از زبان نوح

چهارمین انقلاب صنعتی در حال بازمعنی کردن رقابت‌پذیری جهانی و رقابت استراتژیک در زمینه‌های مختلف است. اما چه کار می‌توانیم بکنیم که مطمئن شویم اقتصادها و جوامع، به‌طور حداکثری از پتانسیل‌های تکنولوژی‌های جدید منتفع می‌شوند؟ در یکی از نشست‌های داووس 2020، زنی مینتون بدوس، رن ژنگفی و یووال نوح هراری در مورد تکنولوژی و آینده دنیا به صحبت نشستند. زنی مینتون بدوس، سردبیر نشریه اکونومیست است. او از سال 2015 در این سمت فعالیت می‌کند. زنی مینتون بدوس از سال 1994 به نشریه اکونومیست پیوست. قبل از اینکه سردبیر شود، دبیر بخش کسب‌وکار، علم اقتصاد و بازارهای نوظهور بود. او قبل از اینکه به اکونومیست بپیوندد، به عنوان اقتصاددان در صندوق بین‌المللی پول کار می‌کرد. او همچنین مشاور وزیر مالیه لهستان نیز بوده است. زنی مینتون بدوس در دانشگاه‌های آکسفورد و هاروارد تحصیل ‌کرده است. فرد دیگری که در این نشست حضور داشت، رن ژنگفی بود که پیشتر به اسم او اشاره کردیم. ژنگفی موسس و مدیر ارشد اجرایی شرکت هوآوی است. او در یک خانواده روستایی به دنیا آمد و والدینش هر دو معلم مدرسه بودند.

او در یک دانشگاه مهندسی عمران و معماری در چین درس خواند و بعد از اتمام درسش، وارد کار عمران شد. تا سال 1974 به عنوان مهندس در پروژه‌های مختلف کار می‌کرد و سپس به ارتش پیوست و کار خود را به عنوان مهندس عمران در ارتش ادامه داد. ژنگفی در سال 1983 بازنشسته شد چراکه ارتش چین تمام نیروهای مهندس خود را مرخص کرد. ژنگفی بعد از بازنشسته شدن، در یک شرکت نفتی در بخش لجستیک مشغول به کار شد. در سال 1987 همه چیز برای او تغییر کرد. او در سال 1987 با سرمایه 21 هزار یوآن، شرکت هوآوی را راه‌اندازی کرد و از سال 1988، مدیر ارشد اجرایی این شرکت است. در کنار زنی مینتون بدوس و رن ژینگفی، یووال نوح هراری نیز حضور داشت. چهره‌ای که چند سالی است نامش در همه جای دنیا بر سر زبان‌ها افتاده است. هراری، استاد تاریخ دانشگاه عبری اورشلیم است. هراری نویسنده چند کتاب شامل کتاب‌های پرفروش «انسان خردمند: تاریخ مختصر فردا» و «21 درس برای قرن بیست‌ویکم» است. هراری یکی از موسسان «Sapienship» است؛ موسسه‌ای که کارش دفاع از مسوولیت جهانی به منظور حمایت از یافتن راه‌حل برای مشکلاتی است که دنیا با آنها روبه‌روست.

این موسسه همچنین روی مهم‌ترین چالش‌هایی که جهان در حال حاضر با آنها روبه‌رو شده متمرکز است؛ چالش‌هایی مانند فروپاشی اکولوژیک، درهم‌ریختگی تکنولوژیک و تهدیدهای هسته‌ای. او در سال 2002 مدرک دکترای خود را از دانشگاه آکسفورد گرفت. کتاب‌های او بیش از 20 میلیون نسخه در سراسر دنیا به فروش رفته است. تحقیقات او به این سوالات می‌پردازد: چه رابطه‌ای میان تکنولوژی و بیولوژی وجود دارد؟ تفاوت اساسی میان انسان و حیوانات چیست؟ آیا در تاریخ عدالت وجود دارد؟ آیا تاریخ در مسیر مشخصی پیش می‌رود و می‌توان برای آن مسیر متصور شد؟ آیا مادامی که تاریخ روشن شده است، مردم شادتر شده‌اند؟ در ادامه خلاصه‌ای از آنچه در این نشست از زبان هراری گفته شد را با هم می‌خوانیم.

