پرش 10درصدی شاخص بورس

 مجید حیدری: بازار سهام هفته گذشته بازدهی حدود 10درصدی را ثبت کرد، تا یک هفته منحصر به فرد را رقم بزند. کارشناسان معتقدند عقب‌‌ماندگی بورس از رشد بازارهای موازی، افزایش انعطاف دولت در زمینه سیاست‌های ارزی و نیز گزارش‌های مناسب 12‌ماهه شرکت‌های معدنی و فلزی دلایل رشد بازار سهام بودند. در بازارهای جهانی، صف‌کشی میان تولیدکنندگان نفت، باعث نوسان قیمتی در این بازار شد، همچنین در این هفته از سطح قیمت جهانی طلا کاسته شد تا به کمترین میزان طی شش ماه گذشته برسد.

دودستگی در بازار نفت

در بازار نفت، تولیدکنندگان به دو گروه موافق و مخالف افزایش تولید تبدیل شده‌اند. روز دوشنبه، به دلیل کاهش پیش‌بینی‌ها پیرامون میزان افزایش تولید نفت اوپک و ارزیابی سرمایه‌گذاران درباره اثرات تنش تجاری آمریکا و چین، بهای نفت در معاملات نوسانی، در نهایت با افزایش مواجه شد. روز جمعه، چین تعرفه‌های جدیدی بر کالاهای آمریکایی اعمال کرد و از وضع تعرفه بر واردات نفت از این کشور خبر داد. در آستانه برگزاری نشست اوپک و متحدانش، روسیه و عربستان سعودی خواستار افزایش تولید نفت شده‌اند. با وجود این، عراق و ایران (دارای رتبه دوم و سوم تولید نفت در اوپک) با افزایش تولید نفت اوپک مخالفت کرده و آن را نقض توافق پیشین می‌دانند. روز دوشنبه، اداره اطلاعات انرژی آمریکا پیش‌بینی کرد؛ تولید نفت شیل این کشور در ماه ژوئیه نسبت به ماه قبل از آن، با 141 هزار بشکه افزایش به 34 /7 میلیون بشکه در روز برسد. با وجود احتمال افزایش تولید نفت کشورهای عمده تولیدکننده، طبق اعلام گلدمن ساکس، کمبود عرضه بازار نفت ادامه داشته و لازم است برای پیشگیری از افت ذخایر در پایان سال، تولید نفت کشورهای عضو اوپک و روسیه افزایش یابد. در معاملات پایانی روز دوشنبه، بهای نفت برنت و آمریکا به ترتیب 9 /1 دلار و 79 سنت تقویت شد و شکاف قیمتی نفت برنت و آمریکا به 75 /9 دلار افزایش یافت.

نشست اوپک در پایان هفته مورد بررسی در حالی برگزار شد که با وجود برخی مخالفت‌ها نتیجه این نشست مشخص بود؛ احتمالاً توافق تعدیل و سقف تولید اوپک افزایش می‌یابد. اما در حالی طرح «افزایش تولید» اوپک با اصرار سعودی‌ها و همراهی روسیه به‌عنوان صورت جلسه اصلی نشست اوپک مطرح شده است که اقتصاد عربستان بیش از دیگر اعضای بزرگ این سازمان از این تصمیم متضرر خواهد شد. این تحلیلی است که سایت خبری بلومبرگ بر تارنمای خود قرار داد. بلومبرگ تاکید می‌کند طرح عربستان سعودی می‌تواند به اقتصاد این کشور آسیب بزند و این پادشاهی را از میلیاردها دلار درآمدی که بیش از بسیاری از اعضای اوپک به آن نیاز دارد، محروم کند. از این‌رو به نظر می‌رسد مسائل اقتصادی به‌تنهایی نمی‌تواند تصمیم عربستان را برای افزایش تولید توجیه کند و این کشور بیش از مسائل اقتصادی توجه خود را معطوف مسائل سیاسی کرده است. سعودی‌ها با طرح افزایش تولید تنها یک هدف را دنبال می‌کنند؛ جلب رضایت ترامپ.

