شناسه خبر : 45445 لینک کوتاه

فروش شهر ارواح

چگونه خشکسالی شهرها را خالی کرد؟

 

زهرا تهرانی / نویسنده نشریه 

«شهر ارواح» یا «شهر متروک» شهری است که اغلب دارای ساختمان‌ها و زیرساخت‌های قابل‌ توجه باقی‌مانده مانند جاده‌هاست که دیگر  مورد استفاده و قابل سکونت نیست. تاریخ ثابت کرده شهری متروکه می‌شود که فعالیت اقتصادی که از آن حمایت می‌کند (معمولاً صنعتی یا کشاورزی) به هر دلیلی شکست خورده یا به پایان رسیده است (مثلاً  ذخایر معدنی میزبان که از طریق استخراج فلزات به اتمام رسیده است). این شهر همچنین ممکن است به دلیل بلایای طبیعی یا انسان‌منشأ مانند سیل، خشکسالی طولانی، گرمای شدید یا سرمای طاقت‌فرسا، اقدامات دولت، بی‌قانونی کنترل‌نشده، جنگ، آلودگی، یا بلایای هسته‌ای متروکه شده باشد. این اصطلاح گاهی اوقات می‌تواند به شهرها، شهرک‌ها و محله‌هایی اطلاق شود که اگرچه هنوز پرجمعیت هستند، اما نسبت به سال‌های گذشته جمعیت به مراتب کمتری دارند، یا آمار بیکاری در این شهرها روزبه‌روز در حال افزایش است. برای مثال، کسانی که تحت تاثیر سطوح بالای بیکاری قرار گرفته‌اند. تعریف شهر ارواح در افراد و فرهنگ‌های مختلف متفاوت است. تغییرات اقلیمی تعدادی از ایالت‌های سراسر آمریکا را  با کمبود آب رو به رشد روبه‌رو کرده است. از کالیفرنیا تا کلرادو و مناطق دیگر، خشکسالی‌ها همراه با جمعیت رو به رشد موجب نگرانی جوامع در مورد داشتن آب کافی در آینده نزدیک شده است. کشورهای آفریقا، خاورمیانه و آسیا نیز در برابر بحران فزاینده خشکسالی آسیب‌پذیر هستند. اما این نخستین‌بار نیست که کمبود آب بر جامعه اثر منفی می‌گذارد. در طول تاریخ، جوامع ساخته شده و سپس در بی‌آبی  فرو ریخته‌اند.

خشکسالی چگونه به استقبال شهرها می‌رود؟

خشکسالی پدیده‌ای پیچیده است و تعریف آن دشوار است. علت پیچیدگی تعریف خشکسالی این است که خشکسالی در مناطق مختلف معنایی متفاوت دارد. خشکسالی بسته به میزان متوسط بارشی که یک منطقه عادت به دریافت آن دارد تبیین می‌شود. به عنوان مثال، در آتلانتا، جورجیا، میانگین بارندگی حدود 127 سانتی‌متر (50 اینچ) در سال است. اگر باران به میزان قابل توجهی کمتر باشد، ممکن است کمبود آب به وجود بیاید و وضعیت خشکسالی اعلام شود. بااین‌حال، برخی از مناطق خشک، مانند بیابان‌های جنوب غربی آمریکا، ممکن است کمتر از حدود 25 سانتی‌متر (10 اینچ) بارندگی در یک سال غیرخشکسالی دریافت کنند. خشکسالی در آتلانتا می‌تواند یک دوره بسیار مرطوب در فینیکس، آریزونا باشد! تعیین شروع خشکسالی  مشکل است. برخلاف بسیاری از مخاطرات طبیعی که نتایج ناگهانی و چشمگیر به همراه دارند -مانند زلزله، گردباد و طوفان- شروع خشکسالی می‌تواند تدریجی و نامحسوس باشد. ممکن است هفته‌ها، ماه‌ها یا حتی سال‌ها طول بکشد تا اثرات کامل بارندگی ناکافی طولانی‌مدت آشکار شود. تعیین پایان خشکسالی نیز می‌تواند دشوار باشد تا جایی که یک شهر را به نابودی بکشاند. در حالی که یک طوفان بارانی می‌تواند در کوتاه‌مدت از اثرات خشکسالی بکاهد، ممکن است هفته‌ها یا ماه‌ها طول بکشد تا سطح بارندگی به حالت عادی بازگردد. شروع و پایان خشکسالی‌ها اغلب فقط در آینده مشخص خواهد شد.

