برکه تمساحان
قاچاقچیان بزرگ چگونه از فضای اقتصاد ایران سوءاستفاده میکنند؟
محمدحسین شاوردی: با اعدام «تمساح خلیجفارس» و افشای جزئیاتی تازه از پرونده «ع.ز»، مشخص شده این فرد ثروتی بالغ بر دو هزار میلیارد تومان را از راه قاچاق به دست آورده. مال کلانی که در حالت معمول باید نصیب افراد خلاق دنیای صنعت یا تولیدکنندگان و تجار هوشمند بازار شود اما اینجا هرز رفته و در ازای نقل و انتقال 400 تن مواد مخدر، به ظهور یکی از صدها قاچاقچی فعال در دنیای اقتصاد زیرزمینی ایران ختم میشود. این بیماری در تاریکی سرایت یافت. بسیاری از کسانی که روی پدیده قاچاق سازمانیافته کار کردهاند، این بیماری را چیزی شبیه انگل تعریف میکنند که از مکیدن خون میزبان تغذیه کرده و تکثیر میشود. یک تحقیق1 درباره روابط مستقیم نظام بانکی غیرمتعارف و تیره با رواج جرائم سازمانیافته تایید میکند که پول کلان اقتصاد سیاه باید از طریق شفافیت در پرداختهای الکترونیکی مهار شود وگرنه بعد از مدتی یاغیگری، راه رام کردن سیستم بوروکراتیک را در پیش میگیرد. هرجا هم که مخالفی بیابد، یا به تطمیع یا ارعاب دست میزند. چیزی درست معادل آنچه قاضی سراج و سردار اشتری درباره قاچاق سازمانیافته و شبکه تحت امر قاچاقچیان گفتهاند. این موضوع طبیعی است. برای تداوم انباشت ثروت کلان، لازم است حجمی عظیم از دارایی حاصل از قاچاق صرف توسعه و هموار کردن مسیر شود و این یعنی قاضی، مامور، روزنامهنگار یا دولتمرد مستقیماً در معرض اسکناسهای درشت و گاه تیغ تیز سوداگران مرگ قرار میگیرند. شاید عجیب باشد ولی افرادی که اسکناس میدهند و تیغ میکشند، همان بازندگان اقتصاد ملی و تودههای گرفتار در دام فقرند. صفرهای بیشکل معادله قاچاق ایناناند که تحت لوای رهبران مخفی هویت یافته و بازی اقتصاد سیاه را به سمت و سوی دلخواه تبهکاران میبرند. برای فهم اینکه قاچاق چه جایزه عظیمی را به قاچاقچیان پرداخت میکند، کافی است درآمد تمساح خلیجفارس را با 32 سال سن و تحصیلات ابتدایی مرور کنیم. اینجاست که میفهمیم کاسبی تمساح دقیقاً با درآمد فروش 10ماهه 98 شرکت ایرانخودرو از مدل سمند پس از تحویل 44 هزار دستگاه از این خودرو برابر است. «تمساح» اما فقط یک کارمند ساده در دستگاه بزرگتر «قورباغه مکران» بود و او خود خادم ارباب تجارت افیون در حاشیه خلیجفارس. هیولایی که نه فقط در ایران، که دستهایش تا مرزهای گستردهای میرسد و برخلاف اقتصاد سپید که کارش تولید رفاه عمومی است، در پی بازتولید فقر است. در این بین کسی هم نمیپرسد نقش شبکه بانکی در رشد و نمو خلق چنین موجوداتی چقدر است و آیا ممانعت از تصویب FATF و پروتکلهای نظارتی، خواسته یا ناخواسته به تداوم و گسترش چرخه اقتصاد سیاه کمک نمیکند؟ تمساح مرد اما برکه تمساحان که هیولای مادر در آن لانه کرده، بیوقفه به تولید مثل مشغول است و هر لحظه سیاهبختانی را به امید منفعت، به سیاهچال قاچاق ملحق میکند. بازندگانی که پس از پرتاب شدن به مرکز یک بازی مهیج و اندکی سرمستی، سرانجام باید روی چوبه دار، «چشمانشان با فشار از کاسه بیرون جهد». بازی البته ادامه دارد.