در واقع بلومبرگ برآورد کرده که اگر عربستان ۵۰۰ هزار بشکه بر تولیدات خود بیفزاید و میزان تولیدات خود را به سطح پیش از اجرای توافق در دسامبر ۲۰۱۶ برساند، اما در مقابل قیمت نفت در سال جاری تنها یک دلار از متوسط کنونی کمتر شود یعنی به ۶۹ دلار بر بشکه برسد، این کشور هیچ سود مالی از افزایش تولید خود به دست نخواهد آورد؛ یعنی درآمد این کشور در سال ۲۰۱۸ با تولید روزانه 5 /10 میلیون بشکه و قیمت ۶۹ دلار با شرایطی که حدود ۱۰ میلیون بشکه در روز نفت تولید کند و قیمت‌ها بین ۷۰ تا ۷۱ دلار باقی بماند، تفاوت چندانی نمی‌کند. این در حالی است که پیش‌بینی می‌شود با اجرایی شدن طرح عربستان و افزایش سطح تولیدات اوپک، قیمت نفت افت شدیدی را تجربه کند. یعنی این امکان وجود دارد که بهای نفت برنت مجدداً به زیر ۶۰ دلار بازگردد بنابراین احتمال زیان اقتصادی عربستان از این تصمیم بسیار زیاد است.

روز سه‌شنبه، افزایش فروش‌ها در بسیاری از بازارهای مالی جهان به دلیل تشدید تنش‌ها میان آمریکا و چین و احتمال افزایش عرضه نفت از سوی اوپک موجب افت بهای نفت شد. الکساندر نواک، وزیر انرژی روسیه چند روز پیش از سفر به وین برای شرکت در نشست اوپک گفت: روسیه قصد دارد پیشنهاد افزایش 5 /1 میلیون بشکه‌ای تولید نفت از سوی اعضای توافق کاهش تولید نفت اوپک را ارائه کند. ایران دستیابی به توافق افزایش تولید نفت در نشست روز جمعه را بعید دانست. موسسه نفت آمریکا اعلام کرد؛ ذخایر نفت این کشور در هفته منتهی به 15 ژوئن با سه میلیون بشکه کاهش به 6 /430 میلیون بشکه رسید که در مقایسه با انتظارات تحلیلگران (افت 9 /1‌میلیون بشکه‌ای) افت غیرمنتظره‌ای محسوب می‌شود. این در حالی است که ذخایر بنزین و نفت حرارتی با افزایش مواجه شد. در پایان معاملات این روز، بهای نفت برنت و آمریکا به ترتیب 26 و 78 سنت تضعیف شد.

اعلام موضع ایران

برگزاری سمینار دوروزه اوپک درست پیش از نشست رسمی این سازمان، فضای مناسبی برای ایران و عربستان به عنوان دو قطب مخالف هم در اوپک ایجاد کرد تا بتوانند مواضع خود را در خصوص «توافق کاهش تولید» روشن‌تر بیان کرده و با مذاکره با دیگر اعضای این سازمان به صف متحدان خود بیفزایند. وزیر نفت ایران بار دیگر با افزایش تولید اوپک مخالفت کرد و گفت: افزایش تولید اوپک «دادن چراغ سبز به آمریکا» برای ادامه تحریم‌های غیرقانونی، اعمال فشار به اوپک و استفاده از نفت به عنوان ابزاری سیاسی در روابط بین‌المللی است. او همچنین بر این باور است «قیمت نفت به دنبال اقدام سیاسی آمریکا مبنی بر تحریم ایران افزایش یافته و چاره کاهش قیمت نفت نیز تنها می‌تواند سیاسی باشد.» روز چهارشنبه قیمت نفت آمریکا نسبت به قیمت بسته‌شده در اواخر روز سه‌شنبه افزایش یافت و به 27 /65 دلار رسید. از دلایل افزایش قیمت نفت در این روز می‌توان به کاهش شدید عرضه نفت از سوی لیبی و همین‌طور کاهش موجودی نفت خام آمریکا اشاره کرد.

افت طلا به کف شش‌ماهه

به گزارش بانک مرکزی روز دوشنبه هفته گذشته، نگرانی‌ها پیرامون وقوع جنگ تجاری جهانی منجر به افزایش تقاضا برای ین ژاپن و فرانک سوئیس شد. این در حالی است که به دلیل اختلافات ائتلاف حاکم آلمان و انتظارات پیرامون تثبیت نرخ‌های بهره توسط بانک مرکزی اروپا تا سال 2019، ارزش یورو همچنان تحت فشار نزولی قرار داشت. در این روز، تقاضای امن برای دلار و وجود نشانه‌هایی از افزایش نرخ بهره یک‌شبه توسط فدرال‌رزرو به دلیل فشار تقاضا در بازار کار و افزایش تورم، موجب تقویت دلار در معاملات کم‌نوسان شد. در این روز، تقویت شاخص دلار تاثیر تشدید تنش تجاری بین آمریکا و چین را از بین برد. در نتیجه، بهای نقدی طلا در سطح 18 /1278 دلار در هر اونس (نزدیک به پایین‌ترین سطح 5 /5 ماه اخیر) باقی ماند. با وجود این، بهای طلای قراردادهای آتی آمریکا تحویل ماه آگوست 1 /0 درصد تقویت شد. روز سه‌شنبه، نگرانی‌ها پیرامون جنگ تجاری بین دو اقتصاد بزرگ دنیا موجب افزایش تقاضای امن برای دلار شد. در نتیجه، با تقویت شاخص دلار، قیمت طلا به پایین‌ترین سطح شش ماه اخیر افت کرد.

