از تریبون داووس
آیا خطر دیکتاتوریهای تکنولوژیک بشر را تهدید میکند؟
مرتضی مرادی: یووال نوح هراری، تاریخدان و استاد دانشگاه عبری اورشلیم در جریان نشستی با عنوان «چگونه در قرن بیست و یک نجات پیدا کنیم؟» صحبتهایی کرد که احتمالاً مهمترین پیام داووس 2020 بود. او گفت: «در گذشته بشر مجبور بود در برابر استثمار بایستد اما در قرن 21 با چیز بدتری روبهرو خواهد شد. اینکه از نظر اقتصادی و سیاسی به هیچ کاری نیاید.» هراری به طبقه بلااستفادهای اشاره کرد که انقلاب هوش مصنوعی به وجود خواهد آورد. او همچنین به خطر دیگری که جهان را تهدید میکند پرداخت: دیکتاتوریهای دیجیتال. این تاریخدان گفت: «در قرن 19 میلادی، تعداد کمی از کشورها مانند بریتانیا و ژاپن ابتدا صنعتی شدند و به سمت استثمار کردن بقیه جهان گام برداشتند. اگر مراقب نباشیم، چنین چیزی مجدداً در قرن بیست و یکم با هوش مصنوعی رخ خواهد داد. دانش بیولوژیک، قدرت محاسباتی و دادهها، توانایی مورد نیاز برای هک انسان را به وجود میآورند و چیزی که هک شود، میتواند مجدداً برنامهریزی شود. نه گشتاپوی آلمان و نه KGB شوروی چنین قدرتی را نداشند اما به زودی، حداقل تعدادی از شرکتها و دولتها قادر خواهند بود که به صورت سیستماتیک همه مردم را هک و برای آنها تصمیمسازی کنند. وقتی چنین چیزی ممکن شود، دیکتاتوریهای دیجیتال پدید میآیند. دیکتاتوریهایی که همه را به صورت تماموقت پایش میکنند. اگر با انقلاب هوش مصنوعی چنین قدرتی به دست استالینهای قرن 21 بیفتد، توتالیترترین رژیمی که تاریخ تا به حال به خود دیده به وجود خواهد آمد و همین حالا هم چندین نامزد برای رهبری این شغل نامنویسی کردهاند.» هراری به نوع جدیدی از استعمار که انقلاب هوش مصنوعی آن را ممکن میکند پرداخت و گفت: «با انقلاب هوش مصنوعی کشورهای قدرتمند دیگر نیاز ندارند برای تصرف یک کشور به آنجا سرباز بفرستند. هوش مصنوعی آنها را قادر خواهد ساخت تا مستعمرههای خود را با دادههایی که از آنها دارند بسازند.» هراری گفت آنچنان که در گذشته از قانون جنگل فرار کردیم، با همکاری در سطح جهانی از این چالش نیز میتوانیم عبور کنیم.