مبدع روش تعیین ارزش مشتقات

  رابرت سی. مرتون

رابرت سی. مرتون، اقتصاددان آمریکایی و برنده جایزه نوبل، در 31 جولای 1944 در نیویورک آمریکا به دنیا آمد. وی فرزند جامعه‌شناس مشهور آمریکایی، رابرت کی. مرتون، است. مرتونِ پسر لیسانس ریاضیات مهندسی را از مدرسه مهندسی و علم کاربردی دانشگاه کلمبیا، فوق لیسانس ریاضیات کاربردی را از موسسه فناوری کالیفرنیا و دکترای اقتصاد را از موسسه فناوری ماساچوست اخذ کرد. استاد راهنمای رساله دکترای او، پل ساموئلسون، اقتصاددان مشهور و اولین آمریکایی برنده نوبل اقتصاد بود. مرتون از سال 1988 تا هنگام بازنشستگی‌اش در سال 2010 استاد دانشگاه‌ هاروارد بود. پیش از آن، از 1970 تا 1988 در ام‌آی‌تی تدریس می‌کرد. رابرت سی. مرتون در سال 1997 جایزه نوبل اقتصاد را به واسطه کشف «روشی جدید برای تعیین ارزش مشتقات» دریافت کرد. وی تاثیری مستقیم بر گسترش مدل بلک- اسکولز داشت. وی با کشف راهی دیگر برای استنتاج فرمول، آن را برای سایر وسایل مالی مانند وام‌های مسکن به کار بست. مرتون در سخنرانی خود پس از دریافت جایزه نوبل گفت: «مانند همه دانشمندان، ما نیز بر شانه‌های بزرگان، بر انباشت گزینشی دانش پیشین، ایستاده‌ایم. در مورد ما، (این دانش پیشین عبارت است از) میراثی قدرتمند، از ریاضیدان فرانسوی پیشتاز، لوییس باشلیه، گرفته تا اقتصاددان آمریکایی شناخته‌شده، پل ساموئلسون.» او جایزه نوبل اقتصاد را به همراه مایرون اسکولز، دیگر اقتصاددان آمریکایی، کسب کرد. رابرت سی. مرتون سوابق و افتخارات علمی دیگری نیز داشته است. او از سال 1968 تا 1970 دستیار پژوهشی پل ساموئلسون بوده است. وی در سال 1993 به عضویت آکادمی ملی علوم آمریکا درآمد. در سال 1999 جایزه‌ای مادام‌العمر به خاطر مطالعات گسترده‌اش در زمینه مالیه ریاضی دریافت کرد. در سال 2003 جایزه نیکولاس مولدوفسکی را از انجمن مدیریت و پژوهش سرمایه‌گذاری کسب کرد. کتابخانه بیکر در سال 2005 نمایشگاه مرتون را به افتخار وی افتتاح کرد. وی در سال 2008 اولین جایزه سالانه برای خدمات بنیادی به مالیه را دریافت کرد. مرتون در سال 2010 موفق به دریافت مدال کولموگروف شد. همچنین وی دارای دکترای افتخاری حقوق از دانشگاه شیکاگو، دکترای افتخاری اقتصاد از دانشگاه لوزان، دکترای افتخاری علوم‌ مدیریت از دانشگاه سون‌یات‌سن، و چندین مورد دیگر دکترای افتخاری از دانشگاه پاریس- دوفین، دانشگاه اقتصاد و تجارت آتن، دانشگاه ملی مایور دو سن مارکوس و دانشگاه ملی فدریکو ویارئال در پرو و دانشگاه کلیرمونت، است. مرتون مسوولیت‌های سازمانی- اجرایی نیز بر عهده داشته است: عضویت در جامعه اقتصاد‌سنجی (1983 تاکنون)، عضویت در آکادمی علوم انسانی آمریکا (1986 تاکنون)، مدیریت انجمن مالیه آمریکا (1984-1982 و 1988-1987)، ریاست انجمن مالیه آمریکا (1986)، نایب رئیس جامعه مطالعات مالی (1993)، عضو ممتاز موسسه پژوهش کم‌تر مالیه (1997 تاکنون)، عضویت افتخاری جامعه مالی باشلیه (1997 تاکنون)، عضویت در انجمن مدیریت مالی (2000 تاکنون)، عضویت در هیات افتخاری بنیاد بین‌المللی رائول والن برگ (2003 تاکنون)، عضویت در هیات افتخاری کمیته بین‌المللی آنجلو رونکالی (2003 تاکنون). از آثار وی می‌توان به کتاب نظریه قیمت‌گذاری انتخاب عقلانی (1971) اشاره کرد. رابرت سی. مرتون در سال 1966 با جون روز ازدواج کرد. این دو در 1996 از یکدیگر جدا شدند. آنان هم‌اکنون دارای دو پسر و یک دختر هستند.

مرتون یکی از علل ترک ریاضیات آکادمیک و ادامه تحصیل در رشته اقتصاد را این طور بیان می‌کند: «تصمیم من بر کنار گذاشتن ریاضیات کاربردی برای [ادامه تحصیل در] اقتصاد تا حدی وابسته به باور گسترده در دهه 1960 بود که می‌گفت اقتصاد کلان هجمه‌های بنیادین به کنترل چرخه‌های کسب و کار و توقف بیکاری کژکارکردی و تورم وارد آورده است. بنابراین حس کردم که کار در علم اقتصاد واقعاً اهمیت دارد و اینکه به طور بالقوه یک نفر می‌تواند بر میلیون‌ها نفر تاثیر بگذارد. من همین‌طور باور داشتم که آموزش ریاضی و مهندسی من در تحلیل شرایط پیچیده مرا کمک می‌کند. مهم‌ترین چیز در تصمیم من، این حس بود که بصیرت و احساس بهتری به مسائل اقتصادی دارم تا مسائل فیزیکی.»