فشار نرخ حواله

هفته گذشته ارقام جدیدی در بازار طلا و ارز داخلی رقم خورد، اگرچه نوسان ابتدایی هفته کم‌رمق بود، اما در انتهای هفته به سطوح قیمتی این بازارها افزوده شد. در اولین روز کاری هفته (روز یکشنبه)، سکه و دلار رفت و برگشت قیمتی را تجربه کردند. در این روز دلار در ابتدای روز کمی افت کرد و به انتهای کانال شش هزار و ۸۰۰ تومان رفت. با این حال، از اواسط روز به کانال شش هزار و ۹۰۰ تومان بازگشت. با بازگشت شاخص بازار ارز به این کانال میزان نوسانات کاهش یافت و این ارز کشش افزایش یا کاهش خاصی را از خود نشان نداد. به گفته فعالان، پس از نوسانات هفته‌های گذشته، روز یکشنبه متغیر افزایشی یا کاهشی خاصی در بازار حضور نداشت و بازار بیشتر به دنبال یافتن سمت و سوی خود بود. در روز یکشنبه از یک‌سو نرخ حواله درهم در محدوده هزار و ۸۷۰ تومان باقی مانده بود و از سوی دیگر در بازارهای مرزی نیز نوسان خاصی وجود نداشت. در این میان، معامله‌گران به خبر اضافه شدن نرخی برای دلار به ‌عنوان نرخ متقاضی، در قالب یک سامانه جدید واکنش خاصی نشان ندادند. عده‌ای باور داشتند، قیمت دلار متقاضی نزدیک به نرخ بازار غیررسمی خواهد بود و ایجاد آن زمینه را برای خریدهای غیرشفاف کاهش خواهد داد. گروه دیگری از معامله‌گران بازار، صعودهای سنگین شاخص کل بورس را عاملی دانستند که موجب خروج بخشی از تقاضای ارزی به سوی بازار موازی شده است. در ابتدای روز یکشنبه، حس کاهشی در بازار وجود داشت که معاملات سکه زیر مرز دو میلیون و ۳۵۰ هزار تومان آغاز شد. حدود ساعت یک بعدازظهر قیمت سکه حتی تا محدوده دو میلیون و ۳۱۰ هزار تومان عقب‌نشینی کرد. با این حال، با برخورد به این نقطه حمایت از سکه بالا رفت و این فلز گرانبها با رفتن در کانال صعودی خود را تا محدوده دو میلیون و ۴۰۰ هزار تومان بالا کشید. ساعت ۳ بعدازظهر روز یکشنبه، ارزش سکه تمام بهار آزادی حدود دو میلیون و ۴۰۵ هزار تومان بود که افزایش ۱۰ هزارتومانی را نسبت به قیمت روز پنجشنبه دو هفته قبل داشت. برخی معامله‌گران عنوان می‌کردند که پس از ساعت ۴ بعدازظهر سکه نیز تا کانال دو میلیون و ۴۲۰ هزار تومان بالا رفته بود. گروهی از فعالان بازار باور داشتند، رفت و برگشت قیمتی سکه و دلار در روز یکشنبه نشانه‌هایی از بازگشت تعادل نسبی را در خود داشت. روز دوشنبه، نوسانات سکه تمام بهار آزادی و دلار افزایش یافت؛ در دومین روز کاری هفته، سکه در مقطعی بار دیگر به بالای مرز دو میلیون و ۵۰۰ هزار تومان رفت و دلار با صعود از مرز هفت هزارتومانی به کانال‌های بالاتر رفت. در سومین روز هفته، سکه تمام بهار آزادی معاملات خود را در محدوده دو میلیون و ۴۵۰ هزار تومان آغاز کرد؛ در واقع قیمت بازگشایی بازار در روز سوم هفته حدود ۵۰ هزار تومان بالاتر از قیمت بسته‌شده روز یکشنبه بود. پس از شروع افزایشی، فلز گرانبهای داخلی با شیب تندتری افزایش قیمت را ادامه داد و توانست به بالای مرز دو میلیون و ۵۰۰ هزار تومان برود. در روزی که سکه با یک موج افزایشی از کانال‌های مختلف به سرعت عبور می‌کرد، در بازار غیررسمی ارز نیز قیمت دلار به بالای مرز هفت هزارتومانی رفت. روز دوشنبه، دلار در بازار غیررسمی در مقطعی حتی تا هفت هزار و ۲۰۰ تومان نیز بالا رفت ولی با برخورد به این نقطه بار دیگر به سوی ابتدای کانال هفت هزارتومانی حرکت کرد. به گفته یکی از فعالان، بازار ارز در شرایط فعلی بیشتر تحت تاثیر نوسان‌گیران ارزی قرار دارد. در شرایطی که بازارساز در بازار حضور چندانی ندارد، نوسان‌گیران دست بالا را در بازار به دست گرفته‌اند و قیمت را بالا و پایین می‌کنند. در این میان، واسطه‌گران ارزی نیز سودهای هنگفتی را به‌صورت روزانه کسب می‌کنند. شواهد حاکی از آن است، با عبور دلار از مرز هفت هزارتومانی میزان تقاضا در بازار بالا می‌رود. در این شرایط، واسطه‌گران معمولاً دلار را ۱۰۰ تومان بالاتر از قیمت بازار به افراد عادی می‌فروشند.