چه زمانی باید در انتظار خشکسالی باشیم؟

بیشتر خشکسالی‌ها زمانی اتفاق می‌افتد که الگوهای آب‌وهوایی منظم قطع می‌شود و  اختلال در چرخه آب را رقم می‌زند. تغییر در الگوهای گردش جوی می‌تواند موجب شود مسیرهای طوفان ماه‌ها یا سال‌ها متوقف شوند. این اختلال می‌تواند به طور چشمگیری بر میزان بارشی که معمولاً یک منطقه دریافت می‌کند نقش داشته باشد. تغییر در الگوی باد همچنین می‌تواند نحوه جذب رطوبت در مناطق مختلف را مختل کند.

دانشمندان ارتباطی میان الگوهای آب‌وهوایی خاص و خشکسالی یافته‌اند. ال‌نینو یک رویداد آب‌وهوایی است که در آن دمای آب‌های سطحی در اقیانوس آرام در امتداد سواحل مرکزی آمریکای جنوبی افزایش می‌یابد. این آب‌های گرم‌تر الگوهای طوفان را تغییر می‌دهند و با خشکسالی در اندونزی، استرالیا و شمال شرقی آمریکای جنوبی مرتبط هستند. با تجزیه‌وتحلیل رویدادهای ال‌نینو دانشمندان آب‌وهوا پیش‌بینی می‌کنند این پدیده  هر دو تا هفت سال یک‌بار اتفاق بیفتد. لا نینیا نیز رخدادی همتای ال‌نینو است، و زمانی به وقوع می‌پیوندد که دمای آب‌های سطحی اقیانوس آرام در امتداد سواحل آمریکای جنوبی کاهش می‌یابد. آب‌های خنک‌تر با کمک وضعیت خشک‌تر از حد معمول در بخش‌هایی از آمریکای شمالی و جنوبی بر الگوهای طوفان تاثیرگذارند. ال‌نینو و لا نینا هر دو معمولاً حدود یک سال دوام می‌آورند. اثرات لا نینا بر الگوهای آب‌وهوا اغلب پیچیده‌تر از ال‌نینو است. دو تا از ویرانگرترین خشکسالی‌ها در تاریخ ایالات‌متحده - کاسه گردوغبار در دهه 1930 و خشکسالی سال 1988 در غرب میانه - با اثرات لا نینا مرتبط هستند.

شهر ارواح در کالیفرنیا به فروش می رسد

گاهی اوقات خشکسالی اتفاقات عجیبی را رقم می زند، یکی از این اتفاقات شهر ارواح در کالیفرنیاست. شهر Cerro Gordo (که در اسپانیایی به معنای تپه چاق است) بیش از 150 سال قدمت دارد و در 200مایلی شمال لس‌آنجلس، 400مایلی جنوب شرقی سانفرانسیسکو و 200مایلی غرب لاس‌وگاس واقع شده است. این شهر که در نزدیکی پارک ملی دره مرگ در لبه کوه‌های اینیو در دره اونز واقع شده یکی از مهم‌ترین شهرهای ارواح در کالیفرنیا به حساب می آید. شهر Cerro Gordo مالکیت خصوصی دارد و  انجمن تاریخی سرو گوردو آن را اداره می‌کند. از آنجا که این شهر در یک زمین شخصی بنا شده، باید برای آن اجازه بازدید گرفته شود. به تازگی نیز شنیده شده این شهر برای فروش گذاشته شده است. 