هراری در این نشست گفت که مسابقه تسلیحاتی تکنولوژیک میان ایالات‌متحده و چین، به زودی به شرکت‌ها و دولت‌ها این توانایی را خواهد داد که انسان را هک کنند. بازنده این مسابقه نیز، انسانیت خواهد بود. هراری در کنار رن ژنگفی، مدیر ارشد اجرایی شرکتی که در لیست سیاه دولت آمریکا قرار گرفته است، به حضاری که در داووس بودند هشدار داد که مسابقه تکنولوژیکی که در جهان آغاز شده است، می‌تواند نماینده یک انقلاب در جامعه باشد؛ انقلابی که در نتیجه آن، سیستم‌های سیاسی و بشر به خطر خواهند افتاد. او گفت: «من می‌فهمم که مسابقه تسلیحاتی‌ای که در دنیا به وجود آمده است، یک مسابقه تسلیحاتی امپریالی است؛ مسابقه‌ای که ممکن است خیلی زود منجر به خلق مستعمره‌های داده (Data Colony) شود. اگر شما همه داده‌های مربوط به یک کشور را در اختیار داشته باشید، دیگر نیازی نیست برای فتح آن کشور به آنجا سرباز بفرستید.» هراری معتقد است که داده‌ها می‌توانند قدرتمندتر از سربازان و سلاح‌های پیشرفته ظاهر شوند. او ادامه داد: «اما اگر بخواهیم خیلی عمیق‌تر به مساله نگاه کنیم باید بگویم که فکر می‌کنم تکنولوژی‌های جدید به زودی به بعضی از شرکت‌ها و دولت‌ها این توانایی را می‌دهند که انسان را هک کنند و این چیزی است که آینده زندگی انسان را شکل خواهد داد. صحبت‌های زیادی در مورد هک کردن کامپیوترها، تلفن‌های هوشمند، ای‌میل‌ها، حساب‌های بانکی و... وجود دارد. اما آنچه خیلی بزرگ‌تر جلوه می‌کند، هک کردن انسان است. برای هک کردن انسان، شما به دانش بیولوژیک وسیع، قدرت محاسباتی بسیار بالا و به ویژه حجم انبوهی داده نیاز دارید.

اگر داده کافی در مورد من داشته باشید و به اندازه کافی قدرت محاسباتی و دانش بیولوژیک داشته باشید، می‌توانید بدن من، مغز من و زندگی من را هک کنید. شما با داشتن این داده‌ها، این دانش محاسباتی و این دانش بیولوژیک می‌توانید به نقطه‌ای برسید که مرا بهتر از خودم بشناسید. و زمانی که به آن نقطه برسید که باید بگویم خیلی به آن نقطه نزدیک هستیم، هیچ ایده‌ای نداریم که بعد از گذشتن از آن نقطه چه چیزی در انتظارمان است. زمانی که به این فکر می‌کنید که شرکت‌های بزرگ تکنولوژیک مانند گوگل چگونه به دنبال غلبه بر صنعت بهداشت هستند، به این فکر کنید که این شرکت‌ها به دنبال دسترسی پیدا کردن به چه چیزی هستند؟» پروژه بلبل (Project Nightingale) گوگل به نظر می‌رسد یکی از مثال‌های مهم در این زمینه باشد. این پروژه، مثالی از برنامه‌ای است که به موجب آن، گوگل در حال به دست آوردن دانش بیولوژیک میلیون‌ها آمریکایی بوده است. حالا به این فکر کنید که قدرت محاسباتی بسیار بالای این غول صنعت تکنولوژی، با این داده‌ها چه کار می‌تواند بکند! هراری ممکن است در مورد مسابقه تسلیحاتی تکنولوژیک میان کشورهایی چون ایالات‌متحده آمریکا و چین صحبت کند، اما شاید بزرگ‌ترین چیزی که پتانسیل تهدید آینده بشر را دارد، «سیلیکون ولی» باشد. دقت کنید آنچه می‌تواند هک شود، می‌تواند مجدداً برنامه‌ریزی شود و انسان نیز از این قاعده مستثنی نیست.‌

هراری از حضار و دیگر اعضای نشست پرسید: «آیا ما در نقطه‌ای هستیم که هوآوی، فیس‌بوک، دولت یا هر کس دیگر، بتواند به‌طور سیستماتیک زندگی میلیون‌ها انسان را هک کند؟ به این معنا که در مورد وضعیت پزشکی ما بداند، در مورد ضعف‌های شخص ما بداند و در مورد تاریخ زندگی ما اطلاعات داشته باشد.» او سپس پاسخ داد: «زمانی که به آن نقطه برسیم، دلالتش این است که آنها می‌توانند من را پیش‌بینی کنند و بهتر از من، روی تصمیماتم تاثیر بگذارند و در واقع تصمیم‌های من را دستکاری کنند.» هراری همچنین افزود: «نتیجه مسابقه تکنولوژیکی که از آن صحبت کردم واقعاً قرار است تعیین کند که هر کسی طی 20 تا 50 سال آینده چگونه روی سیاره زمین زندگی کند.»