نرخ‌های جدید در بازار ارز

پس از چند روز رفت و برگشت بین کانال‌های شش و هفت هزارتومانی، روز سه‌شنبه دلار گام بلندی برای تثبیت خود بالای مرز روانی برداشت. روز سه‌شنبه دلار در بازار غیررسمی برای دومین روز متوالی بالای مرز هفت هزارتومانی نوسان کرد؛ این در حالی است که بازار از یک‌سو در فصل پرتقاضایی قرار ندارد و از طرف دیگر اخیراً اتفاق سیاسی و انتظاری خاصی رخ نداده است. در روزی که دلار صعودی بود، سکه تمام بهار آزادی درگیر و دار مرز دو میلیون و ۵۰۰ هزار تومان نوسان می‌کرد. روز چهارشنبه، دلار در بازار غیررسمی از مرز هفت هزار و 300 تومان عبور کرد و در مقطعی حتی تا نقطه هفت هزار و 350 تومان بالا رفت. دلار پیش از این چنین ارقامی را به ثبت نرسانده بود. به گفته فعالان، عبور شاخص ارزی از مرز هفت هزار و 300 تومان در مقطعی برخی معامله‌گران را سردرگم کرد. به گفته برخی بازیگران ارزی، رشد بهای دلار از بعدازظهر روز سه‌شنبه شروع شد و چند عامل بیرونی به ادامه روند افزایشی در روز پنجم هفته کمک کردند. یکی از مهم‌ترین عواملی که در افزایش قیمت دلار اثرگذار بود، به افزایش نرخ حواله درهم بازمی‌گشت. در روزی که دلار بیشتر میل به صعود داشت، سکه تمام بهار آزادی نیز سه کانال افزایش قیمت را تجربه کرد. روز چهارشنبه، سکه 28 هزار تومان افزایش را به ثبت رساند و روی عدد دو میلیون و 530 هزار تومان قرار گرفت. با وجود افزایش بهای سکه و دلار در هفته گذشته و رسیدن به سقف‌های تازه، عده‌ای از معامله‌گران باور دارند هر دو دارایی در روزهای آینده ممکن است در مسیر اصلاح قرار بگیرند. از نظر آنها، دلار در فصل پرتقاضایی قرار ندارد و در صورتی که اخبار مثبتی به بازار مخابره شود، احتمال عقب‌نشینی قیمت‌ها وجود خواهد داشت.

هفته طلایی بورس

در آخرین هفته بهار، شاخص بورس تهران با افزایش چشمگیر 9727 واحدی شش‌رقمی شد و از مرز 108 هزار واحد گذشت. با صعود غیرقابل پیش‌بینی دماسنج بازار سهام، بازدهی خردادماه بازار سهام 3 /14 درصد شد که از این میزان حدود 8 /9 درصد در یک هفته پایانی به دست آمده است. شاخص کل هم‌وزن نیز در یک هفته منتهی به 30 خردادماه 630 واحد افزایش یافت و بازدهی 5 /3درصدی به سطح 18 هزار و 520 واحد رسید. شاخص کل فرابورس نیز در مدت مذکور 6 /7 درصد افزایش یافت و به سطح 6 /1241 واحد رسید. کارشناسان معتقدند عقب‌ماندگی بورس از رشد بازارهای موازی، افزایش انعطاف دولت در زمینه سیاست‌های ارزی و نیز گزارش‌های مناسب 12‌ماهه شرکت‌های معدنی و فلزی از جمله دلایلی هستند که در توجیه رونق کنونی بازار سهام ذکر می‌شود. در نقطه مقابل، افزایش نرخ سود اوراق بدهی، فشار فروش نهادهای حقوقی و احتمال ناپایداری قیمت‌ها در بازار جهانی کالا عواملی هستند که به عنوان مخاطرات پیش‌رو در مسیر ادامه صعود بازار در کوتاه‌مدت خودنمایی می‌کنند.

