محکومان بیگناه
آلودگی هوا از نسل آینده چه میسازد؟
جواد حیدریان: هر سال فصل سرما که فرامیرسد، چتری از غبار آسمان اکثر نقاط کشور را فرا میگیرد. این آلودگی به حدی است که دولت ناچار به تعطیل کردن مدارس میشود و به شهروندان آسیبپذیر توصیه میکند از کانون آلودگی فاصله گیرند.
آلودگی هوا شامل آلایندههای مختلف میشود و هرکدام از این آلایندهها در یک بازه زمانی غلظتی دارند که میتوان آن را اندازهگیری کرد. در عین حال حد غلظتی که برای سلامت افراد میتواند خطرناک باشد برای هرکدام مقداری مشخص است. برای این سطوح آلودگی شاخص کیفیت هوا تعریف شده تا حد ضرر آلودگی هوا برای سلامت افراد نسبت به میزان غلظت آلودگی در هوا بهتر قابلدرک باشد. این شاخص برای شش آلاینده اصلی هوا یعنی «مونواکسید کربن»، «ازن»، «دیاکسید نیتروژن»، «دیاکسید سولفور»، و ذرات معلق در هوا تعریف شده و به شش بازه از کیفیت هوای پاک (شاخص صفر تا 50) تا کیفیت هوای خطرناک (شاخص 301 تا 500) تقسیم میشود. در گزارشها، مبنا برای اعلام شاخص کیفیت هوا بیشترین شاخص بین آلایندههای مختلف است و به دلیل اینکه در اغلب روزها آلاینده PM 2.5 غلظت بیشتری از سایر آلایندهها دارد، میتوان شاخصهای اعلامشده را به نوعی مربوط به شاخص این آلاینده دانست. این آلاینده در هوا قابل مشاهده است و هنگامی که غلظت آن در هوا زیاد باشد باعث کاهش میدان دید و ایجاد احساس ناراحتی در افراد شده و اثر نسبتاً سریعی روی سلامت افراد دارد.
این آثار را میتوان آثار فوری و آشکار آلودگی دانست اما آلودگی هوا آثار پنهانی دارد که کمترین هزینه آن، به خطر افتادن نسل آینده کشور است. طبق پژوهشهای مجله JAMA Network Open، هر سال هفت میلیون نفر یعنی چهار برابر بیشتر از تلفات ناشی از ایدز به خاطر آلودگیها میمیرند. سوختهای فسیلی، فقط تا سال 2018 با وجود کاهش 9 /2 تریلیوندلاری حمایتهای بهداشتی و درمانی، جان 7 /8 میلیون نفر را گرفته است. تا به امروز 543 هزار کودک زیر پنج سال به دلیل آلودگی هوا جان دادهاند و همچنان 90 درصد کودکان دنیا هوای آلوده تنفس میکنند. افزایش ذرات معلق محیطی PM10 و PM2.5، آستنوزواسپرمی (AZS) یکی از علل عمده ناباروری مردان را به ترتیب 14 و 9 درصد افزایش داده است. ذاتالریه ناشی از آلودگی هوا، هر سال 800 هزار کودک زیر پنج سال را میکشد و در هر 43 ثانیه با ختم بارداری، یک مادر را داغدار نوزاد خود میکند. در این پرونده میخواهیم ببینیم آلودگی هوا چه اثری روی نسل آینده میگذارد؟