خشکسالی شهرهای هند را خالی از سکنه می‌کند

65بیماران و سالمندان به حال خود رها شده‌اند؛ بدون اینکه پایانی برای بحران آب در نظر گرفته شود صدها روستای هند تخلیه شده‌اند، زیرا خشکسالی تاریخی خانواده‌ها را مجبور به ترک خانه‌های خود در جست‌وجوی آب کرده است. این کشور در هفته‌های اخیر شاهد دمای بسیار بالایی بوده است. در راجستان، شهر چورو اخیراً بالاترین دمای 8 /50 درجه سانتی‌گراد را تجربه کرده که آن را به گرم‌ترین مکان روی این سیاره تبدیل کرده است. در جنوب، کمتر از 250مایلی از پایتخت تجاری کشور، بمبئی، تعدادی از روستاها متروکه  شده‌اند. برآوردها حاکی از آن است که حدود 90 درصد از جمعیت منطقه فرار کرده‌ و بیماران و سالمندان را در مواجهه با بحران آب، به حال خود رها کرده‌اند. روستای هاتکاروادی، در حدود 20مایلی بید در ایالت ماهاراشترا، کاملاً متروک است. چاه‌ها و پمپ‌های دستی در موج گرمای 45 درجه سانتی‌گراد خشکیده‌اند. خشکسالی که پژوهشگران آن را پیش‌بینی کرده‌اند بدتر از قحطی سال 1972 است که 25 میلیون نفر را در سراسر ایالت تحت تاثیر قرار داد. با توجه به اینکه 80 درصد از مناطق در کارناتاکا و 72 درصد در ماهاراشترا با خشکسالی و شکست محصول محاصره شده‌اند، هشت میلیون کشاورز در این دو ایالت برای بقای خود دست‌وپا می‌زنند. بیش از شش هزار تانکر روزانه به روستاها و دهکده‌های ماهاراشترا آبرسانی می‌کنند، زیرا درگیری میان دو ایالت بر سر منابع آبی مشترک در حال وقوع است. کمبود شدید آب، معیشت روستاییان را که به کشاورزی اشتغال دارند ویران کرده است. محصولات زراعی پژمرده شده و مرده‌اند و دام‌ها گرسنه‌اند و آبی اندک برای نوشیدن دارند. محصولات عمده از جمله ذرت، سویا، پنبه، آهک شیرین، حبوبات و بادام زمینی(محرک‌های اقتصاد محلی) آسیب دیده‌اند. یک چاه خشک‌شده با  تانکر آب در منطقه Thane در ایالت غربی ماهاراشترا پر می‌شود. بحران آب روزبه‌روز خطرناک‌تر می‌شود. در شهر بید، آب آشامیدنی تمیز تمام شده است و خانوارها آب کافی برای شستن لباس، تمیز کردن ظروف یا آبکشی توالت ندارند. بیمارستان‌ها مملو از افرادی هستند که از کم‌آبی و بیماری‌های گوارشی ناشی از نوشیدن آب آلوده رنج می‌برند. ساکنانی که توانایی پرداخت دارند به تانکرهای آب خصوصی معادل سه پوند برای هزار لیتر آب پرداخت می‌کنند. در نتیجه بسیاری از آنها در بیمارستان بستری می‌شوند- حتی گاوها از نوشیدن مایع گل‌آلود و نمکی که از کف سدها و دریاچه‌های فرسوده منطقه لایروبی شده است خودداری می‌کنند. سندیپ دشموک، پزشک بیمارستان بید سیویل گفت: «طی یک ماه و نیم گذشته، تعداد بیماران مبتلا به اسهال، گاستریت و غیره 50 درصد افزایش داشته است.» او آلودگی را عامل افزایش بیماری‌های مسری از طریق آب عنوان کرد. دشموک می‌گوید: «ما از مردم خواسته‌ایم آب آشامیدنی را بجوشانند.» افزایش جمعیت هند و نبود آب کافی و گرمای زیاد باعث خشکسالی بسیاری از شهرهای این کشور شده است و تقریباً می‌توان گقت که بسیاری از شهرهای کوچک هند به شهرهای متروکه تبدیل شده‌اند.

خشکسالی در آفریقا جولان می‌دهد

خشکسالی می‌تواند در سراسر جهان رخ دهد. بااین‌حال، اثرات خشکسالی در هر منطقه از کره زمین متفاوت است. خشکسالی بیشترین خطر را برای مناطقی با سیستم‌های آب‌وهوایی پرفشار که در حال حاضر مستعد بیابان‌زایی هستند، به همراه دارد. کشورهای در حال توسعه نیز به دلیل اشتغال درصد زیادی از جمعیت آنها در صنعت کشاورزی، در برابر اثرات اجتماعی و اقتصادی خشکسالی آسیب‌پذیرتر هستند. آفریقای شرقی: در آفریقا خشکسالی خطر بالایی دارد و کشورهای شرق آفریقا به‌شدت در معرض خشکسالی هستند و برخی از شهرهای این کشورها  متروکه شده‌اند: سومالی که در آن خشکسالی در حال نزدیک شدن به وضعیت قحطی است. کنیا شش فصل بارانی کمتر از میانگین را تجربه کرده است. اتیوپی شش فصل بارانی کمتر از میانگین را که 31 میلیون نفر را در معرض خشکسالی قرار داده به خود دیده است. بیش از 40 میلیون نفر در سراسر آفریقای شرقی با خشکسالی دست به گریبان هستند. خشکسالی در کشورهایی مانند سومالی، کنیا و اتیوپی از اکتبر 2020 اوج گرفت. در سراسر این مناطق، ناامنی، خشکسالی شدید و افزایش تصاعدی قیمت مواد غذایی میلیون‌ها نفر را در آستانه قحطی قرار داده است. ابوبکر محمد، معاون مدیر برنامه‌های IRC برای سومالی، می‌گوید: «سومالی در حال تجربه بدترین وضعیت است، بیش از 200 هزار نفر در حال حاضر در شدیدترین حالت گرسنگی زندگی می‌کنند، اما چالش منطقه‌ای است.» در سراسر شرق آفریقا، مردم با بدترین خشکسالی در 40 سال گذشته دست‌وپنجه نرم می‌کنند. «مردم فقط به دلیل کمبود غذا نمی‌میرند. گرسنگی به این معنی است که بدن ضعیف آنها نمی‌تواند با بیماری‌هایی مانند اسهال، سرخک یا مالاریا مقابله کند، بنابراین میزان مرگ‌ومیر بالاست. کودکان به‌ویژه در معرض خطر هستند و اغلب با نرخ دو برابر بزرگسالان می‌میرند.» آنهایی که زنده می‌مانند تا آخر عمر با بیماری سر خواهند کرد. در قحطی سال 2011 بیش از 250 هزار نفر از گرسنگی جان خود را از دست دادند که نیمی از آنها کودک بودند.

