برای قدم برداشتن جهت حل این معضل امیدی هم به تریبونهای رسمی نبود چرا که همواره سخنانی میشنیدیم که یا ضد دانش اقتصاد است یا از توزیع بیشتر منابع دفاع میکند. اما اخیراً امام جمعه تهران در هفته گذشته نطقی داشته که کورسوی امید برای اصلاح بودجه در مجلس را زنده کرده است. سیدمحمدحسن ابوترابیفرد، امام جمعه موقت تهران، در جمع نمازگزاران تهرانی گفته است: «متاسفانه هر چه میگذرد فاصله ما با قواعد حکمرانی صحیح مالی در بخش بودجه عمومی بیشتر میشود. اصلاحات لازم شکل نمیگیرد و فاصله ما با نقطه مطلوب بیشتر میشود.» او در سخنانش به بیانات اخیر رهبر انقلاب اشاره کرده و به نقل از ایشان مطرح کرده است: «رهبری در بیانات اخیر خود تصریح کردند؛ انضباط مالی، اصلاح نظام بودجهریزی و تعهدات منابع ملی بدون اطمینان یکی از مشکلترین مسائل برای کشور است که باید متوقف شود. همچنین تاکید کردند در مجلس شورای اسلامی نباید تعهدات جدید بدون منابع مطمئن به دولت تحمیل شود.»
تاکنون روند اصلاح بودجه در مجلس مطابق انتظار پیش نرفته بود. اما امید میرود که با سخنان رهبر انقلاب شاید این روند تغییر کند. تحلیلگران اقتصاد بر این باورند که اگر مجلس عزم و ارادهای خرج کند در این مرحله میتواند بودجه کشور را به نحوی اصلاح کند که از مشکلاتی که همواره بودجه بر اقتصاد کشور تحمیل میکند، کاسته شود. در این پرونده میخواهیم به این پرسش پاسخ دهیم که اگر نمایندگان بخواهند برخورد اصولی با بودجه داشته باشند، دقیقاً چه کاری باید انجام دهند؟