علاوه براین، در میان مولفه‌های اثرگذار بر بازار سهام، هجوم کم‌نظیر نقدینگی از دیگر بازارهای موازی به سمت سهام مهم‌ترین عامل جهش بی‌سابقه شاخص کل بورس تهران است. در حالی که پیش از این میانگین ارزش معاملات به زحمت به حدود 200 میلیارد تومان می‌رسید در هفته گذشته میانگین ارزش معاملات از مرز 500 میلیارد تومان عبور کرد. ملاحظات دقیق‌تر نشان می‌دهد این نقدینگی عمدتاً از سوی سرمایه‌گذاران خرد به معاملات سهام تزریق شده است. نگاهی به عملکرد بازیگران حقیقی و حقوقی و انتقال سهام در روزهای آخر هفته گذشته این موضوع را تایید می‌کند. واقعیت این است که در معاملات آخرین هفته بهار، خالص تغییر مالکیت به 484 میلیارد و 500 میلیون تومان و به نفع بازیگران حقیقی بازار رقم خورده است.

اخبار بازار سهام

در گروه دارویی، داروسازی فارابی تعدیل منفی دوباره‌ای را صورت داد. «دفارا» پیش از این درآمد هر سهم سال مالی اسفند ۹۶ را چهار ریال سود پیش‌بینی کرده بود؛ اما در آخرین عملکرد، این متغیر مهم را با تعدیل منفی ۴۱ هزار و ۷۷۵درصدی به ۱۶۶۵ ریال زیان تبدیل کرد تا رکورددار بیشترین کاهش درآمد شناخته شود. «دفارا» علت این رویداد ناخوشایند را کاهش تولید و فروش ناشی از عدم تامین به موقع مواد اولیه مورد نیاز به دلیل مشکلات شدید نقدینگی ناشی از افزایش دوره وصول مطالبات، افزایش هزینه‌های مالی شرکت به دلیل مشکلات نقدینگی حادث‌شده ناشی از وصول مطالبات و جایگزین شدن منابع بانکی برای تامین منابع مالی شرکت که متعاقباً هزینه‌های مالی سنگینی را بر شرکت تحمیل کرده و هزینه مطالبات سوخت‌شده مربوط به شرکت‌های توسعه دارویی رسا و شرکت پخش جهان فارمد اعلام کرد.

در گروه کانی غیرفلزی، سرامیک‌های صنعتی اردکان اعلام کرد: پیرو انتشار افشای اطلاعات مورخ ۲۱ بهمن ۹۶ در سامانه کدال درخصوص قرارداد چادرملو به میزان ۱۵۰ تن کنسانتره سنگ‌آهن هماتیتی، شرکت مهندسی معدنی زرین پودر نوین کسرا برای تحویل مقدار قرارداد مذکور در سال ۹۷ که با نرخ میانگین قیمت شمش فولاد خوزستان در دوره‌های سه‌ماهه اعلامی در بورس آهن مورد محاسبه و تعدیل قرار خواهد گرفت، اقدام به راه‌اندازی خط تولید کنسانتره کرده که از ابتدای تیرماه ۹۷ به بهره‌برداری خواهد رسید که سبب توقف خام‌فروشی در معدن، افزایش حجم تولید و فروش، افزایش حاشیه سود، افزایش صادرات و تغییر شرایط فروش از اعتباری به فروش نقدی می‌شود. هفته گذشته در گروه تصفیه نفت، ایرانول در مجمع با تقسیم سود ۱۰۰تومانی مواجه شد. در گروه فلزی، آلومینیوم ایران پس از ارائه شفاف‌سازی (در خصوص رشد بیش از ۲۰درصدی قیمت) با رشد حدود ۵ / ۱درصدی مورد بازگشایی قرار گرفت که در ادامه بازار با رشد ۱۰درصدی به صف خرید رسید. در گروه غذایی پاکدیس از دریافت مجوز تغییر بیش از ۱۰ درصد در نرخ فروش محصولات یا ارائه خدمات خبر داد. بر اساس اطلاعیه منتشرشده نرخ انواع آبمیوه گازدار یک لیتری نسبت به سال گذشته حدود ۱۷ درصد افزایش داشته است.