عراق در حال مبارزه با خشکسالی

عراق در حال مبارزه با بدترین خشکسالی در دهه‌های اخیر است. فقدان بارندگی و مدیریت ضعیف منابع، جوامعی را که به رودخانه‌های دجله و فرات وابسته هستند، از آب مورد نیاز برای بقا محروم کرده است.

یک‌چهارم از 1341 خانواری که در سال 2022، NRC در پنج شهر آنها را مورد بررسی قرار داد، گفتند که شاهد بیش از 90 درصد شکست محصول گندم در این فصل بوده‌اند که به گفته مصاحبه‌شوندگان، نتیجه مستقیم کمبود آب است.

25 درصد دیگر نیز گفتند، در کل سال هیچ سود خالصی از محصول گندم خود نداشته‌اند. دوره‌های طولانی خشکسالی یک‌چهارم خانواده‌های کشاورز را مجبور کرده است که در میان کمبود برداشت به کمک‌های غذایی تکیه کنند و حتی بسیاری از آنها شهر خود را ترک کرده‌اند. جیمز مان، مدیر NRC  عراق می‌گوید: «ما شاهد ادامه آسیب‌های ناشی از بحران آب‌وهوا در عراق هستیم.» مردم سال‌به‌سال شاهد ناپدید شدن زمین‌های حاصلخیز و محصولات خود هستند. زمین‌هایی که یک ملت را تغذیه کرده‌اند به‌سرعت خشک می‌شوند. بدتر شدن آب‌وهوا و بحران آب، فاجعه را برای مناطقی به همراه دارد که از دیرباز به کشاورزی به عنوان منبع اصلی درآمد و معیشت متکی بوده‌اند. اگر وضعیت خشکسالی کنونی به محصولات و برداشت‌ها آسیب برساند، جوامع کشاورزی عراق مجبور خواهند شد از زمین‌های خود به مناطق شهری در جست‌وجوی منابع درآمد جایگزین کوچ کنند. برای دومین سال متوالی، NRC نقش بحران آب و آب‌وهوای عراق را بر کشاورزان و جمعیت‌های متاثر از جابه‌جایی مستند کرده است. یک گزارش جدید نشان می‌دهد،  از هر سه خانواده یک خانواده در مناطق داغ خشکسالی مجبور به کاهش مساحت زمینی که می‌کارد شده که نتیجه آن از دست رفتن قابل توجه محصولات و درآمد مردم است. چهار نفر از هر 10 نفر نیز گفتند، امسال نسبت به سال گذشته کمتر گندم، جو، میوه و سبزی برداشت کرده‌اند. بحران خشکسالی عراق در سال‌های اخیر به دلیل بارندگی کم و افزایش دما به دلیل تغییرات آب‌وهوایی وخیم‌تر شده است. این شرایط با کاهش جریان رودخانه از کشورهای همسایه عراق و همچنین عدم سرمایه‌گذاری و مدیریت آب در سطح ملی که موجب بدتر شدن کیفیت و کمیت آب می‌شود، ترکیب شده است. NRC با افرادی مصاحبه کرد که می‌گفتند خود یا بستگانشان در نتیجه این وضعیت مجبور به ترک زمین‌های خود شد‌ه‌اند. بیش از یک‌سوم از پاسخ‌دهندگان (38 درصد) افزایش تنش‌های اجتماعی را بر سر رقابت برای منابع و مشاغل گزارش کردند. مون همچنین می‌گوید: ما باید بدانیم که زندگی و معیشت مردم هر روز به دلیل بحران آب‌وهوا آسیب می‌بیند و این مستلزم تلاش‌های ملی و بین‌المللی است. با بدتر شدن وضعیت خشکسالی، تا چهار درصد از افراد بررسی‌شده مجبور شده‌اند به جای دیگری نقل مکان کنند. خشکسالی در عراق روزبه‌روز پردامنه‌تر می‌شود و این باعث می‌شود بسیاری از مردم که در کشاورزی یا دامداری فعالیت می‌کردند شهرهای خود را ترک کنند و این شهرها به شهرهای خالی و خاموش تبدیل شوند. 

دراین پرونده بخوانید ...

پربیننده ترین اخبار این شماره

پربیننده ترین اخبار تمام شماره ها